De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1925 3 januari pagina 20

3 januari 1925 – pagina 20

Dit is een ingescande tekst.

20 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2482 NERO-NAP (opgevoerd in het Grand Theater) Teekeningen voor de Amsterdammer" door B. van Vlijmen. Nap de Ia Mar in zijn verschillende creaties in Nero-Nap ,,WILD-WEST!" HET TEEKEN VAN ZoRRO Tuschinsky. ZlJN LAATSTE OPDRACHT LllXOT. Het doek had zich langzaam gesloten over de suikerbakkers-heerlijkheid der Kerstfantasic". De rooie lichies en de groene lichies en de sneeuwmannetjes en 't klok-,,gebcier" en de zalvende strophen en de Kerstliederen en al wat er in zoo'n vertooning aan valsch sentiment en smakelooze fraaiigheid geboden wordt was voorbij gele den ! Alleen Tilly Lus' gouden stem vibreerd?nog na vreemd en droevig tusschen al dien klinkklank als 'n ingehouden snik om betere dagen ..! Toen nam 't orkest afscheid van de dierbare tertsen in 't Duitsch-weeëStille nacht, heilige nacht" !, door 'n pittig Tempo di Bolero" in te zetten en als met tooverslag waren wc verplaatst in 'n andere wereld. In de wereld van de rennende paarden en de gemaskerde bandieten van de zonnige bergen en de eenzame hacienda's van de flitsende degens, de schoone vrouwen, de sombrtro's en de valluiken .... kortom in 't hartje van de roman tiek. Ai mij ! Hoe goed deed dit alles ! Was 't door de tegenstelling met de nare anisette-mct-'nvijg, die voorafging? Niet allén, geloof ik, want dit is de goeie, ge zonde romantiek zonder pretenties, zonder gefemel, zonder verkapte erotiek, zonder artistiekerigheid en super" gedoe. En ik beklaag den man, die niet meer warm kan worden bij 't ge vecht op leven en dood, geleverd, ter meerdere spanning, op hollende paarden ik heb nieelij met de vrouw, die niet tintelt wanneer de schuch tere, onnoozele minnaar zich ontpopt als de ridderfijke, moedige desperado. Ach als Amerika ons niets anders zond, dan deze romantiek hoe zoude ik Oom Sam aan m'n boezem drukken en hem zegenen, als 'n weldoener der menschheid ! 1 't Is niet zonder beteekenis dat de Wild-Westfilm, zich door de jaren heen herft gehandhaafd. De detectievefilm (Max Landa) de athleten-film (Albertini, Maciste) de exotische film (Sessue Hayakawa) om maar enkele uit vele te noe men al deze hebben 'n hoogtepunt van popu lariteit genoten en zijn verdwenen of aan 't afta kelen. En de society-, de super- en de kinder-film gaan 'n dergelijk lot tegemoet, gauwer dan men misschien zou denkan. Monstra als de Tien Geboden" en de verminkte roman zijn reeds bij hun verschijnen ten doode opgeschreven. Wel merkwaardig dus, dat n der oudste genre's zoo springlevend is, dat 't week aan week, vooral in de volks-bioscopen 't publiek trekt en blijft boeien. Oorzaak? Ook als van alle krachtige gestellen: 'n goeie gezondheid ! Er ligt in deze soort ongekunstelde volksromantiek 'n wondere bekoring. Alles is zoo eenvoudig, zoo heelemaal gemeend, zoo echt. Zie nu deze Williarn S. Hart-production: Zijn laatste opdracht". Je gaat er heen met die superieure glimlach, welke nou eenmaal 't nood lottige gevolg is van teveel beschaving, teveel Shaw en teveel sigaretten. Maar na 'n poosje betrap je jezelf erop, dat je met spanning de evo luties van zoo'n roughrider volgt, dat je je ergert omdat de tekstuitleg niet overal even duidelijk is en 't eind van 'f lied is, dat je verbaasd moet constateeren hoe er eigenlijk heelemaal niks te glimlachen valt.... vooral niet superieur! Want 't is gek maar tja.... hm.... die kerels spelen feitelijk verduiveld goed ! Zij beelden de weinig-gecompliceerde karakters zoo suggestief en met zoo'n simpele raakheid uit, dat 't idee spei" eigenlijk niet in je opkomt, ja dat 't je moeite kost je voor te stellen, hoe 't ongelooflijk levende en natuurlijke rough-riderstype van de hoofdrol, William S. Hart, in 't dagelijksch leven een der meest gezeten notabelen van Los Angelus is. Zoo is de heele film 'n zeer aanvaardbaar pro duct. De intrige is simpel genoeg: de politieman, net 'n vlekkeloozen staat van dienst, heeft z'n plichtsgevoel 't zwijgen opgelegd uit menschelijkheids-overwegingen en vraagt deswege, bedroefd en verslagen, z'n ontslag. Voila tout. Maar hoe levend, hoe ingehouden en manlijk wordt 't nicmendalletje gespeeld. Zonder overdrijving, zonder sentimentaliteit en met 'n stoere, elemen taire kracht, die meer ontroert dan men mogelijk achtte. De acteurs :ijn eenvoudig de menschen, die ze moeten voorstellen, hun requisieten zijn prach tige paarden en lange ruiterpistolen en de miseen-scene is de groot;c'ie natuur van 't Californisch bergland. Geen psychologisch gewurm geen quasi moraliseerendétendentie?geen gelitteratuur en geen animeerende uitspattingen" van de hoofdfiguur, 'n O.ischuldig verhaal maar met overtuiging verteld dat is alles. Waarlijk wie zoo neerblikt in de parterre van 'n volks bioscoop, op 't bewe> g ijke mozaïek van sportpetten en daarbij bedenkt, dat de dragers voor 't meerendeel medebir;;ers tusschen de veertien en negentien zijn, die kan niet dankbaar genoeg wezen, dat deze goeie, gezonde, eenvoudige kost, hoofdschotel is op den Nieuwendijk en omme landen. Helaas niet alzoo in theaters als Tuschinsky" en Rembrandt". Daar komen de geciviliseerde meneer en mevrouw, die zich geneeren voor kinderachtige" cowboy-films. Voor hun gewichtig heid moeten romanschrijvers verminkt worden en gigantische" draken met onbegrijpelijke filmtrucs en speciale volksverhuizingen gearrangeerd. Zij puffen nog genoeglijk van hun dineetje en stortten middelerwiji spijsverterende tranen van aandoening, over Kerstfantasieëi, wee en bedorven als 'n ranzige Kerstgans. Zij laten 't tocneel verarmen, terwille van deze kunst-inconfituren. Zij zijn thuis in deze atmosfeer, waar Paramount" en Goldwyn", de protsige dienaren van 'n protsig publiek, oppermachtig hcerschen zij kennen al de Stars", dweepen met Percy Marmont en weten welk gezelschap de smartest gids" heeft. En zie in deze omgeving verschijnt Douglas Fairbanks, Dong" met z'n alles overwinnende glimlach, z'n slanke figuur, z'n fabelachtige vlugheid en z'n zeer goed spel. En hij vertelt al deze Stille nachf'-gasten, 'n ongedwongen verhaal van avonturen en gevaren en ridderlijkheid en snoodheid en hij doet 't vlot en smakelijk zóó, dat men niet merkt, hoe 'n wonderlijk land Mexico is, waar niemand behalve Zorro 'n vuur wapen schijnt te kennen en gevangenisdeuren door 'n paar paarden worden weggesleept. Bravo, Dong ! Kom spoedig terug verlos ons, zoolang er niets beters is, van water-en-melk Kipliugs, van groc van Ibanez en van slechtgeïllustreerde Zondagsschoolmoraal. Om de pers hoef je 't niet te laten: die is hier altijd goed ! A riveclerci ! J o R D A A N

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl