Historisch Archief 1877-1940
No. 2499
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
19
DIERSTUDIE: GIRAFFE
Teekening voor de Groene Amsterdammer" door H. Verstljnen.
ANTON JURGENS' VEREENIGDE
FABRIEKEN
Weder bevredigende resultaten,
maar nog geen dividend on het
gewone kapitaal.
De positie van bovengenoemde holding
conipany van aandeelen in margarinemaatschappijen
en aanverwante bedrijven heeft de laatste jaren
sterk de aandacht van het groote publiek getrok
ken en zulks om alleszins verklaarbare redenen.
Immers behoort deze vennootschap tot de groot
ste handelsondernemingen van ons land, terwijl zij
met Van den Bergh's Fabrieken te Rotterdam
vooraan in de margarine-industrie staat, niet
alleen in Nederland, maar in geheel Europa. Haar
geplaatst kapitaal bedraagt / U5.fi61.800, verdeeld
in ?32.627.000 gewone aandeelen, / 100.000
prioriteitsaandeelen, dienende voor controle-doeleinden,
/ 28.610.000 6 pCt. cumulatief preferente aandee
len, /34.324.800 6 pCt. cumutalief preferente
Winstdeelende aandeden B en ? 20.000.000 6 pCt.
cumulatief preferente winsldeelende aandeelen C.
Dit geplaatste kapitaal bevindt zich voor het
overgroote gedeelte in Nederlandsche handen, evenals
een groot deel der ?40.000.000 G pCt. converteer
bare gewaarborgde obligatiën, die in 1922 te
NewYork en Amsterdam werden uitgegeven.
Bij een dergelijken omvang van belangen is het
niet te verwonderen, dat de faits et gestes dezer
margarine-trust met buitengewoon groote belang
stelling van de zijde van het beleggend publiek
worden gevolgd. Vooral is dit het geval, sedert de
dividendbetaling op de gewone aandeelen is ge
staakt. Dientengevolge toch zijn deze gewone aan
deelen het voorwerp van levendige speculatie ge
worden. In 1922 bereikten deze haren laagsten
stand met een koers van 23 pCt., nadat zij in 1919
tot 328 pCt. waren gestegen. Thans heeft'de koers
zich weder kunnen herstellen tot 89 pCt. Ook de
diverse soorten preferente aandeelen geven zeer
belangiijke koersvariaties te zien.
Ten gevolge van de belangen der vennootschap
in tal van andere landen loopt zij natuurlijk be
langrijke risico's, die vooral duidelijk aan den dag
zijn getreden gedurende de periode van crisis,
malaise en inflatie, die thans, naar mag worden
gehoopt, achter ons ligt. Om zich hiervan een voor
stelling te kunnen maken, zij eraan herinnerd,
dat de vennootschap o.a. het geheele kapitaal bezit
van de Union te Antwerpen, van Jurgens en
Prinzen te Goch, van A. L. Mohr, Rositzky & Witt en
Krog & Ewers te Altona, der Holstein Oelwerke te
Hamburg, dei Oelwelke Germania te Emmciik,
der Krefelder Margarine Werke Jan C. Uhlenbroek,
der Hanseatische Pflanzenbutter Werkc te Ham
burg, van Jurgens Limited te Londen, der Deut
sche Jurgens Werke te Altona, der
Niederrheinische Oelwerke te Goch en der OlympiaOil Cake &
Co. te Selby; verder de helft of meer van het kapi
taal der R Schlinck & Cie A.G. te Hamburg, der
Neusser Margarine Werke, der Kaisalin Werke
te Neuss, van Mohr & Co. te Steinwaerder en der
Agra Margarinefabrieken te Oslo et Stockholm.
Het belang bij ondernemingen, waarvan het ge
heele kapitaal zich in handen der holding company
bevindt, beloopt ongeveer ? 100.000.000, dat bij
ondernemingen, waarvan -zich de helft of meer in
haar bezit is ongeveer / 10.000.000 en dat bij andere
ondernemingen ongeveer ?7.500.000. Per saldo
staan al deze belangen op de balans voor circa
/ 115 millioen, terwijl de moedermaatschappij aan
de verschillende dochterondernemingen voorschot
ten heeft verstrekt ten bedrage van bijna
/ 65.000.000.
Het ligt voor de hand, dat de holding company
onder die omstandigheden alles doet om zich door
het vormen van reserves zoodanig te versterken,
dat al deze belangen na aftrek dier reserves per
saldo voor zulk een laag bedrag op hare balans
voorkomen, dat deze haar nimmer zorg behoeven
te baren. Zoodanig toch is ook steeds de politiek
der Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maat
schappij geweest, welke natuurlijk uit hoofde van
het riskante van haar bedrijf en de geleidelijke uit
putting der olieterreinen van den aanvang af op het
toepassen eener zeer rigoureilse
afschrijvingspolitiek aangewezen is geweest. Nu de groote
industrieeele trusts tijdens de laatste crisis hebben onder
vonden, aan welke risico's ook hare bedrijven bloot
staan, ten gevolge van dikwijls geheel onbereken
bare factoren, zien ook deze zich gedwongen een
zelfde uiterst conservatieve reserve- en
afschrijvingspolitiek te volgen, ten einde voor minder
aanMIMICRV
gename verrassingen, als waarvoor zij zich in de
afgeloupen jaren geplaatst zagen, voor het vervolg
verschoond te blijven, althans intijds zorg te dra
gen, dat de nadeeligc gevolgen van zulke surprises
door het bezit van aanzienlijke reserves kunnen
worden opgevangen.
De jaarverslagen der laatste jaren hebber,
inttisschen doen zien, dat Jurgens nog steeds een zaak
van wereldbeteekenis is. Waren de inkomsten der
moedermaatschappij in 1921 terUggeloopcn tot
beneden ?5.000.000 tegen ongeveer ?15 millioen
in de beide voorafgaande jaren, m 1922 waren deze
reeds gestegen tot ruim ? 9 millioen om in de beide
laatste jaren weder het cijfer van ? 14 millioen te
naderen. Dit wil zeggen, dat na aftrek van het
preferente dividend van 6 pCt. op het gewone
kapitaal ongeveer 20 pCt. is verdiend. Dit is toch
ongetwijfeld nog altijd een zeer bevredigend resul
taat. Wanneer de vennootschap dan toch ook over
1924 geen dividend op de gewone aandeelen uit
keert, zoo moet in deze houding het bewijs worden
gezien dat men de intrinsieke positie zoo sterk
mogelijk wil maken.
De winsten der laatste jaren stellen haar daartoe
ook ongetwijfeld in staat. Uit het overschot van
1923 werd reeds ? 1.000.000 gereserveerd voor af
lossing van de 6 pCt. leening 1922, niettegenstaan
de eerst in 1928 een aanvang met aflossing moet
worden gemaakt. Immers vindt de eerste der 20
aflossingen a ?2 millioen op l Jan. 1928 plaats,
nadat de trekking in November d.a.v. is geschied.
Van 1928 af kan ook vervroegde aflossing der
leening, hetzij geheel of gedeeltelijk, a 105 pCt.
plaats vinden. Conversie kan geschieden op basi>
van /3000 obligatiën tegen ?2000 gewone aan
deelen. Op 't oogenblik heeft dit conversierecht nog
wel niet veel te beteekenen, maar bij de ontwikke
ling van zaken, zooals die de laatste jaren plaats
heeft, is het lang niet uitgesloten, dat ook dit recht
van waarde wordt.
Ook uit de winst van 1924 is weder ? 1.000.000
voor amortisatie der kening gereserveerd, zoodat
dit amortisatiefonds thans ? 2.000.000 groot is
of met inbegrip der gekweekte rente ?2.050.000.
Bovendien is het reservefonds met ?5.000.000
gedoteerd, waardoor dit tot circa ?25 millioen is
gestegen. Bovendien is weder bijna /9 millioen op
nieuwe rekening overgebracht. In totaal beloopen
de reserves plus onverdeelde winst nu ruim
/ 35 millioen of bijna 20 pCt. van het belang der
OOKT FPED..I fiOESKE
ZANDBLAD - SIGAREN 8 cnIO ets
holding companylbij deldochtermaatschappiien
met inbegrip van de daaraan verstrekte voorschot
ten. Neemt men alleen het bedrag in aanmerking,
waarvoor het aandeelenbezit in de dochtermaat
schappijen te boek staat, dan komt men op 30 pCt.,
zoodat de positie van Ant. Jurgens' Verccnigde
Fabrieken de laatste jaren aanzienlijk is verbeterd
en versterkt.
De vooruitzichten voor de houders der gewone
aandeelen zijn dan ook veel gunstiger geworden,
hetgeen zich reeds heeft afgespiegeld in een vrij
belangrijke koersverheffing na de publicatie van
het jaarverslag, ondanks c'e ondervonden teleur
stelling, dat geen dividend is uitgekeerd.
Zooals men weet, is onlangs een post gewone aan
deelen in Engeland geplaatst. Deze vormden het
belang.dat de Koninklijke Stearinekaarsen Fabriek
Gouda tot dusverre bij Jurgens bezat. Uit dezen
verkoop is tevens het vertrouwen gebleken, dat
het buitenland in de onderneming bezit. Vooral
waar het Engeland betreft, alwaar men toch niet
gewoon is zich bij een bnitenlandsclie onderneming
te interesseeren, zonder zich eerst terdege op de
hoogte van de zaak te hebben laten stellen, is de/e
transactie van groote beteekenis. Trouwens kan de
groote ontwikkeling van de Jurgens-bedrijven in
Engeland zelf, aldaar liet best de overtuiging
schenken, welk een goede toekomst nog voorde
zaak in haar geheel kan zijn weggelegd.
Het kan in het algemeen tot tevredenheid
s'emnien, dat een Nederlamisch bedrijf, hetwelk aan
zulke groote risico's heeft blootgestaan en zoozeer
critiek van allerlei aard heeft moeten ondervinden,
ten slotte blijkt goed door de crisis ie zijn
heengekomen en ook door het buitenland als een levens
krachtig bedrijf met goede toekomst te worden
aangemerkt.
P A Ij !. S A I! i: I,
J. S, MEUWSEN, Hofl. A'DAH-R'DAB-DEN HAAG
DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND