De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1925 18 april pagina 2

18 april 1925 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2497 Ti/DGENGÖf EN' i .1 ,»S , : i , ., . .... i . . i EEN ENGELSCHE POLITIEKE ROMAN GEORGE BLAKÉS WILD MEN II Men wou er eerst niet van weten in de zuige lingen-instelling, dat Paddy Baxter, zooals het kind werd genoemd, door zijn tante naar haar woning werd meegenomen, het kon voor het jon getje met zijn zwakke rug en zijn zwakke beentjes niet anders dan voordeelig zijn, wanneer hij een poos nog in het gesticht werd verzorgd. Maar Bella kon haar schat niet langer afstaan; zij had een crèche gevonden voor overdag, wanneer zij aan het werk moest, 's ochtends droeg zij haar lieveling daarheen, tegen den avond haalde zij er hem vandaan, aan haar zou 't niet mankeeren, wanneer hij niet stevig opgroeide. Wat maakte men haar bang ! Het is een heel mooi ding, zooals in den roman met sobere trekken en nogtans sprekend, de op voeding en de omgeving van het kind worden ge schetst in zijn armelijk bestaan onder de moeder lijke liefde van Bella Baxter. Want zij is de moeder; zij draagt een ring aan haar vinger, die haar voor den niet wetende tot Mrs. B. maakte. Zij heeft het gevoelige kind zooveel mogelijk de ruwe tooneelen willen besparen die het dagelijksch leven zijn in de sloppen der fabriekstad, en zij heeft zich aangesloten bij een gezin in haar huis, waar eveneens het fatsoen wordt gediend. Het gelukt de tante niet haar doel geheel te be reiken, dronkenschap en brutaliteit dringen toch wel door tot binnen de wanden van haar kamer die een keuken is; en in het gevoel van verdrukt te zijn en in de ernphase van egoïstisch leed, toonen zich zelfs al vroeg bij het kind sporen van Dan Dalveens' wrok, toch blijft het nog bedekt. De innerlijke groei ontwikkelt de kiemen echter niet minder. Hij is wat verwend het ventje, ten gevolgevan zijn zwakke gezondheid, hij kan niet goed mee met zijn flinkere kameraden, zij noemen hem het bocheltje, ofschoon er in werkelijkheid geen ver groeiing van den rug is, alleen zakt het hoofd wat diep in tusschen de schouders. Hij, voor zich, het ventje, zoekt zijn vergoeding in het lezen en vormt zich een heldenloopbaan in den droom nu hij bij 't spelen en vechten moet achterblijven in de werkelijkheid. Een jongensvriendschap met een kind nog zwakker dan hij zelf wordt hem een voldoening, de vriendschap voor een meisje, heel bedeesd opkomend, moeilijk ontluikend, en eerst laat woorden vindend, sluit zich na die eerste vriendschap in zijn leven daar aan, en zij barst plotseling uiteen, wanneer men hem een bocheltje noemt en het meisje hem den rug toedraait. Tante Bella, de moeder, heeft haar best gedaan met het kind mee te leven; het kostte haar geen moeite, want zij ziet met en door zijn oogen, zij heeft den anders niet gemakkelijken jongen zelfs de bekentenis ontlokt van zijn liefde voor het straatkind, zijn Beatrice, en toch er is in haar cordate, uit een stuk gevormde natuur niets dat beantwoordt aan de fijnere prikkelbaarheid en aan de onrust die een uitstorting zoekt, van haar pleegjongen. Waarom mij ook niet vooruit gewaarschuwd, dat ik een bochel had !" klaagt haar haar zoon aan, het is alsof zij hem heeft verraden. De vol doening van haar zorg blijft haar niet lang streelen, zij moet ook den zelfkant van de moederliefde leeren kennen. Paddy ondertusschen zwerft na de schooluren doelloos door de stad. Op een avond in de Meent, als ik het Hyde Park van Glasgow zoo mag noe men, daar is een straatredenaar aan 't profeteeren tegen de onrechtvaardigheid der samenleving en de jongeling voelt zich geboeid, een idee van zijn voorbestemming bevangt hem; als hij heengaat wordt hij aangesproken door een der bewoners van hun huis, een mysterieus man, hebben^ze OLOO _ TABAK. ^ _ f 0.2 S _ , E.N altoos gedaehl, schoenlapper van zijn ambacht, maar een man van geheimzinnige wijsheid die hij uit /.ijn hoeken haalde, als zijn oogappels brwaaid. Daar /at wal in dien kerel, hoorde hij zich loeroepen, hèPaddy, voel je niets in je, heb je geen lust in de politiek?" Of hij er smaak in had ! Dan moest hij maar eens bij hem komen, hij zou hem van zijn boeken leenen die hem gauw genoeg van zijn vooj'oordeelen zou den genezen. Paddy ging en zag het rijtje boeken door den schoenlapper opgesteld bij zijn bed, en hij las er in de bewijzen tegen het bestaan van Goei, en in Sorels' boek over de anarchie, hoe er een recht was van het geweld tegen een onherroepelijk verdorven samenleving. Bella Baxter behoorde tot een Evangelische gemeente en had haar kind, zoolang het ging, trouw tempelwaarts genomen. Zij schrok geweldig toen zij bij toeval merkte op welke stroomen de gedachten van haar kind, geheel buiten haar weten dreven. Zij vroeg raad bij haar buurman in huis, die het fatsoen diende. Hij raadde aan den jongen een werkkring te geven, en hij wist niet beter voor een afleiding van buitennissige denkbeelden dan hem kappers leerling te maken. Daar was veel vertier van gaan den en komenden, men had een soort van nieuwsen van ideeënwisseling met beschaafde menschen. Dat was een kweekplaats voor ontwikkeling; de coiffeurs-salon was het eene noodige. Zij vroeg hem ook met Paddy ernstig te komen spreken. Het fatsoen, die een tijdlang militair was ge weest in den grooten oorlog, wou niet achterblijven, maar ach, hoe deerlijk had hij zich misrekcnd ! van de hoogte van zijn geleenden boekenstapel af, gilde de jongen bij den eersten aanval in te genwoordigheid van Tante Bella hem toe: Wat jij, kleine aterling, mij de les lezen," en hij nam de pook op als aanvalswapen. Bella wist niet waar zich te wenden, zij zou zich tusschen de strijdenden hebben geworpen, maar het kwam niet tot den strijd. Het fatsoen retireerde met waardigheid als militair. Na de uitbarsting kwam het tot een toenadering tusschen Bella en haar pleegkind. De jongen, nu tegen zijn zestiende jaar, wilde wel een beroep aanvaarden, en hij werd bediende, maar het hart was elders en de huisgenooten stonden er buiten. Ten minste kwam hij nog geregeld 's avonds thuis; zag zijn pleegmoeder hem daar bij het lamp licht met zijn scherp gespannen gezicht over een boek gebogen waarvan hij den inhoud wou ver meesteren, dan week haar vrees, als zij het ten gere lichaam in strijd met de wereld dacht, voor een innig meegevoel; er was meer ernst bij het werken van Paddy, dan er ooit was geweest bij haar zwager, Dan Dalveen, den vader; die ver troosting bestond echter niet lang, zij moest be vinden dat hij zijn bezigheden buiten 's huis had, en dat hij den verkeerden weg opging. Paddy was opgenomen in de Proletarische Re volutie Partij, de angstwekkende P. R. P. De mysterieuze schoenlapper bracht hem in betrek king tot Roche Rourke, den leider, een cynicus, vol van grappen en lagen, den meest gewiktsten partijman, die alle knepen van het demagogenvak verstond. Maar dat is het gezicht van Dan Dalveen !" had Rourke dadelijk uitgeroepen, toen hij met Paddy in aanraking kwam, en nam den jongen in zijn hart op. Hij beloofde zich van hem een praktische meewerking. Rourke had een klasse van zeven, die hij on derwees. Daarvan was Paddy de jongste, maar hij beloofde het meest, hij had de spanning van zijn ziel bij het werk. Onder het toezicht van Rourke maakte hij als vanzelf de verrassendste vor deringen. Hij had niet alleen de behoefte maar ook de gaaf van te overtuigen, hij gaf niet sentimen ten slechts, hij bracht feiten aan en stelde hen bij elkaar. Een cursus van oefeningen tot voor bereiding van het jongere geslacht toonde aan den leider der partij welke drijfkracht men in den jeugdigen redenaar bezat. Hij wilde hem dadelijk utiliseeren. Bella, de pleegmoeder, las op een affiche ter aankondiging van een volksvergadering het pro gramma der bijeenkomst waarbij met nadruk het optreden van een onbekenden jeugdigen rede naar werd vermeld. Haar gevoel zeide haar wie het was. Onmogelijk, haar weetgierigheid, haar medelijden terug te houden. Ze stond dien avond op de Meent onder de honderden toehoorders die zich voor de opgerichte tribune verdrongen. Was zij soms te laat gekomen? Had hij reeds gesproken? Men lichtte haar in: neen, het oogenblik was aanstaande. Toen zag zij een kleine gestalte op de tribune omhoog geheschen en daverend ont vangen, een zeer korten tijd als verblind staan voor het gelaai der toortsen en de oogen van gre tige menschen, maar daarna kwam kalm en duidelijk: ..Kameraden!" Meer kon Bella niet HANDQEKNOOPTE DEVENTER KARPETTEN 25.?PER METER B.V. 2 x 3Mtr. 150 over zich verkrijgen aan te hooren, /.ij ijlde naar huis. Ken uur later kwam daar Paddy aan. Hij liet niets los van /.ijn avontuur, zij wou niet zeggen, dat zij hem was achterna gegaan. Geen sprak een woord gedurende het avondmaal. En geen van beide had een uistigen nacht. : Daar werd 's morgens met geweld op de deur geklopt. Het was niets, beet Paddy zijn pleeg moeder toe, zij hoefde zich niet ongerust te ma ken, er was niets gebeurd, waarvoor de politie hem kon lastig vallen.... Het was zoo, Rourke en hij waren voor den rechter geroepen; van beteekenis was de zaak echter niet, zij kwamen met een aanmaning uit de hoogte vrij. Eerder lag er een vernedering voor zelfbewuste gevoeligheid in opgesloten. Maar een triomf volgde bij het naar buiten gaan, door het onthaal der kameraden. Paddy was nu in den draaikolk der beweging. Aan alle kanten vertoonden zich voorboden van een groote onrust die wellicht door een toevallige oorzaak tot een formidabele uitbarsting kon lei den. De gansene Clyde-streek was in beroering. Roche Rourke hield zijn jeugdigen aanhanger gereed, om hem waar noodig, voor den dag te laten komen. Een staking was aan den gang van de scheeps werf. Zes duizend werklui zouden bijeenkomen. daar had men den jongen spreker noodig. Roche Rourke klopte Paddy op den schouder. Jongen. in de St. Andrews' Hall, is het een kans die het kereltje heeft !" Waarlijk het was beangstigend, toen hij in de enorme zaal van de tribune af die duizenden bij duizenden voor zich. zag. Hij had weg willen Ionpen, maar geen mogelijkheid om te ontkomen. Kr was een brok in zijn keel en hij herinnerde zich geen woord meer van wat hij zich had bedacht te /.eggen. Hij schrikte even terug, toen hij onstond. Daar schoof een duw hen naar voren; hij begon, en de woorden volgden. Hij werd zichzelt meester en was liet weldra van zijn gehoor: Gejuich volgde toen hij had geëindigd, handen moesten gedrukt; nog meer redevoeringen werden gehouden, hij zat er overweldigd bij. Daar naderde het besluit. Ken machtige dame met rumoerige altstem, altoos in beweging, stevende op hen los en werd dooi' Rourke als een oude vriendin ontvangen: O, de jonge re denaar!" riep ze. ..Hij moet met ons mee. ik wil hem bij ons zien!" l let was, of zij noemde zich een Poolsehe gravin, avontuurlijk aanhangsel van internationale beroeringen; behalve Rourke troonde zij ook den jongen Paddy mee naar hel apartement dat zij in Glasgow tijdelijk bewoonde met haar vriend, den deftigen stijven (iraham. wonderlijk contrast met de bóhème-gasten in haar huis. Paddy's oogen werden voornamelijk getrok ken door Ilma. het zeventienjarig dochtertje der gravin, die te /.amen met Graham de aankomeiuien ontving. Het was hem alsof hij in een sprookjeswereld binnenkwam, en hij. het wonder kind, werd genood zijn thuis hij de Punische gravin te zoeken en daar zoo dikwijls hij 't wenschte als een welkome gast te verschijnen. Ken nieuwe hemel opende zich eensklaps voor zijn verbeelding. \\'. G. C. B Y V A N C K. Koninklijke Meubeltransport-Maatschappij DE GRUYTER &Co. DEN HAAG AMSTERDAM ARNHEM Verhuizingen per Auto-Trein

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl