De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1925 14 maart pagina 23

14 maart 1925 – pagina 23

Dit is een ingescande tekst.

No. DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VöóR NEDERLAND HET WASSENDE WATER door HERMAN DE MAN ( Vervolg van No. Zijn bange verwachting kwam uit. Een jaar was na dien trouwdag nog niet recht verloopen, of moeders kwam bij hem achterom gereden, op een weekschen dag. De melkknecht reed het zwijgende wijf, waar van eigens weinig aanspraak aan was. Ze viel neer in den rieten zorg en zegde: Oieljan, hoor me 'an! 'k Bin oud, maar gansch niet gek." Tergt ze jou moeders?" ,,'k bin nog niet den dood gezind. Zoo als 't heden ten dage gaat in ons oud huis, zoo kan 't niet langer!" Wat den moeders?" Onze Willem, daar leit 'et niet 'an." Ja.... ja." Maar hij het den grond en den huis ---- " En Annegie," weersprak Oieljan ondeugend. Jaat ---- n Annegie, zeg dat wel." Maar wat mot er 'beuren?~Wil 'k met Annegie wat konkelefoesen? Zal 't helpen?" 't Zal niks vermogen Giel. ch toch, wat woon je hier aardig." Maar zoo 'an den dijk moeders." ,,'k Heb in m'n KeL.de jaren hiernevens ge woond. Wat is dat allegaar veranderd, en ---toch eender gebleven." ,,'n Mooi buurtschap moeders, veul aardig ver tier en beste grond." En dan de IJssel veur je huis. A! die booten hèGiel. En de schuiten met zeilen die langskommen. Aardig wel." Hoe zou 't nou thuis weer ten beste keeren moeders. Wat doet Willem?" Och die beste Willem. Hij is fortuinlijk, in koop en verkoop, op den huis en de markten." Wou je toch veranderen?" Veranderen is 't woord niet. Je bint hier anders wel eenig alleen Giel. En nou al weer zoo lang." Maar hij, slim, stak een pijp op en vroeg niet wijer. Er wier gegeten en moeders liep met Gieljan naar de eerste kaai, waar zijn hooiland begon en ze keerden weerom; kwamen weer tusschen 't volk. Zeg 't nou gauw, ducht Gieljan kriegel, toen ze al weer van heengaan praatte. Mag ik bij jou kommen inwonen Giel?" zegde ze toen juist bangelijk, maar met resolute oogen en lier hand gebaar. Maar haar jongen had heur stemgeluid door al die jaren goed leeren verstaan. Kom gerustig moeders." Ja Aai 'an de Lek wou me ook wel, hoor Giel." Dat verstaan ik. Kom gerustig, al was 't op heden." En bin jij dan niet gram meer Giel, heelegaar niet?" Moeders .... waarom kom jij me verbidden? Zeg maar kloekaf .... Gieljan sprei me 'n bed, ik kom wonen bij jou!" Je bent een bestig keind." Was 'et zoete jongie alzoo niet zoet meer?" Praat van onzen Willem gien kwaad." Belneent minsch, verre van mijn." Giel ____ Giel! Waarom kul je mijn? Waarom dink ie me in Willem te grieven? 't Is jouw eigen broer ommers." Sommige minschen dat binne' harten, anderen zijn knap hersenwerk .... Ik hou 'et bij de harten. En Aai ook, al is 't een dooie geit van een vent en onze Wieleke ook. Maar kom gerustig. Allé, en nou is de pra%t over vroolijker dingen!" Maar de oude vrouw Beijen, die daar zoo arm tierig neergezeten was in dien zorg, en over denken moest, hetgeen voormaals om dienzelfden Gieljan al was geschied, zij wou een recht woord vinden, om aan haar schaamte te ontkomen. Je bint veul veranderd, veul verbeterd Giel," zegde ze teer voor heur doen, na lange poos van zwijgen. Laten we 't zóó noemen," was zijn begrijpend wederwoord. ,,'k Gaan dan nou weer naar Water-Snoodt Giel, en kom jij naaste week 'ns op? D'r zal nog veul te bepraten zijn, aleer ik bij jou kom." Kom gerustig," zei hij wér en nadien nog eens, toen ze weer in den tentwagen gezeten was. Ei. n oud maar danig taai wijf ie; fier in de beste kleêr. Als een pronkvogel in de veeren, zóó zat ze daar. Een leeg ding is onze moeder geworren, docht Gieljan aangedaan, een minsch zónder doel en zonder woning. Dat was wél hard. Hij begreep, dat Annegie heur meepraten in 't bestier niet wou gedoogen, ja dat nooit zou kunnen, al wilde ze. Daar op Water-Snoodt was er n te veel. En dat zal de eigene, dat zal moeders wel zijn, dacht hij weemoedig. En die droefheid liet hem niet los, tot den dag niet, dat hij, om te overleggen, naar Water-Snoodt reed. Kin moeders wel goed van de stee af?" vroeg Willem ineens, toen 't al voor goed beklonken was. Gieljan keek schielijk z'n broer aan. Kom veur den dag met wat je verbergt Willem!" ried hij giftig wordend. Of heb ie wér niks?" Zallen twee broers elkander bekampen?" ver maande de oude vrouw Beijen. En Annegie zegde snibs: Giel mot zoo rauw in onze woning niet zijn." ,,'k Vraag alleenig klare woorden." Daarop vroeg Willem: woon je op IJsseloord naar den zin?" Jaat." 't Was toen maar weer moeders, die er later op den dag over begon. Gieljan doolde over de wel bekende kampen rond hun ouwe woning en hij voer over in de gierschouw, van stuk naar stuk, met veel welbehagen. Willem zat al onder de koeien en in den Huis droogde Annegie de kaaspersen. In 't voormalig boogerdkamp, alwaar ieljan nog de boompleKken herkende aan over gebleven knoesten, daar raapte moeuers 't kneus goed van e^n niet gerooiden reinet in heur baaien scnortel. Giel, verneem 't van mijn dan maar, d.nk er over na jong," zei ze rap: onze Willem wil hier van de stee af." Beljaat .... daar gaat de vrome vader." 't Is veur mijn hard." Waarom zeit Willem dat nou zelvers niet as een man?" Zooveel groote woorden opeten Giel .... dat versta je. Hij wou, nee' ik wou, dat jij hier weerom kwam. 't Is vader zijn grond. Onze arbeid Giel, van veur jaren. En van jou zélf." Weet je moeders wat onze Willem is? Een schijnheilige dondersteen! Vroom in" z'n oogen, braaf in z'n bek! Anderen kapittelen .... eigens van kwaaie begeerten verteren. Weet je, wat of hem hier vandaan jaagt?" Annegie, die teugen 't achterafsche leven niet en kan!" Annegie? Neeë! Eerzucht moeders, niks dan eerzucht!" Maar Giel ...." Laat me uitpraten! D'r staat gien enkele Heemraad veur hém op van zijn stoel, daar heb ie de kneep. Willem docht zou maar, in 'n enkel jaar, op vaders stoel te kommen. Maar 'k hem er van vernomen; ze motten Willem niet." Da's ommers gien schande Giel." Zoo'n razende hoovaardigheid? En gien schande? Laat 'et hem deur mijn gezegd zijn, dat ie wél schande op zich laait." En vader?" Vaders niet. Die wier om z'n best hart ver kozen, niet omdat 'em as een trekpop rondsprong met een bord op z'n buik: kies mijn! kies mijn! Onze Willem, die zoo danig de Schrift verstaat, diende ingetoomder te zijn. En nou heeft hem vernomen, dat ze mijn in Willeskop Hoofdingeland wouwen maken. En nou wil die daar naar toe hè? Ruilen van stee met mijn; dat was toch z'n voornemen?" Dat wel." Nou, zie op! Daar heb ie het zeer. 'k Had er al een muisie van hooren piepen. Dag aan dag verwachtte ik hem al op IJsseloord, om er over te praten. Maar onze Willem is gien held. Hij kruipt as een bang keind achter jouw rokken weg: de Heemraad. 'k Mot er van lachen. Dat wil ge zeggen, over heel een waterschap; in den Dijkstoel wou hem.... en om 'an zijn bloedeigen broer te zeggen: Giel, 'k hem 't mis gehad, nou heit 'et leven mijn beet daarveur heit het wijf gien durf!" En Giel .... mag ik dan vernemen ...." Neeë, 'k praat er niet wijer over. Willem mot bij mijn kommen er veur! As een man!" Jongie .... maar slaan 't niet af. 't Is zulke beste grond. Onze eigen grond Willem." Al was 't klinkklaar goud." Slaan je 't dan af Giel? Neeëtoch?" Stuur Willem zelf!" Maar zeg 't 'an mijn gerustig." Neeëstuur Willem!" Je zal 't land niet 'an vreemden overlaten keind, dink daarom." Heb ie Willem dat al verweten? Moeders braaf en wijze jongie ommers?" O, Giel! Giel! 'k Zien 't land ?,1 onder den hamer gaan. 't Zal m'n dood zijn keind, dat voel ik zoo zuiver ...." Wees gerustig moeders, 't land zal onder vreemden niet kommen. Daar nou he'k me weeral versproken. Zwijg d'r over teugen Willem; zeg maar dat ik bar gram bin, maar rst met hém wil praten." Gieljan, keinderen, wat een verdriet allemaal om jullie. Bin 'k dan nóg niet uitgezurgd?" Door eenvoudige behandeling met ABIS garandeeren wij abso luut afdoende bestrij ding van Kakkerlak ken en andere schade lijke insecten, muskieten, wandgedierte, enz. Vraagt inlichtingen en prospectus voor schepen, gebouwen en particulier gebruik aan N.V. A.B.I.S., Mij. ter Afdoende Bestrijding van Insjctenschade, rieerengracht 281 T*l. 32281 Amsterdam Moeder, kop op! Je bint nog een jong wijf! Allé, niet zoo donker." Niet donker? En waar is dan jouw wijf? Wie zal van jouw goed erven? Veur wie werk jij?" Veur de kraaien." 't Is veur een moeder hard Giel." Maar toen douwde hij zijn vaarboom diep in dert moor en zegde beraden: m'n hart is niet te koop; amen!" ,,'k Bin van Hoenkoop geboortig" heeft Gieljan dien avond gezegd in het voornuis op WaterSnoodt, en al is 't danig aardig wonen daar 'an 't water in Willeskop, mijn hart trekt naar hier weerom. Daar kom ik recht veur uit. 'k Hem 't eerst echtig gemorken, toen 'k met de brulleft van onze Wieleke hier weerom kwam. As thans de kwaaie zwammen zijn uitgeroeid van den huis, dan zal 't er dragelijk wezen." Die kwaaie zwammen, binne' wij dat soms? Ik en Annegie?" ,,'k Bedoel de hoovaardigheid." Daarop zweeg Willem stil. Waar was de ver zekerde man, de Willem van vroeger gebleven? Hij die heil zocht in behoud, heil in 't napraten van de groote gezeggers. Zou de oude Notaris weten, dat de geleerde vrome Willem thans van zijn vaderssteèvluchtte met zijn wijf, alleenig om eer te bekomen? Dat ie zijn moeder ontrouw wier daarmee en ervoor smeeken kwam bij dien rabauw, z'n broer? Annegie zegde; as je 't wonen hier zoo bestig veindt, Giel," maar Willem keek heur verwijtend aan. 't Was de manier niet, dat vrouwen in mannen zaken meepraten. Alaar Oieljan nam heur woord op. Laat snaartje gerustig heur meening zeggen Willem. Ze mot jou beschermen, 't Is braaf, dat ze heur man bijstaat." Besloten wier, niet nijdige schampen oven-ntweer, dat in Mei de overdracht zou zijn. Samen gingen de broers, na dat besluit, naar den Notaris in Montfoort, en 't wier geregeld naar den eisch. (n weinig uren tijds, was aan beider leven een groote draai gegeven. En in een overvloedig lentctij was het, dat ieljan terug kwam op Water-Snoodt en thans voorgoed. Hij was toen acht en dertig jaren en gezegd wier: eeuwig weduwman. Zijn moeder naderde de zeventig jaar, maar ze was nog kwiek. Gieljan had de huishoudster weggedaan en moeders begon nog kras, als ware ze een jong bloed, weer van voormaals aan te wringen 1). Maar 't kernen liet ze de stoepmeid over; dat viel heur oude leden toch te zwaar rechtevoort. En hij, die thans als toen, de oude zoo van gemet tot gemet, van roei tot roei bekende grond weer beboerde, nu als gezegger en niet meer ais volgende jongen, hij kreeg om zijn mond en oogen een wijzen trek van veel begrijpen, wat vroeger onklaar was. Er was hem gevraagd, waarom hij zich op liet heuen door Willem, waarom hij heen gegaan was uit. Willeskop, waar hij bij de geburen al in aanzien stond, vanwege zijn alom geprezen hulpvaardigheid in kwaaie uren. Maar hij zegde dan: ,,k bin zónder vrouw, en kan beter de alleenigheid verduren. Achteraf wonen is niet veur 'n elk." Maar in z'n borst daar woelde een zacht en aangenaam gevoel, sinds hij weer dag aan dag over 't Hoenkoopsche erf beende, 't Was, of hij door lotsbestemming zoo tree na tree w.er voortgeduwd, naar 'teindelijke geluk. Na Scherreveldt" was IJsseloord veraseming geweest. Maar hier op Water-Snoodt hervond hij zooveel aardigs, dat overgebleven was van vroeger. Er was voor maals een tijd geweest, dat hij Water-Snoodt, en de stilte aldaar haatte. Hoe was dat mogelijk geweest. Hoe vér leek dat voorbij: nochtans waren 't maar enkele jaren. (Wordt vervolgd) 1) kaas bereiden,

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl