16 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2503 TOEGEPASTE KUNST PINKSTERDAGEN Teekening voor de Groene Amsterdammer" door George van Raemdonck DE INTERNATIONALE TENTOONSTELLING VAN MODERNE DECORATIEVE EN INDUSTRIEELE KUN STEN TE PARIJS. Het Paviljoen, dat men als het visitekaartje van Nederland in de Avenue des Nations van het zeer uitgestrekte Tentoonstellingsterrein kan be schouwen is meer als ontvangst-hal bedoeld, dan wel als expositie-ruimte, hoewel daar gelijktijdig bij dient te worden gezegd dat het bouwwerk zelfs alle daaraan toegepaste versiering in beeld houwwerk, beschildering, glasramen enz. op zich zelf reeds, zoowel van binnen als van buiten, eene inzending vormt, volkomen passend in het kader van het zoozeer omvangrijk tentoonstellings program. Er zijn jaren geweest waarin de traditie rneebracht dat Nederland op internationale tentoon stellingen uitkwam met......een trapgevel in baksteen, eene stijl-nabootsing biedend van eene bepaalde, roemrijke periode in 's lands historie. (Hoe karakterloos zoo iets was Tcan men in zekere mate thans toetsen aan het paviljoen van Roubaix ! Een ander, veel beter geslaagd gebouw, eveneens in baksteen nièT'witte ?bai»den>*aaartusschen, is het paviljoen van Denemarken). Het is verheugend te kunnen vaststellen dat het beste op deze, tentoonstelling tot het allerbeste der vadéTjandsctre vertegenwoordiging behoort. : ? ,?.' Daar is dan in de eerste plaats het Paviljoen zelf, opgetrokken van baksteen' (welk een uit nemend brok metselwerk 1) jgedekt door pannen. Door een soort voortuin gü^nde;'<treedt tnèn door een lagen ingang binnen. -!*? Bijzonder rijk doen hier een "tweetal vensters in glas en lood('s avonds van buiten-uit door zeeklichten beschenen) door Roland Holst. Er is een bank geplaatst van gemetalliseerd beton, pe kleur is teer groen als yan gepatineerd bjetra, (systeem Sanders) Daarop is eene bekleeding aangebracht van Jaap Giading, met meer afge stemde rooden<en^groenen op grijzen fond.,Boven op de rugleuning een zeer vergeestelijkt beeldje St. Anna" door Mendes da Costa en aan de zitting een prachtig expressieve kop in beton door Raedecker, die tevens alle beeldhouwwerk in het pa viljoen heeft gemaakt. Te betreuren is dat hij, waar andere stukken verguld op gepolychromeerd werden, toen die figuren wit liet (gips) hetgeen den indruk oproept alsof deze niet af zijn! Een wit kleed in wit-grijs en zwart met een rijk visschenmotief door Poggenbeek en twee kleinere kleeden.dopr Hildo Krop en Me j. J. de Jong ont worpen (dit laatste met een wel zeer zwak en geslierd" patroon) brengen veel huiselijkheid op den met ingelegd linoleum volgens teekening door Anton Kurvers ,gedekten vloer. Een zeer rijk ge ornamenteerd nationaal wapen 'met daar om heen gestelde leeuwenfiguren door Cachet is boven den ingang aangebracht, welke door twee vensters geflankeerd is waarvoor gesmeed ijzeren schermen afhangen van-een bijzonder rijk getint logisch, d. w. z. hangend en geschakeld versieringsmo tief door Staal zelf. Voorts is er nog in de hal glas in lood door Wichmann dat zich goed bij de door den architect gevolgde intentie's aansluit en in een kleiner nevenvertrek een mooi ameublement door Wouda. Het gebouw zelf is naar velen meenen aan den achterkant het meest geslaagd en zij hebben dunkt mij geen ongelijk. Want hier stijgt het hooge muurvlak ongebroken op tot den met de door Zijl ontworpen gepolychromeerde wapens der elf provinciën bekroonden top en in den baksteen zijn hier wonderen verricht, want daarin model leerde" als het ware de architect Staal den gestyleerden vorm van een scheepsboeg op de wilde golvende baren en componeerde, in zeer oorspron kelijke opstelling het woord Hollande." (Aan de voorzijde is boven den ingang de aanduiding op een witten balk aangebracht: Nederland". Daar onder Pays-Bas.") Ten slottévalt het onvolprezen beeldwerk, di rect in steen gehouwen door Hildo Krop, te vermelden. Hij is, met Staal, een onzer sterkste kunstenaren en de samenwerking is dan ook bij zonder gelukkig geweest. In de andere afdeelingen, waarbij Wijdeveld bij den inbouw gebruik heeft gemaakt van een eigenaardig materiaal: Cellotex" geheeten en bestaande uit dikke platen vezelstof (naar men mij mededeelde afkomstig van een residu der suikerfabrikage) valt allereerst de inrichting zelf te noe men. Telkens weer treft de practische manier waarop eene bepaalde, holle ruimte, wordt in gedeeld en als het ware: bewoonbaar werd gemaakt en ook had de architect een oog voor het moeilijke vraagstuk der circulatie van een talrijk publiek en hart ypor.tle belangen der inzenders zelf. (Eene enkele uitzondering maakt hierop de plaatsing der batiks wejkejn vitrines werden neergelegd met daarVOORBEREIDINGEN op verschillende boekwerken. Maar het is, ik weet het bij ondervinding, heel moeilijk om het Contenter tout Ie monde et son ane !" zooals men hier zegt, te bereiken. In de afdeelingen van het Grand Palais (boven- en benedenzaal) werden respectievelijk de inzendingen van drie kunstnijver heidscholen, Amsterdam, Rotterdam en Haarlem geplaatst en velerlei voorwerpen door de Tentoon stellingscommissie uitgezocht en aangewezen of Wel dóór de kunstenaren zelf ingezonden. De glasvensters van der Kinderen vallen hier volkomen uit het kader. Zij zijn van een gansch anderen tijd dan de onze en doen hier bepaald klassiek. Opnieuw valt het onvolprezen sterke beeldhouwwerk van van der Eijndete bewonderen, vertegenwoordigd door een tweetal groen gekleur de afgietsels van het Scheepvaarthuis te A'dam, evenals het stoere grafbeeld door Bolle en den wever door Palet. Ook is er oud werk door Mendes da Costa, o.a. een caryatide. Boven den ingang, getooid door gesmeed ijzeren hekken en lampen door van der Mey, is een ceramisch paneel van Toorop opgesteld, van welken productieven werker er ook twee gebrandschilderde vensters te zien zijn (Apostelkoppen). Joep Nicolas verheugt met een boerenfeest (in glas en lood). Een inder daad in volheid van vorm en kleur feestelijk en verrassend geheel. Bogtman zond een visschen-motief en van wijlen Jacoba van Heemskerk zijn even eens weer fraaie ramen aangebracht welke, door dat de architect opzettelijk de zaal donker hield, stil glanzen en in de duistere zaalhoeken als kri stallen oplichten. Er zijn voorts meubels door Rutgers in een af zonderlijk cabinet en door van Ravesteyn, wiens werk hier wel het meest modern aandoet, zich aansluitend bij de in Parijs gevolgde richting van den architect Mallot-Stevens (bij ons de Stijl" groep, in Oostenrijk prof. Ho) f man). Zoo is er van alles wat. Te veel, o veel te veel om alles te bestudeeren en te vermelden, doch de totaalindruk is dat Holland goed is voor den dag gekomen! De tijd om nieuw werk te maken was, na al te lang dralen bij het nemen eener defi nitieve beslissing, haast te kort. Toch kan men, hoe dan ook, met ingenomenheid vaststellen dat er in het vaderland hard gewerkt wordt en wie de talrijke architectonische fotograficieën beziet welke in draaiende standaards geplaatst zijn, zal zich er over kunnen verheugen dat de groote in ternationale belangstelling, welke voor de oor spronkelijke Werkstukken klaarblijkelijk bestaat, ook aan alle aanverwante takken der toegepaste de meest volmaakte wagen. AUTO-CENTRALE - HAARLEM kunst zal ten goede komen en in elk geval is het afwegen en onderling meten van elkanders krach ten in dit Centrum yan groote waarde. Over de grootste Nederlandsche afdeeling op de Explanade des Invalides in een volgend artikel O T T O V A .K T U S S E N B R O E K NIEUWE UITGAVEN De Kleurenfotografie op papier en glas, door L. C. C. Willekens, Holl. Fotografische bibliotheek, van C. Morks, uitgever te Dordrecht. De verovering van het Luchtruim, door W. Pottum, Populaire geschiedenis der ontwikkeling van de vliegmachine, de vliegtechniek en het vliegver keer. Geïllustreerd, Leiden, Sijthoffs UitgeversMaatschappij. Actueele vragen over Bedrijfsorganisatie door J. D. J. Aengenent, Pr., Uitgevers-vennootschap Futura," Leiden. Hij en Zij en hun, Kind een boek voor jonge echtgenooten en voor allen, die de toekomst moeten maken. Gelukkig moederschap en de verhouding van man en vrouw in het Huwelijk, door Dr. Marie C. Stopes, vertaald door E. H. Hermans, Arts. Een boek, dat het vroeger verschenen werk Hij en Zij in het Huwelijk" aanvult. Het brengt vele nieuwe gezichtspunten en bespreekt de ver houding van man en vrouw, in dit geval van de jonge vrouw en den jongen man, die weldra vader en moeder zullen zijn. Uitgave J. M. Meulenhoff, Amsterdam. Verslag over het jaar 1924 van de Koninklijke vereeniging tot opleiding voor Ambachten en Beroe pen te Amsterdam. Morgengedachten voor het Gehede jaar, verzameld door een bestudeerder van de geschriften van Dr. Annie Besant. 3e Duizend. Uitgave van de the osofische vereenigings uitgevers-maatschappij Tol straat 154, Amsterdam.