Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
13
JEANNE D'ARC
(Zie pag. 12)
SCHILDERKUNST-KRONIEK
JAN SLUYTERS (BIJ EVERTS, TE ROTTERDAM).
Niet lang geleden had ik Sluyters te loven voor
een reeks kinderen" op een tentoonstelling te
Laren, nu zie ik dat de Groene als kerstgeschenk
brengt een Moeder met kind in een teeder wordend
naturalisme; in Rotterdam bij Everts vond ik
een nieuwe, gedeeltelijk nieuwe reeks van Sluyters
notities, gemaakt naar d'eigen baby, en naar het
eigen kind (wat ouder). Ik heb vroeger geschreven,
wat ik hier zal herhalen, dat Sluyters in zijn
kinderteekeningen een alleenstaande schilder in
Holland is. Hij geeft den vorm op een oorspronke
lijke manier; hij geeft de kleur op gansch eigen
wijs. Er is in de schijnbare hardheid van nauw
keurigheid veel zachts verscholen; de felle waar
nemer, die Sluyters is, is ook de teedere vader
in deze dingen. Dat schijnt voor te velen nog te
moeilijk te zien; te velen der toeschouwers zijn
nog bevangen van den leugen omtrent het kind,
alsof dat een zoetsappig hemelingetje was, terwijl
het in werkelijkheid, zóó het gezond is en paraat
van leden, niets is dan een fel, begeerig diertje,
dat alleen gauwer slim wordt, dan het diertje.
Zooals ik ook vroege r schreef, is de volle natuurlijk
heid altijd rijker dan de zoo geheeten idealis
tische" beschouwing van wat ook. Het eerste is
zonder beperking; het tweede is een moeielijke
verwringing; het zou het kind willen uitrekken,
«m het smachtig te doen zijn, en het verdooft het
felle kijken om een oneigen blik.
Van zulken leugen geneest Sluyters'
kinderteekening.
COBA RlTSEMA BIJ BUFF'A, AMSTERDAM.
Ge vindt op deze tentoonstelling Coba Ritsema's
werk van het schetsmatige tot het volledige.Maar
wat ge er ook vindt, altijd heeft de kleur den
diepen, verzadigden toon deze schilderkunst onop
houdelijk eigen, en altijd vindt ge er den refiex
van een diepe latente innerlijkheid bij het groot
zien der vormen. Deze eigenschappen vindt ge in
het portret der Moeder, in 't donker gekleed, met
de witte fichu om den hals. Er is daar, wat ge het
trage eener kleur zoudt kunnen noemen. Lang
zaam maakt het zich van uw oogen en waar
deering meester. Volledig, van een volledige
coloriste is het stilleven met een groenen lap, enz.
Dit schilderij heeft alle eigenschappen, die Coba
Ritsema eigen zijn op voldongen wijs; het werk
hoort daarom thuis in een museum, en het ver
wondert me, dat het daar niet reeds lang hangt.
Wat Coba Ritsema, toch ook een leerlinge van
Allebé, van de anderen onderscheidt, is in het
beeldje staande in het midden van de schilderij,
?en in het andere werk met den kop van het beeld:
de kleur is niet gestold, maar heeft een levenden
adem. Zeer frisch is het stilleven rnet de gebloemde
kan en het groene boek, hoewel wat schetsmatig;
belangrijk in de benedenpartij 't stilleven met
het klokje (eigendom Spakier), goed de jongenskop
met de pet. Het plaatsje" toont in haar de
overeenkomst met haar broeder's werk (de kleur
is zoeter klinkend). De overige werken, portretten,
bloemen etc. zijn natuurlijk nooit zonder verdien
sten, soms zijn ze eigen
aardig, maar ze zijn toch
de minste dezer te waar
deeren tentoonstelling.
PLASSCHAERT
HENRY GLICENSTEIN,
DROGE-NAALDEN EN
T E E K E N I N G E N. b ij
R. W. P. de Vries. Singel.
De begaafdheid van
Henry Glicenstein dateert
niet van vandaag of gis
teren. Vóór zijn zeven en
twintigste jaar, dat is
voor 1897, behaalde hij??
andere onderscheidingen
daargelaten twee
prix-de-Rome aan de
Berlijnsche academie.
Wat niet verhinderde,
volgens den schrijver
van een voorbericht in
den catalogus, dat zijn
naam in Engeland,
Frankrijk en Amerika,
tot voor korten tijd on
bekend bleef. De bezoe
ker van deze tentoon
stelling zal zich over
die omstandigheid min
der verwonderen dan hij
zich verbaasd zou hebben
over het tegendeel. Ook
zal hij moeite hebben
zich den stroom van on
derscheidingen te verkla
ren die eenmaal op
Glicenstein is neerge
daald. Maar het meest
zal hij versteld staan over
het verschil in factuur _____^_
tusschen 's mans etsen en
zijn teekeningen. De inleider constateert hetzelfde
feit. De etsen van dezen in Engeland levenden
Poolschen Israëliet verraden, meent hij, den beeld
houwer (Glicenstein beeldhouwt namelijk ook),
de teekeningen niet. Hierin is veel waars. De droge
naalden zijn met weinig lijnen sterk gebeten.
Over de synthetische draagkracht ervan kan men
van meening verschillen; in elk geval hebben die
lijnen een gedecideerde allure. De teekeningen
missen niets zoozeer, als juist dat. Zij hebben,
verklaart de inleider, niets Rodin-achtigs. Dit is
juist. Zij hebben echter evenmin iets van Bauers
teekeningen, zooals de inleider vaststelt. Zij zijn
zeldzaam kinderachtig. Wie eene teekening als
het portret vanden heer Skirtnundt, Poolsch am
bassadeur in Londen (60) of de afbeelding van een
Hollandsch meisje in nationaal costuum (73) goed
bekijkt, staat paf van de brutaliteit van een kunste
naar die met zoo iets onbeholpens voor den dag
durft komen. En dat blijft de hoofdindruk van deze
expositie: onmacht verscholen achter onbe
schaamdheid, muoidoenerij en bluf.
H E N N u s
NIEUWE UITGAVEN
Over wetenschappelijke opvoedkunde, door Dr.
H. G. HAMAKER, privaat docent in de Paedagogiek
aan de Rijksuniversiteit te Utrecht, 's
Oravenhage, G. Naeff.
Deze studie dankt haar oorsprong, behalve
aan de belangstelling die opvoedkundige vraag
stukken den schrijver sinds vele jaren inboezem
den, vooral aan de teleurstelling die hij ondervond
toen hij, voor moeilijk oplosbare gevallen ge
plaatst, trachtte in werken over opvoedkunde
voorlichting te vinden. Deze teleurstelling dreef
den schrijver tot een onderzoek naar de oorzaken
van den onbevredigenden toestand en tot het
zoeken naar middelen tot verbetering daarvan.
Het resultaat is in het hier aangekondigde werk
neergelegd.
In de serie Wetenschappelijke werken van de
Wereldbibliotheek verschenen de voordrachten,
ter viering van den 2()0sten gedenkdag van Kant's
geboorte op 22 April 1924 te Amsterdam gehouden.
De voordrachten zijn van Prof. Dr. H. Y.
GROENEWEGEN, Prof. Dr. B. J. H. OVINK, Mr. Dr. LEO
POLAK, Prof. Dr. G. HEYMANS, Prof. Dr. A. J. DE
SOPPER en Dr. J. O. BIERENS DE HAAN; zij ver
schenen onder den titel: Kant's beteekenis voor de
wijsbegeerte.
Mr. C. P. VAN ROSSEM geeft in een uitgave van
H. P. Leopold's uitgevers mij. te 's Gravenhage:
Hóe leer ik ski-loopen, een handleiding voor
adspirant ski-loopers.
KERSTMIS
Teekening voor de Amsterdammer" door George van Raemdonck
DE MOEILIJKE TAAK VAN DEN VREDESENGEL
WONDER LANTAARN.
Projecties van ansichtkaarten,portretten etc.
zonder lantaarnplaatjes, geeft alles in natuur
lijke kleuren weer. Voor electrisch of acetyleen
licht compleet fl. 35.
Alleenverkoop voor Ned. en Kol.
JOS. HARTOG,
Hoofdsteeg 17, Nobelstraat 28,
ROTTERDAM. UTRECHT
LOUISA JEBB, Door de woestijn naar Bagdad
is een door de Wereldbibliotheek uitgegeven
geïllustreerd reisverhaal van twee vrouwen. Het
boekje verscheen oorspronkelijk in de Engelsche
taal; de Hollandsche uitgave is een deel van de
serie van Reizen en Trekken, onder leiding van
Jhr. Dr. N. van Suchtelen, van de Wereldbiblio
theek.
De werking van den alcohol op den niensch, door
KRNEST H. STARUNG. Vertaald onder toezicht en
met een voorwoord van Prof. Dr. W. Storm van
Leeuwen. Leiden, Sijthoff's uitgevers mij.
Dat misbruik maken van alcohol verkeerd is
voor lichaam en geest en dus bestreden moet
worden, weten we en daarover bestaat niet veel
strijd, zegt de inleider in zijn voorwoord. Veel
belangrijker daarom is de studie van de werking
die matige hoeveelheden alcohol, zooals ze door het
gros der alcoholgebruikers genomen worden, uit
oefenen. Hieromtrent geeft Starling's boek zeer
uitvoerige en belangwekkende gegevens.
Van het eerste dee! van Dr. W. KKEUKWET'S
Practisch Boekhouden verscheen de twee en
twintigste, geheel omgewerkte druk bij de N.V.
Uitgeversmij. v/h G. Delwei te Wassenaar.
In de Nieuwe Detective-Serie van den uitgever
H. ten Brink te Arnhem verschenen twee nieuwe
deeltjes: THOMAS ROBBERS, De onthulling van
een tiandleeskundige en de Legende van het
Hnnengraj.
Van HERMAN MIDDENDORP'S tooneelspel in drie
handelingen Mara verscheen bij Dixon en Co te
Apeldoorn een tweede druk.
Historiese grammatika van^fiet Nederlands,
schets van de klankleer, vormleer en woordvorming,
door Dr. M. SCIIONFELD, tweede druk. Zutphen,
W. J. Thisme et Cie. ,
RESTAURATEUR VAN SCHILDERDEN
C. B. VAN BOHEMEN DEN HAAG