AMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 15 Concertgebouw. Max von Schillings. Zouden de opvoeringen van Der Rosencavalier" en Ariadne auf Naxos" van Strauss twee model opvoeringen, onder auspiciën der Wagner-Vereeniging door het zang-ensemble van de Berlijnsche Staatsopera gegeven aanleiding worden tut de stichting van een DuiUche opera in onze hoofd stad? De intendant en dirigent Max von Schillings is ten stadhuize geweest en daar zijn woorden ge sproken, die wezen op de overweging van een per manent optreden te Amsterdam, ter grondvesting van een Amsterdamsche opera". Maar het Con certgebouworkest zou moeten meehelpen. Men" vertelt verder, dat de tegenwoordige abonnements concerten in verband hiermede zouden verminderd worden tot n in de week; het andere concert ?werd dan omgezet in hulp bij de voorstellingen der Amsterdamsche opera. Wat is er waar van deze on dit" 's? De aanwezigheid van Max von Schillings in Amsterdam was het Concertgebouw aanleiding dezen dirigent de leiding van een der abonnements concerten in het Concertgebouw te geven. Als soliste trad op dit concert op Schillings tchtgenoote de zangeres Barbara Kemp, ten onzent geen onbe kende overigens. De dirigent had zich zelf als componist op het programma geplaatst met een viertal Glockenlieder" van den Zwitser Carl Spitteler. Dat men evenwel geen sterken indruk van deze in haar effecten al zeer conventioneel gevonden compositie kreeg, lag zeker niet aan de zangeres Barbara Kemp, die de geluidmassa met haar stem moedig te boven trachtte te komen en soms ook te boven kwam. De slot-scène uit Strauss' Salome" behoort tot de prachtigste prestaties van Barbara Kemp. Zij heeft voor deze muziek als een onweersstem ming de gevraagde spanning, de lenige panter achtigheid van zingen en de helle kinderlijke drift bij het intoneeren. Men mag deze muziek verafschuwen, haar sfeer pervers vinden, het onder werp immoreel", maar Strauss heeft hier in klanken weten te bereiken dat waarvan de tekst zooi-eer geladen is. Salome's Tanz" gaat hieraan vooraf als het instrumentale voorspel van dit voca le hoogtepunt, op zich zelf ook een hoogtepunt. Hier, in de leiding van Salome's Tanz was von Schillings als dirigent op zijn best. De climax was prachtig voorbereid, de verschillende phases, die de expressiviteit doorloopt, mooi overwogen. Minder raak dirigeerde von Schilling een overigens zeer interessant en ons onbekend symphonietje van Haydn. Een lichte muziek, vol grappige effecten: de hobo in het trio van het Concert, de verdubbeld langdurige triller in het andante, het pittige, marionet-achtig trippelende rythme van de finale. Er zijn muziekcritici, die voor dit Haydntje de rest van het concert wilden vergeten. Het Residentieorkest. Vera Janacopoulus. De Amsterdamsche Kunstkring Voor Allen" nam dezer dagen weer het initiatief tot eenige zeer interessante concerten. Hij noodigde Peter van Anrooy met zijn Residentie-orkest uit voor het Amsterdamsche publiek te spelen, en had tevens het goede idee dit publiek gelegenheid te geven zich te rehabiliteeren, tegenover de waarlijk eenige zangeres Vera Janacopoulos, die het bij haar eerste optreden hier, in het begin van den winter, vrijwel voor een leege zaal had laten zingen; en met suc ces: want de Groote Zaal Concertgebouw was voor de beide avonden geheel uitverkocht. Dr. Peter van Anrooy aan het hoofd van zijn eigen orkest te hooren is tevens hem in zijn kracht te hooren. Met het Concertgebouw-orkest scheen hij niet steeds tot een gelukkige ontplooiing van zijn eigenlijke kwaliteiten te kunnen komen. Van Anrooy is een Brahms-kenner en een Brahmslicfhebber, en wat iemands liefde heeft wordt altijd meer dan wat iemands belangstelling bezit. Zoo werd ook het glanspunt van den avond de uitvoering van Brahms' 1ste symphonie, uiterst zingend" en elegisch gespeeld. Pogingen tot exposévan den bouw" van dit niet sterk ge bouwde werk deed van Anrooy niet, de melos nam alles in zich op onder van Anrooy's leiding en won het pleit voor Brahms. Na de pauze speelde van Anrooy met het orkest Don Juan" van Strauss, waarbij de details niet DE VERTERINGSBELASTING Teekening voor de Amsterdammer" door George van Raemdonck DE CONSUMENT: ,,DIE HAND HF.B IK AL MEER GEZIEN!" steeds helder genoeg naar voren kwamen om den indruk van htt schutterige van deze Don Juanvertooning in klanken wat te kunnen neutraliseeren. Een muziekje van Paul Hindemith voor Burmeesche marionetten (van Franz Blei) was pikant, bootste het primitieve en tegelijk opwin dende van de Oostersche dansen geslaagd na. Het orkest speelde snel en met entrain dit licht ge schreven werkje, dat alleen een beroep doet op de rythmische vastheid der uitvoerenden. Tot slot dirigeerde van Anrooy La Valse" van Ravel. Sterk gestuwd, de melodische stroom voortdurend onderstreept, de schrille accenten bijna geheel verdoezeld om de Weensche wals melodie vrij te houden. Maar nu was er geen hoogte punt, feitelijk, en het slot kwam omdat er een slot moest wezen. Aan het concert van Vera Janacopoulos kan ik niet anders dan met groote ontroering denken. Men hoort wel zelden zulk een zangeres; geheel natuur en toch van een veredeling, zooals alleen de cultuur die kan geven. Een Griekin van geboorte, maar cosmopoliete in hart en nieren, en dat niet alleen ten opzichte van al die talen, die zij onberispelijk uitspreekt (wij meenden dat op haar concert alleen nog maar het Duitsch ont brak, doch zie, dat kwam in haar toegift ,,lch grolle nicht "van Schumann, en onberispelijk !) Men weet van te voren, dat de Groote zaal Con certgebouw wat te groot is voor een solist, die geen andere steun heeft dan een piano en dat veel van het geluid vóór het geheel ontbloeidis, reeds door de ruimte wordt opgeslorpt. De teedere liedjes, vooral die der oudere Italianen, en het gracieusinnige Mandoline" van Debussy kwamen" er niet heeiemaal, de stukken, die op een grootere voordracht zijn ingesteld werden aangrijpend; Moussorgsky's Chef d'armée" en vooral invitation au voyage" van Duparc, dat men zelden zoo breed-gedragen en zoo innig-elegisch hoort. Groot succes hadden Poulenc's Bestiaire"(deze zangeres is toch feitelijk de eenige, die het realistische ont kleuren" der tonen kan geven zonder daarin tot een banale truc te ontaarden !), de Spaansche liederen en vooral ook dat verrassende toegiftje Ich grolle nicht" van Schumann, gemeengoed van alle dilettanten, maar heerlijk nieuw in dien vervoerden, echt-menschelijke voordracht van Vera Janacopoulos. Een woord van hulde past ons nog aan de begeleidster in de klavierpartij, Gilberte Dupin, die hier met de zangeres zoo n bleef als maar eenigszins mogelijk was. Per Vliegdienst Sabena NAAR ir BRUSSEL Inlichtingen bij de K. L M. ENRICO BOSSl f Daar het werk meer speciaal het koor-werk, van den Italiaanschen componist Enrico Bossi ten onzent, evenals in Duitschland, groote bekendheid verwierf en verschillende van zijn scheppingen voor koor, soli en orkest hier vaak zijn uitgevoerd door Toonkunst en op de Zornerconcerten te Naar den onder Schoonderbeek, willen wij hem, bij zijn overlijden deze week (op de terugreis uit Amerika) met enkele woorden herdenken. Bossi, in 1861 geboren, behoorde tot de generatie der Italiaansche componisten, uie zich meer Noor delijk, in het bijzonder naar uitschland georiën teerd hebben. Strauss en Wagner hadden op zijn scheppingen grooten invloed evenals op die van Wolf-Ferrazi en niet geheel toevallig vonden deze scheppingen juist in Duitschland een groot afzetgebied en was de verspreiding in handen van Duitsche muziekuitgevers. Van zijn koor werken werden ten onzent uitgevoerd het Canticum Canticorum" en de oratoria Het verloren Paradijs" en Jeanne d'Arc". Zijn instrumentaal oeuvre kennen wij in Nederland vrijwel niet. Eenige kinderstukken voor piano worden nog een enkele maal gespeeld, maar het blijft te be zien of zelfs het eertijds nogal gangbare oratoriumwerk van dezen Italiaanschen componist die groot werd in de periode der Duitsch-Italiaansche ver broedering, hem lang zal overleven. CONSTANT VAN W E s s E M BOOKT