De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1925 2 mei pagina 8

2 mei 1925 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2495 IISSONE'S REIZEN 13 Mei naar Londen en Wight tijdens da Season". 13 Mei naar Noor d -1 tal i . MET PINKSTEREN: 27 Mei naar Bei lij n en omgeving. 29 Mei naar Parijs en omgeving. 29 Mei naar Londen en omgeving. Programma's gratis bij: N. V. L1SSONE & ZOON'S REISBUREAU Leidschestraat 5, Amsterdam, Dam 10. TEOO/THtöffk VEPffPEKT FOTO/ EN BEdCOOTIN j VOOR WOON INCKHTINdtN FABB. VAN DEO PUTT & ot VLAM E.I M D H O VEL GEEFT U een diner, zorgt dan voor helder, mooi TAFELOOED! DE PELIKAAN" te GOUDA wascht ook Uw tafelgoed ALS NIEUW. Vraagt voor Uw wasch eens om onze prijscourant No. 10'J. Clichés Van Leer AMSTERDAM Verschenen: PLATTEGROND van 's-GRAVENHAGE, SCHEVEN1NGEN en OMSTREKEN Nieuwe druk 1925 Geheel herzien en bijgewerkt door JOH. C. VAN DER HOEVEN PRIJS f O.95 Verkrijgbaar in iederen boek handel, aan de Kiosken <jn bij de Uitgevers VAÏHOLKF1U & WARK1DORP AMSTLRDAM DENKT AAM BIJKOMSTIGHEDEN CLXIX Na den toover van den heel vroegen ochtend gaat het naar beneden, tot 's middags vijt uur. Het begin van den werkdag is nog wel prettig: de boy en de baboetjes loopen op stille voeten door het aan alle kanten geopende huis. De kebon brengt versche bloemen; de kokkie prutst gehurkt bij haar lage houtskoolvuurtje aan haar geheim zinnig smakelijke spijzen; en op den grond staat de geschilde ananas al klaar met zijn mooie pluim van grijs groen blad. Maar het wordt aldoor warmer; je hoort ze plenzen bij den waterput, om weer een beetje op te koelen; de jongen komt alle krees en luiken sluiten; het licht wordt gedempt en zwaar in de kamers. Dan soms, onverwachts, de genade van een geweldigen regenbui, waarbij de goten rond het huis onmiddellijk volloopen; waarbij de grond gudst en borrelt, en bijna alle verkeer op straat stil staat. Als een kilte slaat de plotselinge af koeling over ie heen; een gevoel van ontspanning doet je werkeloos blijven, met dankbare oogen en open handen. Maar meestal blijft de warmte zonder onder breking aangroeien: onder het eten in de schemerige kamer; onder het rusten achter gesloten luiken, terwijl je met eerbiedig medelijden denkt aan de mannen,die toch over de zengende wegen zijn gegaan en die werken en denken en zich druk maken,alsof er geen hitte en uitputting bestond Alles is stil in huis; de kokkie slaapt; de babost jes zitten zonder geluid te maken, te naaien op den drempel van hun kamer; en de kebon, onder zijn grooten hoed, snoeit stilletjes aan de heg. Dan, om vier uur, komt de herleving, je hoort den boy de krees optrekken van de voorgalerij en overal de luiken op de haken zetten; dan begint hij met het theegerei te rammelen; en je denkt aan het koele zitje naast het huis, en dat het ergste nu weldra voorbij zal zijn. Maar je hebt nog het gevoel, dat het water uit den koelen mandibak zal sissen op je gloeiende schouders. En dan komt het uur, dat weer bijna zoo goed is, als de heel vroege ochtend; je zit schoon en gestreken achter de fleurige theetafel, met boeken, met de courant, met bloemen in een vaasje en gezellige rieten stoelen met kussens, en je kijkt langs den weg, waar de klingen met de manden op hun hoofd voorbij schrijden, waar baboes de kinderen rijden; waar, in auto's en op fietsen, de mannen in witte pakken van hun werk terugkeeren; en je kijkt, tot de boy naar 't hek draaft en je ook zelf ineens ziet, je weet nooit precies, wat 't eerste is geweest, en dan zit je een oogenblik later tegenover elkaar, en je voelt hoe de wind opsteekt, en je ziet, dat 't licht aldoor gou der en rijper wordt; en je denkt aan je theetafel in Holland; maar je glimlacht zonder weemoedig heid. Soms komen er bedelaars voorbij, die bij het hek blijven staan jammeren. Zoo mager en uitge teerd als hier zie je ze in Holland nooit, en de greep naar mijn taschje is een zuivere reflexbe weging. Laat mij 't geven," zegt hij een beetje streng, ,,je hebt wat weldadigheid betreft, nog zuiver uropeesche begrippen. Die kerels hebben bijna altijd lepra." Maar als hij het kadaverachtig uitgeteerde lichaam ziet en de handbeentjes, waar 't vel strak overheen getrokken is, verzacht zich zijn gezicht, en hij put nogeens in zijn zak naar een zilverstuk. Maar is hier geen hospitaal en geen armenzorg? Moeten die ongelukkige menschen maarcrepeeren?" Er is hier een leprozerie even buiten de stad; er is een gouvernementsziekenhuis voor mannen en voor vrouwen; en de Chineezen hebben hun eigen ziekenverzorging; maar gereglementeerde armenzorg, neen. Welke inlander zou er nog wer ken, als hij zonder dat ook eten kon? Je zou altijd wel nieuwe koelies kunnen laten aanvoeren, en die altijd weer op rijkskosten onderhouden... .Wie geen werk kan krijgen, wordt verzorgd als hij ziek is, maar niet eerder " Terwijl ik nog zit te denken over dit probleem, dat zonder uitkomst lijkt want hoe kan een volk, dat zelf aan hoogere levensvoorwaarden is gewend, een volk, dat een lageren standaard heeft, ooit helpen op een wijze, die hem zelf bevredigt zie ik, dat het licht snel versterft, de wind is gaan liggen, het is zwoeler dan overdag; de muskieten groeien tot colonnes; en langzaam slenteren we samen naar buiten. Vóór we onder de hooge sennahboomen zijn, is het al heelemaal duister. Er is iets beangstigends in den avond. Het is, alsof de hemel ons nog net het laatste restje namaak-lucht gunt, waarmee we het leven kunnen houden; als er ook maar iets van afgenomen wordt, zullen we niet meer kunnen ademen. Walm van klapperolie, van doerian hangt tusschen de hui zen, een enkele keer, zoet bedwelmend, waait de geur van een in 't verborgen bloeiende melatti er over heen. Krekels zwirren en gonzen: de nachtzwaluwen klappen als de kwikmedit" uit Haydn's kindersymfonie; geen blad beweegt aan een boom, geen licht aan den hemel; alleen de vuurvliegjes wemelen naar beneden, alsof er van een ster kleine flietertjes waren afgeschilferd. Als het maar niet zoo beklemmend voelde, zou dit best een pad langs een Hollandsche hei kimnen zijn Of neen, toch weer niet, want opeens staan we voor een kHn Chineesch tempeltje, waar witte lampions met roode letters onbeweeg lijk hangen te schijnen door de stille nacht. Drie vriendelijke, oude ventjes geven ons lachend en Waarom gebruikt U nog geen Onze prijzen zijn beneden alle concurrentie! Kantoor en Fabriek te ALMELO verbaasd toestemming binnen te komen, en \\e staan heel groot en forsch in de kleine tepekkong, knus versierd met knipsels er festoenen en k<>perwprk en platen, zoo vol a's een waarzeggerstentje. Links staat een soort rek, waar roode en witte papiertjes aangespijkerd werden: verzoek schriften aan de goden, waarvan er geen enkel mag worden verscheu.d. het blijkt een famiiiitempel te zijn, gebouwd op het voorvaderlijke graf. Ik kijk peinzend naar de omgebogen steeivjn randen er van. De Chinees geeft aan het graf den vorm van den moederschoot, omdat hij zegt: Wij zullen daarheen terugkeeren, vanwaar we gekomen zijn." We staan allebei heel stil, in die vreemde, kleurige omgeving, met de groteske kereltjes en de vettige lucht van smeerkaarsen. En we voelen, dat de openbaring, die we noodig hebben, overal tot ons komen kan, en dat dood en leven ons nog nooit zovi verwant en eenvoudig hebben geleken. A N N I 1£ S A 1. O M f \ S l HOOFIEN'S ROOMBOTER l l WORDT SPECIAAL BEREID Het oude Hollandsche schilderij van een bekend meester; en in goeden staat | IS DE BESTE BELEGGING. j De grootste en uitgebreidste collectie in persoonlijk bezit HUYS VAN JOHAN DE WITT" l KNEUTEROIJK 6 - DEN HAAG OORUS HERMSEN

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl