Historisch Archief 1877-1940
No. 2524
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
15
DIERSTUDIE: INDISCHE OLIFANT
Teekening voor de Groene Amsterdammer" door H. Verstijnen
DE
NEDERLANDSCH-AMERIKAANSCHE HYPOTHEEKBANK
Ondervindt de gevolgen van de langdurige
crisis in den Amerikaanschen landbouw
Alle in de Vereenigde Staten werkende hypo
theekbanken ondervinden terdege den invloed
van de crisis, die zoo langen tijd in den landbouw
aldaar heeft geheerscht. Zelfs als men aanneemt
dat die crisis feitelijk al tot het verleden behoort
en er bestaan zeer zeker goede redenen, waarom
men die meening kan zijn toegedaan , dan valt
toch niet te ontkennen, dat de nawerking daarvan
zich nog altijd krachtig doet gevoelen en het zijn
in de eerste plaats de bankinstellingen, die daar
zoovele jaren met groot sucees geld op hypo
theek hebben gegeven, welke den invloed daarvan
in sterke mate ondervinden.
Deze instellingen hebben vele jaren achtereen
de hoogst nuttige economische functie vervuld
om het hier te lande naar belegging zoekende kapi
taal een gunstig afzetgebied te verzekeren, althans
in dien zin, dat het aldaar geplaatste kapitaal
van een hooger rendement verzekerd kon zijn,
dan kon bedongen worden bij het toevertrouwen
van geld aan de in het binnenland werkende
hypotheekbanken. Natuurlijk was in dat hoogere
rendement een risico-premie verscholen en de
ondervinding heeft weder voor de zooveelste maal
geleerd, dat die premie niet tevergeefs werd betaald.
Vooral is het de oorlog geweest, die de toestanden
in de nieuwe wereld, waarheen het voor die
bebeleggingen bestemde kapitaal voornamelijk vloeide
een algeheele verandering heeft doen ondergaan.
Dit geldt niet alleen voor een land als Argentinië,
waar het toestroomen van geld een daling in den
rentestandaard heeft te voorschijn geroepen,
zoodat de aldaar werkende Europeesche instellingen
de concurrentie niet meer tegen de binnenlandsche,
i. c. de Argentynsche Nationale Hypotheekbank,
konden volhouden, maar ook voor die hypotheek
banken, welke in Noord-Amerika werken. De
Canadeesche instellingen verkeeren te dien opzichte
weder in betere conditie dan die, welke haar
arbeidsveld in de Vereenigde Staten vinden, terwijl
in de Vereenigde Staten zelve weder groot onder
scheid bestaat tusschen die hypotheekbanken, die
bijv. in Texas werken, en die, welke zich Oregon,
Washington, Montana en andere Noord-Weste
lijke staten tot terrein van werkzaamheid hebben
uitgekozen.
Reeds jaren geleden dook voor de in de
Vereenigde Staten werkende buitenlandsche hypotheek
banken het spookbeeld der Farm Loan Banks
op, dat inderdaad tot realiteit werd en dan ook
een niet te onderscheiden concurrente voor die
instellingen, die Amerika zoo langen tijd aan
niet te duur geld hadden geholpen, werd. De
Amerikaansche regeering was nml. bevreesd, dat de
boeren te hooge rente aan die buitenlandsche
hypotheekbanken moesten betalen, en daar zou
wel eens een stokje voor gestoken worden door de
oprichting van Staatswege van nationale hypo
theekbanken, die den boeren aan goedkoop geld
zouden helpen. Intusschen werd van die eerst
zoo gevaarlijk dreigende concurrentie later weder
minder vernomen, vermoedelijk omdat de
Amerikaansche regeering reeds spoedig tot het inzicht
kwam, dat de eischen, die de buitenlandsche hypo
theekbanken aan de geldnemers stelden, toch niet
zoo draconisch waren, en dat de staatshypotheek
banken eveneens niet weinig risico liepen door
geld op boerderijen uit te zetten. De door de hy
potheekbanken geheven risico-premie bleek dan
ook stellig verdiend te zijn en misschien nog wel
te laag te zijn geweest in verhouding tot de risico's,
die het Amerikaansche hypotheekbedrijf inderdaad
bleek te loopen.
De van 1893 dagteekenende
NederlandschAmerikaansche Hypotheekbank, eerst te Uit
huizen, thans te Groningen gevestigd, is wel de
belangrijkste Nederlandsche 'in de V. S. werkende
hypothecaire instelling. Deze instelling bereikte
haar hoogtepunt in 1918, toen zij / 4.400.000
kapitaal had uitstaan, terwijl zij voorts/34.621.500
Pandbrieven in omloop had. Het bedrag der
uitstaande hypotheken beliep toen / 34.410.805.
In datzelfde jaar begonnen er echter reeds ge
ruchten te loopen, dat de instelling verliezen
had te duchten, doordat trouwelooze taxateurs
goederen, speciaal appelenboomgaarden, zoo hoog
hadden getaxeerd, dat de op die onderpanden ver
strekte hypotheken de waarde der onderpanden
aanmerkelijk overschreden. De hierop te lijden
verliezen werden op / 4.250.000 getaxeerd, hetgeen
DE ROU
Hij 's al 'n beetje afgeleefd,
En niet meer heel goed snik,
Maar óf ie ook genoten heeft!
(Let op zijn bek en blik.)
CHAR.
(Onder de teekening van de Watervloo in ons vorig nummer staat een versje algedrukt,
dat bij de afbeelding van een Vlieg behoort)
tengevolge had, dat de gewone reserve, de buiten
gewone reserve, de oorlogsreserve en een deel
der wisselkoersreserve, totaal ? 2.050.000, werden
afgeschreven, en voor aanvulling der resteerende
?2.200.000 een hulpfonds gevormd werd van
/ 880.000, bijeengebracht door bestuur en oprich
ters, waarvan / 550.000 tot dekking van het verlies
werd aangewend en ? 330.000 op reserve werd
geboekt; voorts werd de nominale waarde der
aandeelen van / 1000 tot ?500 teruggebracht,
waarop geacht werd ? 125 te zijn gestort, waardoor
?500 per aandeel of in totaal ?2.200.000 werd
prijsgegeven. Daarentegen werd op ieder aandeel
gratis een nieuw aandeel van ? 500 uitgereikt,
waarop geacht werd ? 125 te zijn gestort, zoodat
het verlies van aandeelhouders aldus tot ?375 per
aandeel werd teruggebracht. In Sept. 1921 werd
voorts de Intern. Hyp. Bank te Deventer, vroeger
te Apeldoorn, overgenomen, waarvoor ?261.819
werd betaald.
Intusschen trad spoedig de groote landbouw
crisis in de Vereenigde Staten in, waardoor aan
de positie der instelling weder ernstige schokken
werden toegebracht. De debiteuren waren voor
een deel niet meer in staat hun verplichtingen
uit hoofde van rentebetaling en aflossing na te
komen, zoodat vele onderpanden geëxecuteerd
moesten worden en een belangrijk deel daarvan
door de instelling zelve worden ingekocht. Reeds
in 1916 iiad de Ned. Amer. Hypotheekbank
voor exploitatie der door haar ingekochte onder
panden de Hullain Coinpany, gevestigd te
Wilmington, Delaware, opgericht, maar deze kon die
vaste goederen niet meer alle in eigendom overne
men, zoodat de Hypotheekbank zelve met een
groot bedrag aan vaste eigendommen kwam te
zitten.
Op het eind van 1924 bedroegen de aldus
ingekochte vaste goederen ? 7.546.000, terwijl de
instelling nog circa ?2.200.000 te vorderen had
wegens verkochte goederen. De Internationale
Hypotheekbank was ondertusschen ook alles
behalve schitterend gegaan,zoodat de Ned.-Amerik.
Hypotheekbank blootstaat aan het gevaar, dat zij
tot volstorting van haar obligo op de aandeelen
DEN HAAG
LUNCHROOM DE BIJENKORF"
WAGENSTRAAT 45-45a
LUNCH 75 et. VAN 12-2 UUR
tenbeloope van ? 763.650, kan worden gedwongen.
Haar verlies bij de Internationale Hypotheekbank
kan niet veel grooter worden, daar zij de betaling
van hoofdsom en rente der uitstaande pandbrie\en
der Intern. Hyp. niet gegarandeerd heeft, zot dat
zij tenminste vrijwel weet, waartoe haar verlies
beperkt blijft, hetgeen voor degenen, die geïnte
resseerd zijn bij de Pandbr. der Intern. Hypotheek
bank althans in zekeren zin een geruststelling is.
Intusschen is een bedrag van ?834.939 door de
Ned. Amerikaansche aan de Internationale voor
geschoten, zoodat de mogelijkheid niet is uit
gesloten, dat eerstgenoemde haar verplichting tot
volstorting der aand. Intern. Hyp. kan voldoen
uit de vordering, die zij op de Internationale Hyp.
heeft.
Indien de teekenen niet geheel bedriegen,
heeft de Amerikaansche landbouw thans echter
den ongimstigcn tijd wel achter den rug. Te
Chicago, waar de tarweprijs dit jaar was
opgeloopen van 123 tot 205 Am. cent. per bushei,
Wordt thans circa 146 Am. cent. betaald, hetgeen
wel heel wat beneden de topprijzen van dit jaar
blijft, maar toch weder een stuk beter is dan een
tijd geleden. Natuurlijk moet hierdoor weder meer
vraag naar farms ontstaan en al is het best mogelijk
dat de koopkracht der boeren nog niet van dien
aard i s, da t zij onmiddel lijk tot aankoop van hoeven
kunnen overgaan, zoo bestaat toch zeer zeker wel
de mogelijkheid, dat weder op ruimere schaal
farms gehuurd worden. F A u L SA H i: L
MUZIEK ? STRIJKINSTRUMENTEN BI SNAREN
" UI D A UI D Achter St. Pieter 4 ?
? H. r\Hnr\ utrecht ? Tel. 443 ?
PIANO'S ???§VERHUREN ??? VLEUGELS