DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2476 W^ l» -^ - ^ *?*? j-k 4 2 x^. 1 *? wordt met zekerheid van genezing bestreden door Togal-tabletten Zij T* y^ ^-> « w ??C fl C U ITI rf T l C* IC lossen het vastgezette urinezuur in de gewrichten op, en maken deze l f i ? W /l l ?^??^*»*«»"»*»*W ??*? weer lenig als voorheen. Bij alle apothekers en drogisten a f 0.83 en f 2 M V-r V^ /m. 1_^ f/' TjyDGENGDTEN: TROTSKY'S LEVENSVRAGEN n. Hier reeds lectuur en overdenking van Trotsky's hoofdstukken af te breken, zou onrecht zijn tegen over de poging van den Russischen machthebber tot de opbouwing van een nieuwe maatschappelijke orde.... Ik zal er natuurlijk niet de opmerking tegen maken, dat iets overbodigs werd gezegd, wanneer, als basis van beschaving, in alle détails wordt aangedrongen op zindelijkheid en stiptheid en kennis van lezen en schrijven, want dit is uit de locale omstandigheden te verklaren, eerder zouden wij kunnen klagen over het vage waas dat de nieuwe ideeën omhult, waarbij wij worden ver troost met den ruimen maatstaf djen de toekomst zal kunnen aanleggen, zonder dat nog eenige ver zekering kan worden gegeven over de wijs van ver vulling in de aanstaande werkelijkheid. Maar wij zouden zoo vergeten dat wij Trotsky's Levensvragen niet hebben opgenomen om er iets uit te lezen ten profijte van onze Westersche maat schappij; die zal zich zelf wel helpen, die hoeft niet te gaan leenen bij de Russen; neen, wij willen weten hoe de veelvuldige ervaring van Trotsky den toestand daarginds in zijn geheel voelt. Met welke bedoeling spreekt hij, wie en wat heeft hij op 't oog? Van een man als hij die de weeke materie van het Russische leven tot harde werkelijkheid heeft weten te vormen, is ongetwijfeld veel te leeren. ,,De voornaamste taak, het werk dat het scherpst dringt", luidt het besluit van zijn boek, ,,is het stilzwijgen te verbreken over alle vragen van ons dagelijksche gewone leven. Die zijn daarin opge sloten, die moeten daaruit te voorschijn komen". Met andere woorden: wij hebben tot bewustzijn te geraken, wij hebben ons zelf te zien met juist heid, zooals wij zijn. Trotsky richt zich tot twee groepen van hoor ders; het zijn twee generaties van menschen, de eene is de bloem van het oudere geslacht, het zijn de werklui die met ernst geleerd hebben te werken en in hun werk opgaan; maar zij zijn niet van de partij, het zijn geen Marxisten, zij begrijpen niet wat de sociale theorie heeft te doen met het werk, a! zijn zij niet ongeneigd met de andere arbeiders samen te werken, waar het te pas komt. De andere groep echter, dat is de meerderheid, de jongere generatie die de toekomst draagt van de nieuwe maatschappij, voortgesproten uit het stre ven van de arbeiders zelf. Er zijn er velen die het werk dat thans voor den boeg ligt met een sarcastischen blik aanzien en spotten: Nu, na al het mooie gepraat, moet gij leeren te schacheren of leeren knoopen aan te zetten, ha, ha, ha! alsof kleine dingen hun aan dacht onwaardig waren. Maar ik zeg u, zoo wendt Trotsky zich tot de spotters, ? waar een groot doel valt te bereiken, daar hebben ook kleine handelingen hun waarde, hoeveel kleine daden ook in 't gewone leven in 't niets mogen verloopen. Voor den arbeid in de fabrieken en in de werk plaatsen, zijn ten eerste goede handboeken noodig, die het nieuwste geven dat op hun gebied is uit gevonden, wij moeten hebben den Soviet-smid, den Soviet-meubelmaker, den Soviet-electricien. Nu er niet bestaan die geheel up to date en leesbaar zijn en doortrokken van de sociale leer, zullen wij ze laten maken, en als een het niet kan, zullen wij er drie aan zetten; den praktischen werkman, den wetenschapsman die het vak vooruitbrengt en den Marxist die het aanknoopt aan het geheel van het sociale werk. Want met de groote woorden dat het proletari aat thans zal toonen wat het als soldaat van een leger, of als werkman in een fabriek voor unieke waarde heeft, daarmee komen wij er niet. Laat ons dan liever verklaren dat we den steen der wijzen bezitten, en al wat de aarde biedt ons eigendom is. Neen, wij moeten ons houden strikt binnen de lijnen aangegeven door de proletarische dictatuur, de discipline daar gevraagd en daar noodig moeten wij streng toepassen en de vragen van ieder vak afzonderlijk oplossen. Ver ligt nog de tijd van ons dat we met onze gedachten ons de vrijheid kunnen veroorloven over de grenzen heen te dwalen. Maar verbeelden wij ons toch niet reeds te leven in de socialistische gemeenschap. Wij zijn in de dicta tuur. Op dit gebied moet de pers ons te hulp komen. Wij zouden onze oogen moeten sluiten, als wij niet wilden erkennen dat er zich nieuwe richtingen in de literatuur vertoonden; eenige boeken zijn versche nen die opgang hebben gemaakt door hun be schrijving van het werkmansleven; men heeft verwacht daarvan den invloed te ondervinden op onze beweging, en het was toch slechts een begin en het werk van schooljongens. Het pakte niet diep en organisch. Het was niet de behoefte om te beschrijven die de auteurs dreef, maar om te reconstrueeren. En we moeten toch eerst het gewone leven goed ken nen, wij kunnen het niet uit onzen duim zuigen. Er moet een leiding zijn voor revolutionnaire schrijvers, de taak.moet worden uitgedeeld en de menschen moeten er bij worden gehouden. Ook hier dringt Trotsky dus aan op de stelsel matige studie. Hij vertrouwt maar weinig op het uit eigen beweging voortspruitend genie van den volkstam. Wat de dagelijksche pers aangaat en de corres pondenten van de couranten der arbeidersklasse, daar dient met overleg de hand aan te worden geslagen, discussies moeten worden geopperd en geprikkeld, zich zelf en zijn omgeving zal men zoo uit de dagelijksche voorvallen leeren kennen. Wij mogen daarbij de amusementen niet ver geten. ,,Acht uur werken, acht uur slapen en acht uur spel", is de geliefkoosde formule voor de dage lijksche bezigheid van den mensen. Hoe geregelder waargenomen, hoe gezonder en ordelijker het leven. Het verlangen naar afleiding, de begeerte om iets moois en vroolijks te zien is een van de meest gewettigde hartstochten onzer natuur. Kinderen, heeft men gezegd, geven hun aard te kennen in hun spel; ook op later leeftijd kan men zijn geest leggen in zijn amusementen, en vooral een volk op weg naar zijn ontwikkeling heeft de vrijheid van beweging noodig als een verpoozing van zijn arbeid die zijn levensdoel is geworden. De bioscoop is in onze dagen te gemoet gekomen aan den grooten wensen naar bevrijding van zorgen. De bioscoop concurreert niet alleen met de kroeg, maar ook met de kerk. Godsdienstzin, zegt ons Trotsky, bestaat niet bij de werkmansklasse in Rusland. Hij heeft eigen lijk nooit bestaan. De Orthodoxe Kerk was een dagelijksche gewoonte en een staatsinstelling, het is haar nooit gelukt binnen te dringen in het be wustzijn van het volk of haar leerstukken met zijn gevoelens samen te smelten. Wat toch bestond er voor beschaving in het oude Rusland en haar Kerk? Zoodra hij is ontwaakt tot een begrip van het nieuwe, werpt de hedendaagsche Rus de oude gewoonte van zich af. Laat dat nog niet het geval wezen bij de boeren bevolking, het is daar niet omdat zij inniger is gehecht aan de kerkleer, maar omdat haar be wegingloosheid en verveling geheel samenvalt met de bewegingloosheid en de verveling der Kerkpraktijken. Het zijn grootendeels de gewoonten van vrouwen die den Russischen werkman, ik spreek niet van den Communist, bij de Kerk houden. Ikons vindt men in de huizen aan de wand, omdat ze er eenmaal zijn en de muren anders zoo kaal zouden schijnen. Op wat voor manier ook zouden zij het Lentefeest vieren, als het niet was met het Paaschgebak, en wat voor beteekenis zou dat hebben, wanneer het niet was ingezegend. Waar in huis of in de fabriek zou men ook iets aantreffen dat in vergelijking kwam met de schitterend ver lichte kerk en haar menigte menschen in hun beste kleC-ren en het heerlijke gezang van haar koren, zooals men dat daar kan genieten ! Anti-godsdienstige propaganda kan daar tegen over slechts weinig invloed uitoefenen, niet zoovelen zijn er die zich door laten meesleepen. Het kerkelijk leven dient te worden vervangen door andere theatrale voorstellingen, en dan is zeker de bioscoop het machtigste wapen ter beschikking der partij. Want op den duur blijft het drama, in de Kerk vertoond, altoos hetzelfde, terwijl de cinema ons kan onthalen op de Paaschfeesten van alle mogelijke volken, in alle tijden en bij alle mogelijke beschavingstoestanden ! Toch heeft de maatschappij veel moeten op geven, toen zij eenmaal was besloten den band met de kerk te verbreken. Daar is men zelfs in Moscou bij het propaganda-comitédiep van overtuigd. Iets aan de discipline van de menschheid ging mankeeren, wanneer geboorte, leven en dood niet meer omlijst worden door ceremonies die een wij ding gaven aan het bestaan. RINGERS RINGERS A\ELK-CHOCOLADE nut Am&ndelen rn hwinj Trotsky, die wel degelijk de leemte gevoelt, door de afwezigheid van plechtigheden in het ge wone leven, welks beteekenis hij zou willen verhoogen, zoekt te gemoet te komen aan de leegte door te herinneren aan oude gildegebruiken en de symboliek van het Communisme met zijn optoch ten en zijn vaandels en zijn redevoeringen, en hij vraagt zich daarbij niet af hoe lang men daar nog smaak in zal hebben. Hij moet, vooral op dit punt veel aan de toe komst overlaten. Te ordonneeren valt hier niet. Alleen de scheppings- en verbeeldingskracht van de massa, gesteund door artistiek initiatief, kan ons in den loop van tientallen van jaren op den weg brengen van veredelde en vergeestelijkte levensvormen. Wij kunnen thans dat streven alleen steunen door nauwkeurig te letten op het leven dat wij om ons heen waarnemen. Niet ieder plan zal vruchtbaar zijn. Wat doet het er toe? Op haar tijd zal de keus en de beslissing komen", zoo spreekt Trotsky. Het nieuwe leven zal de vormen kiezen die het zuiverst zijn gevoe lens uitdrukken; en als uitkomst zal het leven rijker en ruimer wezen, voller van kleur en har monie. Dit is alles wat wij noodig hebben van het vraagstuk te weten". Dan geeft hij, onder de tegenwoordige moeilijke en verwarrende overgangstoestanden, de grond slagen aan van het gebouw op te richten in den geest van dienstbaarheid aan de groote sociale gedachte, den geest van eenvoud en van menschelijkheid. Want in de eerste plaats wil Trotsky de Revo lutie, ondanks haar wreedheden, beschouwd zien als de opwekking van persoonlijkheid, in de massa's die werden gerekend geen persoonlijkheid te be zitten. Een revolutie verdient haar naam niet," zoo laat hij zich nadrukkelijk uit, wanneer zij niet zorgt voor de vrouwen en de kinderen. Zij moet om het naast bijliggende in het gewone leven denken, haar taal zuiveren van onteerende elementen, ruwheid vermijden, het vloeken ge heel aflecren. De taal heeft ook haar gezondheidsregels. Zij zullen de gedachte flinker en duidelijker maken. Daarop komt het aan. Zoo alleen kunnen wij de in het dagelijksch leven voorkomende feiten goed interpreteeren. Onlangs werd in de couranten een voorval in de provincie besproken: een meisje van zeventien jaar had zelfmoord gepleegd, omdat haar ouders zich verzetten tegen haar huwelijk met een officier van het roode leger. Sommigen legden den blaam op de ouders, anderen op den officier. En men vergat eenvoudig er op te wijzen hoe wenschelijk het was dat de wil van ouders niet meer werd bestreden door zelfmoord van kinderen. Het oudere geslacht heeft het Communisme ge leerd in den vorm van den klassestrijd, het nieuwere is bestemd om het te leeren in de elementen van constructie, opbouw van het gewone leven. Laat ons hiermede van Trotsky afscheid nemen. W. O. C. B Y V A N C K Koninklijke Meubeltransport-Maatschappij DEGRUYTER&Co. DEN HAAG AMSTERDAM ARNHEM Internationale Verhuizingen