No. 2487 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 19 DIERSTUDIE: MARABOUT Teekening voor de Amsterdammer" door H. Verstijnen PORTUGEESCHE FONDSEN De laatste jaren zijn herhaaldelijk moeilükheden gerezen met betrekking tot het nakomen "van de financiëele verplichtingen van Portugal tegenover zijn buitenlandsche crediteuren. Het begon reeds met de Trans-Afrikaansche Spoorweg-Maat schappij. In 1918 heeft de Portugeesche regeering n.l. den spoorweg dezer maatschappij, loopende van St. Paul de Luanda aan de Westkust van Afrika tot de stad Ambaca in Angola, in beslag genomen. Wel zou zij daarvoor een annuïteit betalen, maar zij bleef in gebreke de op zich ge nomen verplichtingen na te komen, zoodat obliga tiehouders geen rente ontvingen. Ons land had hier nogal belang bij, daar hier circa £ 500.000 van de totale leening van £ 1.800.000 gehouden werd. Ook Engeland en Belgiëzijn in niet onaan zienlijke mate bij deze leening geïnteresseerd. Hier werd een heschennings-comitc opgericht en een rechtsvervolging tegen de Portugeesche regeering ingesteld, waarvan een proces het gevolg was, waarin men nog steeds een spoedige beslis sing verwacht. Zelts werd de diplomatieke weg bewandeld, waarbij de Ncderlandsche regee ring de welwillendheid had door onzen gezant te Lissabon een nota aldaar te doen overhandigen; gelijke stappen werden ook door Engeland" en Belg'ëgedaan. Zonder succes is deze handelwijze niet gebleven, want in Mei van het vorige jaar wendde het nieuwe bestuur der spoorwegmaat schappij zich tot het beschermings-comitéom ondei handelingen te beginnen, die tot een bevre digende schikking zouden kunnen leiden. Met de 3 pCt. bl. Beira Baixa van de Portu geesche Spoorweg-Maatschappij te Oporto heeft men ook al moeilijkheden. Wel worden de coupons (lezer obligatiën geregeld te Parijs betaald, maar wegens de vele moeilijkheden, die met de verzen ding daarheen gepaard gaan, geeft men er de voorkeur aan met de incasseering voorloopig te wachten, waarom de stukken dan ook verhandeld worden incl. den Januari-coupon 1922 en zonder bijherekening van rente. In Juni 1920 werden alle achterstallige coupons in Portugal betaald, doch de eigenaars waren verplicht de gelden in Portugal te laten. Later is ook de betaling in Portugal weder opgeschort. Geruchten omtrent verkoop der lijn van de Portugeesche grens naar Salamanca werden niet bevestigd. Met de4i/2pCt. obligatiën der Portugeesche tabaksmonopolie-leening van 1890, die hier even eens in belangrijke bedragen worden gehouden, heeft men niet minder teleurstellende ervaringen opgedaan. Deze leening werd uitgegeven door de Maatschappij, die het tabaksmonopolie van Por tugal voor den tijd van 35 jaren heeft gepacht. In 1906 werd een nieuw octrooi met de Portugeesche regeering gesloten, loopende tot 30 April !92(ï, waarbij ook de Portugeesche rcgeering de juiste nakoming van den dienst der 4| pCt. leening waarborgde. In 1922 werd gemeld, dat de tabaks monopolie-Maatschappij tezamen met de Maat schappij, die het lucifersmonopoüe heeft gepacht, aan de Portugeescl'.e regeering een leening van £ 4 millioen zou hebben aangeboden op voor waarde, dat haar monopolie met 50 jaar zou wor den verlengd; nadere bevestiging dezer geruchten bleef echter uit. De coupons dezer leening, die volgens de voorwaarden van uitgifte ook hier te lande betaalbaar moeten zijn, worden sedert 1910 uitsluitend te Londen 'en Parijs betaald. Sedert October 1919 worden deze z.g. TabaksPortugeezen hier verhandeld excl. de laatstvervallen coupon en zonder bijberekening van rente, zoodat de betaalbaar gestelde coupons in het buitenland gerealiseerd kunnen worden, zonder hier onleverbaar te worden. In April van het vorige jaar besloot de Portugeesche regeering de rente op deze obligatiën uitsluitend in'francs te betalen, waartegen krachtig protest kwam van de zijde van Engeland en ons land. Het gevolg was, dat de bepaling ten opzichte van Engelsche houders weder werd ingetrokken, zoodat de En gelsche houders de rente op de 4^ % TabaksPortugeezen in £ ontvangen, maar de Hollandsche bezitters moeten nog steeds met Fransche francs genoegen nemen. Intusschen had einde October j.l. te Parijs een bijeenkomst plaats van de Nederlandsehe, Fran sche, Zwitsersche en Belgische organisaties, die de behartiging der belangen van de Portugeesche obligatiehouders op zich genomen hadden. Voor Nederland bestond de commissie uit den Secre taris van de Vcreeniging voor den Effectenhandel te Amsterdam, de Heer Mr. J. A. van Sonsbeeck, DE BIOSCOOPA \NDKF.LHOU DI:R en de Meeren Paul May van de hrtua Lippmann Rosenthal A: Co. en Mr. H. A. van Nierop, Direc teur van de Amsterdamsche bank. Besproken werden daar de maatregelen der Portugeesche regecring om de obligatiën der Staatsleeningi-n te doen afstempelen ter vaststelling van Je nationaliteit der fondsenhouders, alsook de houding door de gezamenlijke commissies aan te nemen tegenover de verkorting der rechten der houders van Tabaks-Portugeezen. De medewerking daartoe werd alleen in liet voor uitzicht gesteld, indien gelegenheid tot afstempeling werd gegeven in de landen zelf, waar de stukken worden gehouden, en indien die gelegen heid zou worden opengesteld voor alle fondsen, verhandeld in de periode, gedurende welken deze officieel aan de onderscheidene beurzen zijn ge noteerd. Ten aanzien van de Tabaksleening werd verder in principe besloten een procedure bij een Fransche rechtbank aanhangig te maken tegen de Compagnie des Tabacs de Portugal, welke te Parijs haar domicilie heeft. Intusschen bleken deze maatregelen niet vol doende doel te treffen. Da gelegenheid tot af stempeling der 3 pCt. Obligatiën werd bier te lande niet opengesteld, zoodat het Eestuur der Vereeniging voor den Effectenhandel zich genood zaakt zag te besluiten, dat geen enkele nieuwe Portugeesche leening in de officiëele prijscourant der Vereenigiii" zal worden opgenomen, alvorens de Portugeesche regcering aan de op zich genomen verplichtingen zal hebben voldaan. Voor de 3 % O'nl. en de ..Lappen", die naar Londen ter af stempeling waren opge/.onden en waarvan de coupons verzilverd werden, werd een afzonder lijke noteering ingevoerd. Verder werd hier te lande een besehermings-eomitc voor de houders ?Ier 41 pCt. Tabaks-Portugeczen opgericht. Zoo ziet men, dat de verhouding tusschen de Portugeesche regeering en hare buiteulandsche crediteuren thans vrij gespannen is. Zelfs is het besluit van onze Vereeniging voor den Effec tenhandel, hoe gewettigd ook, tamelijk kras, zoo dat de Portugeesche gezant hier te lande daarin aanleiding heeft gevonden daar protest tegen aan te teekenen. Zou het echter niet op den weg van den Volken bond kunnen liggen ook de financiëele quaesties tusschen de bij dien Bond aangesloten landen in onderzoek te nemen en zoo mogelijk tot een be vredigende oplossing te brengen9 Het komt ons voor, dat ook op dit gebied voor den Volkenbond een zeer vruchtdragende arbeid kan zijn weggelegd. P A u L SABEL GUN, GROEN, HUISJE Een A. B. C. boekje Geïllustreerd door NELLY BODENHEIM Prijs, fraai gebonden, f2.25 BENIGE PERSOORDEELEN: een mooi, een hél fijn boekje. N. Rott. Courant. Een van de weinige kinderboeken, die men met gerust estetisch geweten aan zijn kinderen geven kan. Het Vad. Verkrijgbaar bij lederen boekhandelaar en bij de uitgevers: VAN HOLKEMA & WARENDORF AMSTERDAM