12 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2517 BEOEFEN SPORT! EEN SPORTIEF VOLK EEN KRACHTIG VOLK ISTE PRIJS: K. VEGTER KUNST EN SPORT door J. D. V o s K u i t. In huize van Hasselt" te Rotterdam zijn thans vele ontwerpen voor reclameplaten tentoongesteld, die ingezonden waren op de prijsvraag, met onderwerp sport, uitgeschreven door de afdeeling Rotterdam van het Nederlandsen Kunstverbond in opdracht van de zilveren voetbalcommissie, ter gelegenheid van haar vijf en twintig jarig jubileum. Het aesthetisch verzorgen van reclameplaten is in onzen tijd een heel belangrijk onderwerp geworden. Immers men kan thans geen stap meer op straat doen of de aandacht wordt op een opschriit of illustratie gevestigd, welke ter aanbeveling dient van een bepaald artikel of dat n of ander doel propageert. Want de tijd, dat goede wijn geen krans behoeft, is voorbij en in deze dagen van felle concurrentie is het reclamemaken voor hot beste artikel zelfs noodzakelijk. Men is dan ook onuit puttelijk in het uitdenken van allerlei rariteiten, waarmede men de aandacht van het publiek op het ,,uitverkoren" voorwerp tracht te vestigen. Dat dit echter niet altijd op de schoonste wijze geschiedt daarvan getuigen de honderden leelijke aanplak biljet-, reclameborden, lichtreclames enz., welke op zichzelf al niet fraai, ook het aspect van onze steden maar al te vaak bederven. Elk streven dat hisrin verbetering brengen wil, kan ook niet genoeg gewaardeerd worden. Ook de sport heeft jarenlang onze wegen ontsierd met wanstaltige biljetten, maar daarom is het des te meer toe te juichen, dat de zilveren voetbal commissie thans bij haar jubileum, de uitschrijving van deze prijsvraag heeft overgelaten aan het kunst verbond, waardoor de kans van slagen belangrijk grooter werd. Reeds de namen van de leden der jury, welke bestond uit: LionCachet, W. van Konijnenburg, Jan Sluyters, A. Veldheer en Mr. J. H. H. Kessler, geven aan de bekroonde ontwerpen een zekere artistieke waarde. Bij het beschouwen van zoovele affiches, welke in n ruimte te saam gebracht zijn, heeft het on getwijfeld zijn nut, het karakter van de reclameplaat nader te be palen. Immers zij moet duidelijk van belettering en opvallend van kleur en vorm zijn, terwijl toch het geheel in een kunstzinnig kader gevat dient te blijven. Dit is in derdaad geen gemakkelijke op gave en op deze expositie ziet men dan ook menige mislukking. Maar toch heeft ook dit haar in teressante zijde, omdat men zoo nu en dan bemerkt dat er een strijd gestreden wordt. Want hier ziet men naast platen, met droge natuurgetrouwe voorstellingen beteekend, biljetten hangen, welke streng decoratief gebleven zijn, in een ideëel spel van vlak en kleur. Hetgeen tusschen die beide uitersten ligt, toont meer dan eens, dat velen telkens probeeren zich te bevrijden van de knellende banden der conventie, om in een nieuwe kleur- en vormgeving zijn eigen persoonlijkheid, in verband rnet den tijd, door het werk weer te geven. Hoewel dan ook vaak een dualisme vele affiches cok hier weer heeft laten mislukken, toch blijkt, al is het resultaat lang niet bevredigend, het pogen in ieder geval leerzaam. Daarom dient het aanbeveling, dat de principes van de decoratieve kunst, bij het ontwerpen vooreerst nog gevolgd worden, zeer zeker zouden we dan verlost worden van de platen, die veel gelijken op ouderwetsche gravures of op prenten en die de figuren schets matig weergeven, want een reclameplaat is gén traditioneele gravure en gén oppervlakkige schets, maar een duidelijk uitgesproken compositie van kleur en vlak. Bepalen we ons thans tot de bekroonde ont werpen, dan zien we, dat de eerste prijs, behaald door K. Vegter, een in eenvoudig zwart en Wit gehouden plaat, inderdaad het sterkst tot den be schouwer spreekt. Drie forsch geteekende fi guren, die zich schijnen vooruit te stuwen, geven een karakteristiek beeld van de sport tn omdat de opschriften Beoefen sport" en Een sportief volk, een krachtig volk" duidelijk neer geschreven zijn, is dit werk wel het best geschikt om de sport te propageeren. De tweede prijs, welke gewonnen werd door W. Arondeus, is lang zoo opvallend niet, maar in ieder geval aangenaam van tint. Van de beide figuren, die een krans voor zich uit dragen zijn de eigen aardige koppen wel het expressiefst. Met de eerste prijs is de derde wel het beste en oorspronkelijkste van hetgeen er op deze tentoon stelling te zien is. Th. Rintsema werd hiervan de winnaar. In deze plaat kan men het sportterrein vergeestelijkt terugvinden. Tegen een in levendig grijs gehouden achtergrond, zijn een paar kleurige figuren geplaatst, waarin de die, welke het sportpark met de spelers, op den toeschouwer maakt in een compositie van kleur en vlak saamgevat schijnt. Wanneer men bedenkt dat dit geestige stuk werk door een eenvoudigen schoen maker uit Drachten gemaakt werd, dan zal men des te meer de goede kwaliteiten er van op prijs weten te stellen. Het biljet waarmede A. Wa;;emaker de vierde prijs behaalde is Wel gevoelig te noemen, maar toch spreekt er weinig persoonlijkheid uit. In dit genre werd vroeger door anderen al zooveel moois gemaakt en het ligt, dunkt mij, toch niet op den weg van n der jongeren, om dit te herhalen ! Ik herinner mij van Wagemaker wel andere affi ches, die ondanks hun eenvoud, toch origineeler waren. Ook buiten de bekroonde ontwerpen zijn er nog wel enkele goede platen te zien, maar waarvoor hier tijd en plaats ter bespreking ontbreekt; een bezoek echter aan huize van Hasselt" is ook echter om deze laatste ongetwijfeld aan te raden. 2DE PRIJS: W. ARONDEUS PRIJSVRAAG: WELK BOEK? 3e prijs: Tn. RINTSEMA Evenals in 1924 zal de Nederlandsche Uit geversbond, in samenwerking met de periodieke en de dagbladpers, aan het einde van dit jaar een prijsvraag uitschrijven voor het Boek van Uw voorkeur". Hieronder volgt een opgave van nieuw-verschenen Nederlandsche of in het Nederlandsch vertaalde werken. AL1E SMEDING, HET WAZIGE LAND. Ing. ?2.50, geb. ?3.50. Deze begaafde schrijfster neemt een unieke plaats in, zij geeft gaver werk dan eenïg andere schrijfster van dezen tijd. Haar werk moet tot het allerb.ste worden gerekend wat d.1 romankunst de&r literaire periode oplevert. AART VAN DER LEEUW, VLUCHTIGE BEO R ETINGEN. Gebonden ? 4.90. Welk een exeptioneel fijn. subtiel kunstenaar is deze dichterptozaschrijver. Hoe edel, hoe smijdig, hoe rijk aan woorden en bewegingen is zijn taal. JEANNE DE VIETINGHOEF, DE WI |SHÈH) VAN HET HART Bewerkt door Tony de Ridder, Band- en tekstteekeningen van Ina Raluiseii. Ing. ?2.50; Gebr. ?3.40. Een hoog staande en dappere geest geef! hierin uiting aan zijn vreugde over de innerlijke genezing, die het leven hem bracht. F. F. VAN DER VEN, DE GROOTE VIN DING. Ing. ? 2.90; geb. ?3.90. Het op weten schappelijke gegevens berustend verhaal van een /eer stoutmoedige als gevaarvolle tocht door het luchtruim. ELIOTH ROB1NSON, ROSE, HET ZONNETJE VAN DE CUMBERLANDS, gebonden ?3.25. Het verhaal van het eenvoudige meisje uit de bergstreken, hetwelk door energie er in slaagt verpleeg ster te worden. Een fijn Amerikaansch bock, doortinteld van gezond optimisme en fijne stcir.mingen. HERMAN HEYERMANS, KA MERTJESZONDE, l Ie-20ste druk ing. ? 1.90; geb. / 2.50, oor spronkelijke roman. Kamertjes y.ondc" is het geweldige s t rij d boek geweest van den jongen Heyerinans, die met nog onvervaarde en krachtige onafhankelijkheid aan het begin van zijn kunstenaars leven stond. CECILE TORMA V, HETOUDE HUIS. Prijs gebonden/1.50. Cecile Tormay is een tot dusverre hier in 't land onbekende Hongaarsclie schrijfster. ,,Het oude Huis" neemt in de Hongaarsche litteratuur een eerste plaats in en bereikte van al haar werken de grootste op laag.