No. 2524 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND DE ROYAARDS' SCHOUWBURG Teekening voor de Groene Amsterdammer" door Joh. Braakensiek ,,Eerst dan zal met bouwen kunnen worden begonnen, wanneer de aanvrager de overkluizing der Lijnbaansgracht voor zijn rekening neemt." EEN SCHEPPEND" KUNSTENAAR DE EEUW VAN HET door Mr. G. H. A R N H A R D T Jr. In concurrentie met wijlen Methusalem beleven we tegenwoordig allen verscheidene eeuwen. Men behoeft er niet eens bejaard voor te zijn. We hadden de eeuw van de Vrouw, dat was de periode waarin de vrouw haars ondanks en met negatie van haar geweldigen invloed ais stille kracht, materiaal verzamelde voor het bewijs, dat ze als openlijke kracht te kort zou schieten. We kregen de eeuw van het Kind, vooral ge kenmerkt door de voortkankering van het pseudomalthusianisme, aan welks etalages door de zedelijkheidswet een papieren eind werd gemaakt. Het, ondanks alles, t och geboren kind munt vaak uit door ongemanierdheid en grofheid, wat geen wonder is daar het zijn lof zoo luide heeft hooren verkondigen en zoowat niemand tegen verheerlijking bestand is, te minder waar die verheerlijking ongemoti veerd is. Toen kregen we de eeuw van de Sport, een tijd perk waarin de stembanden van tienduizenden, gemengd niet den donder der motoren en den doffen knal van het leder" demonstreerden dat het algemeene peil van lichaams-en andere cultuur niets uitstaande heeft met eenzijdige opfokking van weinigen. De meest verdwaasden meenden dat de (aristocratisch-militaire) cultuur der oude Grieken hier navolging zou kunnen vinden. Alleen de krachtpatser heette geabonneerd op een mens sana. We zitten ook midden in de eeuw van de reclame. Als je maar hard, langdurig en veel kleurig genoeg liegt, laat het publiek zich wel ver lokken om in menig kindermeel iets beters te zien dan gemalen rijst, in menige limonade iets anders dan suikerwater met essence, terwijl het op gezag van groote fabrieken gelooft dat tandpasta den haargroei bevordert, of dat versch gekamde pruimepitten een goed middel zijn tegen gordelroos. Niet de wereld wil bedrogen zijn, maar een rede loos doel bezigt onheilige middelen. Inmiddels hebben we (ziet hoe we Methusalem naar de kroon steken!) een nieuwe eeuw aange sneden. Neen, niet die van de Kunst, want dan zouden we niet meer met Rembrandt kunnen opscheppen. Kunst met 'n kleine k is er overigens genoeg. De plankjes- en doekbeververs en de geveltjes-teekenaars noemen elkaar over-en-wcer meester", de wederkeerige ophemeling moet smaakgemis overpleisteren. De forten werden vroeger door de genie ergens buiten gebouwd, tegenwoordig schept" men dat soort dingen in de stad, en voorziet de grachtovergangen van mitrailleurstanden, geflankeerd, voor de goedkoopte, als er geen miliciens onder de wapenen zijn, door geestelijk-gecastreerde chineesche draken. De genie is daaraan echte.' even onschuldig als liet genie .... Derhalve: de eeuw van het verkeer. Bulderend daveren de auto's door de straten, geen geluid van hoorn of claxon is ordinair, bruut, poenig en gemeen genoeg. De eene bootst een reus na die zijn keel schraapt, of wel een die braakt of hoest, een ander imiteert den Bethlehemschen kindermoord op, in z'n soort, ver dienstelijke wijze, de taxi's geven snerp-dreunen die je het inslapen of verder slapen tusschen elf en twee beletten. (Het signaal van (de motorpolitie is eenzeergunstige uitzondering). Krieg ist Krieg. A la guerre comme au Maroc. Verkeer is verkeer. Geen snelheid en ploertigheid is den nietsnutters te groot. De bewoners van de wegen waarlangs de auto's ijlen moeten zich maar het offer getroosten te worden opgeschrikt door het rammelend,krijschend, snauwend vehikel. Was het een lallende, lawaaimakende4voetganger hem zouden forsche dienders ijlings'wegrapen, maar wat rijdt, heeft een vrij-brief, en diens lawaai heeft den schijn van philanthropie: dat de slak-te-voet zich tijdig kan bergen. En overdag: dan staan de voetgangers, incluis oude WIJ ONTVINGEN ONZE NIEUWE COLLECTIE WOLLEN DEKENS VERLAAGDE PRIJZEN of gebrekkige menschen, zoet te wachten tot er bij toeval eens een hiaat is in de colonne auto's en rijwielen, zoodat ze kunnen oversteken. Want de rijder die ten gerieve van de loopers even zijn vaart versnelt of vermindert, is een zeldzame vogel, ja eigenlijk een snelverkeersverrader. En de voet ganger heeft niet zooveel geld dat overal een ook letterlijk onbetaalbare manchetagent staat te wapperen. Zoo leert het kind" den ouderdom te eeren! Het levendig" verkeer eischt breede wegen. Het eischt het en krijgt het ook, en nog meer komt de looper bij den rijder in 't gedrang. De heirbaan lokt den zwerm. Thans worden die wegen ook geruischloos gemaakt (als of er wegen bestaan die wél geruisch maken!) Men bedoelt dat het ge toeter, gekrijsch, gesnauw en gerammel niet langer wordt gedempt door het lawaai derwielen. Men kan dan ook beter het gekerm der aan lijf en beurs beschadigden hooren, en groote auto's van de stads-dokterij kunnen eerder uitrukken.... Wel weer wat grootscheeps allemaal ten bate van de ... .schuldigen. Heel dit kleinburgerlijke poenige gedoe gaat, door de overheid weinig of niet gestoord, zijn gang. Het sluit prachtig aan bij de verheer lijking van cowboys, krachtpatsers, den forten bouw-in-de stad , de schuifel-onderwijzers, de atropine-oogige filmsterren (als imitatie van de grootoogige Grieksche schoonheden !) en wat dies meer zij. De eeuw van de ploertigheid is in vollen gang. En nog vele eeuwen zullen voorbijgaan voor de eeuw der bescheidenheid aanbreekt. Want be scheidenheid is een aristocratische eigenschap, die zich in onzen tijd dus zeer bezwaarlijk laat aankweeken. Tot heden komt de meeste noblesse nog uit de winkels der kleerenverkoopers. Terwijl de metropoolcultuur voortschrijdt, schreit de beschaving voort. BATENBURG & FOLMER (d. W. FOLMER) DEN HAAG, HUYGENSPARK22 SPECIALITEIT: BERGPLAATSEN VOOR INBOEDELS MET SAFE.INRICHTING. VERHUIZINGEN ONDER GARANTIE INTERNATIONALE TRANSPORTEN AAN DE MEDEWERKERS Brieven en bijdragen bestemd voor het redac tioneel gedeelte moeten worden geadresseerd aan het secretariaat der redactie, Keizersgracht 333, Amsterdam, zonder vermelding van persoons namen.