No. 2499 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND HET VOORSTEL TOT VERLAGING DER BELASTINGEN TE AMSTERDAM Teekening voor de Groene Amsterdammer" door Joh. Braakensiek HET BEPROEFDE VERKIEZINGS-LOKMIDDEL DE INTERNATIONALE PUZZLE Begin Mei 1925. Drie gebeurtenissen moeten op het oogenblik de gedachten vasthouden. Ofschoon los van elkaar in hun verschijnselen, vormen zij een driehoek die den toestand teekent. Het zijn: de aanslagen in Bulgarije, de Fransche regeerings-verandering en de presidentsverkiezing in Duitschland. De verkiezing van den Veldmaarschalk Hindenburg heeft ontegenzeggelijk eenen sterken scnsationeelen kant; en er toe bijdragen om gevoelige zenuwen te bedaren, zal zij stellig aanstonds niet. Reeds hoort men nu in het buitenland zeggen, wat tijdens den verkiezingsstrijd door de voor standers van Marx met allen agitatorischen klem binnelands is betoogd: de verkiezing van Hindenburg beduidt het begin van de restauratie in Duitschland, zij luidt het hernieuwde imperia lisme in. Op de aanhangige of wenschelijke inter nationale onderhandelingen kan het votum van 26 April dau ook niet bevorderlijk werken. De partijen van het wantrouwen zullen overal het hoofd opsteken; en die van het vertrouwen, willen zij niet den blaam oploopen van zich aan een zali% vertrouwen over te geven, zullen eerst de daden van het nieuw régime moeten afwachten, alvorens verder te gaan. Wij zien dus op zijn minst genomen aanmerkelijke vertraging van alle afdoende regeling; en in elk geval een veel moeilijker atmosfeer. Of in het licht der historische redeneering gezien het optreden vanden nieuwen Rijkspresident werkelijk evenzeer 't groote nadeel zal opleveren, is een geheel andere vraag. De rechtsche partijen in Duitschland hebben zelve sterk geageerd met het voorbeeld van Mac Mahcn, en het valt niet te loochenen dat Frankrijk, na zijn nederlaag, gedurende de jaren 1873?'78 onder een ligifimistischen en conservatieven generaal, is opge voed geworden tot de Derde Republiek die in hit samenstel van Europa een goed element is ge bleken te zijn. Het is niet in te zien waarom Hindenburg per se de voorrijder van 't vernieuwd imperialisme zou moeten zijn. Generaals zijn veelal zoo: zij aanvaarden gelaten bestaande toestanden, en leveren daarin trouwen dienst. Zoo is ook Hindenburg als candidaat opgetreden. Evenals Mac Mahon zich als dienaar der natie beschouwend, indertijd geweigerd heeft de tricolorc weer door de witte vlag te doen vervangen, kan de veldmaarschalk een getrouw handhaver deiconstitutie zijn. Er is gedurende zijn verkiezings campagne ook reeds zooveel republikeinsche essence door de monarchale olie gegoten, dat er weinig meer voor de zalving overblijft. En dan waarborgt het wellicht een stabieler ontwik keling van Duitschland in modernen zin, dat de conservatieven daarbij in de leiding, niet in de oppositie of fronde zijn. Van tweeen een: óf zij worden nu automatisch gedwongen zich naar de nieuwe toestanden te richten; of zij gaan een taktiek van reactie worden en de Rijkspresident wordt 't speeltuig van een officieren- en jonkercamarilla, van ouds bekend. Dan zal 't slechts de vraag zijn of de Duitsche natie en het parlement hiertegen weten te reageeren, en deze inwen dige strijd zal wellicht de vorm zijn waarin de noodwendig wat onbekookt verrezen Duitsche republiek, zichzelve definitief vinden zal. Voor de Duitsche democratie breekt dus nog een op bouwende taak aan, en men mag zich wel op een tijdperk van imvendigcn staatkundigen strijd daar te lande voorbereiden. Zulks te meer, daar vóór alles de Hindenburg-verkiezing een actie tegen de socialisten en radicaal-democratische tendencies, een behoud van gematigde staats instellingen, beduidt. Van internationaal standpunt mag men voorloopig concludeeren, dat in elk geval vaststaat dat in Duitschland een sterke stroom ten gunste van gemodereerde vredes-poiitiek aanwezig is. Een conclusie, die in de algemeene malaise eenige troost brengen kan. Algemeene malaise ! Vooral in Frankrijk heerscht die. Men was Herriot en de zijnen beu. EFFEN 2 Mtr. BREED LINOLEUM GROEN BLAUW GRIJS ZWART PAARS TERRA PER METER .... f 4.2O 70 BRUIN PER METER ? STALEN FRANCO Het was een gouvernement van brave bedoelingen maar van onvoldoende bekwaamheden geworden. En terwijl men lang op tenminste de eerlijkheid van den oud-maire van Lyon had gebouwd, bleek hij nu, ineens, wat de inflatie betreft, reeds sinds geruimen tijd onklaren wijn geschonken te hebben. Zwakheid kan ook t(,t onoprechtheid leiden. Ge voelen de Franschcn zich dus daardoor in den put gebracht, zij weten nog allerminst zeker of de nieuwe regeering er hen uit zal helpen. Vandaar een voortgezet boos humeur onder de natie. Zij zou dit ten deele tot zichzelve kunnen richten. Is zij niet zelve schuld van de onredelijke cartelmeerderheid in de Kamer van Afgevaardigden, die eigenlijk een meerderheids-regeering niet mogelijk maakt? En bovendien aan de tegenstel ling tusschen den veel minder linkschen Senaat en de linksche Kamer, waardoor bijkans noodwen dig een conflict in permanentje tusschen de twee deelen der volksvertegenwoordiging dreigt? Voor velen is dan ook de politieke onvastheid in Frank rijk alleen maar door eene parlementsontbinding te verhelpen. Dit zou dus beteekenen dat het ministerie Painlcvémaar een tijdelijk hulpmiddel is, en een dat de kwaal slechts voortsleept. Doch ook dan nog zou een verkiezing waarschijnlijk nu weer een rechtsche blok-meerderhcid brengerr,, te eerder na Hindenburg's verkiezing. En met dit blok zijn de ervaringen heusch evenmin schit terend geweest ! Zoo zitt Frankrijk geen uitweg uit zijn zwakheid, en deze zwakheid is, gezien de moeilijkheden van de frankenkoers en van de staatsschuld, geweldig. Vandaar, zeiden wij, veel boos humeur. Dit wordt nog vermeerderd door 't feit dat velen Caillaux in zijn politiek verleden niet kunnen zitten, ook al achten zij hem indertijd door de rechterzijde te hardhandig op zij gizi't. En toch maakt Caillaux nut Briand de kracht van de regeering uit. Het is niet onmogelijk, dat Caillaux op 't gebied der financiën een gelukkigen greip doet; hij is er bekwaam genoeg voor. Briand is ontegenzeggelijk een uiterst ervaren en talentvol leider der buitenlandsche zaken. Hij kan wijzen op de vooruitziendheid van zijn Cannes-politiek, die op Duitsche toenadering en Engelsche vriend schap gebouwd was, maar waarin Poincarétoen dwars is komen te zitten. Reeds heeft hij de gafli" van de afschaffing der ambassade bij hit Vaticaau ongedaan gemaakt. En wanneer er iemand is, die de Britsche ministers wat uit hun eigendunkelijkheid weit los te wringen en tot aansluiting aan de Europeesche politiek te IK.pen. dan is liet ook wil de begaafde Briand. Dit heeft hij reeds te Rome en Genua bewezen. Briand komt in voor zijn doen hartstochtelijke mate op voor algimeine volkinbonds- in pactpolitiek; en zoodoende Wordt Frankrijk nu de voorvechter van het algemeene accoord onder de staten. Hoe noodig overigens een voortgezet strt.xn naar algemeene n samenhang, en hoe verkeerd de verheerlijking van locale accoorden" is, kan Engeland nu reeds zien in de beweging onder de Kleine Entcnte. Daar heeft Benes, onder den indruk van wat te Londen wijs werd geacht, terstond ook Pokn steviger aangegrepen. Hit verbond van de Zwarte tot de Oostzei" wordt nu met enthousiasme verkondigd. Dat evenwel, met alle goede bedoelingen, dat gein constellatie kan zijn die dm algimcinin vrede krachtig in de hand werkt, staat wel vast. Het blijft noodwendig een element van anthitliese. £££ Verzwakking onder de groote westersche niogindheden is voor hit oogenblik een ramp. En daarbij wijzen wij op de aanslagen in Bulgarije, omdat daarachter een diepere les en etn diepere waar schuwing schuilt. Hit laat zich nauwelijks betwijfelen dat hier een uiting van doelbewuste bolsjewistische propa ganda in te zoeken is. En het laat zich ook rikt betwijfelen dat in geheel Oost- en Zuid-OnstEuropa deze propaganda weer stelselmatige!" gevoerd wordt.