No. 2500 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 49 SCHETSEN DER OPRECHTE SAMENLEVING WELKOM VREEMDELING!" door F. DE SINCLAIK (Met tcckeningm voor de Groene Amsterdammer'' door Henri Pieck) In het oude stadje was het gilde der tullen muts jes nog niet geheel uitgestorven; nog zwierden breede gesteven linten, bevestigd aan witte ovale schoteltjes op gekapte hoofden langs ruggen van blauw meidenkatoen en 's Zondags van zwarte serge. Veelvuldig waren nochtans de overgangsvormen, van de luchtige mutsjes als opgeprikte kapellen en de geplisseerde hoofdbanden met zwart fluweel dercngelsche theemeisjes, langs de schamele weelde van afgedankte mevrouwenhoeden naar de Egyp tische perversie van het ongedekte pagehaar. Doch dit laatste gold er nog als een exces, een astrantigheid, die misprijzend, vol verdenking van ongercchte achterbaksheid na 't voorbijgaan werd bekonkeld. Dien Zondagmorgen na kerktijd gingen er van allerlei soort op naar het huis op de Molengracht, dat zoo lang had leeggestaan en nu eindelijk weer verhuurd was. /j 's Zaterdags waren alle jalousicën opgetrokken en hingen overal de gordijnen zooals bereids bekend was, nieuwe beneden in uitgestoomde boven. Aldus had de familie Glasstok teeken gedaan, dat ze visite kon ontvangen. De familie kwam van elders, doch er was al zoo 't een en ander uitgelekt door de meegebrachte meid, die nogal praterig bleek te zijn, Planta kocht bij den kruidenier en thee van een kwartje en spliterwten, wat eenig inzicht schonk in de huis houdelijke eisenen en 't menu van een Junidag. Men had ook vernomen, dat mevrouw een domi nees dochter was, dus dat ging, maar meneer's vader was maar opzichter ot'-zoo-iets. Ze hadden blijkbaar wel geld, want zeehelden auto, wat altijd een zeker cachet geeft, maar dit cachet kreeg weer een knauw toen de auto een Fordje bleek te zijn en er bovendien uitkwam, dat meneer een broer had, die een manufactuurwinkel dreef in Meer kerken. De meegebrachte meid had ook nog verteld, dat er twee kinderen waren en eentje dood en dat me vrouw geopereerd was van de blinde darm, voorts had ze meegedeeld, dat ze niet wilde blijven omdat ze te ver van haar moeder woonde en ten slofte ruchtbaarheid gegeven aan het feit, dat de familie de wasch droog toegeslagen thuis kreeg en Luthersch was, maar er niet aan deed. Zooals gezegd was er een druk gebel aan het huis op de Molengracht, dadelijk na de ras ge dunde uitzwerming der kerkgangers, die de Zoiidagsche stilte even in verluchting-om-de-vrijheid hadden gestoord met krakende laarzen, ruiseh'endc rokken en zoemend gebabbel. De stereotiepe vraag werd herhaald op velerlei wijzen; het dienstmeisje, dat verpleegster wilde worden of droomde van een ander juffrouwelijk bestaan en zich bereids een daarbij passend accent had aangeschaft, vroeg het in lispelende affeetatie; de laatste oude getrouwen zeiden hel op: hard en in den saaien dreun der van buitengeleerde plicht matigheid, en stuntelig hakkelend kwam het uit de monden der traag ontbolsterende boerentrienen, die eerst kort geleden haar dienst in stad gevonden hadden. Kompelement van meneer en mevrouw en of er tegen drie uur geen belet is". Waarop de meegebrachte praterige meid altijd w'eer het bescheid deed : Kompelement en dat meneer en mevrouw meneer en mevrouw met genoegen zullen ontvan gen". Toen glansden even voor drieën weinig geziene hooge hoeden op nuchterbekende hoofden en er was een telkens herhaalde tasting van angstige vingertoppen, als de speelsche wind het Flettnerverschijnsel poogde te demonstreeren aan die vaste cylinders; schuw wantrouwende blikken gingen naar den hemel of geen regen dreigde de bloemen op den nieuwen zomerhoed ontijdig te verslensen. Duco en Marie waren wat laat door een zoek geraakt boordenknoopje, maar het zou wel niet hinderen, daar de ontvangkamer der Glasstokken toch wel doorloopend vol zou zijn, vooral als Rikkens en Suze er waren, die op eerste visites altijd bleven plakken, zonder notie om eens plaats te maken voor anderen. In 't plantsoen zagen ze Piet en Cato Hersteld voor zich uitloopen, in de verte strompelde de douairière van Nevelfleck met Tine na volbrachte visite in andere richting huiswaarts. Kit en Torn Verstenge kwamen ze juist tegen. Bij Glasstok geweest?" vroeg Marie. Kit lachte. Wat is er?" Thee, port en taartjes !" kraaide Kit. Nee !" Marie riep het in ongeloovige verontwaardiging. Heusch.... heusch.... om te brullen .... een eerste visite !" En je krijgt een sigaar ook, zeg", sprak Toni tot Duco. Maar hebben jullie niet bedankt?" riep Marie. Je moet weigeren, dan leer je ze manieren !" Och, dat gaat niet, kind", lachte Kit. Ze drin gen je 't gewoon op, zetten een taartje bij je !.. ." Non !" riep ze als Nonen Frits Ledeman naderden, die er ook vandaan kwamen. Ook een taartje gehad?" vroeg Marie. Hoe vinden jullie, ja?" zei Non met een lachen de blinking van haar tanden in 't breede liplappen gezicht. ,,Ik ben dronken, betoel betoel dronken. . geusch.... ik swaai op mijn beenen.... soo'n glas port en sij sei, ik moest nemen en ik kan niet tegen en die menirr heeft soo warme handen.... jakkie.... tjies.... ik foelde door mijn haiidschoen geen, ja". Maar wat zijn dat dan voor menschen?" vroeg Duco, met een verwijtblik naar Marie op wiens last hij die visite maakte. Hij draagt een gekleede jas en een wit vest !" zei Non's man. In den salon is alles spliksplinternieuw tot de boeken in de kast toe", wist Kit nog. Je speurt het meubelmagazijnluchtje boven de port en de sigaren uit". Nou, maar dan gaan we nu ook maar es ruiken", zei Duco, die haast had om zijn partijtje op de soos. Ze gingen. Feel plesier !" riep Non nog na. Ze werden opengedaan door de praterige meid, die niet zoo ver van haar moeder kon wonen: ze had een rok en blouse aan, deed wat stug en beduusd en smeet een kamerdeur wijd open, voor Duco zijn demi nog op de kapstok had gehangen, zoodat Marie even vreemd onzeker stond voor een open kamergat, waarbinnen de Grasstokken haar be reids noodend beglimlachten. Na 't gemompel der eerste begroeting zagen ze dat Rikkens en Marie er inderdaad nog plakten en poogden met wijdtandsch zilveren vorkjes ver kruimelde zandtaartjes op te pikken. Mevrouw Glasstok zag heel moe en heel bleek en meneer zag rood. Duco en Marie deden precies dezelfde belang stellende vragen, die al de anderen ook al gedaan hadden, of het huis beviel en het stadje en meneer en mevrouw lasstok gaven precies dezelfde ant woorden, die ze aan al de anderen gegeven hadden, dat het huis wel beviel en het stadje wel aardig leek. Marie bleef consequent op haar opvoedkundig standpunt en weigerde hardnekkig alle consumptie, Duco bezweek achtereenvolgens voor een glas port en een lichte panatdla. Marie rook wijders herkennend het meubel magazijnluchtje. O ja", ze zag de nieuwe prachtbanden met veel verguldsel blinken in de nieuwe boekenkast en kende na een klein kwartiertje den heelen inventaris uit hel hoofd. Toen trok /.e haar oogleden op tegen Duco en zei half mompelend: ,,/uilen wij weer es.... V" In de gang hoorden ze ergens kindergchuil en de meid om uit te laten bleef onzichtbaar. Buiten zwegen Duco en Marie drie huizen. Burgermenschen", zei Marie dan. Hoe vond je dat monsterding boven de piano?.... En dat schoorsteengarnituur !" De port was goed", sprak Duco. Je had moeten bedanken", verweet ze. Och, als ze 't me in argeloosheid aanbieden... 't is zoo...." ,,'t Is zoo lekker, bedoel je". O gut", lachte ze dan eensklaps, toen ze het huis der douairière van Nevelfleck voorbijgingen en iemand daar van bin nen tegen 't raam tikte. Dat is Tine.... goeie gutsjes en wie zitten daarallemaal? Kijk ze lachen, ja, ik kom !" gebaarde ze vroolijk op de deur wij zend. Die zijn er allemaal geweest !" Tot straks", zei Duco, zijn hooge hoed lichtend en hij repte zich naar de soos. In de lichtelijk ontredderde kamer met den ver laten stoelenkring droeg mevrouw Glasstok leege glazen, schoteltjes en kopjes naar de theetafel. Zonen er nu nog komen?" vroeg meneer. Bij vijven.... nee." zei mevrouw met een blik op de pendule. Ik ga gauw de jongens roepen". Nou.... ze spugen d'r hier ook niet in", sprak meneer, een portflesch tegen 't licht hou dend, meer dan anderhalve flesch...." ,,!k weet niet, of 't eigenlijk wel gebruik is...." aarzelde zij die ouwe deftige mevrouw.... dinges die keek zoo raar, dacht ik en dat mensen dat 't laatste kwam, die klemde zóó d'r lippen op mekaar als ze voor alles bedankte Truitje!.... ze kunnen komen !" riep mevrouw lasstok dan in de gang. Toen stormden twee stevige blonde jongens naar binnen. Hebben ze nog wat overgelaten Ma !" riep de grootste. Niet veel !" lachte de vader. Maar toch voor ieder een roomhoren . . . . fijn, hèjongens ?" De kinderoogen glommen. In de vestiaire van de sociëteit vielen de hooge hoeden op en rond de kletstafel ging een gedempt gesprek met ironische lachjes. In den gevuldeti salon van de douairière von Nevelfleck.... De conversabelen in de kleine stad hadden luin plicht gedaan, den plicht der hoffelijkheid; in feestkleedij waren ze getogen naar de woning der nieuwe burgers en hadden daar het woord ge sproken der oud-vaderlandsche gastvrijheid: Welkom vreemdeling !" NIEUWE UITGAVEN In de serie iletanteii-tuoneel, onder leiding van Dr. (}. NOLST TRICNITH verschenen bij H. D. Tjeenk Willink en zoon te Haarlem: Jan altijd tevreden, tooneelstuk in een bedrijf voor kinderen, naar een sprookje van Andersen, door H. G. CANNKOIKTER. Tegen wil en dank getrouwd, klucht in een bedrijf door J. B. P. MOLIÈRE, vertaald door M. J. PKEMSlil.A. De ring van den Hertog, tooneelstuk voor kin deren in vier bedrijven, zeer vrij naar een sprookje uit de Dui/.end en een Nacht, door H. G. CANNI: