No. 2491 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 15 KORFBAL Teekening voor de Amsterdammer'' door George van Raemdonck Dirk Fock De kunst van het dirigeeren is steeds bewuster en daarmee ingewikkelder geworden. Zij speci: aliceerde zich, werd den wetenschap, zelfs een philosophie, sinds een tijd, dat de maat met een : stok op den grond werd gestampt; een methode, die eens de dood werd van Lully, die zich daarbij aan een teen verwondde en door onoordeelkundige behandeling aan de gevolgen overleed. Ook de dirigent heeft zich individualistisch, ? solistisch ontwikkeld. Zijn plaats werd steeds voornamer als aandeel in de vertolking van een muziekstuk. Het bleef niet meer bij maatslaan en tempo aangeven, de dirigent ging ook uit beelden". De dirigent werd ten slotte zelf de vertolker der muziek, die hij dirigeerde. Van zijn inzicht hing af of de muziek voor het publiek toegankelijk zou worden of niet. De aandacht van het publiek ook concentreerde zich op de leiding. Dit werkte het type der dirigenten, die voor het publiek diri geeren wij kennen dit type heden ten dage in de hand. Een overvloed van opgewonden gebaren, een wanhoops- of furiegestalte als bij een tooneelspeler: het publiek laat zich gemakkelijk pakken. Alleen de kenner ziet, dat in deze ver tooning niets met de resultaten in het orkest cor respondeert, dat er gebaren aan het orkest uit gezonden worden als er niets in het orkest aan te geven valt. Wij kennen ook de dirigenten, die te ?weinig uitgeven, die niet alleen een fascinatie van het publiek versmaden, maar ook een fascinatie van het orkest. Zij werken ten slotte evenveel uit als de overvloedige gebaren-man zonder doel en resultaat. tg»De Grieken noemden den dirigent der antieke koren cheironomikos. Deze dirigeerde met hand bewegingen de loop der melodie en meteen het rythme (maat). Zijn geheele functie bleef regelen. Er zijn nog dirigenten, die rechtstreeks van dezen voorvader afstammen, die niet aan ..plastiek" doen en het zijn waarlijk niet de slechtsten Gabriël Piernéis er een van. Er zijn ook dirigenten, die als ,,uitbeelder" door de juist treffende plas tiek van hun gebaar uit de muziek heele onbe kende werelden kunnen optooveren, zoodat het muziekstuk telkens opnieuw als een onverwachte bloem te bloeien begint. Deze persoonlijkheden hebben iets van de magiërs. Mengelberg is er een van. Tusschen deze uitersten vinden wij de vele goede, doch middelmatige dirigenten. Want ten slotte hangt het er niet van af hoe men dirigeert, of men dirigeert met een sober handgebaar dan wel met een uitdrukkingsvollen arm en schouder, doch wat men dirigeert, d.w.z. op welke momenten en waar men leiding geeft.Dit wordt door het inzicht van den dirigent en door zijn muzikaliteit bepaald. Doch daarnaast moet hij ook kunnen werken met een orkest, dat hem geheel vertrouwd is, waarvan hij de samenwerkende factoren en ook hun zwakke plaatsen geheel kent, de dirigent moet met zijn orkest vergroeid zijn, het meet hem niet ali'een instrument waarop hij speelt wezen, maar ook orgaan waarmee hij leeft, waarmee hij ademt en ?voelt. Daarom is het laten dirigeeren van gast?dirigenten feitelijk min of meer een bravourstukje. ?Het is interessant het is verfrisschend, doch er moet toch tol aan de nieuwsgierigheid betaald worden. En wee den dirigent als hij stukken dirigeert, die men van den gewenden leider beter kent. Wee hem, als hij ons van zijn opvatting niet weet te overtui gen, zijn goed recht, niet bewijzen kan omdat hij er noch den tijd, noch de methode voor heeft ?gehad ! Wij hebben Dirk Fock twee concerten in het Concertgebouw hooren dirigeeren. Hij heeft ons werken laten hooren, die, zooals de symphonie Pathetique van Tschaikowsky, door Mengelberg 'voor ons reeds hun standaarduitvoeringen hebben verkregen. Slechts een heel groot dirigent kan hier voor ons nog iets aan toevoegen of een vast?staande indruk wegwisschen. Dirk Fock vermocht het niet. Hij dirigeerde de symphonie alsof zij nog ontdekt moest worden. Hij verbloemde niets van haar zwakheid, maar haalde ook niets van haar kracht op. Haar effectvolle plaatsen ontnam 'hij zelfs den glans. Het lenige walstempo werd lang en traag wat een automatisch-saaie vijfkwartsopvatting in het trio de marsch verloor zijn ele mentaire bruischende kracht, klonk gejaagd als een wedloop, de finale eindeloos in zijn gerekt ,,lamentoso". Waarom heeft de heer Fork toch ?de herinnaring aan Mengelberg getart? De uitvoering van Bach's Brandenburger con cert verbaasde door onduidelijkheid en vlakheid .'Feitelijk[alleen de Iberia" van Debussy had waarDE STRIJD CM^DEJV ZOMERTIJD lijk verraïs.'ticle momenten, hoewel de effecten eenigszins gebruuskeerd werden, ^-t. r Op zijn concerten speelden twee solisten, de violisten Alma Moodie en Louis Zimmermann. De jonge Australische violiste droeg het viool concert van Beethoven voor, met een wat Amerikaanschen society-toon, overigens met veel warmte en knap kunnen. Louis Zimmermann handhaafde met het G-moll vioolconcert van Max Bruch, lyrisch en schoon door hem gespeeld, zijn roep als uitstekend en gevoelig violist. Willim Ar.driesftn Willem Andriessen heeft Zaterdagavond den laatsten van zijn drie klavieravonden gegeven in 't Concertgebouw. Er moet mij een woord van het hart. Ik be schouw Willem Andriessen als, op het oogenblik na Scrafer, den grootsten Nederlandschen pianist en ik aarzel niet dit nogmaals te herhalen. Maar daarom eisch ik ook veel van hem en voel ik mij verplicht mijn bezwaren tegen den stand van zijn spel, zooals die mij uit de laatste concerten blijkt, te opperen. Andriessen speelt met levenskracht. In zijn spel wordt alles tot daad. Het levendige in zijn spel krijgt echter thans een toon van gejaagdheid. Er komt geen verdieping, het blijft te schetsmatig, ja vaak te tude-achtig. En wanneer cck de groote stroom, de prachtige geestdrift, die hem vanuit het brandpunt der bezieling toch nog, alles omver werpend, schitterende dingen laat doen (zooals op zijn laatste concert verleden jaar) weg blijft, gtlijk feitelijk op deze laatste concerten helaas geconstateerd moet worden, dan is het gevoel van een intredenden stilstand in zijn voordrachten niet meer te ontgaan. De verwachte ontplooiing komt niet. Om bij het laatste concert te blijven: na een mooi en edel begin, der Mondscl einsonate, het adagio, is het scherzo los en ongeacheveerd, de finale blijft een superbe vingeroefening of een structuur-ontleding. De fantasie van Chopin komt niet uit de toetsen, onze ziel wordt niet bevlogen, de oneindigheid ruischt niet door die stoet van parelende klanken, waarmee het stuk besluit. Eens toch zullen wij van Andriessen iets vragen dat af is. De kleinere stukken, Poulenc, Dcbussy, waren nog het beste. BOOTMOTOREN MOTORBOOTEN Bingham & Lugt - Slepersvest l - Rotterdam Willem Andriessen is populair thans. Zijn jeugd, zijn doortastend spel, zijn onacademisch musiceeren zullen hem niet zoo gauw de sympathie van het publiek doen verliezen. Maar hij wantruuwe zijn succes. Het komt mij voor, dat rust, bezinning, misschien wat meer tijd tot studeeren voor1 hem op het oogenblik noodiger is dan con certen geven. Dit alleen zal het evenwicht tusschen kunnen en uitvoeren herstellen, dat verbroken dreigt te worden. De heer Andriessen vergeve mij mijn openhartig heid. Ik zou niets liever willen dan mij vergissen en het is aan hem, het ons bij een volgende gelegen heid te bewijzen. C O N S T A N T V A N W E S S E ,M N.v. % F. VAN DER HEIDE HILVERSUM 'SGRAVELANDSCHEWEG.. TEL. 1150. VRAAGT U EENS TEEKENINGEN EN PRIJSOPGAAF VOOR HET SMAAKVOL INRICHTEN VAN uw LANDHUIS OF VILLA. BEKNOPT PROSPECTUS FRANCO.