De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1924 13 december pagina 24

13 december 1924 – pagina 24

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD^VOOR NEDERLAND No. 2479 QUESTION BRULANTE (EEN WINTERTAFEREEL) De wintersche dag brengt een vredige sfeer in de nauwer-omkoepelde steden; er daalt een intieme gezelligheid neer, vol plaisante genoegelijkheden; want glanst er de zon in het nevelig blauw, 't wordt door allen vereenigd genoten; en dreigt er en drukt er het wrokkende grauw, des te veiliger zijn ze omsloten ! Temidden van 't stille, verstorvene land, waar de duisternis aan is gegleden, licht vredig en veilig en kalm-triomfant de verzekerde rust Van de steden Men werkt er met vreugde, men werkt er met lust, als de winter het land heeft ontluisterd; want d'arbeid verpoost niet en kent er geen rust, in de stad, door den winter omduisterd: het leven gaat voort, met z'n leed en geluk, langs de straten, de grachten, de pleinen; het leven gaat voort, met z'n blijdschap en druk, met z'n vreugden, z'n nooden, z'n pijnen. Doch donkert de dag er, of flonkert de nacht over vreugden, en moeiten, en zorgen, de winter, die 't land z'n verschrikkingen bracht, houdt de stad in zijn hoede geborgen .... Dat is de bekoring der wintersche stad, als het jaar naar zijn einde gaat spoeden, dat nimmer het land die verzekerdheid had, die dan troostend de stad schijnt te hoeden. En gaat onaandoenlijk het leven ook voort er zijn rampspoed en heil te bedeelen, de winter, al legeit hij vlak voor de poort, kan de stad niet haar vrede ontstelen. Dat is er de charme der wintersche stad, als het jaar tot z'n ondergang nadert, dat veilig de hand met een dagelijksch blad den gedunden kalender ontbladert.... Daar zit er de koopman, in veilige rust, als hij peinzend zich buigt naar zijn boeken; een rust, die 't onrustige harte hem sust, als hij nergens meer uitkomst kan zoeken; een veiligheid, die hem omschut, waar hij tobt, en de angst in zijn adem voelt kroppen, wanneer hij zich tegen z'n schedeldak klopt, overmits z'n balans niet wil kloppen ! Het leven gaat voort, met z'n vreugd en verdriet, en de winter trekt aan, onverdroten; en het land wederstaat de verschrikkingen niet, doch de stad ligt verzekerd-omsloten .... Dit is er het voorrecht der wintersche stad, als het jaar tot z'n ondergang nadert, dat veilig de koopman z'n winstkansen schat, als hij peinzend zijn boeken doorbladert. En nog ligt de stad in verzekerde rust, als een vlam straks ten hemel gaat laaien, en als men het vuur wel verzwakt, maar niet bluscht en men vruchtloos den koopman wil paaien.'... Het jaar heeft z'n Deugd en z'n Ondeugd gehad, en nu nadert de Tijd (als een Wreker!) 't. Verzekerd ziet echter de koopman z'n stad: hij had ook z'n pand eerst verzekerd ! K U M G R A NOSALIS PEDANTE PIETJE'S PAEDAGOGISCHE PEINZINGEN (13 jaar) (Ongecorrigeerd) (Niew-neederlans) XXXI. Pietje hét niet geboft want de Rokin-prijsvraag is me neus voorbij gegaan. Volges de krant zijn dr 6 inzenders die in aanmerking komme om be kroond te worde. Maar daarom was t Pietje niet te doen. Want t had zoon tof idee om ons Rokin te dempen en dr tog n doorvaart van te make van de Amstel tot an t IJ. An de boovekant netjes dig. Met tremverkeer en n autoweg, en nog n fietspad en zellefs nog genog plaas voor wandelaars. Maar de bojem had Pietje van doorscheinend hardglas wille make. Dan had je geen straatlantaares nodig. Dat is om t lig uit te spaare. En ook om niman met zn hoofd teege n lantaarnpaal te laate optorne. Boove de grond had Pietje dan allemaal aardige verrassinge bedag. Lugtbrugge van Poole naar Bukman, van Debussie naar de kleine Dias, van Hajeeniejus naar de afgebrande en uitgerookte Schokking en van SauWer naar meneer Vissering van de Ncederlanse bank. Netuurluk zou Pietje het ouwe Rokinpontje ook in eere nebbe gelaate. Ik had dr rolletjes onder pntworrepe om de mense van de taabaks-vijiinge in de brakke Grond naar de Kalleverstraat te rijje. Met n aanhangmotoorretje was dat pontje nog bes te gebruike gewees. Maar onder het glaaze plevijlsel had Pietje ies ekstraa fijns bedag. Uit onze vaaderlanse geschiedenis Weete we hoe Vondel uit de Stadsschouwburg met ijsbert de Amstel afvaart langs t kasteel van Amstel (waar tegeswoordig meneer Wierdels als kastelijn woont) om aldus in t vroegere IJ uit te monde. Das alles in de loopende jaare verander door de tand des tijds. Waar waater was hebbe zergedemp en 'muze gebouw en kioske gezet en bijenkorreve en effckte tn goederebeurse. Pietje wou beginne met onde; de grond die vroegere toestan te herstelle. Zoodatte je weer van de Omval naar t Tolhuis kan vaare zonder door allerlij sta-in-wegs belemmer te worde N Mooi overdek kanaal voor ondergrondse scheep vaart. Zie je daar me ruize-idee? En graaties vervoer in lollige gondels as op de Entos toen Pietje nog wel klein was, maar waarvan Paa nog tellekes vertel, want Paa is begunstiger van de Zuijerzee-demperij. Met mootorgondois kan je best onder de grond vaare. En die Duitse uitvinder met zn rootor sielinderbuis met draajende spieraale blaast an de eene kant maar rook in (voel je de woordspeelink van Pietjes ontwerrep?) en an de andere kant rook-uit. En ondergrons had Pietje nog n hoop aardigheedjes verzonne. Met waater-vertakkinge naar de elektriese Haar lemse tram en naar de postzeegelmart op de niewzijsvoorburgwal, en naar de andere kant naar t kolkie en de zeedijk, met n algemeene in-enuitstaphalte op de vijge Dam met modderbaade en malariakweekbedde voor de leeje van de induustriejeele en de groote of gedoktrineerde klub. Maar dr komp niks van Pietjes Rokin-ontwerrep. Want k ben niet eens bij de uitverkoorene. De'teegewoordige juuries hebbe geen fantaasie meer. Dempe kan nou iedereen. Maar dempe zonder dat je demp dattis de kuns van n waare schepper zooas Pietje zig verbeel te weeze. As je bij ons in Amsterdam alles wat waater is gaat plempe verlies onze hoofstad zn eere naam van Veeneesiej-van-tncorde. En hoe motte wij Amsterdamse jonges straks nog langs de blauwe steentjes baalanseere as dr geen gragte meer zijn? De fout is alweer dat men niet luister naar de stem der jeugt. Ik zeg maar met Gijsbert en Vondel: Jeugt beteekent deugt Maar ouderdom is dom Al weet Pietje niet zceker of l van die 2 t wel gezeg heeft. Of geen van beije? In ellek geval kan de Rookin-Juurie t in zn zak steeke. As dr voortaan ooit weer n prijsvraag wor uitgeschreve mag iedereen meedoen. Behalleve PIETJE NATIONALE WEDSTRIJD VOOR DAMPROBLEMISTEN Het is ons aangenaam den uitslag te kun nen melden. Er zijn 21 problemen ontvangen onder de navolgende motto's: No. l Schepping I; No. 2 Schepping 11; No. 3 Schepping III; No. 4 Anker I met naspel; No. 5 Anker II; No. Aqker III met naspel; No. 7 Uitkijken; No. 8 Kijk uit; No. 9 Moeilijk einde met naspel; No. 10 Dwingeland met naspel; No. 11 Modjoe met naspel; No. 12 Liberty; No. 13 De meeste; No. 14 Mild; No. 15 Dwang; No. 16 In Tweestrijd; No. 17 Cherchez et Trouvez I; No. 18 Cherchez et Trouvez II; No. 19 Juweeltje A; No. 20 Juweeltje R; No. 21 Juweeltje C. De navolgende problemen zijn op meer dan n manier oplosbaar, en dingen dus volgens voorwaarden van deelneming niet mede n.l. No. 9, 15, 16, bovendien is het eindspel van No. 10 foutief, daar de hoofdvariant op 2 vakken kan winnen. Deze problemen dingen vol gens punt 4 van de beoordeeling niet mede. Probleem No. 18 ontving het hoogst aantal punten. Bij opening der envelop bleek de inzender te zijn de heer A. RENOOY TE BERKHOUT die dus dit jaar houder van den wisselprijs is. Met deze onderscheiding wenschen wij den heer Rcnooy geluk. Wij hopen, dat hij het volgende jaar even gelukkig zal zijn en 't bezit van den wisselprijs niet succes zal verdedigen, om definitief in het bezit hiervan te komen. De heer Renooy heeft in het Maandblad Het Damspel" mooie problemen gemaakt, maar wan neer een problemist aan strenge eisenen gehouden is, dan wordt het moeilijk iets moois te maken. Wat de inzendingen in het algemeen aangaan, zijn wij nog al tevreden. Er zijn wel mooie bij, hoewel het gehalte iets beter had kunnen zijn. Wij vermelden n n nog de namen der inzenders van de overige problemen, die op n manier oplosbaar zijn. Joh. de Bree, Alhier, No. 4, oen 6; D. Kleen, Winkel, No. l, 2, 3; J. Luteijn, Groede, No. 7 en 9; P. J. Eiipe, Haarlem, 11 en 12; J.C.le Bleu, Groede, No. 13, 14; A. Renooy, Berkhout, No. 17; A. A. Polman, Almelo, No. 19, 20 21. Tenslotte nog een woord van dan k aan de heeren de Jongh en Quérido voor hunne belanglooze medewerking. PROBLEEM No. 290, VAN DEN HEER A. RENOOY, BERKHOUT. BEKROOND Motto Cherchez et trouvcz II" Zwart 10 schijven. l 6 1) 16 21 26 31 36 41 46 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Wit 10 schijven. -Stand Zwart: 6, 9, 10, 14, 16, 18, 20, 22, 23, 28. Stand Wit: 17, 21, 26, 29, 32, 34, 35, 37, 43, 48. PROBLEEM NO. 291 VAN DEN HEER JOH. DE ;BREE, A'DAM Motto: Anker II" Zwart 9 schijven l 6 11 16 21 26 31 36 41 46 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Wit: 9 schijven. Stand Zwart: 3, 5, 7/9, 18, 20, 25, 36. Stand Wit: 14, 28, 33,35, 38, 41, 44, 49. PROBLEEM No. 292, VAN DEN HEER D. KLEEN, WINKEL Motto: Schepping I" Zwart 11 schijven. l e 11 16 21 26 31 36 41 46 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Wit 11 schijven. Stand Zwart: 2, 5, 8, 9, 12/14, 23, 25, 28, 35. Stand Wit: 15, 21, '24, 26, 31, 32, 38, 40, 41, 44, 49. K- C. D E J o N o E INHOUD: 1. Oenève en den Haag, door Prof. Dr. G. W. Kernkamp 2. Tijdger^ten, door Dr. W. G. C. Byvanck 3. Chamberlain in den Volkenbond te Rome, teekening door Joh. Braakensiek ??? De ontwik keling van het Christendom, door Dr. L. H. Grondijs?? 4. Een bezoek aan de politieschool, door Mr. W. Boek houdt 5. De crisis in de R. K. Staatspartij, teeke ning door Jordaan - Wijsbegeerte van den godsdienst, door E. Vas Nunes 7. Bernard Zweers, door Const. van Wessem Openbare godsdienstige debatavonden, door Ds. H. G. v. Wijngaarden 7. Uit de Natuur, door Dr. Jac. P. ThijssëKringloop, door J. J. Zeldenthuis 8. Bijkomstigheden, door Annie Salomons ? 9. Nieuwe Engelsche boeken, door W. van Doorn 11. Voor Vrouwen, redactrice Elis M. Rogge 12. De opvoering van Euripides' Bacchanten" door Mr. P. H. Ritter Jr. .?Engeland's oude plunje, teekening door George van Raemdonck 13. De muziek van Willem Pijper bij Euripides' Bacchanten", door Piet Tiggers 15. Dramatische Kroniek, door Top Naeff ? 16. Muziek in de Hoofdstad, door Constant van Wessem ??? Toege paste Kunst, door Otto van Tussenbroek 17. Spanje, door Maurits Wagenvoort 19. Financiën, door Paul Sabel Dierstudie, teekening door H. Verstijnen 20. Uit den Gemeenteraad, door Barbarqssa, met teekeninjen door B. van Vlijmen 21. Ruize-Rijm, door Charivarius?Uit het Kladschrift van Jantje Dag boek van een Amsterdammer, door Barbarossa 22. Chanvaria-Telefoongesprekken, door Cel 2 23. Feuille ton: Het wassende water, door Herman de Man 27. Rijm, door Kumgra Nosalis Pietje's paedagogische peinzingen Damprobleem-wedstrijd, door K. C. de Jonge. Bijvoegsel: De N.V. tot Exploitatie van het landgoed De Hoogstraat", teekening door Joh. Braakensiek. Typ. Amst. Boek- en Steendrukkerij, vi.orheen Ellerman, Haims & Co.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl