Historisch Archief 1877-1940
N». 249!
1>E AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
17
young men who are concerncd with the modern
moverhents". In een bouwkundig blad The
Builder" l(Z'n we over onze bouwbeeldhouwkunst
o.a.: But its chief value is that it is largely
applied sculpture". Het volgende vleiend klinkende
woord van den vreemdeling kan ons tot nadenken
stemmen: Es gibt kaum starkere Zeugnisse für
die neue Religiositat in Europa als die junge
hollandische Plastik. Geistige Ausdrucksteigerung
wird in der plastischen Form lebendig; ein neues
Schauen berwaltigt uns, und ein neuzeitliches
Gefühl von sozialer Verantwortlichkeit tritt an
die Stelle des gestorbenen,einer Verantwortlichkeit
gegenüber dem Jenseits. Die Plastik wird zur
Gemeinschaftsschöpfung: den Menschen
schlechthin zu erreichen, ihm Ergriffenheit mitzuteilen,
die bis ans letzte rührt, ist das Ziel solchen Geistes.
Gerade unsere Zeit dra'ngtdanach.irnskulpturalen
Ausdritck eine Sprache misères Geistes zu finden,
und die hollandische Plastik berrascht den Sliepen
den mlt einem Reich voll ungeahnter Gesichte und
Ekstasen, voll groszer Entwicklungsaussichten des
Kommenden".
Doch niet alleen belangstelling met het woord
maar met de daad, door opdrachten te geven, kan
onze sculptuur steunen, waar zij buitengewone
behoefte aan heeft, dan alleen zou getoond worden
gén tekort aan idealisme" waarvoor Maximiliaan
Harden zich bezorgd maakte in de Telegraaf".
Nederlands edelste, en ondanks zijn ouderdom
deugdelijkste wapen is de G;est. Wee Europa
wanneer dat zwaard roest !" aldus Maximiliaan
Harden. THEO VAN REIJN
MARIE DIERS, De zonden der vaderen.... Vert.
uit het Duitsch d. W. J. A. Roldamls Jr.
Amersfoort z. j. G. J. Slothouwer.
De verhouding tusschen ouders en kinderen is
een thema, dat in elke litteratuur tallooze malen
behandeld wordt. In de romans van Marie Diers
vindt men het ook nog al eens, en het boek De
zonden der vaderen...." is er een van. Het loopt,
binnen een betrekkelijk kleinen omvang, over drie
geslachten; het is geboren worden, opgroeien,
trouwen, kinderen krijgen en oud worden van
haast je, rep je, en de heele behandeling is nog al
schetsmatig. De eerste hoofdstukken, die, waarin
de verhouding uiteengezet wordt tusschen dominee
Mombert en zijn zoon, die met zijn talent voor de
muziek een andere richting uit wil dan die naar
het ambt van zijn vader, zijn de beste. Later begint
het boek te verwateren. Wat die Bartholomaus
nu eigenlijk voor een' karakter heeft, wat voor
zonden hij begaat tegenover zijn kind, en wat die
zoon voor een type is, dat moeten we allemaal
maar zpo'n beetje raden. Wat de schrijfster er
aan lyrische en didactische opmerkingen tusschen
door zegt en dat is quantitatief niet zoo'n beetje
helt nog al over naar de wijsheid van den
scheurkalender.
Dr. W. VAN BEMMELEN, Miraculeuze ver
halen. (Wonderlijke geschiedenissen der
stof). Amsterdam 1924. Uitgeversmij.
Elsevier". *
De wonderlijke geschiedenissen der stof",
die in dezen bundel Miraculeuze verhalen" ver
zameld zijn, verschenen grootendeels in De
Amsterdammer". Ik kan er dus kort over zijn.
Menigeen zal er zeker genoegen in vinden, zich
nog eens weer met deze eigenaardige fantasieën
bezig te houden, verbeeldingen, waarin van
metaphysische en aesthetische zijde getracht wordt,
de stof de baas te worden; de strijd tusschen geest
en materie, interessant belicht op verschillende
facetten, weergegeven met een mate van
intellectueele virtuositeit en een kunst van vertellen, die
het tot prettige en boeiende lectuur maakt.
HERMAN MIDDENDORP
A. J. G. VERSTER, Oud Tin. Maastricht.
Boosten en Stols.
In de Inleiding tot dit typografisch keurig ver
zorgde boekwerk deelt de schrijver mede dat hij
omtrent het door hem behandelde onderwerp
in het Nederlandsen geen enkele publicatie heeft
kunnen vinden.
Hij voorzag dus in deze leemte in de
vaderlandsche litteratuur op het gebied der toegepaste
kunsten en deed daar goed aan, want aan het oude
tin is inderdaad veel schoons te beleven, waarvan
hij zoo aardig zegt: ... .berg het niet in précieuse
vitrines of porceleinkasten, maar tooi het met
mat-blauwe druiven en bruin-gouden appels in
den herfst en vul het met klaren wijn in alle jaar
getijden." Hij die zóó de dingen ziet en zeggen kan,
HET JUBILEUM VAN DE TOONEELSCHOOL
Teckeniiig voor ,,de Amsttrdatnmcr" door Wybo
BV HE.T cyxioen rt£>T
DE.
2.8 - 2. - ' SL5
FRANK
LVN;,is meer dan verzamelaar alleen, want, nietwaar?
er zijn onder de verzamelaars te velen, die het
curiosum zoeken en te weinigen, die de pure
schoonheid kunnen waardeeren !
Hoeveel mooi's op dit gebied is ir al niet in den
smeltkroes verzonken, hoeveel prachtige, oude
tinnen kroezen, kannen, kruisbeelden en kande
laars zijn er al niet in den loop der tijden versmol
ten tot ziellooze reepen soldeer; doch htt is
met de mooie dingen in 's mentenen omgeving wel
altijd zóó gegaan, dat latere waardeering eerst
groeide, als te veel reeds onherroepelijk te loor
geraakte.
Zoo luidt o.a. het verhaal, in verband niet het
onvolprezen Delftsch-blauw", dat er een tijd is
geweest dat Yuriaen, de Kneght, ende Kaet,
de Meyd uyt de Koccke" hunne diensten slechts
verhuurden aan de hooge Heeren onder beding
dat in de keuken van witte ;chalen en borden werd
gegeten; het blauwe aardewerk was hun.... te
min !
De heer Venter heeft de door htm behandelde
stof practisch ingedeeld. Daar is allereerst het
liturgische tin, waarvan de oudst bekende voor
werpen de kelken en schotels zijn, in de graven van
geestelijken gevonden; de inis-kannen, altaar
vazen, lampen en kandelaren, wijwater-bakjes en
emmers en ten slotte ook de z.g. pelgrims-pennin
gen en van elk dezer dingen geeft de heer Verster
eene duidelijke omschrijving. Dan volgt het
tin voor huishoudelijk gebruik bestemd, waarbij
uitvoerig wordt stilgestaan, ook in verband met de
oude werken en de vervaardiging, en ten slotte
worden verschillende goede wenken gegeven, ge
grond op persoonlijke ondervinding, betreffende
de veel voorkomende vervalschingen en het
schoonmaken van het oude tin.
Een 50tal duidelijke afbeeldingen in
rastercliché(waarvan slechts te betreuren valt dat de
achtergrond steeds is afgedekt en de gereprodu
ceerde voorwerpen daa:door iets uitgeknipt's"
hebben) completeeren het zeer leesbare boekwerk,
dat ook voor studie, door het toevoegen van een
drietal uitslaande bladen ter vergelijking met den
tekst, bijzonder valt aan te bevelen.
OTTO VAN TUSSENBROEK
BOEKEN VOOR KINDEREN
Onverwacht wederzien, door G. J . VISSCHEK, met
platen van Henk Polder. Uitgegeven door G. B.
van Goor en Zonen uitgeversmaatschappij te
Gouda.
Da geschiedenis van een jongen, wiens vaaer,
stuurman, steeds van huis is en wiens moeder is
gestorven. De jongen komt bij eengierigen oom in
huis, maar loopt daarvan weg ; zijn pleeg
vader wil hem naar het weeshuis zenden, omdat
het schip van den stuurman als getorpedeerd wordt
vermeld de geschiedenis is uit de jaren van den
Europeeschen oorlog en de geldzendingen uit
blijven. De jongen moet aannemen, dat zijn vader
de meest volmaakte wagen.
AUTO-CENTRALE - HAARLEM
is gestorven. Hij beleeft allerlei avonturen, komt
in Duitschland en vindt na v( L' jaren eindelijk
zijn vader weer. Da schrijver h:eft dit to.k ge
schreven voor jongens van 12 jaar en ouder.
De Lotgevallen van Jan Persijn, door Pu. EXEL.
Gouda, G. B. van Goor en Zonen uitgevers
maatschappij.
Da tijd van de kruistochten naar het Heilige
Land, van ae avontuurlijke roofridders, van de
vechtmonnikkcn, van de legendarische schoone
jonkvrouwen ea van de booze heksen, kan een dank
bare omgeving zijn voor een verhaal voor jongens.
Oe schrijver van het hier aangekondigde boek
heeft dit begrepen en heeft een onderwerp uit
dit tijdperk genomen. Met succes. Het boek begint
dan ook met een gevangenneming van Jan Persijn
doofden roofridder Kurt von Falkenstein,waarop
de ontvluchting van Jan volgt. Op zijn vlucht komt
hij in het kamp van de kruisvaarders, op weg
naar Venetië, vanwaar de vierde kruistocht
zal worden ondernomen. Hij wordt liefderijk bij
hen opgenomen, gevoed en gaat gaarne op het
voorstel van Heer Waldpot in, om mede te trekken
naar Byzaiitium. Eenoude Jood, Rubcn ben Isaac,
dien Jan Persijn uit de handen van de Grieken
redde, vermaakt zijn redder de helft van zijn ver
mogen. Jan wordt een forsch krijgsman; hij ver
leent belangrijke diensten in het leger en wordt
daarvoor tot ridder geslagen door graaf Boiidewijn,
bij diens kroning tot keizer van Byzantium. In
't Sticht teruggekeerd nu'wt Heer "jan Persijn
jonkvrouwe Machteld van Montfoort.
Het boek is voor kinderen van 15 jaar en ouder.
De Orchidee van 5.4, door SINI
GREUP-ROLDANUS, met platen van B. Midaerigh-Bokhorst.
Uitgave van G. B. van Goor en Zonen uitgevers
maatschappij te Gouda.
De gewone wederwaardigheden van een meisje,
een leerlinge van de H. B. S., worden hier vlot
en gee.tig verteld. De meisjes zullen gaarne
dit dikke boek lezen, waarin zij vele door haar
zelf beleefde ondervindingen en haar eigen on
hebbelijkheden zullen terugvinden. De schrijfster
zal, indien zij haar eerste imek door een tweede
laat volgen, verstandig doen bij Charivarius in
de leer te gaan. Zijn schriftelijke cursus, waarvan
dit blad iedere week een les geeft, zal haar werk
ten goede komen. . v. D.
Levensverzekering Maatschappij
H A A B L. K M"
\% l l H O II M p l C i U 11
DE VOORDEELIOSTE TARIEVEN