Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
13
5TEUNT
VREDWRK
HET NEDERLAND3CHE
^ROODE KRUI5
COLLECT
Ontwerp van L. Chr. Kalff. Tweede Prijs.
d'ontwerpen van kunstenaars. Maar ook de
portrettisten zouden achter hun ezel kunnen gaan
staan, en de beeldhouwers vóór hun beelden.
?Groote vakvereenigingen zouden door kleine bij
dragen der leden machtige bestellers van kunst
kunnen zijn; waarom aarzelen zij dan dit te zijn;
zijn zij er inderdaad niet aan toe, of hebben zij
zich slechtziende gestaard op hetenkel-materieele,
of voelen zij den trots nog niet van hun macht?
Zij kunnen toch niet wenschen, dit alles over te
laten aan tegenstanders, wien zij de lust tot het
materieele verwijten, en die zeker met hun or
ganisaties ook te kort schieten in hun plicht
tegenover de kunstenaars! Alles moet in deze zaken
toch niet aan den Staat, aan de gemeenten worden
overgelaten; de gilden waren toch ook niet de
geheele Staat noch heel de gemeente?
SINT LUCAS. SCHETSEN, STUDIES ETC. NOTITIES.
Het Sluiervischje van Lizzy Ansingh, om
met de A. te beginnen, heeft zeker de stemming
van het sprookje aan zich, met zijn witte takken
van koraal, met zijn beeld in den linkerhoek. Me j.
H. Asscher is in ,,op de bank van het besjeshuis"
uit de verte verwant aan Breughel (hoe groot die
afstand is komt er niet -op aan, zij is toch wat
aan den grooten schilder' verwant in dit
teekeningetje). Mej. Balwé's Rozen zijn beter dan haar
ander schilderijtje; het hek van Bastert heeft een
aardige verdeeling. Sam van Beek's studiebladen
<de Leguaan, de Beo etc.) zijn raker dan zijn
groote teekeningen, Driesten's Oudhuis heeft
den rijkdom van de bestorven verf. Van Garf noem
ik twee Naakten (64, 66) van Orauss een stilleven
en een Tors. Hulshoff Pol is nooit zonder den
zwier van dit soort romantiek, twee studies
uit Bretagne van Germ de Jong (122,125) zijn
,te noemen als Jurres' Neger, Roeland Koning's
rood dorp, Lohr's witte muren (te zwak) Lucker's
Baai der Dooden. De heistelling van Mackenzie
is een goede impressionistische neerzet.de bloemen
van Mej. van der Berg frisch van kleur in hun
blauw en geel. Harms is te vermelden om zijn
havenhoek, om twee litho's uit Corsica etc.,
Monnickendam om zijn schouwburg vol van
menschen, wat naar achter hellend gezien. Mej. Peters
heeft gevoel voor kleur, Bart Peizel's kinder
portret (212) is een goed voorbeeld van bepaalde
kunde. Mei. van Regteren Altena is altijd beschaafd
(218 etc), Tamson zond een buurtje. Mevr. B.
Westendorp-Osieck is zuiver in huizen in aanbouw.
Wolter's licht krijgt meer stemming, dus meer
innigheid (287, 288).
PLASSCIIAERT
Ontwerpvan W. Arondéus. Derde Prijs.
J. W. WURFBAIN. Uit het mysterieuze boek der
historie. 's-Gravenhage, G. Naeff, 1924.
Er zou een verhandeling kunnen worden
geschreven en misschien wel een handleiding ook
over het kiezen van een boektitel. Onze ervaring
althans is, dat verreweg de meeste auteurs,
niet alleen wetenschappelijke, maar ook letter
kundige zich niet voldoende rekenschap geven
van den tittl van een boek. Er zou een lange
lijst zijn te maken van boeken, waarvan de titel
slaat op den inhoud als de veel gebruikte tang
op het niet minder befaamde varken.
Daarmede willen wij niet zeggen, dat dit
treffende beeld geldt voor het boek van dr.
Wurfbain; maar aanleiding tot een opmerking
in die richting geeft het stellig wel. Wij vinden
hier zeven historische schetsen over zeer
uiteenloopende onderwerpen. Rangschikken wij die
chronologisch en historisch, de rangorde van
dr. Wurfbain geeft geen enkel houvast dan
vinden wij eerst een groot misdadiger van
hoogen rang", Gilles de Rays de Laval, een aan
zienlijk edelman, die in de" eerste helft der vijf
tiende eeuw zich aan kindermoord op groote
schaal schuldig maakte en deswege werd ter dood
gebracht. Een volgende schets spreekt van een
noodlottige expeditie en haar fatalen afloop";
het is de welbekende geschiedenis der groote
armada van 1588. Dan springen wij bijna drie
eeuwen over en zijn getuige van den dood van
een arendsjong"; dat is evenwel niet de befaamde
aiglon", maar de zoon van Napoleon II I, die een
jong leven en een groote toekomst met zich mee
droeg naar Ztiid-Afrika en beide daar onder de
assagaaien der Zoeloes verloor. Geheel in onzen
tijd zijn wij met het verhaal van een dwornik
aan het hof van Nicolaas II"; bedoeld is de be
ruchte Raspoctin, die zulk een noodlottigen in
vloed heeft uitgeoefend op de Czaritsa en daardoor
op den Czaar. Beider noodlot wordt beschaven
in het artikel over het drama van
Kkaterinenburg"; wie nog eenige sympathie mccht gev >elen
voor de Bolsjewisten, kan genezen worden,als hij
naleest, op welk een beestachtige wijze de geheele
keizerlijke familie den 1(J Juli 1918 is omgebracht.
HET adres voor prima
PARKETVLOEREN
tegen sterk concurreerende prijzen is
FRE D. M El J ER, Amsterdam
v. Baerlestraat 160 - Tel. 25615 - Gev. 1908
Uit het leven van een hoofdkwartier in oor
logstijd" brengt ons in het kamp van den Franschui
opperbevelhebber tijdens den grjoten oorlog. Wie
over Rachabs beschermelingen tijdens den
grooten oorlog in Engeland" een en ander ver
neemt, komt op het spoor van den grooten
omvang, dien de Duitschc spionnage gedurende
den oorlog in Engeland had genomen.
Men ziet dus: veel en velerlei. Maar van weinig
inwendigen samenhang, al kan men de schetsen
uit de nieuwste geschiedenis wel bij elkander
classeeren. Losse schetsen van wel
belangwekkenden inhoud, maar die toch niet bijzonder veel
nieuws geven. Een eenheid wordt ook niet ge
vormd door den titel. Er is zeker veel mysterieus
in de geschiedenis; men kan ook wel zeggen, dat
de historie in haar geheel een groot mysterie is.
Slechts in den laatsten zin zijn deze schetsen
voortgekomen ,,uit het mysterieuze boek der
historie." Maar in den meer gangbaren zin hebben
zij zeer weinig geheimzinnigs. Van mysterie is
slechts sprake bij sommige bijzonderheden. Zoo
bij de geschiedenis van den dood van den
keizerlijken prins in Zoeloeland. Maar ook dit mysterie,
voor zoover het er nog een is, wordt niet door dr.
Wurfbain ontraadseld.
Als geheel dus wel een aardig boek, maar met
weinig diepte van inhoud.
H. B R u M A N s
VANNELLCSVARINA*
GOUDZEGEL
3O cis. per Pakje.
M
Een aangename Bezuiniging
een HALF ONS vervangt
vele GOEDE SIGAREN.
II