Historisch Archief 1877-1940
2528
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
DE GROND VAN ERETZ JISRAËL
doof J. O R N S T E I N?H O O F I N
HET IDEAAL VAN DEN AMSTERDAMSCHEN TRAM-DIENST
Teekening voor de Groene Amsterdammer" door Jordaan
Bij den opbouw van Palestina is het groote
probleem: den grond weder tot eigendom van het
Joodsche volk te maken.
Reeds onder Herzl ? bij het tweede
Zionisten'Congres in 1899?werd dan ook het instrument
geschapen, dat dit doel zou moeten verwezenlijken:
het Joodsche Nationale Fonds voor landaankoop
in Palestina. En waar Herzl van den beginne af
er op uit was, in de op te bouwen Joodsche
.gemeenschap de fouten onzer oude maatschappij
zooveel mogelijk te vermijden, werd in de statuten
van dit J.N.F." van stonde af aan vastgelegd,
?dat de verworven grond heteigendom zoude blijven
van het geheele Joodsche Volk, en nimmer tot
particulieren eigendom zou mogen worden ver
kocht.
Van den beginne af aan heeft het Nationale
Fonds de liefde van het geheele volk gehad, en uit
kleine bijdragen van het volk is het ook gegroeid.
Maar het is wel duidelijk, dat eerst in de laatste
jaren, nu de opbouw van Palestina ernst is ge
worden, het J.N.F, die overwegende plaats
inneemt, die het toekomt. Het Keren Hajessod"
(het Opbouwfonds), d.i. het voor 5 jaren gestichte
fonds dat uit grootere vrijwillige belastingen bijeen
komt en Waaruit het geheele Palestijnsche Budget
gefinancieerd wordt, en het Keren Kajemeth
Lejisraël (het J.N.F.); dit zijn de beide groote
peilers voor het gebouw.
Dien snellen groei der laatste jaren van het
J.N.F, heeft Menachem Oessischkin in de eerste
plaats helpen tot stand brengen. Onder zijn leiding
heeft het werk van het J. N. F. een geweldigen
vlucht genomen; thans eerst begint het Fonds
onder het door Oassischkin uitgegeven parool
van Geöelath Haaretz" (Verlossing van het Land)
?de plaats in te nemen in het opbouwwerk, die
het toekomt.
De heer Oessischkin vertoeft thans, op een
tournee door West-Europa, eenige dagen in ons
land. Hij heeft over de bsteekenis, het werk van
het J.N.F, in den Haag en Amsterdam in openbare
vergaderingen gesproken, en hij heeft deze week
ook een bijeenkomst gehad met vertegenwoordigers
der Pers waar hij op allerlei hem gestelde vragen
inlichtingen gaf.
De eerste vraag door een der journalisten
gesteld: hoe is thans te Palestina de verhouding
tusschen Joden en Arabieren? Voerde ons in
medias res. Weliswaar meer midden in den
algemeenen politieken toestand in Palestina dan in
het eigenlijke Werk van het J.N.F.; maar het een
hangt toch ten nauwste met het ander samen.
De heer Oessischkin antwoordde met een aardige
karakteristiek: in alle andere landen, zeide hij,
spreekt men van het Joodsche vraagstuk in
Palestina van het Arabische vraagstuk !
Dit treft de kern van de zaak: in alle landen
waar een Jodenvraagstuk bestaat gaat men uit
van de eigen bevolking en worden de Joden als
een meer of mind;r hindcrljk , Fremdkörper"
gevoeld ??en behandeld. Doch in Palestina zijn
de Joden het element waarvan men uitgaat, en de
vraag is hier niet: hoe worden de Joden, doch
hoe worden de Arabieren zoo goed mogelijk
geresorbeerd. En dat terwijl de Joden nog altijd
in de minderheid zijn. Maar thans reeds drijft de
Vooruitgang van het land geheel op de Joodsche
energie en stuwkracht.
In dit verband wijst de heer Oessischkin met
een enkel Woord op het voordeel, dat de politiek
van het National Home voor Engeland blijkt op
te leveren, door een vergelijking met Syriëaan te
duiden. En inderdaad ! De toestand in het Fransche
Mandaatgebied illustreert de wijsheid der
Balfourpolitiek al heel duidelijk. Wij hebben te dezer
plaatse vroeger reeds er op gewezen, dat het
Arabische verzet tegen de Balfour-verklaring niet
in de eerste plaats de Joden, doch Engelands
gezag gold. Het is in Engeland een tijdlang mode
geweest tegen de Zionistische politiek" der
Regeering te velde te trekken en de anti-Engelsche
agitatie van het Arabische Nationale Comit
op rekening dezer politiek te schrijven. De Hooge
Commissaris Herbert Samuel heeft zelfs, onder
de suggestie van deze anti-joodsche strooming
de verregaande beperkingen van
Balfourdeclaratie en Mandaat doen vastleggen, die het zgn.
Churchill-Statement" vormen. Maar in Syriëis
van een Joodsch Nationaal Tehuis nimmer sprake
geweest ??geen Balfourdeclaratie kan er de ge
moederen opstandig hebben gemaakt. Toch staat
Syriëthans in lichtelaaie, terwijl in Palestina,
de invloed van het Arabisch Comitéop de Ara
bieren zelfs niet sterk genoeg blijkt om op 2
November Balfourdag" de begeerde onlusten te
verwekken. Syriëheeft den Engelschen getoond
dat het Europeesch-cultureele element waarop
het in Palestina steunen kan, de Joden zijn,
zooals Oissischkin het in 't kort zeide.
Wat zijn de plannen van het J.N.F, voor de
eerstvolgende jaren?" werd er gevraagd.
DE GÉN-MANSWAGEN: MINIMUM PERSONEEL, MINIMUM AANTAL RITTEN'EN MINIMUM SNELHEID!
De immigratie in Palestina bedraagt thans
maandelijks een 3 a 4000, jaarlijks in aanmer
king genomen de 10 pCt. die altijd, in elk immi
gratieland aan Rückwanderung" afvallen,
een 30 a 40.000 man, wat geen gering getal is.
Velen hiervan beschikken over eenige middelen,
doch de meesten komen toch zonder geld, alleen
met hun energie en hun meerdere of mindere
scholing. Die moeten allen gekoloniseerd worden
met geld van de gemeenschap. In landbouw of
industrie. Voor alles in de landbouw, zegt Oes
sischkin. En later nog eens uitdrukkelijk: de land
bouw is onze hoofdtaak, den Joodschen boeren
stand te vormen. Want op den boerenstand rust
de macht van een volk. Een vreemde Intelli
gentsia" die overheerscht, ook al heeft zij zich
sinds eeuwen genesteld in de geestelijke beroepen
en zelfs in de industrie, vat nimmer vasten voet
en kan er na eeuwen bij revoluties nog uitgeworpen
worden (het voorbeeld in het land der Tjsechen
wordt er hier bijgehaald). Slechts de boer is de
ware heer van het land".
En de plannen? Het J.N.F, heeft dit jaar een
inkomen van meer dan Smillioen (260.000 p. st.)
bereikt. Dat is Veel, vooral als men bedenkt uit
hoe bescheiden bijdragen, door busjes, door kleine
giften ter waarde van guldens en centen, dit
bedrag bijeenkomt. En als men daarbij bedenkt
dat het groote Opbouwfonds het Keren Hajessod"
in dezelfde periode ook nog 6.5 millioen ontving.
Toch is het niet genoeg. Op ons program staat voor
het volgend jaar het dubbele 500.000 p. st. Van
onze geldmiddelen hangt af hoeveel wij kunnen doen,
met hoeveel wij ons grondbezit vergrooten kunnen
hoeveel stedelijken grond wij kunnen koopen.
Thans reeds bezit het J.N.F, uitgebreide vlakten
bebouwde en nog te ontginnen grond (waaronder
vooral de Emek Jesreel, het aaneengesloten
grondbezit in de vlakte tusschen Haifa aan de
kust en het gebergte aan de Oostgrens des lands),
ongerekend nog wat het Fonds jaarlijks uitgeeft
aan amelioratie der aangekochte gronden, aan
groote droogleggingen Van moerassen, aan aan
planting van vruchtboomen en aan bebossching,
J. S. MEUWSEN, Hofl. A'DAM-R'DAM-DEN HAAO
DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND
aan irrigatie en anderen aanleg van watertoevoer.
Hoe wordt het grondbeginsel verwezenlijkt
van het J.N.F.: de grond van Palestina moet het
gemeenschappelijk eigendom blijven van het
Joodsche Volk?" luidde een volgende vraag.
Nimmer geeft het J.N.F, grond uit in eigendom.
Het Nationale Fonds staat voor het geheele volk,
het is het geheele volk, en slechts in erfpacht geeft
het zijn grond uit, verkoopen doet het den grond
nimmer.
2 pCt rente, een lage grondrente, wordt hiervoor
betaald, maar de crux van zoovele landen, het
agrarische vraagstuk, wordt erdoor vermeden.
De opstal op den grond wordt natuurlijk wel
eigendom der pachters.
Aan n stelregel houdt het J.N.F, vast,
ook alweder om het ontstaan eener agrarische
kwestie de opénhooping van grondbezit
tegen te gaan: het duldt niet dat zijn pachters
loonarbeiders in dienst nemen. Meer dan zij zelf
en hun gezin bewerken kunnen, mag dan niet
bewerkt worden.
.,Aan Welk der uitersten de toekomst is?" Oes
sischkin acht dit evenzeer een psychologisch als een
sociaal probleem er zijn individualistische natu
ren, die zich nooit of te nimmer in den drang eener
commune zullen kunnen schikken.
BATENBURG & FOLMER
(O. W. FOLMER)
DEN HAAG, HUYQENSPARK 22
SPECIALITEIT:
BERGPLAATSEN VOOR INBOEDELS
MET SAFE-INRICHTINO.
VERHUIZINGEN ONDER GARANTIE
INTERNATIONALE TRANSPORTEN