No. 2400 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 17 Boek bespreking HENRI BÉRAUD, Buikje. Vert. uit het Fransch d. Chr. Moresco-Brants. Amsterdam z. j. Van Holkema en Warendorf. Henri Béraud's roman Le martyr de l'Obèje", die onder den passenden titel Buikje" in't Hollandsen vertaald werd, is opgedragen aan een aantal personen o.a. aan maar schalk Joffre en minister Herriot die blijkbaar alle maal om en bij de honderd kilo wegen. De roman, een werk dat de mageren be schouwen zullen als een vroolijk boek" aldus de schrijver in de opdracht behandelt de tragi-comedis van een corpulenten mijnheer, die behalve zijn zwaarlijvigheid, het nood lot van die eigenschap met zich door de wereld sleept. Of alleen de mageren het zullen be schouwen als een vroolijk boek? Het lijkt me niet waarschijn lijk, en ik geloof ook niet, dat het in de bedoeling van den geestigen schrijver gelegen heeft. Hoe het zij, het is een allerleesbaarst romannetje, Vlot, luchtig, pikant en heel Marionetten Balie origineel van behandeling. De auteur verwierf er den PrixQoncourt mee, en we hoeven niet te veronderstllen, dat de juryleden dan wel allemaal dikzakken geweest zullen zijn, die het noodlot van den held als het hunne aanvoelden. Een prachtig verjaar-cadeau voor een corpulenten oom.. GUIDO DA VERONA, Haar die men niet be minnen mag. Vert. uit het Italiaansch d. Chr. Moresco-Brants. Amsterdam z. j. Van Holkema en Warendorf. Da Verona is een zeldzaam knappe verteller. We wisten het al uit een aantal boeken, die van dezen schrijver bij ons vertaald zijn; en deze roman bewijst het opnieuw. Het is de roman van een jongmensch, voortgekomen uit een klein burgerlijke omgeving, die hij van kind af aan haat. Hij wil hooger-op, niet om wat te presteeren, maar om van het leven te genieten. Zijn durf, zijn bruta liteit, zijn knap gezicht en zijn ruim geweten helpen hem voort; hij krijgt geld en kan zich de mondaine amusementen veroorloven, waarvan hij zoo lang gedroomd heeft. Met de liefde neemt hij het niet zoo nauw, net zoo lang tot de liefde hém neemt. Zij komt over hem in den vorm van een afschuwe lijke perversiteit, en nu verandert de zorgelooze rakker, de fat, wien alles tot nu toe meeliep, in den ernstigen mensch, die wanhopig, maar vergeefs tegen zijn noodlot vecht. Dan wordt het een ver haal van wreed, meedoogenloos realisme, een ver haal, waarvan de spanning in beteekenis hoog boven de kunst van alleen maar boeiend te kunnen vertellen uitgaat. Jammer dat het Nederlandsch van de vertaling maar zoo-zoo is. Hoe verklaart de vertaalster den accusatief- (of datief-) vorm haar" van den titel? HERMAN MIDDENDORP SPEELGOED, MARIONETTEN, MASKERS EN SCHIMMENSPELEN DOOR OTTO VAN TUSSEN BROEK. Deel 21 der Serie: ,,De toegepaste kunsten in Nederland" uitgegeven door W. L. en J. Brusse's Uitgevers Maatschappij Dit boekje betreedt het grensgebied der toe gepaste" Kunst; deze kunstenaars moeten zijn de fijnbegrijpende medewerkers van een anderen kunstenaar: van den tooneelschrijver of van den danser; geen voorwerp met aardsche functie moet door materiaal en kleur worden gesublimeerd; de omweegbare aandoeningen en begrippen worden hier door stof uitgedrukt. In dezen sierlijken tuin is Otto van Tussenbroek de aangewezen geleider. Op fijnzinnige wijze karak teriseert hij het wezen, wijstop de schoonheden en is mild in zijn oordeel waar hij onvoldaan is over wat werd bereikt. Wij weten allen uit ervaring de juistheid als hij van speelgoed zegt: Hoeveel kostbaar speelgoed werd ook door ons allen als kind niet ter zijde geschoven voor een enkel houten popje of dier figuurtje, dat ons lief was omdat het niet door alledaagsche vormgeving alle fantasie in ons doodde, rina" en Petrouchka" door Harry van Tussenbroek (illustratie uit De Toegepaste Kunsten", uitgave Brusse) doch aan de nimmer falende, overrijke, kinderlijke verbeelding vrij spel liet!" Waar nu juist in onzen vermachinaliseerden tijd het aesthetisch massaproduct, dus het fabriek matig vervaardigde serie-voorwerp, een groote toe komst heeft, is het zeer zekei te wenschen dat het publiek meer belangstelling zal hebben voor wat werkelijk goed en kinderlijk het kind in zijn spel za l opvoeden tot het leeren zien van zuiveren vorm en tot het leeren waardeeren van frissche en eerlijke kleurtegenstellingen." Uit de talrijke afbeeldingen blijkt welk karak teristiek en stevig speelgoed ons de machine kan leveren. Pieter van Gelder met een kloeke locomotief, auto en motorfiets, Phemia Molkenboer met vriendelijke en rustige poppenmeubelen, Wierink met grappige dieren en vooral Wijdeveld met de trekwagens e-n het hobbelpaard, vol vurige gespannenheid, leve ren het overtuigend bewijs. In een moderne kinder kamer helaas, hoe weinige bestaan er! kunnen wij dergelijk speelgoed niet missen ! Spanjaard's Kinderspeelkamer maakt dit duidelijk De volgende hoofdstukken over schimmenspelen, maskers en marionetten brengen te weinig gekende schoonheid: het vriendelijke, maar reeds verouder de werk van den schimmenschuiver" Ko Doncker (1875?1917); de meer tot groote vormen herleide, in krachtige cartouren geknipte schim men van Pieter van Gelder, wiens spelen in het atelier van den schilder Gussenhoven in het Quartier latin" van Haarlem voor een o won der in Nederland mondain publiek werden vertoond, evenals destijds de spelen van Ko Doncker, in een ander atelier, eveneens te Haarlem. Als jongste uiting zien wij de mechanisch dansende figuur van Vilmos Huszar, waar het naturalistisch vloeien de bewegingen geheel voorbij is en de toe schouwer gedwongen wordt tegen den lichten achtergrond, eiken stand, kernachtig en streng geometrisch geheeld, te bezien. Bij maskers zegt van Tussenbreok- hoe levend worden de doode trekken door het wenden en keeren en den wisselenden lichtval en hrezeer ook wordt aan vrije verbeelding bij dit ver-beelden vrij spel gelaten. Want het masker krijgt eerst zijn eigenlijke, wezenlijke waarde, wanneer het gedra gen naar zuiverste bestemming wordt gebezigd. Het is en blijft een dood ding zonder dit en wordt eerst levend op het oogenblik dat hij het omhullen van het daarachter in het duister levend, menscheliik gelaat, daarin, schijnbaar, beweging groeit. De afbeelding van een groep uit Yeats's Vrou we Einers groote strijd" met maskers van Hildo Krop doet betreuren, dat het tot dusver bleef bij deze eenzame poging (waarom niet bij de Bac chanten herhaald?) Verder van Cris Agterberg's maskers een drietal stalen. En eindelijk de Marionetten. Werk van Pieter van Gelder, en van Brugman, en voornamelijk vele en voortreffelijke afbeeldingen van het nu gelukkig reeds bij velen bekende, talrijke werk van Harry van Tussenbroek, die begon met de stille" pop en daarna overging tot de door draden bewogen marionet. GRANDS VINS DE CHAMPAGNE POL ROGER & Cie. Agent General! JABEB BERLINB8, Haarlem Wij zijn dankbaar, dat dit vele in dit boekje kon worden bijeengebracht en niet minder voor de wijze, waarop de stof is samengevat en ons wordt ge toond. IR. S. VAN RAVESTEYN BOEKEN VOOR KINDEREN De Vier Uiltjes, door J. P. ZOOMERS-VERMEER. Geïllustreerd door N^tty Hcyligers- Amsterdam, van Holkema en Warendorf. Dit werk steekt gunstig af bij de meisjesboeken, waarin uit den treure de onbemilligste weder waardigheden van bakvisschen worden neergepend. Hier zijn geen kleine verdrietigheden in goede, ledige en ijdele leventjes die de aandacht vragen, maar een breede kijk op ernstige moeilijk heden van vier jonge meisjes de Vier Uiltjes die jong haar moeder hebben verloren en wier vader geheel opgaat in zijn beroep, waarmede hij naiiwlijks brood voor het gezin verdient. Taal en vorm zijn door de schrijfster goed ver zorgd; zij heeft in dit boek ontroerende gedeelten gegeven, die bij de lezeressen een ruim medegevoel voor slecht bedeelde zusjes zullen wekken. Avonturen te land en te water, door J.KLEEFSTRA, met teekeningen door J. A. Hesterman Jr. Uit gegeven door G. B. van Goor en Zpnen uitgevers maatschappij te Gouda. De schrijver verdient alle hulde voor de wijze waarop hij in dit nieuwe boek,en in zijn vroeger bij de Wereldbibliotheek verschenen werk: Een vacantie op de Friesche meren, jongen nederlanders liefde voor de natuur en waardeering voor het hollandsche landschap bijbrengt. Zijn beschouwingen die hij in prettig te lezen vertelsels heeft neer gelegd zullen zeker door jongen en ouden belang stellend gevolgd worden. De eenvoudige vermel ding van de titels van zijn schetsen: De Hollandsche duinen, Zomerreisje in Friesland, Zeilsport en de Hollandsche wateren, waarin een meisje of een jongen de hoofdfiguur is, geven reeds aan waar de schrijver zijn jeugdige lezeressen en lezers heen brengt. Hij doet dit op te loven wijze, waar toe de teekenaar met uitstekende teekeningen bijdraagt. Het omslag araagt een suggestieve teekening in kleur, voorstellend een met volle zeilen varenden boeier, met een specifiek hollandsche lucht als achtergrond. v. D. 1 TlTM **?" DF^ESTE VARINAS j veral verkrijgbaar a (_8p/.' p. half ons pakje \