UE bHUENt AM8TKKIJAMMKR; WËKEtAÖ"VÖE MDÈRLAN No. 2497 die enfin u kent m'n stokpaardje. De bioscoop ;s er en regeert! Laat ons als goede constitutioneele democraten trachten, dit bewind tot heil des volks te doen gedijen. HET HOEDJE GORIA SWANSON. MIJN AMERIKAANSCHE VROUW". Union. e Schoonheid, de Gratie en de Kunst spelen met Gloria onder n hoedje.... en onder welk een Hoedje ! Het is een Gedicht in stafen stof-rijm het is 'n be koorlijke Sonatine in Dollar-majeur het is 'n Schilderijtje in gebroken kleuren en gebroken har ten het is een Geestig heid in stroo en fluweel, waarvan de pointe 'n bloem is ! Het is Alles en 't is Niets.... dat de Muzen u be-Hoeden, Gloria, la Divine!".. En hiermee doe ik 'n wanhopige gooi naar den prijs die de Union"-directie uitlooft voor 't geestigste epigram op 't Hoedje van Gloria Swanson. Want zie, 't dramatische genie, de god delijke macht van expressie en gebaar, de diepte van den menschelijken geest, zichtbaar geworden op 't witte doek dit alles culmineert in 't Hoedje ! Lach niet, lezer, wend u niet geërgerd af ik zweer u, deze theater-directie heeft beter kijk op filmsterren en hun waarachtige beteekenis, dan de gezamenlijke Critiek. Zij maakt zich niet druk over spel, uitdrukkingsvermogen of plastiek zij heeft 't Hoedje ! Zij bekommert zich niet om kunstzinnige regie, compositie, stemming of tonaliteit zij ziet slechts de glorie van 't Hoedje, 't Groote vraagstuk: kan de film kunst zijn of niet heeft zij opgelost met 't Hoedje ! Welkeen vingerwijziging voorden goedwillenden criticus, die met alle geweld uit de lieftallige on beduidendheid van deze charmante mannequin talent wil distilleeren 't allerhoogste ressort van kunstbeoordeeling berust immers bij Hirsch & Cie! Dezer dagen woonde ik de première bij van 'n nieuw stuk bij een onzer eerste tooneelgezelschappen. Je kon door de zaal schieten en onder de Weinige aanwezigen, Waarvan 't grootste deel noodgedwongen onderdak had gezocht vanwege de Paaschdrukte,heerschte 'n stemming van onver schilligheid en verveling, 't Was tragisch: 't werkelijke drama speelde zich af in de zaal. Dit handjevol toeschouwers, koud en zonder meeleven, velden 't doodvonnis over 't Tooneel. Er helpt geen ontkennen meer aan: de publieke belang stelling heeft zich afgewend van 't tooneel en concentreert zich grootendeels op de film. 't Is hier de plaats niet over de oorzaken uit te wijden of 't geval te betreuren 't feit ligt er nu eenmaal toe. Ook de vraag of de achteruitgang van de dramatische kunst al of niet van tijdelijken aard zal zijn, kan hier onbesproken blijven. Maar wel dient de waarheid onder de oogen gezien, dat de groote massa van 't uitgaand publiek, óók 't aanzienlijk contingent der vroegere schouw burgbezoekers z'n heil heeft gezocht in de bioscoop, m.a.w. z'n geestelijk en artistiek voedsel verlangt van de film. Nog eens: men kan dit betreuren, men kan er woedend om Worden, men kan met man en macht meewerken om de geschokte positie van 't tooneel te herstellen?'t feit ligt er toe ! En daar om is 't de eerste en meest voor de hand liggende plicht van ieder, wien de volksontwikkeling ter harte gaat z'n volle en ernstige aandacht te wijden aan deze cultuurfactor, die nou eenmaal den tijd beheerscht. En daarom is in deze rubriek menig hard woord gezegd aan den zelfgenoegzamen in tellectueel, die meent dit ordinaire volksamuseinent" met 'n minachtend schouderophalen te kunnen] negeeren zoowel als aan de pers, En zoo kom ik o, kronkelwegen der journalis tiek weer terug op 't Hoedje. Zoo wil ik weer m'n grimmigen en onverzoenlijker! haat luchten tegen de Gloria Swanson's en de Valentino's. Ik heb 't al meer gezegd: slecht of belachelijk of ordinair is 't niet, wat deze menschen doen maar hun plezierige oppervlakkigheid, hun totaal gemis aan alle diepte en beteekenis, maakt 't publiek vadzig en lui. Films als deze ,,Vrouw uit Amerika", die niets, letterlijk niets vergen aan geestelijke inspanning die zelfs geen sensatie veroorzaken en alleen maar 'n genoegelijke, licht verteerbare sentimentaliteit bieden verwennen 't publiek en maken 't afkeerig van alles, wat niet tot dezelfde gemakkelijke amusementskunst behoort. Met dit alles zou men vrede kunnen hebben, als er van de film niets beters te maken ware nietwaar, wie denkt er aan de veredeling van de revue of de variété? Welnu, week aan week tracht ik van deze plaats af de goede en vooral de intellectueele gemeente te overtuigen van 't tegendeel. Aan de hand van tal van voorbeelden tracht ik aan te toonen, welke aesthetische mogelijk heden de film biedt en van welk onberekenbaar nut deze machtige cultuurfactor kan zijn, die de belangstelling van de massa in haar greep heeft. Wie kan 't dan ook verwonderen, dat ik bij her haling er op aandring, dat de film door pers en intellectueelen au sérienx genomen worde? Dat men niet langer van de bioscoop spreekt, als van de revue of de variété? Maar met zorgvuldige be langstelling 't kaf van 't koren scheide alsof 't echte, heusche tooneelkunst gold ! Want nergens is die vermenging van kaf en koren zóó verbijste rend als in de jonge film-kunst --en nergens Wordt 't goede met zooveel gemak en zooveel brutaliteit overwoekerd door 't middelmatige, dus 't slechte (zie boven !) In 't zelfde theater waar 'n week te voren 'n waarlijk groot kunstenares als Asta Nielsen, de wijde stralende perspectieven cener nieuwe volks-kunst opende treedt met 'n ongelooflijke zekerheid en zelfingenomenheid 'n juffertje voor de lens, dat niets meebrengt dan haar bekoorlijk gezichtje, haar lief figuurtje en haar ....Hoedje. En met 'n openhartigheid, bij 't onbeschaamde af, zegt de exploitant: dit is je ware, boeren, burgers en buitenlui ! Aan al dat gezwam over filmkunst heeft 't publiek maling. Geef 't een ,,vlotte" Amerikaansche speelfilm geef 't onberispelijke plastrons en keurige smokings met nette heeren erin geef 't een aardig niemendalletje van 'n wijfje met 'n knap snuitje en geef haar (vooral !) schitterende (oiletjes !" En de «Leest hel nieuwste Syccesboek JOHN FLEMING IILI Do Man die Terugkwam (The mm who came back] Uit het Engelsch vertaald door ELLEN ECK WAT DE PERS ZEGT: Het is geestig, zeer geestig zelfs geschreven. Men brengt met Harry's wedervaren een paar aardige uren zoek. Mittdelb. Courant, 21?2?"25. De verschillende situaties in het leven van dien terugkeercnden man, Harry Potter, zijn even natuurlijk als een eenvoudig geschreven, en heel deze roman gelijkt op een kort verslag, dat leeft door stijl in taal en opzet. Een zeer onderhoudend werkje dus, dat aller aandacht overwaard is. N. Apeld. Courant, 23?2?'25. Het verhaal, een iilmeditie, laat zich vlot lezen en geest in hoofdtrekken het hollen naar de diepte en den terugkeer tot een beter leven goed weer. Amersf. Dagblad, 28?2?'25. Prijs gebonden (met geïll. omslag) f 1.90 Verkrijgbaar in eiken gieden Boekhandel en bij de Uitgevers Van Holkema & Warendoti Amsterdam wereldwijze directie creëerde de synthese van dit alles 't groote symbool van deze fhitterige, leege oppervlakkigheid : 't Hoedje ! Als ik met m'n epigram 't Hoedje win, vermaak ik 't als stichtingskapitaal aan 'n Genootschap tot bestrijding en vernietiging van Society-films. FAIKÜANKS. Ttischinskv. ,De DII:F VAN BAGDAD' Reeds lang loop ik met 't plan rond voor 'n vergelijkende studie tusschen de mogelijkheden van tooneel en film speciaal op 't gebied der mise-en-scene, der Illusie. De film De dief van Bagdad" met haar verwonderlijk knappe tech nische resultaten, uitstekend verwerkt in 'n geestig en boeiend scenario, heeft mij in dit voornemen bevestigd. Ik hoop 'n volgend maal aan dit interessante onderwerp 'n artikel te wijden. In verband hiermee, kan ik 'n bezoek aan De dief van Bagdad" ten zeerste aanbevelen. LAS TRES REINAS. (HAVANA CONDITION) Reinas Grandes Kei na* Reina* Chicas Verpakt in kisten van 1;0 stuks. Prijs / 120. per mille. Proefkisten ? 12. franco per post. J. G. HASEKAMP Importeur vai H;;vanasigaren. 23 JSIasben - Rotterdam Telefoon 7347.