Historisch Archief 1877-1940
2495
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
HET NEDERLANDSCH-BELGISCH VERDRAG
Teekening voor de Groene Amsterdammer" door Joh. Braakensiek
LATEN WE 'T AFDRINKEN, EN JE DENKT AAN DE AFSPRAAK: DE HOND AAN DEN KETTING!"
EEN NIEUW LAND IN 'T ZUIDE
LIJK HALFROND
De wereld is zoo klein geworden in onze dagen,
de afstanden zijn zoo gekrompen, tijd en ruimte
zijn tot zulk een minimum beperkt, dat men bang
is te spreken van iets nieuws, laat staan van een
nieuw land. Begrippen zijn van relatieve waarde.
Sinds alles getoetst wordt aan de relativiteits
theorie, zou ons vocabularium eigenlijk geheel
gewijzigd moeten worden.
Toch durf ik hier te spreken van een nieuw land,
omdat eerst nu Zuid-Afrika zich zelfbewust be
gint te ontwikkelen, niet meer zich laat
exploiteeren, omdat het eerst nu begint een nieuwe
cultuur op te bouwen, omdat wat over is van de
oude cultuur misschien wel aan de nieuwe een
kleinen karaktertrek zal geven, maar toch van
te weinig invloed zal zijn om op de nieuwe
cultuurrichting een stempel te drukken.
Zuid Afrika noem ik een nieuw land, omdat hit
de kans heeft een nieuwen geest te openbaren!
Lang is Zuid-Afrika het zwarte schaap geweest
onder de overzeesche bezittingen. Toen de ope
ning van het Suezkanaal de vaart op Indi
van den Kaap wegtrok, moest eigen bekoring
scheepvaart en immigranten aanlokken: bekoring
had het land niet veel. En ook nu nog, ondanks
mineralen en wol, ondanks het mooie klimaat
en het natuurschoon, blijkt Zuid-Afrika nog maar
bitter weinig aantrekkingskracht te bezitten. De
immigratiebalans is negatief.
Het oude Europa heeft, na eerst
ZuidAfrika van bewoners te hebben voorzien, gauw
weer zijn, men zou haast zeggen verderfelijke,
aantrekkingskracht doen gelden. Europa stond aan
Zuid-Afrika allerhande krachten af, vaak
overbodigen,parasieten, doch ook zelfbewuste pioniers.
Het recht van den sterkste deed zich in het arme
land gelden en het oude Europa moest en moet nog
veel teleurgestelden, veel die hier den moed voor
goed verloren, terug ontvangen. Dit is als het ware
de trek naar de stad"; het is de aantrekkings
kracht van het leven in beschavingsomgeving;
het is het genieten van beschavingsproducten
rondom, doch het bewijst ook de machteloosheid
om zelf den stoot te geven tot de zuivering
der stads- of den opbouw der
plattelandsbeschaving.
Dit is het type van den trekker naar de groote
Paviljoen Vondelpark"
Tel. 24190-27595
Groote en kle'ne Zalen voor Déjeuners,
Diners, Soupers, Bals en Recepties
J. ZOMERDIJK BUSSINK
stadscentra en doorgaans ook het type van den
emigrant uit Zuid-Afrika.
Hij ontvlucht het natuurleven, omdat de na
tuur hem niet voldoende is, omdat zijn wil zwakker
is dan de machten der natuur. Hij vlucht voor
zichzelf, voor zijn eigen machteloosheid en ver
bergt zich onder de opeenhooping van zijns
gelijken in de overbeschaving der oude wereld.
Maar de schuld ligt niet geheel bij den teleurge
stelden emigrant. Veel werkte hem tegen en veel
moed en doorzettingsvermogen zouden noodig
geweest zijn om hem door de tallooze moeilijk
heden veilig heen te loodsen.
Dit selectieproces is ten deel een weldaad voor
het land. Als het uitgewerkt zal zijn, dan zal de
kern van Zuid-Afrika's bevolking zijn samen
gesteld uit de volgende elementen:
Ie. zij, die door wilskracht en uithoudings
vermogen zich een bestaan hebben veroverd.
2e de kapitaalsterken, die voor een klein deel
ook tot groep l behooren, voor een groot deel
echter geen aanwinst voor de natie zijn en leven
op, niet werken met hun kapitaal.
3e aspirant-emigranten, arme blanken, teleur
gestelden en parasieten, waaronder zij behooren
die niet bestand waren tegen de moeilijkheden
en tegenwerking die zij van alle kanten moesten
ondervinden en die geen moreele en financieele
middelen hebben om zich van Zuid-Afrika, waar
zij toch nooit op een beteren levensstandaard
zullen kunnen hopen, los te maken.
Bij de eerste groep, gesteund door een select
corps van de tweede, ligt de toekomst van een
nieuw en jong land. Maar daarvoor moet die
groep ook sterk zijn en aanhoudend van binnen
en van buiten gevoed worden. En dat is in
ZuidAfrika nog niet het geval. Zuid-Afrika is arm aan
doorzettende ondernemers en arm aan kapitaal.
Vandaar dat het terrein zoo uitermate gunstig was
voor staatsexploitatie, die zich vooral uit in de
staatsexploitatie der spjorwegen. Men spreekt
zelf j al van staatsscheepvaart en van een staats
bank en daarom is het geraden met alle macht
te werken aan een versterking en uitbreiding der
privaatonderneming. Daarvoor zijn 4 factoren
noodig.: 1. voldoende privaatondernemers. 2.
voldoende ondernemingsgeest. 3. efficiency. 4,
voldoende kapitaal.
Europa heeft een groot surplus aan arbeids
krachten, die aldaar geen arbeidsveld hebben en
eigenlijk een last zijn voor den Staat, waarin
zij trachten een levensonderhoud te vinden. Dit
surplus, moet natuurlijk eens wegvloeien en daar
van zal Z. Atrika zijn deel opeischen.
Nu staat Zuid-Afrika ongelukkig genoeg in
een ongunstiger positie dan welk ander nieuw land
ook, omdat de groote gekleurde bevolking alle
,,unski!led labour" bij zich gemonopoliseerd
heeft. Daarom moet er vooral voor gewaakt worden
dat niet elk surplus in Europa hierheen vloeit,
maar alleen zij die door opleiding in een bepaalde
richting terstond iets prcstceren kunnen.
Unskilled" handarbeiders en zij die in geen vak
gespeONZE MEUBELFABRIEK DEN
HAAG VAN 1000 D METER
OPPERVLAKTE IS OP VER
ZOEK TE BEZICHTIGEN
MEUBELEN
BETIMMERINGEN
ialiseerd zijn, zullen hier slechts hopelooze ont
moediging te wachten hebben.
Resumeerend: In Zuid-Afrika is een zuive
ringsproces aan den gang, waarin zooveel mogelijk
de nuttelooze elementen uitgestooten worden.
Daarbij ontstaat er een groote behoefte aan
.,ski!led labour" op alle gebied, vooral natuurlijk
op gebied van landbouw en veelteelt. Deze
behoefte uit zich niet in een directe vraag. Ze uit
zich in de geringe ontwikkeling van een betrekke
lijk rijk land. Daarentegen is er in Europa een
overvloed van menschenmateriaal, dat evenwel
slechts voor een klein deel geschikt is om speciaal
naar Zuid-Afrika te trekken. Dat kleine deel
bestaat uit hand- en hoofdarbeiders, die in een
speciale richting zijn opgeleid, doorzettings
vermogen hebben en middelen bezitten die hen
in staat stellen de beginjaren hier zonder bezwaren
door te komen.
Doch waar het vooral op aankomt is onderne
mersgeest en efficiency", niet alleen bij
eventueele immigranten, doch vooral ook bij de oude
bewoners, die toch het land met zijn vele
wispelturigheden beter kennen. Die geest is dikwijls
nog ver te zoeken en wordt al te vaak vervangen
door een Jan Salicgeest. Er wordt nog steeds te
veel gesproken, te veel gepocht, te weinig gedaan.
Dit ligt ook heel veel aan het systeem van
opvoeding en aan het gebrek aan gulle samen
werking tusschen het Engelsch- en het
Hollandschsprekend element.
De opvoeding van den gewonen Afrikaan be
staat hoofdzakelijk uit het africhten op het
matriculation, een soort eindexamen H.B.S., evenwel
met veel lagere eischen. Vakopleiding komt haast
niet voor. Het resultaat is dat elk jaar honderden
flinke jongens, na afgelegd examen, met een zeer
middelmatige algemeene kennis nog voor een
gesloten deur staan, omdat Zuid-Afrika geen
algemeene kennis maar alleen vakkennis kan
gebruiken.
Da samenwerking tussschen het Engelsch- en
het Hollandschsprekend element is een teere
kwestie, die eigenlijk de geheelc toekomst van het
land beheerscht. De positie wordt veelal gecamou
fleerd; die samenwerking laat nog heel veel te
wenschen over en uit zich soms metterdaad in
een soort lijdelijk verzet.Hoe dit het land schaadt,
kan men begrijpen. Onbegrijpelijk is het echter
dat men niet inziet dat het toch eens tot
samenwerking moet komen.
Zooals Dr. Viljoen zoo juist en krachtig zegt:
Zuid-Afrika kan eerst groot worden .door een
eendrachtige sterke en groote blanke bevolking."
Verdeeldheid kan dit land meer dan andere landen
schaden, omdat elke verdeeldheid een schrede
achteruit is in de oplossing der zwartenkwestie.
Zuid-Afrika is bestemd een groote plaats in
's werelds voorraadschuren in te nemen. Daarvoor
is noodig eendracht, arbeid, samenwerking en
kapitaal en een groeiende toestrooming van
immigranten, die kunnen leiden en zich niet laten
ontmoedigen.
Dit is een land voor mannen.
Dr. P. C A T z
VYiii|^yR.GvL>BBlMqBl
ICOR5ETÈRE
KEIZERSGRACHT 772 AMSTERDAM
- ATELIERSVOOBREPARATlËN
IN DEN HAAG ELKEN VRIJDAG MOTELCENTRAL