Historisch Archief 1877-1940
No. 2525
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
Lakens, Sloopen,
eenvoudigste, behandelen wij steeds
op de beste wijze. Uw wasch heeft
onze bijzondere zorg!
Vraagt eens om prijscourant No. 106
aan de 100 jarige
Stoom-WasscherijJEPELIKHN"
te GOUDA
Heeft u reeds gelezen de bui
tengewoon boeiende roman van
G. H. PRIEM
DE DOODE
Prijs gebonden in geïllustreerd
omslag van Is..VAN MENS
f 1.50
Uitgave van
VAN HOLKEMA & WARENDORF
Amsterdam.
W. H. HUDSON
DE RENAISSANCE
Bewerkt door
Dr. J. W. VAN ROOYEN,
in leven Rector v/h Gymnasium
te Sneek.
Geïllustreerd met 14 platen
Prijs ing. ?4.?; geb. ?4.90.
Het geheel vormt een uitstekend
overzicht ter oriënteering op het
zeer wijd gebied der geestelijke
geschiedenis van de XVe en XV Ie
eeuw. Goede illustraties verhoogen
de waarde van het boek."
Het Vaderland.
Een prachtige aanwinst voor iedere
boekenkast. Vraagt er Uw
boekverkooper naar!
N. V. v.h. P. M. W IN K,
Zaltbommel.
DE GROENE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
kost slechts f 3.?per kwartaal of
f 10.?p. j. bij vooruitbetaling
DE ROODE BOOM VAN
's-GRAVENHAGE
door Dr. JAC. P. T H ij s s E
Ingesloten ontvangt u het roode herfstblad
van den (voor ons Hagenaars) beroemden boom in
het Haagsche bosch, aan den rand van den tweeden
vijver. Het is zulk eigenaardig, mooi wijnrood,
dat deze boom als een heldere vlag afsteekt
tusschen al de andere kleuren. Iedereen kijkt er
naar, maar niemand Weet mij te vertellen, hoe de
boom heet, of tot welke groep hij behoort, 't Is
een middelmatig groote boom, en de schors is
niet glad, maar
ruw en geribd,
haast als van een
accacia. Nergens
heb ik ooit een
dergelijke boom
gezien. Is het u
ook bekend, of hij
nogergensanders
voorkomt? Wat
zou het jammer
zijn, als deze
boom eens
afstierf, zonder dat
er voor nawas"
is gezorgd. Hij
lijkt niet jong
meer."
Ik krijg een
menigte van der
gelijke " brieven
Blad van den Rooden Boom van om inlichtingen
'sGravenhage
kan ik ze niet
beantwoorden, deels uit onwetendheid, deels door
de onduidelijke bewoordingen van den brief.
Zoo'n schrijven blijft dan liggen, terwijl ik nog
steeds zoek naar een oplossing en het eind is dan
dikwijls, dat het onbeantwoord blijft, zoodat
ik hier en daar de reputatie heb van een slecht
correspondent. Maar met dezen brief uit den Haag
was het anders. Ik had het roode blad nog niet
half uft zijn Watjes gehaald, of ik monkelde
tevreden: Lequidambar", greep fluks naar de
vulpen en tien minuten later zat het antwoord al
in de bus. In zoo'n geval sluit ik in mijn brief
altijd een inteekenbiljet in voor de Vereeniging
tot Behoud van Natuurmonumeten, met het
vriendelijk verzoek, daarvan een goed gebruik
te maken. Voor wat, hoort wat. De Hagenaars
hebben tegenwoordig oorzaaak genoeg om Na
B'ad
tuurmonumenten" te steunen. Daar vertel ik
later nog Wel eens meer van. Nu eerst terug naar
onzen Rooden Boom.
Het blad lijkt wel iets op dat van eschdoorn of
liever nog op dat van de platanen, en inderdaad
staat de familie waar de Liquidambar of
Amberboom toe behoort, zeer dicht bij de
Platanenfamilie. Familiegenooten van den Amberboom zijn
Hamamelis Cercidophyllum en Corylopsis, alle
drie ook buitengewoon mooie en interessante
heesters, ware juweeltjes
voor park en tuin. Ge moet
er maar eens naar vragen o/X^
bij uw kweeker. In een \
keurig prijscourantje, 72 ~~J ', '"l ,.,
pagina's groot, dat mij : -\\ ' /^?''' -,
dezer dagen werd toegezon- -:-?.. V; :- '??> '"i,
den, vind ik ze geen van
vieren genoemd. Dat ge
tuigt van weinig
liefhebberij, zoowel bij den kwee
ker, als bij het publiek.
Als Wij maar genoeg naar
die planten vragen, zullen
de goede kweekers er wel
voor zorgen ze in voorraad
te hebben, naast de gewone
dingen, die behooren tot de Werkingssfeer van den
gewonen tuinman. Hier in ons Bloemendaalsche
Park ziet men nog wel eens een enkele van die
supérieure heesters, dateerend uit den tijd, toen
de tuinen zijn aangelegd door een tuinarchitect,
die tegelijk ook een zeer bekwaam dendroloog is.
Er staat ergens een kleine Corylopsis, daar loop ik
als hij bloeit, altijd een laantje voor om.
Er zijn twee voorname soorten van Liquid
ambar, een Westersche en een Oostersche, net als
bij de Platanen, en evenals bij deze zijn die twee
soorten zoo vaak en zoo lang naast elkander ge
kweekt, dat er bastaarden tusschen ontstaan zijn
en die komen het meest in den handel.
De Westersche Amberboom heet van zijn
Wetenschappelijken naam Liquidambar styraciflua.
Als ge dien naam even aankijkt dan merkt ge
dat er in dien boom een vloeistof moet stroomen
en wel kostelijke Amber of Storax. Inderdaad
bevatten de Liquidambar soorten in de levende
schors en in het jonge hout een balsemhars.
Uit den Oosterschen Amberboom, Liquidambar
orientalis, wordt al sinds eeuwen de Storax
liquidus bereid, die gebruikt wordt als genees
middel en in de parfumerieindustrie. De hars
achtige massa uit den Westerschen Amberboom is
wellicht tegenwoordig nog meer bekend, want die
levert de echte kauwgom. Sweet gum" is dan ook
een van de volksnamen voor dezen boom, die in het
wild voorkomt in de Atlantische Staten van
Connecticut zuidwaarts en bovendien nog in de zuidelijke
middenstaten tot in Oklahama toe. De Oostersche
Amberboom groeit in Zuidelijk Klein-Aziëen
Syrië. Ook groeien er nog een paar soorten in
China en Japan en op Formosa. Ze Worden
onderscheiden aan den bladvorm, aan de meer
dere of mindere beharing aan de onderzijde van
den bladvoet en aan den hoek die de bladranden
maken met de bladsteel. Om u en mij den
rompslomp van een beschrijving te sparen (heel
dom, maar zoo zijn we nu eenmaal) heb ik
geteekend een uiterst typisch blad van den Westerschen
Amberboom, een uiterst typisch blad, van den
Oosterschen Amberboom en eindelijk de onderzijde
van het mij toegezonden blad van den Haagschen
Rooden Boom. Wij komen dan tot de conclusie,
dat de Hagenaar zoowel Westersche als Ooster
sche kwaliteiten bezit. De bladvoet is Oostersch,
de insnijdingen en de bladrand half Oostersch,
half Westersch, het aardige bruine haarbosje
onderaan de groote nerven lijkt Weer meer
Westersch.
Ik verheug mij erover, dat Hagenaars hun Roo
den Boom beroemd vinden. Hij staat er dus niet te
vergeefs en de uitmuntende dienst van de Haagsche
Parken en Plantsoenen moge in deze belangstel
ling een aansporing vinden om hier endaarnogeens
een Liquidambar te plaatsen. Men heeft wel eens
beweerd, dat de Amberboom in ons land niet
Winterhard zou zijn, maar dat behoeft ons niet te
verontrusten. Een geslacht dat het kan uithouden
in de winters van Connecticut, behoeft niet bang
te zijn voor Holland. Wij weten tegenwoordig
dat de winterhardheid niet samenhangt met de
soort, maar meer met de plaatselijke variëteit.
Je kunt amberboomzaden hebben, afkomstig uit
Connecticut, maar
ook uit Florida en 't
ligt voor de hand
dat de eerste bij
ons beter zullen ge
dijen dan de andere.
De boom bloeit in
Mei eenigszins op
de manier van de
platanen en de rijpe
vruchtballetjes blij
ven ook wel 's win
ters aan den boom.
Hij groeit het liefst
op vochtige plaatsen
en kan waar hij het
goed heeft, meer
dan veertig meter
hoog worden. Ver
beeld u eens, zoo'n
Roode Boom, hoogcr dan onze
Blad van den Westerschen
Amberboom
hoogste beuken.
N.v. % F. VAN DER HEIDE
HILVERSUM
'SGRAVELANDSCHEWEG. TEL. 1150.
VRAAGT U EENS TEEKEN INGEN
EN PR IJSOPGAAF VOOR HET
SMAAKVOL INRICHTEN VAN
uw LANDHUIS OF VILLA.
BEKNOPT PROSPECTUS FRANCO.