Historisch Archief 1877-1940
No. 2514
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
19
Personen:
Schoffie
Zijn Moeder
De stem van Pro Juventute
Bleeke Bet l
Rooie Sien zijn tantes
Ronde Ka \
De Jantjes, zijn neven
Een pofs
Een konijn
EERSTE TOONEEL
Schoffie. Moeder.
(Een armoedige kamer met een
tafel, waarop koffiekan en kopjes,
en een bedstee, waaronder een
kast. Schoffie's moeder heeft de
kast opengedaan en roept tegen
Schoffie, die er in zit. Zij heeft
een pook in de hand)
MOEDER. Kom d'r oit! Kom
d'r oit zeg ik je! Kom je d'r oit,
ja of nei? Allemachies, jonge, ik
zal je! (Ze trekt) Fort, d'r oit. Allei!
SCHOFFIE (uit de.kast). Dank
ie lekker. Ik zit hier goed.
(Hij springt er plotseling uit
en loopt hard weg door de kamer.
Zijn moeder hem achterna. De
kop van een konijn steekt uit
zijn zak.)
MOEDER (zwaait met pook). Bah! wat een
voilpoes! Wat een leilijke dief! Swerreve maar, hè.
Schooiere bai de weg ! Daar. (raakt hem met de
pook.)
SCHOFFIE. Doet toch lekker geen zeir. Me bast
is zoo hard as een bikkel. Pas maar op, and,ers
vertel ik aan vaoder dat je zijn Zondagsche broek
na de lommerd heb gebracht! (hij pakt de poes bij
den staart op).
MOEDER (zwaait met pook). Dat lieg je! Traiter!
Laat dat stomme dier los, kreng!
SCHOFFIE (zwaait met poes). Dat bejje zellef.
EEN STEM. Wat lijk je toch op je moeder, jonge!
(Schoffie en zijn moeder barsten in tranen uit,
werpen poes en pook weg en omhelzen elkaar teeder.
Zij weenen bitter).
TWEEDE TOONEEL.
Vorigen, De Jantjes.
Ie JANTJE. Wat hemme nou aan de hand!
2e JANTJE. Kijk is an, die hebben het te pakken!
3e JANTJE. Ik heb er waarachtig mee te doen.
Ie JANTJE. Toe jong, neem een flinke pruim
achter je kiezen, dat wil wel is helpen.
2e JANTJE. Of steek een pittige segaar op.
(Schoffie neemt beide). Maar vertel nou er is,
waarom jullie allebei legge te griene?
SCHOFFIE (met de mouw over de oogen strijkend).
Hai zait, dat ik.... hu, hu!.... zou op me
moeder loikent.
Ie JANTJE. Wie zeit dat?
SCHOFFIE. Juffi Tutti.
Ie JANTJE. Hij zeit het en 't is een juffie?
SCHOFFIE. De meheir van Juffi Tutti.
2e JANTJE. O, heit dat juffie een meneer? En
die zeit dat je op je moeder lijkent? Wat zou dat
nou? Laat hem klesse. Dat hoef je je toch niet zoo
an te trekken! Als je flink pruimt en segare rookt,
zal je hoe langer hoe minder op het mensch gaan
lijkene.
3e JANTJE. Of weet je wat, ga mee naar zee,
als scheepsjongen. Dan zullen we die flauwe kul
er wel uitranselen.
SCHOFFIE (steelt stiekum de tabaksdoos van 2e
Jantje). Ransel krijg ik genog van haar.
Ie JANTJE. Nou kijk es an! Wat leg je dan nog
te griene? Maar nou krijgen we toch zeker een
kommetje koffie, Want we kommen je moeder
filleceteeren met 'r verjaardag.
MOEDER. Dankie. Het water zal derect koken.
Laten we nog effe wachte tot de tantes komme.
Ie JANTJE. Wie komme d'r?
MOEDER. Bleeke Bet, Rooie Sien en Ronde Ka
uit de Jordaan.
2e JANTJE. Mooi zoo. Dat benne reuze-mokkels,
alle drie. Maar waar is nou me zilvere tabaksdoos?
Zoo net zet ik 'm nog op tafel.
3e JANTJE. Die heb dat jong daar achter je rug
gegapt.
SCHOFFIE. Dat liegtie hour! Dat valsche kreng!
MOEDER. Natuurlijk heb jij 'm gegapt. Wie gapt
hier anders? Voile dief! (neemt pook en loopt
Schoffie achterna, die hard wegloopt en de kat weer
bij den staart meepakt).
DERDE TOONEEL.
Vorigen, Bleeke Bet, Rooie Sien, Ronde Ka.
BLEEKE BET, ROOIE SIEN, RONDE KA (tegelijk).
Wil gefillesseteerd en nog feile joare naar deise!
Hé, wat. rlo"'ne jullie nor''
,,SCHOFFIE"
TOONEELSPEL IN N BEDRIJF
dour C o R N E i. i s V E T n
Ie JANTJE. Zie je dat niet? Ze doen een spelletje.
Naloopertje.
BLEEKE BET. En die pook dan?
2e JANTJE. Dat hoort er zoo bij. Allemaal voor
de lol. (Schoffie verliest tabaksdoos). Ha! Me doos!
MOEDER (tot Schoffie). Wacht, ik zal je kraige,
smeirlap, dief!
3e JANTJE. Zie je wel, diefie spelen ze, dat deje
Wij ook toen We jongens waren.
SCHOFFIE. Had je me maar, kreng! Ik zal lekker
tege me vaoder zegge dat....
MOEDER. Hou je bek of ik bega een ongeluk....
DE STEM. Wat lijk je toch op je moeder, jonge!
(Schoffie en zijn moeder barsten weer in tranen
uit, werpen pook en poes weg en vallen elkaar luid
weenend om den hals).
Ie JANTJE. Daar begint het spul weer van voren
af an!
RONDE KA. Wil heb ik famme leife! Daar staon
ik f en te kake!
ROOIE SIEN. Wet Wes det four een stim?
SCHOFFIE (snikkend.) Juffi Tutti
BLEEKE BET. Een juffie? Wat zei je daaran
liege. Ik weit beslist dat 't een keirei wes.
MOEDER, 't Was de meheir van Juffi Tutti.
ROODE KA. Ous ou ! De mehaar van Tutti
Frutti. Meraokel ! Hoe hiet die mehaar?
MOEDER. Meheir Brussel. Jan hier is een klantje
van meheir Baisse!.
Ie JANTJE (schaterend). Een klantje ! Nou die
meneer Brussel zei wel aardig cente verdienen
aan zukkc klante.
SCHOFFIE (geirgerd.) Ou. Jij dacht zeker van
nietes ? Jij zal in een jaar te verteire hebbe wat
meheir Brussel anme verdient. Habbes !
MOEDER. Maar gaan jullie nou toch es zitte !
(Bleeke Bet, Rooie Sien en Ronde Ka gaan zitten.)
RONDE KA. Heb je 't al gehoord van
Schellevisch-Mie?
SCHOFFIE. We weite van geen Schellevisch-Mie,
hèMoeder? Met zuk toig laten we ons niet in.
BLEEKE BET. Toig, toig? Wasse'mme nou
kraage?
ROOIE SIEN. Och maade, laat die pertale aap
klesse ! Laat ie dat kenaan liever uit z'n sek
haole, 't beise sel nog stikke !
SCHOFFIE. Mensch wat heb jij toch een leilijk
spraokkie. Kenaan ! Dat beisie hiet 'n kenoin.
ROOIE SIEN. Wil je wel swaage. Stuk vergif !
Mot je soo teuge je tente optreje?
SCHOFFIE (steelt Bleeke Bet's taschje). Val
doud, mensch ! Wie heb je geroepe ?
BLEEKE BET. Als je Moeder ons hier laat
beleidege, goanememaar, wet sig jullie, maade?
SCHOFFIE. Maade ! Maide wil je zegge ! Gaan
jullie maar na Groot Mokum terug, hour. 't
Hailige kroissie na!
BLEEKE BET. Kom. Wacht effe ! Daer het me
dat loeder me tassie gesnaaid !
SCHOFFIE. Gesnoeid zegge me hier.
]e. JANTJE (pakt Schoffie bij zijn kraag). Hier,
geef op kwaje jongen !
SCHOFFIE. Daar dan. Daer zet mekant niks in.
Kale medam !
BLEEKE BET. Schorem !
Ie JANTJE. Nou, maats, me benne op de koffie
gekomme, zegge ze Wel is.
MOEDER. Effe geduld. Och je moet maar denken,
hei meint 't zoo kwaad niet. 't Is nou derect geen
kwaad ventje.
ROOIE SIEN. Se saat wot ! Nie kwaad ! Dat stuk
gif....
PCH?FFIE (valse/->. Je ken een dü'.:<(trap kroige..
RONDE KA. Nou, ik heb er
genog van. Ga j' mee na de brui
loft van Mietje?
MOEDER. Toe nei. Blijf nou
nog wat. Wai benne femilie ! Oige
is oige. Laat Mietje omwaaie....
SCHOFFIE. Laat ze toch gaan.
Ze benne ons toch te min met
d'r ordenaare kennese.
ROOIE SIEN. Ordenaar. Onze
Mietje. Jou stuk ellende !
SCHOFFIE. Ga na je soort, ga
naar Mietje d'r kale bruiloft.
DE STEM (aarzelend). Wat lijk
je toch op je tantes, jongen !
SCHOFFIE (diepbeleedigd). Wat!
Op die waive? Op die ordenaare
rotwaive? Op die drake? (hij
wrijft zich, bitter weenend met de
vuisten in de oogen). Mot U me
dat nou zegge, zou maar imme
gezicht, meneer Brussel! Mot U
me nou zou beleidege? Ik die
zoün goed klantje van Ubin?Op
die baaie rokken van die Jor.
daanstukke mot ik loike?Op die
''?. 1 waive van 't Volksteneel?
BLEEKE BET. Nou, en Wet zou
det! me trekke wet 'n vollek !
SCHOFFIE. Vollek ! Net zou !
Jullie trekke vollek! Bij jullie
zitte ze in de zaol te dampe en te
proime, en vreite ze apenootjes
en haring in 't zuur, en ze maoke herrie en ze
brenge zoigelinge mei ! En ze betale antreije
van beneije de gulde ! Koik nou is na main !
Bai mian komp de raikdom! Bai main komp de
sjiek ! Met aige autaus komme ze, en ze
betaole met 't groutste plessier twei knaake in
de stalles ! Om main hoile ze in kante zaddoekies !
Main noeme ze een snoes, een schat, een dot. Maar
ze leire bai main ouk wat, ze leire Rotterdamsch !
En ze houre voor 't eerst van dr leife van Juffi
Tutti !
Ie JANTJE. Wat schept ie op mtt dat Juffie!
2c JANTJE. Ik wil met dat mokkel ook welles
kennis make !
3e JANTJE. Och man, die heb ommers al die
meneer !
BLEEKE BET. Wat een grouseghaad heb dat
kind ouver 'm ! Wil, wil!
ROOIE SIEN. Hoogemoedswaensin !
SCHOFFIE (richt zich fier op). Grousegheid!
Wie ben jullie nou aigelijk heilemaal ? Zaine jullie
soms klantje van Juffi Tutti? Weit je wat ik
nog meir bin? Strak bin ik een vlinder, en dan
weer een grevin
Ie JANTJE. Een gravin. Zie je wel. Hij is stapel
mesjogge !
SCHOFFIE. Weet je wat fain is ? Hoflucht !
BLEEKE BET. In de hofficslucht, daar ben je
anders al. Ha moet een dwangbuis an....
SCHOFFIE (zegevierend). En da's allemaal nog
niks. Ik ben TRAVESTI !! !
Ie JANTJE. Allemachtig nog toe
2e JANTJE. Daar hemme niet van terug !
MOEDER. Ou zou ! Waar blaive jullie nou?
(Zij zijn ontwapend. Eerbiedig zwijgen. De
Jantjes bieden de drie vrouwen den arm, allen
gaan verslagen weg. Schoffie kijkt ze triomfan
telijk na. Scherm).
l VAN DE WEEK
«?3SS5
Het Recht van den
Sterkste
2e Druk
DOOR
^CYRIËL BUYSSE
Omslag van B. VAN VLIJMEN
Prijs geb. f 1.50
Uitimvifl VU HOLKEMAiVAIEIIDOtF.A'dim