Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2494
l'
C
i
f
A. J. DE MARE
OM DEN ZOMERTIJD
Teekening voor de Groene Amsterdammer" door L. J. Jordaan
Bibliothecarissen zijn voor de letterkunde van
meer beteekenis dan schrijvers. Want als de ,,let
terkundigen" uitstierven, (er bestaat helaas!
geen hoop, dat dit binnenkort gebeuren zal) dan
zouden toch het menschelijk verlangen en de
menschelijke ijdelheid wel de wegen blijven vin
den naar de schrijfmachine en van de schrijfma
chine naar de drukpers maar als de bibliothe
carissen uitstierven, dan zou het geestelijk leven
van een natie een ordelooze verschijning worden.
Voor den bibliothecaris bestaat er geen
heroworship" in de literatuur, iedereen heeft zijn
plaats, niet alleen in de boekenkast, maar in het
geheel der geestelijke gebeurtenissen van een land,
en de keurende geest van den bibliothecaris zal
van den luister der allergrootsten iets willen af
doen en de onbelangrijkheid der allerkleinsten
iets willen arceeren. Voor hem, cultuur-dienaar
bij uitnemendheid, is de cultuur: spiegel van het
leven, en hij merkt, dagelijks in dien spiegel
starend, terecht op dat er ten slofte in de cul
tuur evenals in het leven, meer ,.schakeeringen"
dan gradaties zijn.
Onwillekeurig is onze pen in de bovenstaande
regelen reeds door den feest van de Mare beïn
vloed, den verdienstelijken conservator der
Koninklijke Biblotheek te 's Gravenhage, die
nu hij zijn veertigjarige verbintenis met die
Bibliotheek begin April gaat vieren, den dank in
ontvangst zal moeten nemen, niet alleen van
bibliophiel, maar ook van letterkundig Neder
land. Zal moeten nemen want het zal hem moeilijk
vallen, hij die zijn trots ste't in hulpvaardigheid,
maar zonder wiens hulpvaardigheid onze kunsten
en wetenschappen niet zouden wezen wat ze zijn.
Alwetend moet de bibliothecaris zijn, alwetend
is de Mare. Men kan hem geen kleinigheid vragen
van het onoverzienbare gebied van historische
of moderne beschaving, of hij weet u terstond het
district te wijzen waar die kleinigheid zich bevindt.
Maar hij, de levenskunstenaar, bezit de gratie
die alwetendheid voor te dragen als een vermoe
den, vragenderwijs, tastend, bijna twijfelend soms,
u punctueele zekerheid te geven omtrent hetgeen
ge noodig hebt, om het boek waaraan ge werkt
te voltooien, u heen te helpen door
onoplosbaarheden als een feillooze gids.
Wij hebben de Mare nog nimmer uit de plooi
zien komen van de strakke objectiviteit, die het
decorum vormt van den bibliothecaris. Wij heb
ben nimmer uitvoerige en spontane uiteenzet
tingen van hem vernomen over kunst, wetenschap,
literatuur, zooals wijlen Swaving, de
Middelburgsche bibliothccaii; die te geven placht, maar
tusschen de wellevende discussies over concrete
zakelijkheid hebben wij vaak van dezen
bizonderen mensch een korte interruptie, een
schalkschen bijzin gehoord, die getuigde van een sterk
bewogen innerlijk leven, en genoten van zijn fijne,
alles behalve alledaagsche ironie.
Swaving was de apostel van het boek, de Mare
is de kritische begrijper, de fijnzinnige verzor
ger der boeken, de puntige, gevatte geest. Swaving
in zijn breed-gestijlde, oude Middelburgsche
bibliotheek was het midden eener provinciale
cultuur, de ontwikkelden om zich heen verza
melend, lyrisch opgetogen redeneerend met groote
gebaren, doceerend en beminnend tegelijk; de Mare
blijft onverstoord en onverstoorbaar de Haagsche
hoofdambtenaar, onderdeel van een uitgebreid
beheersgeheel, altijd eenders, altijd keurig, altijd
in den vorm, zelfs al zou de langdradigheid van
een bezoeker hem het recht geven, dezen hart
grondig te verwenschen. De Mare is in dienst van
de algemeene cultuur, van de algemeene levens
vormen, hij wil niet naar voren springen uit het
ambtelijk verband. Maar ongelukkigerwijze komt
hij dagelijks met intellectueelen in aanraking, die het
nu a! jaren in stilte weten, dat deze onnrsbare
Kss;t . . . Pak /.e !!
medewerker aan het beste wat onze beschaving
geeft, aan de studies der denkers en onderzoekers,
aan de boeken der kunstenaars, een geheel eigen,
aparte persoonlijkheid is.
l£n zoo zal hij er dan aan moeten gekloven, dat
wij hem huldigen, dat wij het hem nu eens komen
zeggen, bij deze gelegenheid, dat wij niet zonder
hem kunnen, niet zonder den ambtenaar, maar
óók niet zonder den mensch de Mare, en dat wij
hem danken, hartelijk, hartelijk danken voor de
niet hoog genoeg te schatten diensten, die hij
bewezen heeft en nog jarenlang moge bewijzen
aan het intellectueel Nederland op zijn met be
scheidenheid ingenomen, maar inderdaad zeer
verantwoordelijken post.
P. H. R I TT E R J K.
II e tl e r l. Munt
Hollands h est e 1O cents sigaar
Kalenderblad voor het i 2e kwartaal
Bij dit nummer behoort een extra-bijvoegsel:
een door HENRY VERSTIJNEN geteekend
Kalenderblad"
voor het tweede kwartaal 1925
LAS TRES REINAS.
(HAVANA CONDITION)
Reinas Grandes
Keioas
Reina»<) Chicaa
Verpakt rin kisten va:i
100 stuks.
Pujs / 12O.
per mille.
Proef kisten ? 12.
franco per post.
1. G. HASEKAMP
Importeur van
Hi.vanasigaren.
23 Glasdaven - Rotterdam
Telefoon
7347