No. 2501 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Clichés Van Leer AMSTERDAM MET PIMKSTERKHT: 27 MEI naar BERLIJN en 29 MEI naar PARIJS en 29 MEI naar LONDEN en OMGEVING. OMGEVING. OMGEVING. Programma's gratis btf N.V. LISSONE & ZOON'S REISBUREAU :-: Leidschestraat 5, AMSTERDAM, Dam 10. :-: Hotol PABST" DORPSPLEIN DOORM Baheala Jaar gaopand. - Prima Kaukan. - Groote lommerrijke Tuin. - Auto-Garaga. - Elac. licht. - Part. Tel. Cel. No. 123. Eigenaar: J. OE RICHEMONT, VOORNE'S DUIN Veertien dagen geleden bij het uitbrengen van het jaarverslag van de Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland kon ik mededeeien, dat Voorne's duin nu ook voortaan als natuurmonument behouden blijft. De verga dering heeft dat kalmpjes aangehoord en de kran ten hebben het persbericht, dat wij klaar hadden gemaakt, doodleuk overgenomen. Zulke dingen kunnen gebeuren zonder Groote Klok, maar zij zijn er niet minder belangrijk om. Ik vind het wel prettig, om in de Groene iets te vertellen van dit nieuwe natuurmonument en hoe de Vereenigir.g het heeft verworven. een groen strand, een stukje ervan bestaat nog, doch en in uitgestrektheid en in ligging n rijk dom van begroeiing blijft het ver achter het Groe ne strand van Voorne. Aan de oude stranden langs de duinen van den vasten wal is die formatie ge heel onbekend. Bij Noordwijk, Zandvoort, Bergen vindt ge weinig anders dan zand of schelpen. Maar op sommige plaatsen op Texel en Terschelling en aan de Beer van Rozenburg en op het eilandje Griend vinden we tot vlak aan de hoogwaterüjn en zelfs daar nog onder een dichte ^begroeiing van allerlei planten, een kleurig tapijt aan den voet deiduinen. Dat begint naast biestarwe met de stugge strandpostelein en de stekelige zeedistel, de mooie zeeraket met bloempjes, die lijken op die van de Pinksterbloem en ook de muurpeper met zijn gele sterrebloemen. Op Texel en Terschelling worden die planten opgevolgd door helm en zandhaver, maar op Griend, aan de Beer en op Voorne krijgt de ontwikkeling een heel ander verloop. Er komt Engelsch gras, zeemelkkruid, zeeweegbree, melden. zoutgras, kweldergras, aardbciklaver en zoo zoetjesaan een groote menigte planten, die we elders gewoonlijk vinden binnen in de duinen, in de vochtige pannetjes. Het is werkelijk zeer merk waardig, om al die verborgen schoonheden hier open en bloot te zien staan binnen het bereik van die met haar jongen den eersten grooten tocht doet van het konijnenhol, waar het nest ligt, naar de plas of naar de zee, waar ze voortaan zullen leven. De meertjes, de rijke begroeiing van het duin, de vruchtbare akkers van het eiland werken samen, om hier een bevolking van vogels en insecten bij elkaar te brengen, die een vreugd en verrukking zijn voor den natuurvriend. Hier ligt voor lange jaren studie en genot. Laat ons hopen, dat velen er zullen studeereu en genieten en dat zij die dat doen, daar ook een; behoorlijk en treffend rekenschap van zullen geven, opdat onze regeerders het belang van dit en der gelijke landschappen tijdig inzien. Want er dreigt een klein wolkje: de waterleiding. Het pomp station van de waterle'ding van Hellevoetsluis staat slechts een paar honderd nieter van het Quackjeswater verwijderd en het aftapkanaal reikt tot aan het meertje zelf. Ook Brielle tapt water af aan de Noordzijde en er is wel sprake van geweest, om heel Voorne van duinwater te voorzien. Gebeurde dat, dan was het spoedig ge daan met de glorie van Breede Water en Quackjes water. Gelukkig bestaat er echter een andere en betere mogelijkheid en wel deze, dat de Rotterdamsche rivierwaterleiding ook de eilanden van water voorziet. Laat ons hopen, dat het spoedig Voorne's duin: Duin. meer, zeerichel, strand en zee l Uit De Levende Natuur, foto J. Hofker) Voorne's duin: Gezicht 'op liet Zuidelijk deel van het Breede Water 'Uit De Levende Natuur, fnto J. Hn fkcr, Dit laatste is al heel eenvoudig gebeurd. De eigenaars, zich noemende de N. V. Voorne's duin hebben het ons geschonken. Gelukkig, dat zulke dingen ook nog in Nederland kunnen gebeuren door Nederlanders en dat wij niet schooierig be hoeven te kwispelstaarten tegenover Carnegies en Rockefellers. Het geschenk is inderdaad van het kaliber van die transatlantische donaties. Het Natuurmonument Voorne's duin is ongeveer even groot als het Naardermeer en landschappelijk en wetenschappelijk op zijn minst van even groote beteekenis. Ongeveer zevenhonderd hektaren merkwaardige en schoone duinen en nog merk waardiger en schooner strand zijn nu het eigen dom geworden van de iets meer dan achtduizend natuurvrienden, die op het oogenblik de Ver eeniging steunen. Om medeeigenaar te worden behoeft ge u slechts als lid op te geven aan het kantoor der Vereeniging, Heerengracht 260 Am sterdam. Meteen verwerft ge dan uw aandeel in Naardermeer, Hagenati, Oistenwijksche Vennen enz. enz. Ons nieuwe natuurmonument is een zeer merk waardig complex van strand en duinen, dat ner gens in Nederland zijn weerga vindt. In den goeden ouden tijd kon de westpunt van Terschelling er mee vergeleken worden, maar die moest zelfs toen nog de vlag strijken voor Voorne. Ook daar was matige stormvloeden: Parnassia, Firola, de Duizendguldenkruiden, Gentianen, Dwergvlas, zeevvolfsmelk en verschillende soorten van orchi deeën en dat over een strook van kilometers lang en honderd meter breed. Hier en daar wordt 'die strook afgebroken door gewoon strand van zand en schelpen met kleine wandelduintjes, die echter in vochtige stille voorzomers al heel aardig door snellen plantengroei kunnen worden vastgelegd. Buiten het groene strand komt de strandwal en het kaalgeschuurd gebied van eb en vloed, dan de zee en de zandbanken, waar de robben zicli liggen te zonnen. e duinen zelf zijn al even belangrijk en vertoonen in een klein bestek haast alles wat duinen te vertoonen hebben, van barre witte stuifheuvels af tot grazige en beboschte hellingen toe en op twee plaatsen vinden we prachtige meertjes, het Quackjeswater en het Breede Water. In de hoschies bij het Quackjeswater zingt de nachtegaal het Breede Water is het lievelingsverblijf van de Bergeenden. In goede jaren huizen die prachtige vogels er bij honderden en dan ontmoet ge ze overal. In talrijke gelederen staan zij langs hè' Breede water en in elk zwinnetje langs het strand vinden we kleine troepjes bezig, soms in «ezelschap van kluten. Ook is het geen zeldzaamheid om in de duinen een moeder-eend tegen te komen gebeurt, dan wordt ons Natuurmonument nog mooier en rijker. En dan mogen we het misschien ook nog beleven, dat Amsterdam en Noord-Holland hun water betrekken uit Lek of uit het zoete IJselmeer, zoodat ook het Hollandsen duin her leven kan en meer dan nu een Instoord zal zijn voor de Nederlanders. Ge ziet er blijft altijd nog wat te wenschen over, de goede dingen wijzen den weg naar beter. Maar we mogen de Rotterdamsche heeren wel zeer hartelijk danken, dat zij ons weer een heel stuk op streek hebben gebracht. l A c. I'. T u 1.1 s s i; KWEEKERVJ DE VALK" VALKEVEEN-GOOI Centraal gelegen op zandgrond VASTE PLANTEN ROZEN HEESTERS Levering binnen 24 uren CATALOGUS OP AANVRAAG