Historisch Archief 1877-1940
No. 2504
DE GROENE AMSTERDAMMER,|WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
15
STOOM-MEELFABRIEK
HOLLAND"
KOMT OOK GELEIDELIJK WEDER
IN BETEREN DOEN.
Wij hebben er te dezer plaatse reeds meerdere
malen de aandacht op kunnen vestigen, dat zich
op het gebied van handel en nijverheid meer en
meer een terugkeer tot bevredigende toestanden
openbaart. Wij behoeven nu niet nog eens te
wijzen op de schitterende resultaten van ver
schillende onzer Indische cultures of op de hooge
vlucht, die de kunstzijdeindustrie hier te lande
neemt (welker uitnemende vooruitzichten wij het
vorige jaar in het licht stelden), maar ook daar
nevens zien wij thans verschillende
nijverheidsondernemingen, omtrent welker kansen van voort
bestaan somtijds twijfel Werd uitgesproken, weder
bevredigende uitkomsten verkrijgen en er lang
zamerhand sterker komen voor te staan.
Tot deze behoort ook de Stoom-Meelfabriek
Holland". Deze vroeger aan den heer B. van
Marwijk Kooy tpebehoorende fabriek, de laatste
jaren onder leiding van den Duitschen ingenieur
Ferd. Dombach staande, heeft de laatste jaren
aan groote moeilijkheden het hoofd moeten
bieden. Gedurende den oorlog heeft zij niet kunnen
profiteeren van de buitengewone winstkansen,
Welke toen voor meelfabrieken bestonden, daar
zij seder October 1914 gebonden was aan de be
palingen van een met de regeering gesloten con
tract. Eerst in 1920 kreeg zij haar volle vrijheid
terug en in dat jaar heeft zij dan ook zeer bevre
digende resultaten kunnen verkrijgen. Toen toch
bedroeg haar winstcijfer 6:/2 ton tegen 3 a 4 ton
in de voorafgaande jaren. Van die winst heeft zij
gebruik gemaakt door in ruime mate te reser
veeren, hetgeen haar later goed te pas is gekomen,
aangezien de toen gevormde reserve er ongetwijfeld
veel toe heeft bijgedragen de moeilijke jaren, die
nog volgen zouden, door te komen. Het dividend
over 1920 bleef aldus beperkt tot 12 pCt, zijnde
evenveel als over 1916 en 1917 en slechts l pCt.
meer dan over 1919 was uitgekeerd.
Sedert is geen dividend meer uitgekeerd kunnen
worden. Wel gaf 1921 nog een winst te zien, hoofd
zakelijk als gevolg van de lage taxatie der voor
raden, zoodat de aanzienlijke prijsdaling, welke in
dat jaar plaats vond, geen verliezen veroorzaakte.
De winst, die overbleef, werd geheel voor af
schrijvingen bestemd. Veel ongunstiger waren de
financiële uitkomsten over 1922 wegens zeer
sterke prijsschommelingen van grondstoffen
eenerzijds en de voordurende daling der meelprijzen
in dat jaar anderzijds. Dit jaar gaf dan ook
een verlies van ? 133.000 te zien, waarbij nog
? 143.000 afschrijvingen kwamen.
Inmiddels had de Stoommeelfabriek Holland"
zich pok geïnteresseerd bij de oprichting van een
voedingsmiddelenfabriek, de Nefavo", met een
kapitaal van ? 1.000.000, waarvan de helft door
de Holland" en de wederhelft door de N.V.
A. J. ten Hope's Handel Maatschappij te Rotter
dam gefourneerd werd. Deze onderneming is geen
succes geworden. Het boekjaar 1922 werd door
haar afgesloten met een verlies van bijna ? 140.000.
Daar de exploitatie dezer fabriek voor gemeen
schappelijke rekening moeilijkheden opleverde,
werd na langdurige onderhandelingen eindelijk
besloten, dat de Holland" het belang van Ten
Hope in de Nefavo voor / 300.000 zou overnemen,
t. w. ? 50.000 in contanten eti ? 250.000 in aand.
Stoommeelfabriek Holland". Het kapitaal der
Holland" steeg hierdoor van / 2.000.000 tot
?2.250.000. Het aandeelenkapitaal der Nefavo
kwam bij de Holland" voor / 600.000 of 60 pCt.
te boek te staan.
De eerste helft van 19231everde eveneens nog ver
liezen voor de Holland" op. In de tweede helft
van dat jaar trad echter een herstel in, waardoor
het mogelijk werd, dat het jaar nog met een winst
cijfer van ?22.595 werd afgesloten. Doordat voor
afschrijvingen echter ? 133.500 benoodigd was,
bleef per saldo een verlies van circa ? 111.000 over,
waardoor het totale verlies tot ruim / 385.000
gestegen was.
Daar inmiddels gebleken was, dat de periode
der grootste verliezen thans achter den rug was,
kon men er over denken de balans aldus te her
zien, dat deze op meer gezonde basis kwam te
staan. Daartoe werd een deel der aanwezige reser
ves voor afschrijving aangewend, waardoor het
verliessaldo verminderde tot ? 143.500, waarna nog
overbleven een buitengewone reserve tegen de be
langen bij de Nefavo ter grootte van / 300.000
en een reserve voor afschrijving op de voorraden
zakken en andere goederen, groot ? 60.000 om niet
DE BESTE VARINAS
verkrijgbaar i [M]" p. half ons pakje
te spreken :van~. een
fonds ten behoeve van
het* personeel, groot
? 145.000.
De verbetering in
de financiële resul
taten werd in het
afgeloopen boekjaar
voortgezet. De ex
ploitatierekening liet
een bate van niet min
der dan ? 714.000,
zijnde het hoogste cij
fer, hetwelk tot nu
toe werd bereikt. Hier
van kwam allereerst
het voor interest
vereischte bedrag in
mindering, zijnde
?209.000, terwijl het
restant diende voor
afschrijving van het
verliessaldo van
? 143.500 en de nor
male afschrijvingen,
die een bedrag ,van
? 113.000 vereischten.
Van het daarna over
blijvende bedrag van
? 248.000 kon nog eens
? 41.000 als extra
afschrijving op ma
chinerieën dienen,
? 100.000 j voor vor
ming eener reserve
voor diverse belangen
(zulks met het oog op
den nog altijd ^be
staanden onzekeren
toestand) en verder
? 100.000 ter verster
king van de reserve
voor belangen bij* de
N. V. Nefavo, die aldus
tot ? 400.000 werd
opgevoerd. Deze laat
ste versterking ge
schiedde t in ^verband
met een verlies van
ruim ? 90.000, dat de
Nefavo in 1924 weder
geleden had, waardoor
het totale zichtbare
verlies tot ruim
?350.000 steeg bij een
aandeelenkapitaal
van ? 1.000.000. Door
toekenning van een bedragïvan / 7.500 aan het
personeelfonds werd dit op ? 150.000 gebracht.
De gunstige resultaten van 1924 waren vooreerst
te danken aan de betere stemming op de graan
markt en de gunstiger prijsverhouding tusschen
grondstof en fabrikaat, maar ook aan den
gemakkelijken verkoop van meel binnen- en buitenland,
voornamelijk in Duitschland. Ten einde aan alle
aanvragen voor de levering van tarwe- en
roggebloem te kunnen voldoen, werd zelfs een overeen
komst gesloten met Kamphuijs' Fabrieken te
Zaandam, waardoor de Holland" in staat werd
gesteld de fabriek De Vrede" van genoemde ven
nootschap gedurende ruim twee maanden in be
drijf te nemen. Ook bij de fabriek der Nefavo werd
in hoofdzaak roggebloem en havermout gefabri
ceerd, waarmede deze fabriek dag en nacht aan
den gang kon worden gehouden.
Er kan dus wel worden geconstateerd, dat de
positie der Holland" in betrekkelijk korten tijd
een belangrijke versterking heeft ondergaan. Van
groote beteekenis is ongetwijfeld, dat de Directie
er voor zorg draagt, dat het speculatieve element,
hetwelk in verband met de schommelende graan
prijzen zoo gemakkelijk bij een meelfabriek een rol
van beteekenis kan gaan spelen, zooveel mogelijk
Wordt uitgeschakeld.
Het eenige zwakke punt kan nog gelegen zijn in
de verhouding tot de Nefavo. Dit ziet het bestuur
blijkbaar zelf zeer duidelijk in, waarom het zorg
draagt de reserve tegen het belang bij deze vennoot
schap zoo hoog mogelijk op te voeren. Na aftrek
van deze reserve staat het kapitaal der Nefavo
thans reeds voor slechts 20 pCt. te boek en neemt
men ook nog de reserve voor diverse belangen in
aanmerking, dan nog maar voor 10 pCt. Veel
kwaad kan de Holland daar dan ook niet meer bij,
ook al houdt men rekening met het bedrag van
vier ton, waarvoor de Nefavo bij de Holland"
debet staat. De Nefavo is dan ook als niets anders
meer te beschouwen dan als een onderafdeeling
van het groote bedrijf der Holland" en zal als
zoodanig ongetwijfeld wel haar beteekenis ver
krijgen.
De koers der aandeelen, die twee jaar geleden
reeds tot beneden 20 pCt. was gedaald, beweegt
zich thans weder in de nabijheid van 80 pCt.
PAUL SABEL
DIERSTUDIE: AAP
Teekenine voor de Groene Amsterdammer" door H. Verstljnen.
,.OH, BOY!"
Een drama in een droomgezicht:
ik was in 't Koninkrijk der Apen.
(Ik las bij 't late avondlicht
Professor Scopes Wordt streng gericht:
heel Tennessee vliegt fluks te wapen !"
Toen vielen zacht mijn oogen dicht,
en zoet ben 'k ingeslapen !).
Zoo was ik tegen wil en wensch
in 't land der apen doorgedrongen.
Ik keek en luisterde intens,
en 'k hoorde, hoe van grens tot grens
nzelfde liedje werd gezongen:
het klonk van alle zijden: Mensch,
wat heb je mooie jongen !"
Er was een Apenparlement:
daar maakten Apen Apenwettcn !
Ze krijschten er met veel talent
(dat stond als menschenkool" bekend),
maar als je ietwat op wondt letten,
dan kwam al gauw bij d'Apenbent
de mensch de mouw-uit zetten !
Zoo bleek uit aard en woordenschat,
dat, diep in 't innerlijk verdoken,
dit volk neg klaar 't bewustzijn had,
dat wat het aan cultuur bezat
in 't grijs verleden was ontloken
uit 't menschen-genus, dat thans prat
kleineerend werd besproken !
Doch plots leek met een wild gedruisch
in 't land een stormwind op te steken:
een wijze aap had per abuis
herinnerd aan dat menschgespuis,
en d'Apen zochten d'eer te wreken,
omdat je in 's gehang'nen huis
nooit van den strop moet spreken !
K U M G R A N O S A L ]
DOOKT