No. 2500 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 59 DE VROUW VAN 50 JAAR GELEDEN EN THANS door Mr. B. BAKKER?MORT Lid van de Tweede Kamer Vijftig jaar voor een weekblad in ons land dat is een eerbiedwaardige leeftijd ! Mijn hulde en gelukwensen met het jubileum. Vijftig jaar in een vrouwenleven is minder zeldzaam. Toch kan in zulk een tijdperk heel wat gebeuren vooral in een halve eeuw van een doelbewuste vrouwenbeweging. Welk een verschil in uiterlijk en levensomstan digheden van het normale meisje, de gewone huisvrouw van vijftig jaren geleden en thans. Is wel op eenig gebied zoo veel veranderd als in het vrouwenleven tusschen de jaren van circa 1870 en 1925? Toch is het merkwaardig dat dit tijdperk, dat gekenmerkt wordt door het zegevierende feminisme, niet heeft gebracht een meer vrouwelijk element in wetgeving en levensfeer. Integendeel de op voeding, opleiding en werkkring, ja zelfs het uiterlijk der vrouw is meer en meer mannelijk geworden. Want de hedendaagsche dame met het kortgeknipte haar a la garijonne, haar strenge tailor-made heerenjas, haar rechtlijnige robefoudraal die de vrouwelijke lichaamsvormen verbergt, is wat uiterlijk zoowel wat werkkring betreft zeer den heer der schepping genaderd. Het zou dus juister zijn te spreken van een tijdperk van masculisme dan van feminisme. Prof. Friedrich Adler zal de heerenmode voor de vrouw verklaren uit haar minderwaardigheids gevoel. Deze hooggeleerde zal daarin zien een poging der vrouw om ook uiterlijk zooveel mogelijk te gelijken op den door haar benijden man. Toch is deze verklaring niet aannemelijk. Want toen de vrouw circa 50 jaar geleden veel meer dan tegenwoordig zich in alles de inferieure van den superieuren man voelde, en haar levens feer beperkt was tot de vier muren van haar huis, toen heeft ze absoluut niet getracht het minder waardigheidsgevoel, dat haar in die dagen volgens Prof. Adler's leer veel meer moet hebben gedrukt dan thans, te camoufleeren door een mannelijk uiterlijk. Integendeel, toen was de vrouw volgens de bekende schrijfster Charlotte Perkins Stetson in kleeding en manieren iibersext". Ze trachtte door overdreven vrouwelijkheid in manieren en kleeding, door aangeleerde en aangenomen zacht heid en bescheidenheid den man-kostwinner te be hagen. Toen gold immers nog algemeen Rousseau's opvatting omtrent de vrouw ,,La femme est faite spécialement poiir plaire a l'homme". Het geslacht predomineerde in de vrouw, dat thans gelijk voor den man slechts een onder deel is in haar bestaan. De levenslijnen der beide seksen zijn naar elkaar toegebogen, en gaan in de richting van het ideaal van den volkomen mensch, die het gevoel der vrouw aan de kracht van den man paart. Laat men niet schrikken van het mannelijk uiterlijk der vrouw. Dat raakt niet het diepste wezen der vrouw. Terecht snrak Cioethe van das ewig Weibliche. In zaken van hart en intuitie zal de vrouw altijd dezelfde zijn en blijven, al De gieterij op de drukkerij F.llerman, Harms & Co , waar het zetsel van ,,De Groene Amsterdammer1' wordt gegoten wijzigen zich ook met haar meerdere ontwikkeling en economische zelfstandigheid, de bijkomstige eigenschappen, die meer proauct waren van haar opvoeding en de zeden dan uiting harer natuur. De kern, de diepe moederlijkheid der vrouw zal altijd blijven. Het is wel aardig na te gaan hoe in het vijftigjarig bestaan van dit blad, de vrouw is veran derd ! Was het vroeger een deugd, een charme in een jonge vrouw als zij in de verhouding tot den man was gelijk een klimop, die zich slingert om den sterken stam van den fieren eik, diezelfde afhankelijkheid en hulpbehoevendheid maakt haar thans niet langer bekoorlijk, zelfs niet in de oogen van den verstoksten antifeminist. Tenzij natuurlijk dat zij begiftigd is met terlijk schoon. Dan staat alles haar lief in de oogen van den man, ook zelfs ouderwetsche hulpberioevendhcid. Niet alleen in den oorlog tusschen de volken is een gansch veranderde wijze van bewapening ge komen. Ook in den strijd der geslachten, die zal bestaan zoolang de vrouw vrouw en fle man man blijft, is een absoluut veranderde tactiek gekomen. Terwijl vroeger de krachtigste wapenen der vrouw waren : flauwvallen en tranen, is dit thans vieux jeu in het eeuwige spel van aantrekking en afstooting van man en vrouw. Zelfstandigheid en economische onafhankelijk heid der vrouw, vroeger excentriciteit genoemd. wordt thans algemeen natuurlijk geacht; tenminste voor de ongehuwde vrouw. Zeker, er zijn nog conservatieve mannen, voorstanders deroude patriMUZIEKHANDEL ~ ~TZTZ PIANO'S i==: VLEUGELS A°1835 DU R AH R a TeU 443 Achter St. Pieter 4 H. UTRECHT De groote pers op de drukkerij Ellerman, Harms & Co., waarop De Groene Amsterdammer" wordt gedrukt archale theoriëe'n, die zeggen in den beroepsarbeid der vrouw, vooral als deze goed wordt betaald, een gevaar te zien voor de heiligheid van het huwelijk. Zi' vreezen dat de financieel onafhankelijke vrouw minder onderworpen zal zijn aan den man dan de geheel van zijn kostwinning afhankelijke. En het "is waar, dat de onafhankelijke vrouw niet alles behoeft te dulden en te berusten in een Uiterst onredelijke behandeling. Zij kan immers in het ergste geval voor zich zelt en de kinderen de kost verdienen. Dat moge voor sommige mannen een schrikbeeld zijn, het is toch een verkeerde voorstelling van zaken om deze vrees voor eigen machtsvermindering te betitelen met de mooie fraze: ,,aantasting van de heiligheid van het huwelijk." Ook de opvatting van het ideale huwelijk is een produkt van haar tijd, en berust thans niet meer op de onderworpenheid der vrouu, doch op de gelijkwaardigheid der echtgenooten. Ondanks het feit, dat onze huwelijkswet nog steeds staat op het oude standpunt : de vrouw is in de macht van den man, moet hem in alles gehoor zamen, hem volgen. Nog steeds is de gehuwd'.' vrouw onbevoegd tot zelfstandige rechtshande lingen en mist ze medebeslissingsrecht ten opzichte van de kinderen en het gezinsinkomen. Doch de zeden zijn in deze de wet verre vooruit. Deze hebben zich aangepast aan de maatschappe lijke en politieke positie der vrouw, die in de laatste halve eeuw enorm is gewijzigd. Van een onmondige, die had te /.wijgen in de gemeente, is zij geworden de in politiek volkomen met den man gelijkgestelde staatsburgeres. Tot in de hoogste staatscolleges bestaat thans samenwer king van man en vrouw. Overal wordt thans de stem der vrouw gehoord, vult haar gevoel het intellect van den man op een gelukkige wijze aan. Ontwikkeling en beroepsopleiding gelijk die van den man, maakt haar geschikt voor tal van betrekkingen, die men 50 jaar geleden niet voor haar droomde. De keuze uit ruim 300 beroepen staat voor de vrouw van heden open, waar vroeger haar terrein van arbeid schier was be perkt tot het huis, de ziekenverpleging en de school. En nog eiken dag worden poorten tot nieuwe arbeidsvelden voor haar ontsloten. Zelfs weren eenige kerkgenootschappen de vrouw niet langer van den kansel. En al staat thans het rechtersambt nog niet voor haar open, er behoeft slechts een andere politieke wind te waaien om ook de weinig zwaarwichtige argumenten tegen de be noembaarheid der vrouw weg te blazen. Zoo streven we geleidelijk, en /onder schokken. naar volledige economische, maatschappelijke en wettelijke gelijkstelling van beide geslachten. PADOX HOUTBOUW Houten Scholen, Winkels, Directiekeeten Levering in korten tijd. Fabrieken Warmond