Historisch Archief 1877-1940
Nö. 2526
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
15
T tekeningen voer de Groene Amsterdammer" door B. van Vlijmen
Muziek in de Hoofdstad
Bohemers.
Wij hebben in de laatste jaren vele
strijkkwartetensembles gehoord. Het kwartet-spel is een edele,
fijne ,veelal zelf s verfijnde kunst geworden. Wanneer
men daarnaast de oude Bohemers weer hoort, die
al een kwart eeuw ten onzent komen concerteeren,
vinden wij hun spel niet zoo aangesloten, niet zoo
opgeheven tot n zooals waaraan sommige uit
stekende Fransche kwartetten (Capet b. v.), ons
gewend hebben. Maar hun groote charme blijven
zij behouden, de charme van het Warme rond
borstige musiceeren, dat rechtstreeks van het
strijkje afstamt. De Bohemers hebben in hun spel
de allures van een gesublimeerd strijkje. Men
begrijpe mij niet verkeerd. Deze vaststelling bedoelt
niet de minste depreciatie. Zij bevat zelfs groote
If, zij wijst er op dat het spel der Bohemers in de
eerste plaats uit het spel van muzikanten is voort
gekomen. Zij musiceeren met hun vieren, maken
muziek, geven zich met ziel en lichaam aan de
muziek over, zij veeren met ziel en lichaam mee
in iedere toon, die hun felle opstreek maakt."
Zooals de Tziganen van het strijkje het zoo
zoete heimwee in de oogen van mondaine, taartjes
etende dametjes weten te spelen, zoo wordt bij
het spel der Bohemers in echt Tsjechische muziek
(O. v. Smetana, Dvorak), echte volkschmelodische
en rythmische muziek de melancholie in onze
harten of de rappe dans-lustigheid in onze voeten
wakker. Dit is een kracht, die tot medeleven
dwingt met een dieper deelnemen dan met onze
aesthetische zin alleen en het deert ons ten slo tte wei
nig of de toon van Hoffmann (de eerste violist) Wel
eens wat ruw uitschiet en in het vmir van een uit
bundig en soms al te lyrisch spel
nietaltijdevenbeheerschtklinkt.
Het is muziek, vooral muziek,
menschelijk-wild,
menschelijkteeder. Doch dit legt den Bo
hemers ook tevens de restrictie
op alleen muziek te spelen.
Wagen zij zich, om de een of
andere reden, aan b. v. Reger,
eerder noten en arbeid dan
muziek, dan schijnen ze zelf
als verlamd en maken ons den
toch al onaannemelijken Reger,
ondanks een enkele gretig
opgehaalde speelbare passage
(zooals aan het slot van
het Es-dur kwartet) niet aan
nemelijker. Schubert, dat is
muziek voor hen, Beethoven,
de Tsjechen. Aan Smetona heb
ik dezen laatsten Zaterdag
avond de verrukkelijkste indruk
ken bewaard. Hier klonk in
een rijkdom van echt gevoel
en enthousiast spel alles superieur !
ITAL. OPERA. DE DIRIGENT
Trio-avond-v, d. Sluijs,
Beekhuis, Feltkamp.
Een interessante combinatie: fluit, piano, zang
en een interessante avond van muziek voor deze
combinatie bracht dat concert van Maandagavond
ITALIAANSCHE OPERA: LA TRAVIATA
SCÈNE ISTE BEDRIJF
in de kl. z. Concertgebouw. Het trio Feltkamp,
Hanna Beekhuis, To v. d. Sluijs bracht een goed
programma, aangename omstandigheid om onder
te debuteeren. Dit programma bevatte naast een
Weinig gehoorde fluitsonate Van Bach, liederen
met fluit-begeleiding van Salo, Ravel, aria's van
Handel, stukken voor fluit van Roussel,
Spaansche liedjes bewerkt door Joaquim Min en liederen
van Moussorgsky.
Van het kunnen der zangeres
Tp v. d. Sluijs die wij reeds,
niet zoo gelukkig, hadden hooren
debuteeren in de Waalsche Kerk
kon men thans een vollediger
en gunstiger indruk krijgen. Zij
heeft in aanleg een mooie stem
met een fraai timbre en haar
gevoel is zuiver. Zij heeft ook blijk
baar hard gewerkt. Het uitbeel
dingsvermogen is echter nog te
zwak ontwikkeld. In verband
hiermede greep zij met de liede
ren van Moussorgsky en de
Spaansche liederen die eersteen Seroen
of een Janacopoulos waarlijk naar
de voordracht kan beheerschen,
zeker te hoog. Het sternt sym
pathiek, dat de jonge zangeres
waar zij te kort moest schieten
niet door trucs dit gemis aan
gevoelsuitbeelding poogde te be
dekken. Het beste leek zij mij
in Ravel. Het Was jammer, dat hier juist Hanna
Beekhuis als begeleidster op de piano met te
weinig terughouding een en ander bedierf. Haar
spel zal mej. Beekhuis nog geducht moeten herzien.
Het is veel te onsoepel en te schokkerig. Haar
Bydlo" voordracht (van Moussorgsky) was veel te
zwaar op de hand ook let
terlijk : het leek een begra
fenis, deze ,,Ode aan de zware
arbeid" (volgens het program
ma) en ook in de begeleiding
der Spaansche liedjes deed de
pianiste ,veel te luidruchtige
dingen. ??
t De fluitist Feltkamp r blies
wederom een prachtige : f luit.
De delicaatheid van zijn spel
kan een gevaar hebben op plaat
sen waar die niet gevraagd
wordt. In de sonate van Bach
(geen ', Rokoleo-sonate !) krijgt
dit verfijnde musiceeren iets
te gemanieerds. Het prachtigst
was Feltkamp in Ravel. Zijn
fluit laat in die korte inleidende
passage een geheele wereld van
heimwee en melancholie op
leven. Ook de ,,Joueurs de
flüte" van Roussel waren mees
terlijk. Ik denk mij deze Mon
sieur de Pejaudie" alleen iets zwieriger.
Alles bij elkaar een interessante avond en een
zeker Wat beloovend debuut van mej. v. d. Sluijs.
Maazel
De beste pianisten spelen bij ons meestal voor
een vrijwel leege zaa^-terwijl-zij. veet beter
verII
DE TENOR BARRA
MUZIEKHANDEL
PIANO'S l VLEUGELS
A" 1835 D U D A UB D Tel. 443
AchterSt.PiBter4 ". "MIHI UTRECHT
dienden. Maazel speelde voor een vrijwel volle zaa,
terwijl hij veel minder verdiende. (Over de trucs
van een zaal te vullen spreken
wij maar niet).
Voorloopig had Koczalsky het
record geslagen in nonchalant
en slordig pianospelen, meenden
wij. Maazel overtreft hem verre.
Het is niet alleen nonchalant en
slordig, het is vervelend en
aanmatigend bovendien. Zijn dit zoo
de methoden van den heer Maa
zel: mir nichts, dir nichts? Wij
hebben er hem toch niet
omgevraagd. Hoe het ook zij, er valt
weinig verkwikkelijks van dien
avond van gevoelloos, mecha
nisch en zonder eenig
zelfbedwang spelen te vertellen. Het is
geen genoegen te luisteren naar
hard en zacht spel als louter au
tomatische tegenstellingen, noch
naar eel1 systeemloos en
barbaarsch pedaalgebruik (geen pe
daal in Brahms, aldoor pedaal in
Bach !) Deze willekeur in tempo, deze rare vertra
gingen alsof de pianist er eerst over dacht er mee
uit te scheiden, doch dan in godsnaam maar Weer
doorzet, dit slordig phraseeren en af spelen derpassa
ges?maakt tureluursch. Komen daarenboven ook
de smakeloosheden in optima forma: de Es-dur wals
van Chopin a pivot in driekvVartsmaat a Ia
Viennoise gespeeld, een etude van Chopin voor twee
handen, daarna in een linkerhand-wonderbewerking
van Godowsky uitgevoerd, de overbodige chaconne
bewerking van Busoni (waarin de pedaal flink
liggen bleef).
Maazel heeft ons bij voorbaat al een tweeden
avond beloofd. Of hij nu al een Russisch Ameri
kaan heet of een Amerikaansche Rus (zooals hij
in de kranten liet verzekeren) hij zal ons niet
meer interesseeren. Eén avond als deze is ons
al genoeg.
CONSTANT VAN W E s s E M
AAN DE MEDEWERKERS
Brieven en bijdragen bestemd voor het redac
tioneel gedeelte moeten Worden geadresseerd aan
het secretariaat der redactie, Keizersgracht 333,
Amsterdam, zonder vermelding van persoons
namen.
BESTEVARINAS
p.half ons pa.kjf. ,J