No. 2514 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND ^^^^^ss^&s^S^HOE DE FRANCAISE ZICH KLEEDT Teekeningen voor de Groene Amsterdammer" door Ro Keezer WAT BEREIKEV DE VROUWEN MET HAAR KIESRECHT? door Mr. H. VAN D u L i. EVEN Welhaast is het zeven jaar geleden, dat het Tweede-Kamerlid Mr. Marchant c.s. het initiatief nam om ook aan de vrouwen het algemeene, actieve kiesrecht te verlcenen, welhaast is het zeven jaar geleden, dat dit historisch moment'' zooals Mr. Troelstra het betitelde werd beleeM, nrrl. op 27 September 1918 en welhaast is het zes jaar geleden, dat dit ontwerp met de overweldigende meerderheid van 64 contra 10 stemmen in de Tweede Kamer werd aangenomen. Tweemaal nu heeft de vrouw van haar nieuwe recht gebruikt gemaakt Het wordt tijd, dat zij zich eens op het resultaat daarvan bezinne. Wat heeft zij als Kiezeres" bereikt? Toen het lid, Mr. v. Schaik, zich in de Kamer zitting van 8 Mei 1919 een warm voorstander van de invoering van het vrouwenkiesrecht toondp, heeft Z.H.E.Oestr. als ,,bijzondere vrouwelijke belangen" welke de vrouwen in wetgeving en bestuur hadden te verwezenlijken" aangewezen de volgende onderwerpen: huwelijks- en huwelijksgoederenrecht, ouderlijke macht, onderwijs, wo ningbouw, drankbestrijding, volksgezondheid, arbeidstijden, ziekte, ouderdom en invaliditeit, positie der ambtenaressen. Afgezien van eenige aan de vrouw geschonken bijzondere bescherming in de Arbeidswet 1919, welke bescherming ook zon der vrouwenkiesrecht wel zou zijn tot stand ge komen, kan gezegd worden, dat in de algeloopen jaren op geen enkel dezer punten iets voor de vrouwen werd bereikt. Integendeel in haar rechts positie trad een geweldige verslechtering in. De gehuwde ambtenares werd veelal ontslagen. in salaris ging zij, in pensioen-rechten de vrouw in 't algemeen achteruit; in 't onderwijs trad stil stand zooal niet achteruitgang in evenals bij alle andere bovengenoemde onderwerpen. Van eenige wijziging van het huwelijksrecht en daarmede verbonden huwelijksgoederenrecht eertijds hoofdpunt van alle vrouwen-actie werd niets vernomen. De voor dezen tijd onhoudbaren toe stand van het laatste werd zeer onlangs nog gede monstreerd aan een vonnis der Haagsche recht bank. En al moge van het nieuwe regeeringsprogramma nog niets bekend zijn, dit nc staat vast, dat de vrouwen als zoodanig daarvan niets hebben te verwachten. Dit alles nuchter be schouwende, doet het beroep op spoed van den Bond voor Vrouwenkiesrecht en van de Nationale Vereerfiging voor Vrouwenarbeid, in 1918 geuit, wel wat komisch en.... tragisch aan. Het is in de jaren 1918-1922 een punt van over weging geweest, hoe de nieuwe kiezeressen" zich zouden organiseeren nml. zelfstandig of in de bestaande politieke partijen. Als hoofdargument voor het laatste werd gebezigd, dat vrouwenbelangen" op zich zelf en allén geen politieken grondslag konden leveren. Afgezien van de vraag of de boven-opgesi mde belangen (waaraan neg wel enkelen, o.a. de defensie, waren toe te voegen) niet een vrij wat breedere basis opleveren als die van de thans in de Kamer vertegenwoordigde, kleine partijtjes, is het te overwegen of' de tot heden behaalde, geringe, resultaten niet aan de voorstanders van zelfstandige organisatie gelijk beginnen te geven, of de indeeling bij de bsstaande partijen niet een eerste politieke fout" der vrouwen is. Er wordt dikwijls een parallel getrokken tusschen de arbeiders- en de vrouwenbeweging. Zou in tactiek de laatste niet iets kunnen leeren van de eerste? Welnu, de arbeiders hebben ter opheffing van den grooten achterstand in hunne rechts positie voor het overgroote deel zich ook niet ermede tevreden gesteld zich bij de toenmaals bestaande politieke partijen aan te sluiten ten einde te trachten aldaar gehoor voor hunne verlangens te krijgen. Zelfstandig zijn zij voor zich zelf opgetreden en.... met welk resultaat! De vrouwen hier te lande hebben verkozen in te gaan op het zoet-gefluit" der mannen-politici en hebben gehoorzaam het partij-parool en de partij-discipline van in hoofdzaak doormannen geregeerde partijen aanvaard. Tot haar voordeel en tot voordeel van 't algemeen? Is het ooit te verwachten dat andere minder-belanghebbenden, ja zelfs tegengesteld-belanghebbenden zich ter bereiking harer doeleinden bovenmatig zullen inspannen? Van het Vrouwenkiesrecht is veelal en zeker A Eenvoudige kasha jurk, gegarneerd met smalle bandjes van donker bruine stof. Strik bruin.. Vilthoed van dezelfde kleur als de jurk. Beige kousen, donker bruine schoenen. B Jurk van zwarte crêpe de chine. Van voren een jabot van witte crêpe de chine. Hoedje van zwart satijn. Kousen en schoenen zwart. ook door niet-,,verpolitiekte"mannen een heilzamen en verheffender] invloed op het openbare leven venvacht. De vrouwen staan zooveel vrijer, onbevangencr en frisscher tegenover het historisch-gewordene in eene politieke partij. Nu kan men natuurlijk aanvoeren, dat het regelmatiger en meer in overeenstemming met de evolutie der maatschappij is, dien invloed der vrouwen over lange, lange jaren te doen doorwerken in de bestaande partijen. De evolutie werkt echter niet en demonstreert zich ook wel eens in sprongen" de vlotte, onverwachtsche verleening van het vrouwenkiesrecht zelf na den oorlog is er een treffend voorbeeld van en het lijkt ons onbe twistbaar, dat eene zélhtamligc vrouwen-vertegen woordiging van bijv. 10?15 leden in de Tweede Kamer, waarvoor de stemmen toch wel in het grootste deel van de kiesgerechtigden zouden te vinden zijn geweest, alle verlies in cle rechts positie der vrouw zou hebben voorkomen en bovendien een begin van herziening van het huwelijks-recht en huwelijksgoederenrecht zou hebben te zien gegeven, waarmede in enkele jaren tijds de noodwendige evolutie der maatschappij een 10 tot 20 jaar zou zijn versneld geworden. Aan den voor-avond van een nieuwe antifeministische regeerings-periode mogen onze kie zeressen dit eens overwegen. HET EERSTE DUITSCHE VROUWENBLAD door N. M A N S F E L D T?D E W I T T H b' B E R T S Weh' dein, der thöricht ist und dennoch klug will heiszen !" Dit was het motto dat als onderschrift diende voor het eerste Duitsche vrouwenblad, dat in 1725 verscheen. De titel van dit blad luidde: Die vernünftigen Tadlerinnen." Het was een man, Johann Christoph Gottsched, die op deze wijze de opvoeding der vrouwen en meisjes wilde gaan beïnvloeden. De gedachte, die hem tot richtsnoer was, bracht hij onder deze woorden tot uiting: Zorgt voor goed onderricht, waardoor het juiste denken bevorderd Wordt en dat bovenal tot denken opvoedt, opdat de vrou wen zelfvertrouwen krijgen en die plaats in de gemeenschap bezetten, waarvoor hare kundig heden haar bestemmen. Dan eerst zult gij goede, ook op geestelijk gebied ontwikkelde vrouwen krijgen, waardoor het gansche volk op hooger peil zal komen te staan." Het was bepaald een moedige daad om toen in 1725! reeds zulke gedachten openbaar te durven maken. Om zijn doel te bereiken, voerde hij drie vriendinnen ten tooneele, Calliste, Fhyllis en Iris, die, als de verniïnftiae padlerinnen (verstandige vitsters) afwisselend haar tijdgenooten de les lazen en trachtten haar tot nadenken te brengen. Hij liet zijn vriendinnen zeggen, dat het begaafde meisje evenveel recht op studie had als de man, maar dat de hoogste hoogeschool toch nog altijd de inoettcrscliool was, die een meisje thuis kon bezoeken, omdat goede moeders toch het beste de volksopvoeding konden bevorderen. Eigenaardig klinkt de aanmaning, die hij den vrouwen*en meisjes uit de gegoede' standen geeft, om zich op de dichtkunst toe te leggen, ten einde daardoor de ijdele vermaken te leeren minachten. Het gevolg hiervan was. dat hem veel copy werd toegezonden en hij een van de drie gefingeerde vriendinnen, als leerares in de schoonc letteren, lessen liet uitdeelen. Calliste hekelde scherp de ondeugden die het studentenleven aankleefden en bereikte hiermede goede resultaten. Ook hadden de vriendinnen het zich tot taak gesteld de Duilsche taal van allerlei vreemde, iiitheemsche woorden te zuiveren. Dat was toen maals een bijzonder moeilijke taak. liet schijnt dat de drang naar ontwikkeling bij de Duitsche vrouwen toen reeds groot was, want 2000 afdruk ken, was voor dien tijd een zeldzaam groot aantal. De geheele jaargang werd als boek uitgegeven en beleefde vele herdrukken. Niettegenstaande het een succes was, staakte Gottsched na een paar jaar met zijn uitgave en onthulde toen het geheim der drie vriendinnen, die tezamen n man vormden. Wie YOGHURT van OUD BUSSEM eet, wordt oud, maar blijft jong. Kerkstraat 187. Tel. 49344.