Historisch Archief 1877-1940
No. 2506
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
N.V. PAERELS
Meublleering-MIJ.
AMSTERDAM
QOtUPLETE
MEUBILEERING
BETIMMERINGEN
Rokin 128 - Tel. 44541
DE GROENE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
kost slechts f 3.?par kwartaal
o! f 10.?per jaar bij vooruitbetaling.
Spoors
Mosterd
?.."?"r 'r. C
NAAR MAAT
Fr. SINEMUS
20 Leidschestraat 22 - Amsterdam
Voor Jw VACA5TTIJEREIS
per BOOT of SPOOR
Inlichtingen en prospect! gratis Leidschestraat 5, AMSTERDAM, Dam 10
---.-/vX
4 Cylinders, 10/15 P. K-, Ballonbanden, Schokbrekers, 4 Zitplaatsen.
Torpedo Conduite Intérieure Allweather
f3400.?£4400.?f 4400.
UIT VOORRAAD LEVERBAAR.
De Importeur:
! J.LEONARDLAM6, A'dam, Stadhouderskade 114, Tel 27IOO. j
DE LIBELLENTREKrVAN MEI 1925
door Dr. JAC. P. T n ij s s E
In het geheel heb ik vijftien berichten ontvangen,
dat valt nog mee en geeft weer goede hoop voor
de toekomst. Ge kunt begrijpen, dat ik met
spanning al die brieven en briefkaarten heb in
gezien, vooral nu ik eenmaal zoo voorbarig was
geweest om het uitgangspunt van den trek te
denken in de buurt van Alkmaar. Nu, slag op slag
werd ik in die meening versterkt, totdat er op eens
spellebrekers kwamen opdagen, mededeelingen,
die volstrekt niet pasten in onze hypothese. Een
enkele daarvan kunnen we wel elimineeren, door aan
te nemen dat de correspondent zich vergist met de
windrichting en Oost-West schrijvende eigenlijk
bedoeld heeft, West-Oost. Dat overkomt mij ook
dikwijls genoeg met links en rechts. Toch heb ik
op de kaart het pijltje gezet in de op de briefkaart
aangegeven richting. Enkele berichten waren
mooi uitvoerig en vermeldden niet alleen den datum
van den trek, maar ook de uren van de grootste
drukte en de windrichting.
Allen zijn het er over eens dat de dieren laag
vlogen en alleen hooger gingen wanneer^ze een
huis of een boomenrij moesten passeeren. Voorburg
noteerde, dat ze den zwaren rook van
fabrieksschoorsteenen vermeden door er boven over of
onderlangs te vliegen.De trek werd waargenomen
zoowel in de morgenuren als den namiddag:
Bloemendaal tusschen half acht en
twaalven,Schiermonnikoog en Oterleek ,van tienen tot elven,
Nunspeet twee dagen van^Q?12 uur v.m., den
derden dag van 8.15 tot 11.30. In Den Haag
vlogen ze op 19 en 20 Mei door de straten van de
stad en maakten den indruk van verdwaald te
zijn. Aan De Bilt vlogen ze op 20 Mei 's middags
om drie uur, en bij Hoedekenskerke op
ZuidBeveland van twee uur tot half vijf. Nunspeet
bericht dat 19 Mei 's morgens om 7 uur er nog
geen een te zien was, hetgeen aardig klopt met mijn
eigen waarneming in Bloemendaal dat ze tegen
half acht nog zaten te rusten in boomen en struiken.
Ook Pingjum maakt melding van dat rusten.
Vrijwel alle berichten stemmen er in overeen
dat de trek drie dagen geduurd heeft: 18 Mei,
19 Mei en 20 Mei. Omtrent het aantal der dieren is
weinig opgegeven; Nunspeet noteerde in 5 minuten
80 vliegers over een front van 60 meter breedte,
Alle waarnemers zijn het er over eens dat de trek
geschiedde bij troepjes en dat slechts in enkele
gevallen gesproken kon worden van een stroom
van insecten, en een onzer noemde den trek maar
tamelijk dunnetjes, vergeleken bij de
sprinkhaanzwermen, die hij in Zuid-Afrika gezien had.
Daar staat weer tegenover dat een van de oudste
J. S. MEUWSEN, Hofl, A'DAM-R'DAM-DEN HAAG.
DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND
inwoners" in een vanfonze waarnemingsplaatsen
slechts eens in zijn léven een nog sterkeren trek
van libellen had gezien. Ik begin langzamerhand
ook al mee te tellen onder de oudste inwoners en
wil als zoodanig wel zeggen, dat ik mij geen
libellentrek kan herinneren, zoo langdurig en uitgebreid
als deze.
Een zeer belangrijk bericht kwam uit Noordwijk
aan Zee. Daar werd de libellentrek reeds waar
genomen op Zondag 17 Mei en wel te half vijf in
den namiddag. De dieren vlogen van West Zuid
west naar Noordoost; men zou zeggen dat ze uit
zee kwamen" Ook aan de Breesaap bij IJmuiden
werden ze gezien, vliegende in Oostelijke richting.
Die Noordwij kers arriveerden tegelijk met een
onweersbui, die uit dezelfde richting kwam. Dit
geeft weer eenigszins een anderen kijk op het geval
en zet me aan 't correspondeeren met een paar
DE TREK DER LIBELLEN
l Schiermonikoog
21 Pingjum
3 Nunspeet
4 De Bilt
5 Bussum
fi Oterleek
7 Breesaap
8 Bloemendaa!
9 Noordwijk
10 Katwijk
115Wassenaar
12 Voorburg
13 Den Haag
14 Zierikzee
15 Hoedekenskerke
16 Zeegse
goede vrienden aan de overzijde van de Noordzee.
In 't lage land van Norfolk zijn slooten en plassen
genoeg om het mogelijk te maken, dat ook daar
een overbevolking van millioenen libellen ontstaat
en het is voor die vlugge vliegers werkelijk maar
een peulschilletje om eventjes de Noordzee over te
steken. We zouden dan een influx" (aardig
woord hè) van Engelsche libellen hebben gehad
op de Hollandsche kust en van daar uit zouden ze
zich dan straalsgewijs verspreid hebben. Het
blijft echter ook nog zeer goed mogelijk, dat de
trek afkomstig is uit Noord-Holland, maar dan
benoorden Alkmaar en dat een afdeeling nolens
volens een rondvlucht heeft gemaakt boven onze
territoriale wateren. We zullen daarom ook eens
informeeren of ergens tusschen Egmond en Den
Helder een vlucht van libellen is geconstateerd in
de richting naar de Zee. Het zou mij in het geheel
niet verwonderen indien dat werkelijk zou /uu uil
komen.
Waar zijn ze gebleven. Ik geloof reeds verteld
tejhebben dat wij op 22 en 23 Mei de Libellnla
quadrimaculata nog in groot aantal aantroffen
op Texel, waar ze niet trokken maar gewoonweg
jagend rondvlogen. Schiermonnikoog meldt dat
er in de dagen na den trek niet meer libellen op
het land te zien waren dan gewoonlijk. Zeegse
vertelt echter dat daar op Hemelvaartsdag, dus
21 Mei, groote hoeveelheden libellen aanwezig
waren; geen bepaalde trek, maar overal zaten
ze in de boomen en vlogen er om heen."Misschien
wil Zeegse ons wel laten weten hoe het geval
daar verder is verloopen. In deze categorie van
berichten moet ik ook de mcdedeeling plaatsen,
dat een onzer correspondenten van Nederhorst
den Berg naar Bussum rijdende op 25 Mei voort
durend omgeven was door een zwerm van libellen,
die met hem mee West-Oost trokken. Dat zou
dan een nieuwe trek geweest zijn. 't Is echter ook
wel mogelijk, dat die dieren zich daar voor goed
hadden gevestigd. Menigmaal toch heb ik in het
Naardermeer en in de Ankeveensche plassen
verkeerd tusschen ontelbare massa's van libellen.
Die bleken echter bij nader toezien bezig te zijn
met jagen, paren, eieren leggen en waren dus reeds
bewoners van de streek geworden.
Nog een kleinigheid. Het is nog al moeilijk om
libellen te vangen. Een van onze correspondenten
weet er echter raad op en pakt ze gewoonweg met
bruin-gehandschoende handen. Het schijnt dat
ze door dat bruin in een rustige stemming komen
of blijven. Probatum est.
Ik wil besluiten met al onze correspondenten
hartelijk te danken voor hun mededeelingen. We
zijn er heel wat wijzer door geworden en het geval
heeft er zeer door gewonnen aan belangrijkheid.
Indien ge er niets tegen hebt, publiceer ik ze nog
eens in De Levende Natuur in de hoop, dat lezers
van dat tijdschrift misschien ook nog wat te ver
tellen hebben en dan kunnen we dat allemaal
later nog weer gemakkelijk naslaan, als zich weer
eens zoo'n geval voordoet. Wij hebben heusch
geen overvloed van dergelijke gegevens. Dus
mocht zich binnenkort nog weer eens een trek
voordoen van vlinders, en daar is wel kans op,
houdt dan weer aanteekening vaii datum en uur
en aantal, van windrichting en vliegrichting en
allerlei bij komstigheden.
RIMGER5'
KROKAMTE
CHOCOLADE
15 as.