DE ÓROEf% XMMftbAMMER, WHËKbLAB VftttR -HBBEftLANRTT ONZE TOPSY TURVY WERELD En vind je nu" schreef ze dat het zóó erg is met ons? Ik voor mij, ik geloof niet, dat vrou wen ooit charmanter geweest zijn dan nu?" Voor me lag een oud portret van Sarah Bernhardt, ze was zeker niet ouder dan 25 jaar toen dat gemaakt werd. Wat 'n charme, wat 'n parfum van vrouwelijkheid gaat er van die vrouw uit, wat 'n wonderlijke gratie en stille, sobere elegance. Oh, neen vrouwen zijn wél charmanter ge weest dan nu. Ik tart eenige, nu levende vrouw, in charme te wedijveren met 'n Sarah Bernhardt, met een Mme de Sévigné, met 'n George Sand of een Rachel. Topsy turvy is alles. Gisteren zijn we in een Haagsch restaurant geweest. De hecren hadden getailleerde costuums, de vrouwen bekenden geen taille, waren vorme loos en zonder luister", 't Is winter en venijnig waterkoud, dus droegen ze open kousen, lage schoentjes (in dit land van rheumatiek en chroni sche verkoudheden), ze hadden geen mouwen in heur dunne jurken en erg bloote halzen. Verleden zomer heb ik diezelfde vrouwtjes zien puffen in bont. Que voulez-vous? C'est la Mode ! Er waren keurige mannen moet ik zeggen met hooge moderne kapsels, lang naar achter gekamd en gekruld haar, dat hun hoofd den vorm gaf van sommige oud Egyptische koppen uit den tijd van Amen Hotep.... De vrouwen hadden geen haar, haar keurige, slanke halsjes waren geschoren eenige heel korte lokken, waren met behulp van onzichtbare speldjes zoo onnatuurlijk mogelijk op haar schedel geschikt Sommigen hadden zich zóó ver ver laagd, door 'n bandje tóch nog iets vrouwelijks aan haar negatief kapsel te geven, maar slechts eenigen was dit gelukt, de meesten kregen juist door dit gouden bandje iets van Romeinsche hel den in miniatuur. Alle dames rookten jén piepjong meisje bood den mannen rondom haar gouden cigarettenkoker aan en niemand vond dat vreemd. Na de thee zag ik een stelletje weggaan, twee heeren, twee dames. Een van deze laatsten sprong 't eerst de auto in, na zélf het portier opengezwaaid te hebben, en ging op de chauffcursplaats zitten. De heeren protesteerden niet.... De heeren hadden een bloem in hun knoopsgat, de vrouwen zouden er zich voor geschaamd hebben. Is het u wel eens opgevallen dat wij vrouwen geen bloemen meer dragen? Die passen bij echte vrou welijkheid en die hebben we immers afgelegd? Topsy turvy, alles. Vroeger was er in plaatsen waar mannen en vrouwen samenkwamen, als restrictie op de man lijke tabaksliefde en ter eere van de vrouw, slechts n avond in de week, dat er gerookt mocht wor den. Nu kondigen cinema's en andere gelegenheden van dat slagkaan n avond per week, dat er niet gerookt mag worden". De vrouw rookt im mers zelf. Die enkele ouderwetschen en achterlijken die 't niet doen, daarvoor is n avond meer dan genoeg. Het aantal niet-rook-coupés in de treinen wordt ook minder, in restaurants wordt bijna overal ge rookt. In de tram zitten de mannen, de vrouwen staan en 't is een uitzondering als een heer eens opstaat en zich beleefdheid" herinnert, als iets waaraan men nog doen" moet. Eenigen tijd geleden, stond een jongen van een jaar of veertien op voor een dame. Ik keek wie hij was, omdat zooiets werkelijk nooit meer voorkomt. Pas toen de tram het eindpunt bereikt had, stapte de jongen uit, wachtte even en zei toen, terwijl hij een snoezige vrouw van even veertig de hand bood: Past u op moeder !" Het raadsel was opgelost die jongen had nog een chte vrouw" tot moeder. Een ander geval. Mijn door en door nette werk ster verdient het brood voor heel haarhuisgezin Ach", zei ze, er zijn er zooveel zoo. De heele wereld is verkeerd Mevrouw, en de arbeidswetten beschermen alleen hen, die geen bescherming noodig hebben". Het is een topsy turvy, een treurige] wereld, ik sloeg op 't Leesmiiseum een krant op; van HU O. Letterkunde, muziek, schilderkunst, ' sociologieberichtenjuit alle landen. En nu, er is geen blad of je lee.;t van trappen en schoppen van huizen waar een moord gepleegd is, van beruchte boeven of boksers. Topsy turvy ! Eén stand is naar beneden ge haald de groote aristocratische huizen hebben leeg gestaan maar wacht mar.r, alles gaat al weer beter. Bakkers, banketbakker?, vleeschhouwers en delicatessenhandelaars, kruideniers en kleer makers beginnen ze te huren. Ontwikkeling, opvoeding, oud bloed en zelfs intellect, hebben 't veld moeten ruimen. Topsy turvy ! Vroeger droegen kinderen korte rokken en kort haar, tegen de zestien groeiden beide, nu dragen kinderen nog wel geen lange kleeren, maar wél lang haar; doch hoe kort de kleeren ook waren, tegen de twintig worden ze nog wat korter en tegen de veertig moet men bij 'n vrouw die de mode volgt, de knie vermoeden. Vroeger kregen vrouwen kinderen. Nu schijnen ze poppen net zoo goed te vinden. In Parijs en in andere steden, waar 't leven ten top gevoerd wordt, zitten in de salons de zwijgende, exotische kinderen les poupées de Madame" en zijn getuige van alles en nog wat. ,,Moi, je ne vctix pas de poupée" zei een klein Parisiennetje, c'est bon pour Maman, moi je veux une Dicke Bertha et une etui de cigarettes". En Mama lachte en streelde haar malle pop. Zelfs de dagen en hun duur zijn veranderd. Veel van mijn kennissen hebben dienstboden die niet voor half acht of acht uur beneden komen, want 's avonds komen de deerntjes pas om elf uur, half twaalf binnen ! Ik vraag u.... Moet dat zoo doorgaan? Moeten we alles verdraaien en verknoeien? Zijn de avondslaapuren niet de beste en gezondste en wint ge bij vroeg opstaan niet de beste uren van den dag voor uw geest? Is het nu, omdat ik buiten woon, ver van drukte en lawaai, tusschen boomen en beesten, in 't zicht van weien en duinen, dat ik dit zoo voel? Als dat zoo is, heb ik natuurlijk gelijk. Of is het alleen om dat ik zoo ouderwetsch ben? Topsy turvy ! Op een advertentie voor een dienstbode kreeg ik zeven brieven; alk geteekend Mejuffrouw zoo en zoo". Als ik een brief schrijf, toeken ik met mijn voor letter en mijn naam. Mijn groenboer stuurt me een nota. Rekening van den Heer Dofferhof aan E. Forest. Je lacht er om. Maar er is iets dwaas in die naïviteit, ze wijst als alles in onzen tijd op de stille aanmaning. Otc toi de l;i que je m'y mette !" Soms zou ik alles willen doen, alles willen geven om na honderd jaar nog eens even te mogen zien hoe dit alles, dat wij hebben zien komen, waaraan we, in dolle jeugdjaren uit overmoed meegewerkt hebben, afloopt. Maar dan weer lijkt het me rusti ger voor goed weg te gaan, omdat de vrees, dat deze dwaasheid en verwording in een onzegbare hel voor allen zal eindigen, hoe langer hoe sterker in me wordt, qui vivra verra! En niet zien lijkt me rustig. ELLEN FOREST BOND VAN LEERARESSEN BIJ HET HUISHOUDONDERWIJS verzet tegen het te theore- PARTJSGHE thische van het huishoud- T^ENTEMODE onderwijs. Het jongste rap- ~ ,, De Bond van Leeraressen bij het Hiiishoudonderwijs" heeft de vorige maand zijn 25-jarig bestaan mogen herdenken. Het overlijden deizoo sympathieke secretaresse, mejuffrouw A. J. Wolff, lag nog te kort in het geheugen, dan dat het comité, dat tevoren was ingesteld om voor deze gelegenheid een waardige feestviering te organiseeren, zijn taak ten einde kon brengen. Toch heeft de Bond te veel gedaan om bij ons het huishoudonderwijs en daarmede de opvatting der gezinstaak op een hooger peil te brengen, dan dat de datum onopgemerkt mocht voorbij gaan. Een communiquéin'de bladen herinnerde aan den arbeid van den Bond, zoowel om te waken voor de materieele belangen van haar, die zich aan het huishoudonderwijs wijden als tot ver breeding en verdieping van de opleiding. Er is nog een andere reden, waarom juist in dezen rijd de aandacht behoort te worden geves tigd op een arbeid, die van zoo groote sociale beteekenis is geweest. Het ging nml. met het nijverheidsonderwijs als met al het overige onder wijs; nadat de illusie was gewekt van een snelle vlucht, dank zij de wet op het Nijverheidsonder wijs van 1021, schenen de vooruitzichten schit terend.... totdat de bezuiniging op eens alles stopzette. Zoo moe^t in de jaarvergadering van de Vereeniging van Huisvrouwen, mejuffrouw Heyermans, de directrice van de Arbcidsschool te Rotterdam, nadrukkelijk erop wijzen, hoe pi.m. 1UOO leerlingen in het afgeloopcn jaar moesten worden afgewezen in verband met deze bezuini ging. Aan den anderen kant uit zich onder de mentchen van het practische leven wel eens een voor van Huisvrouwen omtrent deze aangelegenheid uitge bracht namens een commis sie, waarin practische huis vrouwen en vertegenwoor digsters van het huishoud onderwijs zitting hadden ge tuigde, dat zoo er waarheid was in die klachten, over het algemeen de opvatting van het huishoudonderwijs geen verandering gedoogde. De beteekenis van dat huishoudonderwijs hebben w'ij leeren begrijpen in de jaren van voedselnood, toen het groote publiek moest leeren,wat de voedingswaarde was van de beschikbare levensmiddelen en hoe het mogelijk was, zonder de ingrediënten, waarmede de huisvrouw gewend was, royaal om te springen, een smakelijk en voedzaam maal te bereiden.D; commissie van advies in zake deschaarschte der levensmiddelen onder voorzitterschap van mejuf frouw van Anrooy, directrice van de Huishoudschool Laan van Meerdervoort" te 's-Qravenhage, kon toen bewijzen, hoeveel waarde het huishoudonderwijs, op min of meer wetenschappelijke basis had. De commissie liet het echter niet bij theorie, niet bij voorlichting in voor drachten en geschriften, maar zij werkte ook practisch door kookdemonstraties. -tDe geschiedenis van den j,,rk van groene Bond van Leeraressen bij het gabardine met leeren Huishoudonderwijs is feite- Slatten Sew" lijk de geschiedenis van het kleur, sluiting iets op huishoudonderwijs, een ge- ziJde met licht beige schiedenis van voortdu- £°£*n. uKV" rende ontwikkeling, mede dank zij de geregelde herziening der examens, die van 1901 tot 1921 op initiatief van den Bond werden afgenomen en dank zij den steun van mannen van de wetenschap als prof. Hamburger en Dr. Slijper, die het initiatief namen tot de Rijksvacantiecursussen, waar de leeraressen in het laboratorium zelf, in de wetenschappelijke omgeving te Groningen en te Utrecht een beter begrip kregen van de theorie, door aanschouwing haar vakkennis verruimden, enz. Zeker is de geestelijke moeder van den Bond van Leeraresseu, de eerste directrice, van de eerste kookschool in Nederland, mejuffrouw Manden, die in de in 1887 te 's-Gravenhage opgerichte kook school de vrouwen vormde, die later de leidsters in de beweging zouden worden,, mevrouw Tijdeman?Verschoor, mejuffrouw Meyboom, mejuf frouw van Anrooy enz. Al heeft zij zich later teruggetrokken, zij heeft begrepen, wat de betee kenis was van vocdingsleer in een tijd, toen men het nog vreemd en een beetje belachelijk vond, dat de meisjes in een school zonden leeren, wat zij bij moeder thuis konden doen. Sedert heeft het huishoudonderwijs een steeds heter toekomst beloofd aan de meisjes, die een positie zochten in dit zoo bij uitstek vrouwelijke beroep, sedert kwam de organisatie, waarvan mevrouw Tydeman?Verschoor de eerste presi dente was, die begon met 45 leden en thans 3o' gewone en 27 buitengewone leden telt. Dat deze organisatie herhaaldelijk door de autoriteiten werd geraadpleegd bewijst, dat hij gezag heeft. Hij heeft ervoor gezorgd, ook door het zenden van verte genwoordigsters op Congressen en van inzendin gen op tentoonstellingen, dat het Nederlandsche huishoudonderwijs in binnen- en buitenland zich een uitmuntenden naam verwierf. Moge dit zoo blijven en de tijdelijke malaise spoedig wijken voor een tijdperk van nieuwen bloei voor huishoudonderwijs en Bond, die bij elkaar behooren. EMMY J. B E 1.1 N i A N T LDRINK WEINIG MELK maar goede melk, van betrouwbaar GEZOND vee. HOFSTEDE OUD-BUSSEM. Kerkstraat 187. Tel. 49344.]