No. 2535 DE^GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND UIT DE NATUUR DE VIERVOUW door Dr. JAC. P. THIJSSE We stellen ons veel voor van onze viervouw. Zij ?wordt verzonden aan meer dan achtduizend brave Nederlanders, leden van de Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten, 't Is een in vieren gevouwen ?cartonnetje en n vouw is geperforeerd. Er zijn itenschen,die bij het zien van zoo'n perforatie het heele ding meteen in de prullemand gooien, want dan ziet het er naar uit, dat het geld zal kosten. Inderdaad is dit hier het geval, want de Penningmeester doet met beminnelijken eenvoud aan zijn leden het voor stel, om hun contributie te verhoogen, of eens een fiksche schenking te doen en in ieder geval ook nog leden voorde Vereeniging ?te Werven, want met]onze achtduizend kunnen wij het toch op den duur niet toolwerken. i* Bij wijze van captatip toenevolentiae komt hij eerst met een heel prettige jnededeeling: In de laat ste geschriften onzer Ver eeniging, n.l. in het Jaar boekje 1918?1922 en in de brochure Slechts n op de duizend" hebben wij een overzicht gegeven van de verschillendelbezittingen, welke toenl in eigendom waren verwor ven. De gezamenlijke ?oppervlakte van die ter reinen'bedroeg ongeveer 2700 H. A. en ten behoeve van den aankoop werden leeningen gesloten tot een totaal bedrag van onge veer anderhalf millioen gulden. 'Sinds dien tijd is het grondbezit der Ver eeniging nog j belangrijk toegenomen en thans mag zij zich er op beroemen dat zij meer dan 4000 H.A. van den ' Nederlandschen bodem heeft kunnen be houden ten behoeve van ieder die de natuurstudie of het natuurschoon weet te waardeeren". Het bezit van de Vereeniging is dus met vijftig percent vermeerderd en dat is allemaal betaald ook, hoewel voor een groot gedeelte uit rentelooze voor schotten, door Welwillende vrienden verstrekt. Wat die dertienhonderd hektaren nu allemaal zijn, kan nog niet verteld worden, want er moet nog meer bij en als de bezitters er achter kwamen, dat de Vereeni ging als koopster optreedt, dan konden zij zich wel eens het tegendeel van edelmoedig en tegemoetkomend betoonen. Maar er kan geen bezwaar tegen bestaan, om mede te deelen dat Wij een groot stuk van het schiereiland Ydoorn bij Durgerdam hebben gekocht, waar de kemphaantjes vechten en de sterntjes broeden en waar in Mei de oevers en slootkanten sneeuwwit zien van geurig bloeiend lepelblad. Dat schiereiland krijgt in den loop der jaren een zeer . bijzondere Wetenschappelijke beteekenis, want bij de droogmaking van de Zuiderzee blijft het Pampus als meer bestaan en dan moeten we eens zien wat daar met de planten en dieren gebeurt bij de verandering van brak water in zoet water. En kent ge de aardige boerderij aan de Diepe Steeg bij Rhederoord? Die kon, met het land er bij weieens geëxploiteerd worden als Villaterrein en dat kwam dan pal te liggen tegen ons groot natuurmonument Rhederoord?Hagenau. Welnu, met veler vriende lijke samenwerking hebben wij die boerderij in zijn geheel verworven en die kan nu boerderij blijven zoodat We tusschen ons woud en het reeds bestaande Villadorp een mooie-harmonischen overgang hebben, want Wat is mooier dan graanveld tegen bosch en het rieten dak grijzend tegen de eiken en wilgen? Van Jipsinghuizen en de Cornus suecica vertelde ik WAAR is DIT? u reeds. En dan was er in het hartje van onze Oisterwijksche vennen, vlak bij Choorven en Venkraai een heel donkere en sombere vlek, die is nu ook opgeruimd en we kunnen nu ook het stukje Choorven bewesten de Heisteeg ons eigen noemen . Van het overige moet ik zwijgen en iedereen, die mij kent, weet, hoe zwaar mij dat valt. Wat zou ik graag uitpakken over die honderden hektaren bosch en heide en meertjes en zandverstuivingen, over de wandelruimte, over de gelegenheid voor plant en dier, om zich rustig te ontwikkelen, in volle verscheidenheid. Het lijkt heel wat, vierduizend hektaren, doch het is nog maar n achtste percent van de opper vlakte van Nederland of een vierde deel van het Zwitsersche Nationaal Park. Wij mogen wel trotsch en tevreden zijn, dat wij het al zoo ver hebben ge bracht en dat nog al in tijden van versobering en mismoedigheid en de verheerlijking der productie. Maar wij zijn nog lang niet Waar Wij behooren te wezen. Het Vaderland is nog altijd in gevaar. Nog altijd beseft men niet voldoende dat de woeste gronden ook waarde hebben als zoodanig. Over de waarde van een ontginning kun je een berekening opzetten en die heeft ook wel eens een verrassende, ontstellende uitkomst. Maar een hei, een veen, een plas, een duin, die we om huns zelfs wil laten bestaan zooals ze zijn,daar kunnen we geen berekening over maken en toch vormen ze een belangrijk deel van de schatten van ons land. Met het schoon der bosschen is het iets anders. Wij weten thans, dat wij onze bosschen kunnen laten gedijen tot volle pracht en tegelijk er redelijke opbrengsten van verkrijgen, zonder dat de oorspronkelijke flora eiifatina er onder te lijden heeft, zoo zelfs, dat de planten en dieren, die tegenwoordig onder ons onbekende impulsen en buiten toedoen van den mensen zich over de wereld trachten te ver spreiden, daar niet in worden gehinderd. Voor mij ligt hier het zwaarte punt vanwat We soms nog al eigenaardig natuur bescherming" noemen. Daar komt dan nog bij dat onze vierduizend hektaren een heerlijke gelegenheid geven tot wandelen. De automo bielwegen gaan er langs, niet er door. Naar een van onze schilderachti gste geheime bezittingen leidt het mooiste rijwiel pad van Nederland; ik bedoel niet alleen het rijvloertje, rnaar ook het landschap. Als eens de Middagter allee moet vallen dan is inmiddels op onze terreinen een beukenlaan gevormd die ons ruimschoots kan troosten over dat verlies. Op onze viervouw ziet ge hem in zijn opkomst. En dubbel en dwars zult ge van dit alles genieten, wanneer de plannen, waaraan we thans Wer ken en die al voor een groot deel tot uitvoering zijn gekomen, geheel ver wezenlijkt zullen zijn. Tot nu toe hebt ge meestal ge wandeld op een andermans grond en die kon er na tuurlijk mee doen wat hij wilde. Thans ligt het aan u, om u te kunnen verheugen in eigen bezit. Devierduizend hektaren van thans kunnen binnenkort weer vermeer derd worden met vijftig percent en dan is ook de tijd gekomen, om eens een kaartje van Nederland te tee kenenen daarop precies aan te wijzen de veilige, voor goed verzekerde wandelruimte in Nederland, meteen de veilige woonplaatsen van onze merkwaardigste plan ten en dieren, de duidelijkste voorbeelden van den bouw van onzen vaderlandschen bodem. Daarvoor wordt thans steun gevraagd en de viervouw vertelt u daar meer van. Mocht onder mijn lezers nog een niet-lid der Vereeniging tot Behoud van Natuur monumenten zijn, dan vrage hij zoo'n viervouw aan bij den Penningmeester Mr. P. O. van Tienhoven. Heerengracht 266, Amsterdam. Het invulformulier voor de prijsvraag van den Nederlandschen Uitgeversbond staat op pag+ 3 van het groene omslag