No. 2512 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND N.V. PAERELS' Meublleering-Mq. AMSTERDAM O O Hl P LET E MEUBILEERING BETIMMERINGEN Rokin 128 - Tal. 44541 Spoor's Mosterd W. A Spoor Jr. Cutemborg NAAR MAAT Fr. SINEMUS 20 Leidschestraat 22 - Amsterdam LAS TRES REINAS. (HAVANA CONDITION) Beinas Grandes Keinas Reinas Chicaa Verpakt in kisten van 100 stuks. Prijs / 12O. per mille. Proef kisten / 12. franco per post. J. G. HASEKAMP Importeur van Havanasigaren. 23 Glasbeo ? Rotterdam Telefoon 7347. Snelschiilt RlïHIS BUT Z_".^<lf^£ Postw. bij RIËNTS Zelfond. 95 Cent fr. «^ ^ / ^^-^ BALT' Den HaaS. In den Boekh. en na _^ ^>**~\.L***&*? Daguerrestraat 28. DEGELIJKE OPLEIDING, mond. on schrift. aan bovenstaand adres TENISSEE door Dr. JAC. P. TH i.| s s E. II Onze Engelsche vrienden reageeren verschillend op de anti-evolutieleer-campagne in de Vereenigde Staten. Allen zijn ze het er over eens, dat er moeilijk een dommer daad te plegen is, maar hun waardeering van het geval loopt nog al uiteen, van wissewasje af tot gevaar voor de heele menschheid toe. Sir Ray Lankester, de nestor van de Engelsche biologen, noemt het geval een storm in een glas water, waardoor de werkelijke zetels der wetenschap in Ame.ica: Harvard, Yale, Princeton en andere universiteiten en museum stichtingen nog lang niet worden getroffen. Ook herinnert hij er aan, hoe heel anders het toch in Engeland gaat, waar hij in 1873 zoowel te Oxford als te Londen een reeks lezingen gaf over ?den stamboom van het Dierenrijk, geheel in over eenstemming met Darwin's theorie. Dat kon hij doen zonder eenigen tegenstand en zelfs genoot hij veel aanmoediging uit allerlei rangen van de wetenschap. Wij kennen Sir Arthur Shipley als een zeer onderhoudend geleerde. Hij is vooral bekend ge worden door zijn biologie van de malariamug in samenwerking met Nuttall en van die mug en andere plagen vertelt hij ongelooflijk aardig in zijn beide kleine boekjes The Minor Horrors of the- War en More Minor Horrors. Ook heeft hij een heel aardig biologisch leerleesboekje geschre ven getiteld Life. Nu, deze Shiplsy vat de zaak al heel luchtig op. Hij begint met den gemiddelden Amerikaan van de Zuidelijke en Mklden-Staten een naïef zoogdiertjc" te noemen, onrijp en kinderachtig. Over de wet maakt hij zich weinig bezorgd, want wetten worden in de V.S. maar zelden gevolgd enz. enz. Anderen vatten het ernstiger op. Prof. W. J. Sollas, de begaafde schrijver van het mooie boek over den voorhistorischen" mensen, getiteld Ancient Hunters, besluit zijn waardig betoog met de opmerking, dat wij verschil moeten maken tusschen de feiten der evolutie en hun verklaring. Hij zelf bekent slechts half voldaan te zijn door de Darwinistische verklaring en meent dat de discvssies daarover niet thuis behooren op de (middelbare) scholen. Dj universiteiten zijn daar voor de aangewezen plaats en ook daar dient men er ep bedacht te zijn, de evolutionnistische theorieën slechts met de grootste omzichtigheid toe te passen in de zedeleer, persoonlijk, poli tiek of sociaal. Hen andere anthropoloog, Sir Arthur Keith, zegt. dat de Fundamentalisten niet weten, wat zij doen, wanneer ze den Bijbel willen aannemen als grondslag voor de wetenschap. Zij zullen daar mee alleen bereiken, dat het respect voorden Bijbel geheel verloren gaat, wanneer de gewone mensch inziet, dat de aarde om de zon draait, veel en veel ouder moet zijn dan de Mozaïsche Chronologie uitcijfert, etc. etc. Dat heele avontuur hebhen wij in Europa al doorgemaakt in de tv.cede helft der vorige eeuw. Engeland heeft daar het minst van te lijder, gehad dank zij de verstandige houding van Huxley, die ruiterlijk verklaarde dat hij er lang nog niet alles vanaf wist, al voelde hij de waarheid. Dit ag nostisch" standpunt lijkt ook thans nog het vei ligst. Intusschen kon Huxley de tegenpartij toch danig te lijf gaan, getuige zijn strijd met Bisschop Wilberforce en zijn antwoord op Lord Salisbury's beroemde rede te Oxford in 1894. En ondeugend was hij ook, want als hij zijn leerlingen wilde laten onthouden dat de mytervormige hartklep in de linkerhelft van het hart zit, dan zei hij: een myter is het hoofddeksel van een bisschop en een bisschop is nooit on the right". Zoo iets zou hij tegenwoordig niet meer zeggen, want veel Engelsche bisschoppen zijn tegenwoordig volbloed evoltitionnisten. Hoor maar eens wat the Right Reverend E. W. Barnes, D.D.; Sc. D; F. R. S. Lord Bishop of Birmingham zegt: De domme drijverij, die geleid heeft tot het verbod van de evolutieleer in sommige Staten van Amerika is zeer betreurenswaardig. Overvloedige bewijzen hebben ieder beoefenaar van de biologie in de heele wereld er van overtuigd, dat de menschen afstammen van een aapachtige groep van dieren. De normaal opgevoede Christen in Groot-Brittannie beschouwt de evolutie als de inrichting, Waarvan God zich bediend heeft, om den mensch te scheppen. Alle godgeleerden van naam nemen dit standpunt in. De Fundamentalisten vergeten, dat de Bijbel een geestelijke schatkamer is en geen wetenschappelijk leerboek. Zij hebben geen besef van het Christelijk leerstuk, dat de Heilige geest nog steeds werkt onder de menschen en hen brengt tot altijd voller begrip van de waarheid. Zij vreezen met een on-christelijke vrees, dat een grooter kennis van de waarheid de waarde van de Christelijke openbaring zal verzwakken in stede van haar te verhoogen. Het onvermijdelijk resultaat van hun pogen, om dergelijke wetenschap te onderdrukken in naam der godsdienst zal zijn dat duizenden en duizenden Amerikaanschc scholieren, jongens en meisjes, het Christendom zullen verwerpen in de meening, dat het samenvalt met deerlijke onwetendheid. In Engeland werd deze strijd meer dan een generatie geleden uit gevochten. Van de blinde godsdienstige vooroordeelen van menschen ai? Pusey, Wilberforce. Gladstone zijn we gered door de verlichte stout moedigheid van vrijzinnige geestelijken uit het tijdperk van Koningin Victoria: Aartsbisschop Temple, Frederik Dems:>n Maurice, diens vriend Kingsley, van Bradley, de Deken, die Darwin begroef in de Westminster Abdy, van Farrar, die de lijkrede uitsprak en Canon Wilson, die nog onder de levenden behoort. Maar ook zonder hen zou de waarheid hebben gezegevierd." Hilderic Friend, Wesleyaansch prediker en bekend bioloog, vertelt dat hij vijftig jaar geleden zijn biologische studies begon met vijandelijk vooroordeel tegen de evolutieleer, maar dat hij kwam tot het besef, dat het geheim van het leven alleen te doorgronden is in het licht van die theorie. De bisschop van Durham zegt o.a.: Het is moeilijk voor een welopgevoed Engelscliman en dus des te meer voor een welopgevoed Engelse h geestelijke om de vertooning in Tenessee aan te zien zonder verbazing en verachting. Vrijheid van gedachte is de voorwaarde voor oprechte godsdienst, vrijheid van onderzoek en onderwijs is het hoofdbeginsel van academisch leven. Het is ongelooflijk dat die vrijheid ontnomen zou worden aan de Amerikaansche Universiteiten. Blijkbaar heeft deze bisschop weer een te hoog denkbeeld van die school in Dayton. Op het oogenblik gaat het nog niet om het Hooger, maar om het Middelbaar onderwijs. Ik wil besluiten met een der merkwaardigste getuigenissen, die van Prof. d'Arcy Wentworth Thomps'jn, C B., F. R. S. professor in de natuurlijke historie aan de Universiteit van St. Andrews (het Mekka dergolfspelers). Wij kennen dezen professor als den schrijver van eenige belangrijke boeken als: The Bio'logy of Birds", The Biology of the Seasons, Darwinism and Human Life, Secrets of Animal Life, allemaal boeken, die ik u zeer ,kan aanbevelen. Hij zegt: Als de wijsneuzen van de achterlijke Staten met hun echt kuddeinstinct aan het redekavelen gaan over de vraag, of de evolutieleer al dan niet moet worden onderwezen, dan is het een trooct, om er aan te denken, dat zulke leeghoofden en leegloopers misschien nog wel wat ergers zouden kunnen uithalen. Wanneer zij niet verder gaan dan de evolutieleer te verbieden op hun lagere scholen, dan ben ik zelfs wel ertoe geneigd, om het met hen eens te zijn, want ik heb er geen last van gehad, dat geen schoolmeester er ooit van gedroomd heeft, om mij Darwinisme te onderwij zen en mijn eigen kinderen worden er ook niet mee lastig gevallen. Weinig schoolmeesters zijn in staat, om het te onderwijzen en de kinderen hebben nog heel wat anders te doen. Dat deze goede lieden met groote koppigheid het Boek Genesis plaatsen tegenover De Oor sprong der Soorttn" en dat zij dit laatste evenzeer haten als zij het eerste beweren lief te hebben, is droeviger. Wat wij in de laatste zestig jaren heb ben geleerd, de philosophie der evolutie zelve, moest ons er toe brengen, beide boeken te waar deeren en in het Mozaïsch scheppingsverhaal een van de edelste dichtstukken ter wereld te zien en een levend monument van diepe wijsheid en zeer oude wetenschap. Hoe langer ik leef, hoe schooner het mij lijkt, schoon en van levende en echte waarheid. Een kind kan dit niet verstaan, wie zou het kunnen? Maar indien wij het hem onthouden, dan berooven wij hem van een stuk van zijn erfdeel. Wanneer demokratisrhe losheid deze dwaze en fanatieke lui in staat stelt, om hun gekke denk beelden op te leggen aan de universiteiten en de openbare boekerijen te verminken, dan mag onzen Amerikaanschen vrienden en onszelf wei de schrik om het hart slaan. Osborn en zijn collega's zijn gestriemd door smaad en hoon, maar het protest, dat zij opstelden is ingetogen van toon en waardig van uitdrukking. Ik bewonder de ZL'lfbeheersching, die zij ten toon spreiden onder de grove beleediging die zij ondergingen. Wat zij noodig hebben (maar zij zijn te hoffelijk om het te zeggen) is: een teugel voor den ezel en een roede voor des dwazen rug." Medcrl. Munt Hollands oost e tO oonts sigaar