Historisch Archief 1877-1940
56
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2500
DE SCHAKEL VAN DEN TIJD
door MR. C. P. M. ROMMK,
Lid van den Gemeenteraad.
Vijf en twintig honderd nummers een
menschenleeftijd ! Die bij het stoere beginnen in de
kracht van hun leven waren, hoevelen van hen
zijn er thans nog? die tot de jongeren behoorden,
hoe zien zij hun dag neigen naar den avond !
die toen niet waren, zij maken thans het jonge en
komende geslacht uit. Tot deze laatste groep mag
ik mijzelf rekenen. En ik sta bewonderend tegen
over de ontwikkelde kracht... .en bij dezen mijl
paal van krachtsontwikkeling peins ik: wat moet
er veel veranderd zijn in die jaren, sedert het eerste
nummer verscheen !
Leef ik niet in een tijd, waarin de jongeren voor
de zaken van het gemeenebest niet meer bezield
zijn met een heilig en doordringend, léven-wek
kend vuur? Was dat vroeger niet wat anders?
Greep niet de ellende van het proletariaat hen aan,
om hen in beroering te brengen, om hen te doen
leven in de liefde voor het volk, en in hen te wekken
en te wortelen een werkdadigen burgerzin? Het
proletariaat is naar boven gekomen, is misschien
te snel naar boven gekomen: weg bekoring voor
velen, weg illusie van duizenden, de realiteit
laat ook nog wat anders zien dan onwezenlijke
iiietiw-menschen ! Fin in de plaats v;in de gemeen
schappelijke kwelling, die het vóór ons uifgaand
geslacht in zijn jonkheid dreef tot gemeenschap
pelijke liefde en gemeenschappelijke daad, is
niet getreden een andere, aan ons allen gemeen
zame (en voor jongeren bijna onmisbare) kren
king van het rechtsgevoel, maar veelal een gevoel
van krenking van eigen belangen, een gevoel van
krenking van vermeend recht. Wat kan dat worden
voor het gemeenebest? Ik ruk hier, (lij daar
het openbare welzijn dreigt te worden verscheurd.
Leven wij, jongeren, in een moeilijker tijd voor
het goed-burger-zijn? Wat doet de vraag ertoe?
Wij leven, en hebben te zorgen, dat de schakel
van onzen tijd den keten hechter maakt. Ook wij
hebben gelijk die vóór ons gingen en na ons
komen zullen het maatschappelijk verleden
met de maatschappelijke toekomst te verbinden
en te maken tot een goed sluitend geheel.
Dat maatschappelijk verleden is voor ons de tijd,
waarin de stoffelijke nood van een geheele klasse
van mede-burgers dwong om opheffing uit dien
kommer die maatschappelijke toekomst, dat
zijn de dagen, waarin de burger van elke klasse
wat meer geharnast zal zijn tegen den geestelijken
nood, de zedelijke nietigheid, die hem en het
gemeene welzijn bij voortduring dreigt.
Is zelf-cultuur niet het metaal, waaruit wij onzen
schakel moeten smeden? Niet door een overlading
met kennis, welke wij niel verteren kunnen, maar
door een slaag-werken, om ons i-jgen-ik te leeren
kennen, ons eigen-ik te leeren !>ehevrsehen en be
dwingen en richten.
De inlijving van den vierden stand is een proces.
dat door ons zoo niet beëindigd, dan toch een heel
stuk nader tot zijn einde gebracht moet worden.
Dat proces brengt in het stadium, waarin het ge
komen is, een geweldigen machtsdrang met zich
mee. Wil die machtsdrang aan het gemeene welzijn
ten goede komen, dan zal hij allereerst zijn uitweg
moeten vinden in macht over onszelf. Anders leidt
hij tot onrechtvaardige overheersching en tergende
knechting. Dit is het gevaar, dat onze democratie
bedreigt, vooral van de zijde van zoovelen hunner,
die door de massa als democraten" worden aan
gezien, maar door hun onbetoomdc machtsbegeerte
over wat buiten henzelf ligt de democratie in
discrediet hebben gebracht.
Boven dien ongerechten machtsdrang moeten wij
ons heffen. Niet door ongerechten machtsdrang
aan den eenen kant ons laten verleiden tot onge
rechten machtsdrang daar tegenover. Maar
daarbovenuit onze rnachtsoefening richten op onszelf,
en zóó bekwaam worden om gezamenlijk de
machtsweelde te dragen en haar ten goede te doen komen
aan het gemeene welzijn.
Is het schoon en prikkelend genoeg, om ons in
beweging te brengen?
II
111
^i£w^ '
Thans hoort men a1
neemt 3 X dac.q5 C)
togal tabletten
is minuten H8 elke maaltijd
Wanneer Gij genezing wilt van :
Rheumatiek
Ischias -Spi l
Jicht-Lumbago
Verkoudheden
Griep Influenza
Hoofd ^Zenuwpijn
Slapeloosheid
Pijnen in gewrichten en ledematen
Genezing en onöchadelyKheid gegarandeerd
Vraagbgrabiötoezending brochure N21
aan de Pharm:enChem: groobhandel A.J. Ameye. AmaLerctam
J. DE KONING & h ? Keizersgracht 441
(voorheen LEIDSCHESTRAAT 69)
SANITAIRE INRICHTINGEN
? Verschijnt slechts n keer! Uitknippen!
EERSTVOLGENDE
TREKKING 15 MEI
a.s.
a
55
33
zen
5J
53
55
3»
n
55
55
55
55
35
3)
J»
55
53
53
i
f
f
f
f
f
f
f
f
f
f
f
f
f
f 120,000
INSCHRIJVING
op de in geheel Nederland wettig geoorloofde
5 /0 Premieloten, Het Oranje KI uis"
Jaarlijks ZES trekkingen met volgende prijzen:
f 120,000
72,000
6Ü.ÜOO
48,000
36.000
30.000
4,800
1,200
480
240
120
72,000
6(',000
48,000
36,000
30,000
28,800
7,200
14,400
14,400
28,800
23,616
43,200
57,600
f 113,400
f 697,416
l Hoof dpi ij s
l
l
l
l
6
6
30
60
240
492 '?f 48
1200 , f 36
2400 , ' f 24
7560 f 15
12000 Prgzen met totaal . .
uitbetaling direct na iedere trekking in contanten.
In het geheel geen nieten! Elk lot een prijs!
Maandelijksche storting voor
Een geheel lot slechts f 3.
Trekkingslijsten f r a n c o-g r a t i s na iedere trekking.
Uitvoerig Prospectus Gratis-Franco
wordt op aanvraag direct toegezonden door de
N. V. Hollandsche Crediet- en Obligatiebank
Maatschappelijk Kapitaal f500.000.?. Koninkl. goedgek. 1911
Amsterdam ? Telefoon 24410 - P. C. Hoottstr. 165
BESTELBRIEF. Afknippen en opzenden aan de
HollaiÉche Wiel- n blijjaliebaDk, A'daiu, Postbox 5/7
Ondergeteekende bestelt hiermede op De Amsterdammer
een 5 % Premielot Het Oranje Kruis"
tegen maandelijksche storting van f 3.?, welke
in postzegels*), zilverbons*), per postwissel*) kun
nen worden voldaan en verzoekt omgaande
toezending van het origineele Nummer, daar hij
reeds aan de aanstaande trekking van 15 MEI
wenscht deel te nemen.
Verzoeke toezending van Prospectus gratis-franco
*) Het niet gew. doorhalen. Adres duidelijk schrijven.
Naam
Woonplaats
Straat
|H Provincie H|