De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1925 21 november pagina 5

21 november 1925 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

2528 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND DE GROND VAN ERETZ JISRAËL doof J. O R N S T E I N?H O O F I N HET IDEAAL VAN DEN AMSTERDAMSCHEN TRAM-DIENST Teekening voor de Groene Amsterdammer" door Jordaan Bij den opbouw van Palestina is het groote probleem: den grond weder tot eigendom van het Joodsche volk te maken. Reeds onder Herzl ? bij het tweede Zionisten'Congres in 1899?werd dan ook het instrument geschapen, dat dit doel zou moeten verwezenlijken: het Joodsche Nationale Fonds voor landaankoop in Palestina. En waar Herzl van den beginne af er op uit was, in de op te bouwen Joodsche .gemeenschap de fouten onzer oude maatschappij zooveel mogelijk te vermijden, werd in de statuten van dit J.N.F." van stonde af aan vastgelegd, ?dat de verworven grond heteigendom zoude blijven van het geheele Joodsche Volk, en nimmer tot particulieren eigendom zou mogen worden ver kocht. Van den beginne af aan heeft het Nationale Fonds de liefde van het geheele volk gehad, en uit kleine bijdragen van het volk is het ook gegroeid. Maar het is wel duidelijk, dat eerst in de laatste jaren, nu de opbouw van Palestina ernst is ge worden, het J.N.F, die overwegende plaats inneemt, die het toekomt. Het Keren Hajessod" (het Opbouwfonds), d.i. het voor 5 jaren gestichte fonds dat uit grootere vrijwillige belastingen bijeen komt en Waaruit het geheele Palestijnsche Budget gefinancieerd wordt, en het Keren Kajemeth Lejisraël (het J.N.F.); dit zijn de beide groote peilers voor het gebouw. Dien snellen groei der laatste jaren van het J.N.F, heeft Menachem Oessischkin in de eerste plaats helpen tot stand brengen. Onder zijn leiding heeft het werk van het J. N. F. een geweldigen vlucht genomen; thans eerst begint het Fonds onder het door Oassischkin uitgegeven parool van Geöelath Haaretz" (Verlossing van het Land) ?de plaats in te nemen in het opbouwwerk, die het toekomt. De heer Oessischkin vertoeft thans, op een tournee door West-Europa, eenige dagen in ons land. Hij heeft over de bsteekenis, het werk van het J.N.F, in den Haag en Amsterdam in openbare vergaderingen gesproken, en hij heeft deze week ook een bijeenkomst gehad met vertegenwoordigers der Pers waar hij op allerlei hem gestelde vragen inlichtingen gaf. De eerste vraag door een der journalisten gesteld: hoe is thans te Palestina de verhouding tusschen Joden en Arabieren? Voerde ons in medias res. Weliswaar meer midden in den algemeenen politieken toestand in Palestina dan in het eigenlijke Werk van het J.N.F.; maar het een hangt toch ten nauwste met het ander samen. De heer Oessischkin antwoordde met een aardige karakteristiek: in alle andere landen, zeide hij, spreekt men van het Joodsche vraagstuk in Palestina van het Arabische vraagstuk ! Dit treft de kern van de zaak: in alle landen waar een Jodenvraagstuk bestaat gaat men uit van de eigen bevolking en worden de Joden als een meer of mind;r hindcrljk , Fremdkörper" gevoeld ??en behandeld. Doch in Palestina zijn de Joden het element waarvan men uitgaat, en de vraag is hier niet: hoe worden de Joden, doch hoe worden de Arabieren zoo goed mogelijk geresorbeerd. En dat terwijl de Joden nog altijd in de minderheid zijn. Maar thans reeds drijft de Vooruitgang van het land geheel op de Joodsche energie en stuwkracht. In dit verband wijst de heer Oessischkin met een enkel Woord op het voordeel, dat de politiek van het National Home voor Engeland blijkt op te leveren, door een vergelijking met Syriëaan te duiden. En inderdaad ! De toestand in het Fransche Mandaatgebied illustreert de wijsheid der Balfourpolitiek al heel duidelijk. Wij hebben te dezer plaatse vroeger reeds er op gewezen, dat het Arabische verzet tegen de Balfour-verklaring niet in de eerste plaats de Joden, doch Engelands gezag gold. Het is in Engeland een tijdlang mode geweest tegen de Zionistische politiek" der Regeering te velde te trekken en de anti-Engelsche agitatie van het Arabische Nationale Comit op rekening dezer politiek te schrijven. De Hooge Commissaris Herbert Samuel heeft zelfs, onder de suggestie van deze anti-joodsche strooming de verregaande beperkingen van Balfourdeclaratie en Mandaat doen vastleggen, die het zgn. Churchill-Statement" vormen. Maar in Syriëis van een Joodsch Nationaal Tehuis nimmer sprake geweest ??geen Balfourdeclaratie kan er de ge moederen opstandig hebben gemaakt. Toch staat Syriëthans in lichtelaaie, terwijl in Palestina, de invloed van het Arabisch Comitéop de Ara bieren zelfs niet sterk genoeg blijkt om op 2 November Balfourdag" de begeerde onlusten te verwekken. Syriëheeft den Engelschen getoond dat het Europeesch-cultureele element waarop het in Palestina steunen kan, de Joden zijn, zooals Oissischkin het in 't kort zeide. Wat zijn de plannen van het J.N.F, voor de eerstvolgende jaren?" werd er gevraagd. DE GÉN-MANSWAGEN: MINIMUM PERSONEEL, MINIMUM AANTAL RITTEN'EN MINIMUM SNELHEID! De immigratie in Palestina bedraagt thans maandelijks een 3 a 4000, jaarlijks in aanmer king genomen de 10 pCt. die altijd, in elk immi gratieland aan Rückwanderung" afvallen, een 30 a 40.000 man, wat geen gering getal is. Velen hiervan beschikken over eenige middelen, doch de meesten komen toch zonder geld, alleen met hun energie en hun meerdere of mindere scholing. Die moeten allen gekoloniseerd worden met geld van de gemeenschap. In landbouw of industrie. Voor alles in de landbouw, zegt Oes sischkin. En later nog eens uitdrukkelijk: de land bouw is onze hoofdtaak, den Joodschen boeren stand te vormen. Want op den boerenstand rust de macht van een volk. Een vreemde Intelli gentsia" die overheerscht, ook al heeft zij zich sinds eeuwen genesteld in de geestelijke beroepen en zelfs in de industrie, vat nimmer vasten voet en kan er na eeuwen bij revoluties nog uitgeworpen worden (het voorbeeld in het land der Tjsechen wordt er hier bijgehaald). Slechts de boer is de ware heer van het land". En de plannen? Het J.N.F, heeft dit jaar een inkomen van meer dan Smillioen (260.000 p. st.) bereikt. Dat is Veel, vooral als men bedenkt uit hoe bescheiden bijdragen, door busjes, door kleine giften ter waarde van guldens en centen, dit bedrag bijeenkomt. En als men daarbij bedenkt dat het groote Opbouwfonds het Keren Hajessod" in dezelfde periode ook nog 6.5 millioen ontving. Toch is het niet genoeg. Op ons program staat voor het volgend jaar het dubbele 500.000 p. st. Van onze geldmiddelen hangt af hoeveel wij kunnen doen, met hoeveel wij ons grondbezit vergrooten kunnen hoeveel stedelijken grond wij kunnen koopen. Thans reeds bezit het J.N.F, uitgebreide vlakten bebouwde en nog te ontginnen grond (waaronder vooral de Emek Jesreel, het aaneengesloten grondbezit in de vlakte tusschen Haifa aan de kust en het gebergte aan de Oostgrens des lands), ongerekend nog wat het Fonds jaarlijks uitgeeft aan amelioratie der aangekochte gronden, aan groote droogleggingen Van moerassen, aan aan planting van vruchtboomen en aan bebossching, J. S. MEUWSEN, Hofl. A'DAM-R'DAM-DEN HAAO DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND aan irrigatie en anderen aanleg van watertoevoer. Hoe wordt het grondbeginsel verwezenlijkt van het J.N.F.: de grond van Palestina moet het gemeenschappelijk eigendom blijven van het Joodsche Volk?" luidde een volgende vraag. Nimmer geeft het J.N.F, grond uit in eigendom. Het Nationale Fonds staat voor het geheele volk, het is het geheele volk, en slechts in erfpacht geeft het zijn grond uit, verkoopen doet het den grond nimmer. 2 pCt rente, een lage grondrente, wordt hiervoor betaald, maar de crux van zoovele landen, het agrarische vraagstuk, wordt erdoor vermeden. De opstal op den grond wordt natuurlijk wel eigendom der pachters. Aan n stelregel houdt het J.N.F, vast, ook alweder om het ontstaan eener agrarische kwestie de opénhooping van grondbezit tegen te gaan: het duldt niet dat zijn pachters loonarbeiders in dienst nemen. Meer dan zij zelf en hun gezin bewerken kunnen, mag dan niet bewerkt worden. .,Aan Welk der uitersten de toekomst is?" Oes sischkin acht dit evenzeer een psychologisch als een sociaal probleem er zijn individualistische natu ren, die zich nooit of te nimmer in den drang eener commune zullen kunnen schikken. BATENBURG & FOLMER (O. W. FOLMER) DEN HAAG, HUYQENSPARK 22 SPECIALITEIT: BERGPLAATSEN VOOR INBOEDELS MET SAFE-INRICHTINO. VERHUIZINGEN ONDER GARANTIE INTERNATIONALE TRANSPORTEN

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl