No. 2509 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Vraaet Uw leverancier uitsluitend iDelftscbe Slaolie UK DeKtsch Plantenvet EXTRA l ? l .20 per heele. ? 0.75per halve Iflesch (verpakking inbegrepen). DELFIA / 0.58 per tablet van % K.G. netto. LET OP HET GEDEPONEERD HANDELSMERK Zomer-Vacantie aan Zee Een heerlijk verblijf vindt ge in: HOTEL D'ORANGE, ZANDVOORT. Tel', l HOTEL DRIEHUIZEN", ZANDVOORT. Tel. 11 BADHOTEL, WIJK AAN ZEE. Tel. 3006 ZEE-DEPENDANCE, WIJK AAN ZEE. Tel. 3005 PEEK & CLOPPENBURG URt WAD-WANDELEN door JAC. P. T H ij s s E Ge vindt onder de advertenties in onze groote bladen wel eens het lijstje van de Duitsche badplaatsen langs de Noordzee : Borkum, Norderney, Wangeroog en zoo voort heelemaal tot Sylt toe. Allemaal adverteeren ze iets bijzon ders, de eene een Pier en Casino, de andere Rust en Eenvoud, andere Weer wat anders. En n is er, ik meen wel Büsum, op 't vasteland van Sleeswijk?Holstein, die komt voor den dag met Wattwandern", zwerftochten over het Wad. Je zoudt het vooreen nieuwe sport kunnen houden, maar voor de bewoners van de Waddenstreek is de bezigheid zeer gewoon en ik doe het ook al met het grootste genoegen sedert meer dan vijf en dertig jaren, 't Is wel aardig, dat Büsum er nu mee uitkomt, dat is het land van Gustaaf Frenssen. Die heeft menige Wadwandeling beschreven. Ge herinnert u misschien wel het best het hoofdstuk uit Hilligenlei, het avontuur van de kinde ren op het wad en die jongen die een levende paling zijn kop afbijt, echte Wadschuimers. Wadwandelen is diametraal tegenover gesteld aan bergsport, maar biedt stellig evenveel grootschheid en avontuur. De wijde zee en de hooge hemel kunnen gemakkelijk concurreeren met sneeuwtop pen en gletschers. De geulen en slenken, slib- en zandbanken en plekken van drijf zand stellen hooge eisenen aan redzaamheid en uithoudingsvermogen, een plotseling opkomende nevel, de wind, die ineens naar een onverwachten hoek schiet en de uit werking van eb of vloed belangrijk wijzigt, Aan maakt snel en doelmatig handelen nood zakelijk. Een wad-wandeling van Terschelling of Rottum naar den vasten wal houdt min stens evenveel doodsgevaar in zich als de be klimming van den Matterhorn, in den tijd toen die berg nog gevaarlijk was en niemand mag dat ondernemen, die niet volkomen op de hoogte is van het terrein, van de merkteekens en van de mogelijkheden van wind en tij. Je moet voor zulke verre tochten niet alleen de geulen kennen, maar ook Weten Waar ze steile oevers hebben en waar vlakke, Waar de schelpbanken liggen, uit wat voor schelpen die banken bestaan, waar de zeegrasplekken voorkomen, Waar mis schien een hoog zandruggetje of kleiricheltjeeen begin van begroeiing vertoont en wat de geluiden en maniertjes van de vogels te beduiden hebben. Op een keer dat We, 't is eigenlijk onvergeeflijk, ons zakcompas vergeten hadden en in de lage mist kniediep in 't zeewater ronddoolden over de Griender Waard vonden we het eilandje Griend eindelijk door te letten op de groote zeezwaluwen, die we boven de mist konden zien, met vischjes in hun snavel koers zettend naar hun nesten. Intusschen zijn dit avonturen, waar je heelemaal niet op belust behoeft te zijn en ze behooren dan ook tot de zeldzaamheden. Eens, ook alweer op Griend, hadden we precies uitgerekend, hoe laat we moesten terugkeeren naar ons vaartuig, dat aan den rand van de Waard voor anker lag en dat we liefst droogvoets Wilden bereiken. Toen We halfweg waren stak de Noord-westenwind op, die joeg de vloed veel sneller omhoog, dan we gedacht hadden en in plaats van droogvoets, kwa men we tot de heupen nat in ons bootje. Was er nu tegelijkertijd een nevel komen opzetten, dan had het wel eens mis kunnen loopen ; de wijste partij zou geweest zijn, om maar tijdig naar 't eilandje terug te keeren en het volgend tij af te wachten. Maar, zooals ik reeds zei, zulke gevallen zijn N.v. % F. VAN DER HEIDE HILVERSUM 'SGRAVELANDSCHEWEG. TEL. 1150. VRAAGT U EENS TEEKEN INGEN EN PRIJSOPGAAF VOOR HET SMAAKVOL INRICHTEN VAN uw LANDHUIS OF VILLA. BEKNOPT PROSPECTUS FRANCO. den rand van het Wad. Het sterntjesnest op de schelpen de blauwe zeedistels. (Foto Postma) volstrekt overbodige zeldzaamheden en behoeven niemand te Weerhouden, om te gaan wandelen over 't slib en zand van onze onvolprezen Wadden : de slikken achter de Eendracht op Texel, de Wad den langs Vlieland, de slikken aan de Grie op Terschelling, het Amelander Wad aan het Oerd, de platen van Schiermonnikoog en Rottum, de Wadden aan de Groninger en Friesche kust, de Makkumerwaard, zoolang die nog bestaan zal. Die wandelingen hebben nog dit gemeen met de tochten in het hooggebergte, dat er geen schaduw is te vinden, ja, er is in .t geheel geen beschutting tegen wind en zon. Wat heb je er eigenlijk aan? Ja, dat is heel moeilijk te zeggen. Dat hangt af van je opvoeding, kennis en verbeelding. De burgemeester van Griend wadwandelde alleen om praktische redenen. Hij ging 't Wad op om botjes te prikken, die hij dan deels bakte, deels rookte en honderden wadschippers doen precies hetzelfde. En wij zijn het begonnen, om kennis te maken met de planten en dieren en danken het misschien nu aan die planten en dieren, dat het landschap op zichzelf ook voor ons een groote beko.ring heeft verkregen. Het is iets heel bijzonders, om van den bebloemden drogen wal af te dalen naar de lagere streken en dan de bevolking te zien veranderen. Aan de Grie op Terschelling of aan het Oerd op Ameland heb je eerst de aardige zoom van het Wad, dicht begroeid hier niet blauwe zeedistels, ginds met strandpostelein en zeemelkkruid en daartusschen ligt zelfs in Juli nog menig nest van sterntjes of pleviertjes.en 't is merkwaardig,zooveel hommels en vlinders de blauwige distelkoppen bezoeken. Dan dalen we af op 't vochtig strand, het zand wordt slib en nu staan we opeens in een verstrooide vegetatie van zeekraal of we wandelen langs helgroene linten van 't kleine zeegras, die lang uitgestrekt op 't zwarte slib liggen, tot straks de vloed ze weer overeind zet. Nu vertoont zich ook allerlei nieuw gedierte en wel des te meer, naarmate ge beter dierkunde geleerd hebt. Ja, het hooge woord moet er nu maar uit: een goed wadwandelaar moet liefst veel weten van plant en dierkunde; een strandwandelaar trouwens ook. Als Büsum met zijn Wattwandern succes wil hebben, dan moet het ook maatregelen nemen, om de badgasten op de hoogte te brengen van de dieren- en plantenwereld van wad en strand. Bij ons wordt ook in die richting gewerkt. Terschelling heeft een zeer interessant plaatselijk museum en dezer dagen is Zandvoortjook een Duin-en Strandmuseum" rijk geworden. Ge vindt het aan den Strandweg op No. 18, ingang Muluru" (laatste deur) en het is steeds geopend. De Catalogus, tevens bewijs van toegang kost 25 cent en ver meldt 74 nummers en geeft van sommige der tentoongestelde voorwerpen een uitvoe rige toelichting. De verzameling is bij eengebracht door Dr. Mia Boissevain, ook Dr. van der Sleen en de heeren Staring en Vermeulen hebben er aan mee gewerkt. Zoodoende is een volkomen betrouwbare uitstalling verkregen van bijna alles, wat ge op een strandwandeling, van Noordwijk tot IJmuiden te zien kunt krijgen. De IJmuider pieren hebben natuurlijk een belangrijk contin gent geleverd en ter aanvulling zijn ook voorwerpen aanwezig, die aan het Hollandsche strand zeldzaam, maar op de eilanden meer algemeen zijn. Ik hoop, dat deze tentoonstelling druk wordt bezocht en dat de bezoekers er het noodige profijt van zullen hebben. Het zou niet meer dan natuurlijk zijn, indien dit Museum door veler belangstelling zich nog ruimer ontwikkelde en een omvang en inhoud verkreeg, evenredig aan de belangrijkheid van de badplaats, waar het is gevestigd. Hetzelfde wensch ik voor Terschelling, opdat wij iedere wadwandeling kunnen voorbereiden en bekronen met een bezoek aan het Museum. (Wordt vervolgd) w Butterfly Bonbons Overheerlijke pikartte ^^ smaak