De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1925 22 augustus pagina 4

22 augustus 1925 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2515 DE LAATSTE OMWENTELING IN DE SOVJETREPUBLIEK door Dr. L. H. GROND ij s. De vermeestering van het Russische regeeringsgebouw door een kleine, goed georganiseerde kommunistische minderheid, heeft aan de Mar xistische theologen de sinds het Kommunistische manifest verbeide gelegenheid gegeven, om hunne heilsleer te verwezenlijken. Het was ,te verwachten, dat de leiders van dit geweldig escha tologisch experiment vooral met de agrarische problemen moeite zouden ondervinden. Van den beginne hadden de Marxistische kerkvaders zich in hunne besprekingen, en sinds het Frankforter kongres hadden zich de sociaal-demokratische concilie's in hunne discussies beziggehouden met de tegenstelling tusschen de belangen van den bezitloozen industrieelen proletariër en den klei nen aan zijne akkers gehechten landman. Op alle partijkongressen had een voornaam deel der beraadslagingen zich zonder merkbaar resul taat bewogen om het houten ijzer" der socia listische taktiek: hoe kon men met een gelijklui dend program tegelijkertijd den fabrieksarbeider en den landbouwer voor een revolutionaire be weging winnen? Zoodoende zijn de revolutionaire partijen in alle landen gedoemd geweest, in twee groepen uiteen te vallen, waarvan de eene op de strijdvaardigheid van het stedelijke proletariaat, en de andere op de ekonomische macht der lan delijke bevolking staat maakte. In de keuze der taktische aanvalsmiddelen gelukt het dezen beiden partijen vaak, tot een voorloopige overeenstemming te geraken; men kon echter voorzien, dat hare meeningsverschillen bij den opbouw eener nieuwe maatschappij" tot onverzoenlijke conflicten zou den leiden. In Rusland hebben de twee groote revolutionaire partijen: de bolsjewieken (klassieke Marxisten), die met de gewapende arbeiderssyndicaten op de regeering hebben stormgeloopen, en de sociaalrevolutionaire partij, die den grooten en gemiddel den landeigendom voorde kleine boeren opeischte, een gelijk aandeel gehad aan den ondergang van liet oude bewind. Toen de tweede, de opbouwende phase der revolutie aanbrak, moest een nieuwe strijd tusschen sociaal-revolutionairen (Tjernof) en bolsjewieken (Lenien) worden uitgevochten. De eersten vertegenwoordigden verreweg de meerderheid van het Russische volk, maar eene meerderheid, die over onmetelijke vlakten ver spreid, en juist door de gehechtheid van eiken eenüng aan zijn eigen lapje gronds, onorganiseerbaar en onmobiliseerbaar was. Daartegenover beschikte de andere partij over kleine groepen van ontwortelde, door fabriekstucht voor partijdisci pline opgevoede, en zonder moeite in roode batal jons samen te voegen kuddedieren. Tegenover het brutale geweld dezer stormtroepen konden de ontzaggelijke lichamen der landelijke organisaties niets stellen dan den lijdelijken weerstand van hun log gewicht. Gedurende de vier eerste jaren der Russische revolutie, tot aan de oprichting van de ,,Nep"l) toe, werd elk conflict tusschen stad en land, tusschen de landelijke bevolking aan den eenen, en handel en industrie aan den anderen kant, gewapenderhand uitgevochten. Elke tegenstribbeling der dorpen werd met een invasie der roode gardes beantwoord, elk verzet der boeren in bloed gesmoord. Onder de industrieele legers der hoofd steden had de toepassing van dergelijke tuchtmiddelen begrijpelijkerwijze vaak tot gunstige resultaten geleid. De landbouw was echter door de revolutie gebaseerd op het kleingrondbezit, en derhalve op den vrijwilligen gezinsarbcid. De ruwe inmenging door de Moskovische doctrirairen il het ekonomische dorpsleven had een ongeloofelijke vermindering der graanproductie tengevolge, en heeft de natie tot nabij; den onder gang gebracht. Op de sovjetkpngressen der laatste jaren hebben de volkskommissarissen hunne on macht moeten bekennen om hunne leerstellingen op het platteland door te drijven. En op het hui dige oogenblik wonen wij een uiterst belangrijke revanchebeweging der Russische boerenbevolking tegen de met onvruchtbaarheid geslagen diktatuur van het stedelijk proletariaat bij. Véór de Nep" van 1921 hadden de sovjets ingezet op den armen boer." Het waren de platte'ajjijsarbeiders en de uit de hongerende steden naarr de dorpen teruggekeerde fabrieksarbeiders, die, de akkers onder elkaar hadden verdeeld, die ov«r de overige elementen van het dorp een schrik bewind uitoefenden, en aan de kommunistische stellingen der sovjetregeering een tijdelijke zege praal over het dorpsleven verzekerden. Elk dorp werd bestuurd door het armenkomitee of Kombjed"datallelastenonderde bezittenden verdeelde zonder er een van op zich te nemen. Het was het tijdperk der razwjorstka" of der simpele requisitie door met roode gardes begeleide kommissarissen van alle landbouwvoorraden in het dorp, na aftrek van het weinige dat voor de eigen behoeften van elk gezin strikt onmisbaar werd geacht. Niemand produceerde meer dan het strikt noodige; het gevolg was een sterke vermindering der graanproductie, en de beruchte hongersnood, die de wereldgraanmarkt in verwarring heeft gebracht. De sovjets waren genoodzaakt, het beginsel der landnationalisatie terug te nemen. Elke boer werd gerechtigd, na betaling eener belasting in nature, het surplus zijner productie ten eigen behoeve op de lokale en provinciale graanmarkten te verkoopen. We! begunstigde de regeering alle kommunale en werkte zij zooveel mogelijk alle individueele exploitatie tegen, maar zij trachtte vooral den gemiddelden akkerbezitter voor zich te winnen, zonder hem tot iets anders te verplichten dan tot deelname aan de dorpskoöperatieven. Tijdens deze periode werd de overheersching van het dorp door de kommunistische partij alleen verzekerd door den s^lkor" of lokalen korrespondent van het gewestelijke kommunistische orgaan, die door aanbrenging van alle burgerlijke" misbruiken, den aankoop eener maaimachine door den weigestelden boer, het pachten van andersmans akkers, en het in dienst nemen van huurkrachten, geweld dadige inmengingen der districtsautoriteiten in het dorpsleven uitlokte. Vooral tegen den koelak" trad de districtsovjet krachtig op. 2). Ondertusschen overdekten de akkers van dien koelak zich met rijke graanoogsten en met industri eele kuituren zooals tabak, vlas en oliehoudende vruchten, terwijl die van den kleinen boer, tenzij ze heimelijk door den koelak werden beheerd, wegens gebrek aan paarden en landbouwinstrumenten kwa men braakte liggen. De kleine boer was genood zaakt, naar de stad terug te keeren en er het getal Werkl )ozen te vergrooten,tenzij hij in loondienst trad bij den koelak. De ekonomische noodzakelijkheid verjoeg overal het revolutionaire waandenkbeeld. In dit tijdperk vielen de zeer talrijke, geregeld door de sovjetpers geregistreerde moorden van sovjetagenten (van 5 tot 10 per dag) die een verklikkersrol gespeeld hadden, en van voorzitters en sekretarissen van bolsjewistische komitee's die een overmatigen ijver getoond hadden. De klassieke bestraffing van den rijksontvanger bestond hierin, dat de buik opengesneden en met graan gevuld werd; een plakkaatje gaf aan: in tegrale graanbelasting." Het antisemitisme steeg over geheel Rusland tot een graad van verbittering, Welke het onder het tsarisme nooit gekend had. De enorme uittochten van Russische Israëlieten in 1922 en '23 houden hiermede verband. De boer voelt dat hij de meester is van den toe stand, en drijft de graanprijzen op. Neemt men de prijzen in 1913 als basis van vergelijking aan, dan staan de graanprijzen (met den coëfficiënt 2,5 tegen 1,9 voor industrieele waren) bovenaan. Graanexportatie door de regeering is alleen winstgevend, indien de prijs van aankoop op de binnenlandsche markt 80 kopeks niet teboven gaat. Op het huidige oogenblik is de prijs al 224 kopek voor rogge. De graanexportatie, waarmede de ekonomische en staatkundige positie der sovjets in het buitenland evenredig is, is bijna uitgesloten. De sovjetspecialisten hebben berekend (en hunne berekeningen stemmen met die in alle nieuwe staten met een klein grondbczits-politiek overeen) dat de Russische staat in de verste verte niet over de middelen beschikt, om ook maar aan een klein deel der arme boeren de tijdens de de magogische revolutieperiode toegezegde hulp te verleenen, hen door de staatskoöperatievcn te doen voeden, en hun op krediet landbouwwerktuigen en fabriekswaren te leveren. De meer en meer slinkende productie en de stijgende prijzen der binnenlandsche fabriekswaren maken y.ulk een hulp onmogelijk. De arme boer, door den sovjet staat in den steek gelaten, heeft zich opnieuw, als van ouds, om den koelak geschaard, en deze tweede overwinning" van den landelijken klein burger is door het Sovjetkongres der maand Mei bekrachtigd. Men kan wellicht niet zeggen, dat de nieuwagrarisch ? staatkunde der sovjets alles op den koe lak zet, althans Boccharien heeft zich met kracht ^en niet zonder hypocrisie) tegen dat verwijt ver dedigd. Maar zij heeft te zijnen behoeve de landexploitatie op groote schaal wettelijk bekrachtigd, zij staat den koelak de staatsakkers voor termijnen van 12 jaren af, en veroorlooft hem, huurarbeiders in dienst te nemen, en zich de meerwaarde van hun arbeid toe te eigenen. En wat nog het sterkste van alles is: de koelak, die volgens het sovjetrecht der laatste jaren, als oogluikend toegelaten uit zuiger van het landelijk proletariaat, van alle staatkundige rechten uitgesloten was, heeft se dert het laatste sovjetkongres het recht, te kie zen en verkozen te worden voor alle k mmissariaten. Men kan dus verwachten dat de koelak, als de ekonomisch sterkststaande man in het dorp, zich tot voorzitter van den dorpssovjet zal doen verkiezen, tenzij hij er de voorkeur aan geeft, achter de schermen, op een minder blootgestelde plaats, zijn diktatoriale rol te spelen. N.v. % F. VAN DER HEIDE HILVERSUM 'SGRAVELANDSCHEWEQ. TEL. 1150. VRAAGT U EENS TEEKEN INGEN EN PRIJSOPGAAF VOOR HET SMAAKVOL INRICHTEN VAN uw LANDHUIS OF VILLA. BEKNOPT PROSPECTUS FRANCO. De landelijke kleinburgers1' hebben aldus den veldslag over het geheele front gewonnen. Na hun eerst alle ekonomische rechten te hebben inge ruimd,heeft Moskou hen, als mandatarissen van het ekonomische sovjetgezag, tot eene nieuwe feodale h;erschersklasse vereenigd. De Volkskommissarissen stellen alle middelen in het werk, om de dorpen voor zich te winnen, en de landbouwproductie te verhoogen. In de eerste jaren hadden zij te gehoor zamen aan de eisenen der arbeidersraden. De importatie was uitsluitend voor de sted°n bestemd. Ziet men de tabellen der ingevoerde artikelen en der onlangs met de Westersche regeeringen ge sloten kontrakten door, dan bemerkt men, dat het gros der importaties in 1925 voor de dorpen bestemd is. De tot dusverre verplichte koöperatie wordt voortaan aan den goeden wil der dorpelingen over gelaten. De koöperatieve dorpswinkel zal binnen kort in het Russische dorp geen andere rol ver vullen dan voorheen in Siberië, waar zij door welgestelde boeren gehid werd en voor den afzet der landbouwprodukten diende. Men kan voorspellen, dat deze dorpswinkel weldra geheel in handen zal zijn van den koelak. Wellicht zal hier en daar de toepassing der nieuwe wetten op den tegenstand stuiten van lokale fanatieke sovjets, die aan de klassieke kommunistische leerstellingen wat langer dan hun ne leiders zijn blijven vasthouden. Maar wil de sovjetrepubliek in het leven blijven, dan zal zij genoodzaakt zijn, den nieuwen klèinburgerstand en de uitzuigers op het platteland, in naam der revolutie, in bescherming te nemen tegen de leden harer eigen partij, en zoo noodig met geweld op te treden tegen de laatste verdedigers der grond stellingen, in naam waarvan, acht jaren geleden, de Russische proletariërs tegen het oude bewind zijn aangevoerd. In vele kringen der Russische emigratie begint de meening post te vatten, dat het geneesmiddel voor de Russische ziekteverschijnselen niet in den vreemde moet worden gezocht, en dat de sovjetrevolutie, van binnen uit, door innerliiken groei. de onzinnige vormen harer aanvangsperiode zai afwerpen. Te Moskou heeft men al meenen te constateeren, dat een periode van drie jaren de maat is van het rhythme, volgens hetwelk de sovjetmacht zich zal hebben aan te passen aan de eischen der voortschrijdende en zich ontwik kelende revolutie. Men mag aannemen, dat de boerenafgevaardigden er binnenkort niet mede tevreden zullen zijn, hunne eischen alleen op ekonomisch terrein te stellen. Na de Nep van 1921, is de nieuwe sovjetwet het kenteeken eener nieuwe opstijging van den Russischen boerenstand naar de staats macht. 1) Nieuwe Ekonomische Politiek. 2) Do koelak (vuist) van een Russisch dorp is de rijkste, machtigste boer die onder het oude bewind een soort ekonomische diktatuur over de andere boeren uitoefende. Wij zullen zien, dat hij bezig is, onder de sovjetregeering zijn ouden invloed terug te krijgen. YANNELLCSVARINAS GOUDZEGEL 5O ets, per Pakje. l Een aangename Bezuiniging een HALF ONS vervangt vele GOEDE SIGAREN

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl