DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2482 JEUGDIGE OVERMOED Teekening voor de Amsterdammer" door L. J. Jordaan =*-: ?*-'?" EN LAAT MIJ 'R NOU MAAR 'S BIJ ! DE ROKIN-PRIJSVRAAG Ons blad gaf van dezen sympathieken wedstrijd reeds een beknopt algemeen overzicht. Het vraag stuk is echter voor Amsterdam van zoo groot gewicht, dat er alle aanleiding bestaat, op enkele belangrijke punten iets dieper in te gaan. Voorzeker niet gering is het aantal oprechte" Amsterdammers (en vele Nederlanders met hen), dat met mér dan gewone belangstelling naar het resultaat dezer prijsvraag uitgezien heeft. Velen hunner bleken echter een totaal verkeerde meening te koesteren omtrent de bedoeling ervan. Dit sprak wel het duidelijkst uit de vaak vernomen ontboezeming: 't Is me wat moois ! Moet nu het Rokin óók nog volgebouwd worden?" Toch was dit geenszins het doel van den opzet. Het Gemeentebestuur verlangde van onze archi tecten slechts ideeën, inzichten, omtrent de beste wijze, waarop dit voorname, zoo aantrekkelijke stadsdeel na de demping van het gedeelte tusschen Dam en Spui aangelegd en ingedeeld zou dienen te worden. Al- of niet-bebouwing, of slechts gedeeltelijke bebouwing, was volgens de eisenen van, het programma volkomen vrijgelaten. De groote moeilijkheid schuilt hierin: een natuurlijke, ongezochte, een als vanzelfsprekende oplossing te vinden, een oplossing, voortvloeiend uit, volkomen passend en zich oplossend in het onvergelijkelijk Amsterdams stadsbeeld,zoo wijdsch en tevens zoo intiem in zijne voornaamste en beste gedeelten. Schijnbaar is dit vraagstuk eenvoudig, doch inderdaad zeer moeilijk op te lossen. Want zoo sommigen mochten meenen, dat dempen zonder meer hier reeds voldoende zou zijn, dan zouden dezen zich zeer vergissen, hetgeen maar al te overtuigend uit vele der reeds gedempte stads gedeelten blijkt, gedeelten die in onze zoo leven dige stad onmiskenbare verkilling brachten. Van de 62 ingezonden ontwerpen geeft het grootste deel een bescheiden bebouwing te zien, afgewisseld door plantsoen of door boomenrijen. Wel het beste bewijs, dat ook de meeste inzenders tegen dat z.g. volbouwen gekant zijn. Na aandachtige bezichtiging van dit uitgebreid aantal inzendin gen dient ge tuigd, dat het Jury-oordeel vol komen juist ge veld is. Naar men weet,reikte zijde beschikbaar ge stelde bekronin gen niet uit, doch verdeelde het be stemde bedrag tusschen de 5 beste inzendin gen gelijkelijk; terwijl een 6de ontwerp om bij zondere qualiteiten vooraankoop aan bevolen werd. De door de Jury als beste aangemerkte in zendingen ver toon en, op n na, alle slechts gedeeltelijke en dan voor het meerendeel nog lage bebouwin gen.Hieruitblijkt dus onomwon den, dat ook zij zich van een vol bouwen van het Rokin, waarvoor zoovelen vrees den, besliste te genstandster be toont. Gelijk reeds op gemerkt, hebben de ontwerpers der motto's K. K. K." en Het Pont/e" hun zwaartepunt of dominant" in een hooge bebouwinggezocht, en wel op het midden van het Rokin bij de plaats, waar zich nu de brug naar deNederlandsche - Bank tusschen het Spui en de Langebrugsteeg bevindt. Een voornaam bouwwerk op deze plek, als afsluiting van het ongedempte gedeelte tusschen Spui en Muntplein, zou daar in het stadsbeeld voorzeker allerminst misstaan en met zijn weer spiegeling in het water van groote architectonische, bij het karakter der hoofdstad uitnemend passende werking kunnen wezen; hoewel, aan den anderen kant, een vrij uitzicht over het geheele Rokin, gelijk dit thans bestaat, evenmin verwerpelijk is ! De eerste oplossing geeft iets intiemers; de thans bestaande open ruimtewerking daarentegen is grootscher, wijdscher, en daardoor meer in over eenstemming met het karakter van dezen tijd. C'est entre ces deux que mon coeur balance," zullen velen hierbij ongetwijfeld opmerken. De Jury houdt het blijkens haar rapport met de openheid: Evenwel beschouwt de Jury dergelijke oplossingen (hooge bebouwing) toch als schadelijk voor de schoone open ruimtewerking, welke het Rokin thans vertoont en kan ze niet voor bekroning aanbevelen." Ziehier haar oordeel, dat ook het onze is. Jammer, dat bij deze prijsvraag geen perspec tivische schetsen verlangd werden. Het uitsluitend zakelijke of vakkundige der meeste inzendingen zal nu voor de meeste belangstellenden, nietbouwkundigen (waaronder dus ook het grootste deel der Stadsbestuurders) een deceptie zijn. De inzender van motto: het Pontje" is een van de weinige ontwerpers die, hoewel dus ongevraagd, zijn ontwerp perspectivisch toegelicht heeft. Zijn schets van het Rokin, genomen, komende van het Muntplein, geeft een duidelijk beeld van zijn bedoeling. De drie verdere gepremieerde motto's: ,,Y", B.O.B." en Stadswapen" vertoonen alle een zeer lage bebouwing. De aard van dezen opzet moest echter noodwendig wel een sfeer van zeer tijdelijk karakter wekken; waardoor aanvaarding eener dergelijke oplossing door de Jury terecht afgewezen werd. **t Het is uitermate verblijdend, dat de Jury alle zoogenaamde tijdelijkheid" bij dit gewichtig vraagstuk verwerpt en daarmede op een defini tieve oplossing aandringt. We kennen die tijdelijk heid .... Het meerendeel der uitgekozen ontwerpen geeft GRANDS VINS DE CHAMPAGNE POL ROGER & Cie. Agent General: JAGER BERLINaS, Haarlem op het open gedeelte tusschen Dam en Spui, inplaats van bebouwing of plantsoen, boomen rijen te zien. Ziehier een verheugend voorstel ! Door de, hetzij dan al- of niet gemotiveerde eischen van het modern verkeer verdwijnen de voor de karakteristiek onzer Hollandsche steden zoo onmisbare boombeplantingen steeds meer en meer. Zoo zijn zij uit het Centrum der hoofdstad (Gode zij dank, met uitzondering der grachten !) nagenoeg reeds geheel verdwenen. Hier, op dit te dempen gedeelte van het Rokin, biedt zich een bij uitnemendheid ongezochte gelegenheid, een fraaie, statige boomenlaan aan te leggen, een laan van gezonde, niet piekerende en kwijnende stumpers, als in verschillende andere gedeelten der stad, waar zij door gebrek aan lucht enz. door het plaveisel langzaam-maar-zeker ver smoord worden. Op dit gedempte gedeelte van het Rokin zal men van den beginne af met de bestra ting daar rekening mee kunnen houden. Het was daarom van de Jury een sympathieke daad, het ontwerp, ingezonden onder motto: Groei", dat architectonisch zonder beteekenis is, doch voor een rationeele boombeplanting de beste oplossing aangeeft, voor aankoop door de Gemeente voor te dragen. Met recht mocht de ontwerper onder dit motto zijn oplossing de wereld inzenden; 'n motto, inderdaad welgekozen. Mogen we het beleven, dat de boomen er flink uit de kluiten schieten zullen ! Met deze enkele nadere toelichtingen meenen we te mogen volstaan 'n Voorname vraag blijft echter over: Wat zal het resultaat van dezen wedstrijd zijn? Hierover thans nog 'n enkel woord. Haar totaal-indruk der inzendingen vat de Jury in de volgende woorden samen : De prijsvraag heeft niet tot direct gevolg kunnen hebben, dat de Jury zonder eenig voorbehoud aan uw College kan voorstellen de gedachte van n der inzenders te doen verwezenlijken. Bevredigend kan echter hier het resultaat ge noemd worden, omdat naar de meening der Jury uit het vele te waardeeren werk, dat door de inzenders verricht is', thans wel degelijk duidelijk wordt, in welke richting men de beste oplossing voor dit moei lijke vraagstuk te zoeken heeft." De conclusie, die we uit deze woorden vermeenen te mogen trekken, is, dat de nu verkregen gegevens een tweeden, definitieven wedstrijd met een bepaald, welomschreven programma van eischen alleszins wettigen. Want deze gegevens bieden ongetwijfeld kans, dat daarmede een volkomen bevredigende oplossing zal gevonden worden. Degenen, die het hiermede met het oog op de kosten niet eens mochten zijn, dienen te bedenken, dat de nu gehouden prijsvraag slechts een studieof idetënwedstrijd was. Het was hier allereerst om denkbeelden, om inzichten te doen. De betrekkelijk geringe som, aan dezen wedstrijd door de Gemeente besteed, toonde dit trouwens duidelijk; en dit wettigt gezien de reeds verkregen belangrijke resultaten een vervolgwedstrijd in ieder opzicht. een vervolgwedstrijd, zooals ook menigmaal in het buitenland bij zeer belangrijke algemeene vraagstukken gehouden wordt. Rome is niet op n dag gebouwd. Wat hier te meer klemt, daar alle tijd voor deugdelijke voor bereiding beschikbaar is; want de demping van het gedeelte Rokin behoeft er niet door te worden opgehouden. En wat beteekenen de beperkte meerdere uitgaven, aan dezen vervolgwedstrijd verbonden, in verhouding tot het gewichtig alge meen belang dat hier op 't spel staat: de toekomst van een der belangrijkste gedeelten van 't hart der stad, tevens een der voornaamste verkeersaders. Verdere voortzetting dezer prijsvraag is dus alleszins gemotiveerd; en we meenen zelfs te mogen aannemen, dat dit ook het inzicht der Jury is. Want uit haar rapport spreekt al zeer duidelijk, hoe zij den thans gehouden wedstrijd slechts als het begin, als het uitgangspunt, om tot de juiste oplossing te komen, beschouwt. 't Met groote belangstelling zien ongetwijfeld velen de komende dingen tegemoet. H. J. M. W A L E N K A M P C z. BOOKT