Historisch Archief 1877-1940
No. 2536
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
19
OP DEN ECONOMISCHEN UITKIJK
door Jhr. Mr. H. SMISSAERT
FUSIE VAN DE VER. VAN NED. WERK
GEVERS, HET CENTR. INDUSTRIEEL
VERBOND EN HET NED. VERBOND
VAN FABRIKANTENVEREENIOINGEN.
EEN ALGEMEEN COMITÉVAN VERZET
TEGEN PROTECTIE."
In de voorrede, die N. O. Pierson op verzoek der
samenstellers schreef tot den Gids der Nederlandsche
Weldadigheid" vertelde hij, dat hij eens op bezoek
was bij een vriend, die zijn studeerkamer had aan de
achterzijde van een der huizen op een Amsterdamsche
gracht; uit een raam dier kamer zagen zij den kleinen
tuin van het huis en daarnaast, links en rechts,
door schuttingen gescheiden, de andere stadstuintjes
en nog weer heel een reeks, die in 't verlengde der
vorige lagen. Pierson's vriend slaakte de verzuchting,
dat het zooveel mooier en beter zou zijn, wanneer al
die tuintjes n groot park vormden, waarin de be
woners van al die huizen wandelen konden ! Doch
Pierson en hij zagen wel in, dat dit eeuwig een vrome
wensen zou blijven. Wij zijn nu eenmaal een
schuttinglievend volk".
Men begrijpt, waarom Pierson hieraan herinnerde en
hierop wees, toen hij over onze vaderlandsche armen
zorg iets te zeggen had. Gelukkig is, sedert dien, op
dat terrein menige schutting gevallen, zijn althans de
afzonderlijke erven niet meer zoo streng gescheiden.
Maar op hoeveel gebieden zijn ze nog veelvuldig en
staan ze nog overeind! Wij hechten nu eenmaal heel
veel aan souvereiniteit in eigen, kleinen, soms heel
kleinen kring. Het valt ons bezwaarlijk, ons te schikken
in een ietwat ruim verband. Staat in eenige organisatie
iets ons niet aan (en wij zijn zeer critisch),dan richten
wij daarnaast of daartegenover onze eigene organisatie
op, Waarin wij dan alles naar eigen inzicht inrichten.
Met de lieden naast ons kunnen wij dan desnoods
samenwerken, maar al te ver moet dat ook al niet
gaan, want onze dierbare onafhankelijkheid is met
nauwe samenwerking niet wel vereenigbaar, immers die
vordert, dat men bereid is iets prijs te geven van de
liefhebberij om alles puur en totaal op eigen trant te
doen. Eendracht maakt macht" is de
oud-vaderlandsche leus, maar hoe noodig was en is het dan ook,
om ons altijd weer aan die leus te herinneren ! Voor
allerlei maatschappelijke belangen hebben wij altegaar
verschillende vereenigingen, bonden, organisaties met
allerlei uiteenloopende beginselen, standpunten, doel
einden, oogmerken en middelen. Een schuttinglievend
volk inderdaad !
Het is daarom een niet zoo veelvuldig voorkomend,
doch dan ook des te heugelijker en belangrijker ver
schijnsel, Wanneer men op organisatorisch gebied ten
onzent verbindingen ziet tot stand komen en dat wel,
niet omdat de nood der omstandigheden de hier
blijkbaar heerschende wet der scheiding breekt, doch
uit het besef dat samengaan of liever eenheid beter
is dan elk zijn eigen weg volgen. En het is daarom,
dat ik op zulk een tweevoudig recent verschijnsel
hier Wijzen wil: 1°de Vereeniging van Nederlandsche
Werkgevers, het Centraal Industrieel Verbond en het
Nederlandsen Verbond van Fabrikantenvereenigingen
vormen thans het Verbond van
NederlandscheWerkgevers"; 2°de Vereeniging Het Vrije Ruilverkeer"
heeft hare statuten en haar naam gewijzigd, opdat
onder de nieuwe regeling en den nieuwen naam zij en
het Algemeen Comitévan verzet tegen protectie" tot
ne organisatie zouden samensmelten. Het loont de
moeite, even na te gaan wat het sloopen van deze
schuttingen beteekent.
De Vereeniging van Nederlandsche Werkgevers
dagteekent reeds van het voorjaar 1899; zij werd
opgericht, omdat onder Twentsche industrieelen (die
dadelijk instemming vonden bij vele elders ge
vestigde ondernemers) het besef levendig was
geWorden, dat Regeering en Volksvertegenwoordiging
bij de voorbereiding en vaststelling van voor de
nijverheid gewichtige regelingen te weinig rekenschap
hielden met de belangen der nijverheid, gelijk die door
industrieelen werden begrepen en dat wel, doordat
deze industrieelen eene organisatie misten, die stelsel
matig kennis nam van ingediende wetsvoordrachten
en andere ontworpen regelingen en die dan het oordeel
der georganiseerden ter kennis van Regeering en Par
lement zou brengen. De aard dezer Vereeniging wordt
dus juist gekenschetst als men haar noemt een
studieen propaganda-club; haar bureau heeft voortdurend
kennis genomen van alles wat op wetgevend gebied
als voor de nijverheid belangrijk aan de orde werd
gesteld; haar bestuur en haar ledenvergadering hebben
nooit verzuimd hun inzicht omtrent de telkenmale
zich voordoende aangelegenheden kenbaar te maken.
Toen in oorlogstijd de wetgevende machine op sociaal
gebied vrijwel stilstond en allerlei nijpende vraag
stukken van commercieelen en economischen aard
om eene oplossing vroegen, onderging deze Vereeniging
daardoor (tijdelijk) eene voor de hand liggende wijzi
ging: hare leden verwachtten van hunne organisatie,
dat die zich aan bemoeiing met de oplossing van de
nieuwe vraagstukken niet zou onttrekken, hetgeen
zij dan ook allerminst deed en zelfs leidden hare
bemoeiingen ertoe, dat het ledental sterk steeg. Dtch
toen allengs het oorspronkelijke Werk weer meer en
meer moest Worden ter hand genomen, ging rnen er
toe over dat werk uitsluitend aan de Vereeniging op te
dragen en voor de behartiging van economische
belangen, die toch ook gewenscht bleef, eene nieuwe
organisatie in het leven te roepen: het Centraal
Industrieel Verbond, hetwelk, uit denzelfden kring
voortgekomen, als zuster- (of zoo men v, il, dcchter-)
instelling in nauw verband met de oudere insklling
Werkte.
Het Nederlandsch Verbond van Fabrikanten
vereenigingen was, gelijk de naam aanduidt, anders
bedoeld dan de (veel oudere) Vereeniging", n.l. als
eene centrale voor reeds georgar iseerde fabrikanten,
Wat echter niet wegnam, dat tot dit lichaam ook
persoonlijke leden toetraden. Ook deze centrale kan
als studie- en propagarda-organisatie worden aan
geduid. Dcch tegenover die gelijkheid in streven
waren er verschillen in opvatting en Werkwijze, o.a.
dit: dat men hier zoowel de sociale als de economische
vraagstukken binnen zijn gezichtskring betrek. Doch
van zoo groot gewicht Waren die verschillen niet of de
vraag rees en uitte zich allengs sterker, of niet eene
fusie mogelijk en gewenscht ware. Tot die fusie is
men dan nu gekomen: de Vereeniging van Neder
landsche Werkgevers heeft hare statuten gewijzigd
en zich tot Verbond v. N. W." verdoopt. Haar
standpunt" is in de statuten van het verbond ge
handhaafd, waaruit blijkt dat de vroeger bij het Ned.
V. v. F. V. aangeslotenen togen dat standpunt geen
bezwaar hadden en dat de oude formule ook in de
toekomst als toetssteen zal gelden. De schutting is
gevallen. Gelukkig, want het is een publiek belang dat,
als de" stem der werkgevers in de ministeriede
departementen en in 's lands raadszaal Wordt ge
hoord, niet vele stemmen zich uiten. Niet vele",
want na deze ne gesloopte schutting blijven er
nog eenige over....
Anders staat het met de verdediging van de
vrijhandels-beginselen of, wil men, het verzet tegen
protectie. Sedert tientallen van jaren kennen wij
reeds op dit terrein de Vereeniging Het Vrije Ruil
verkeer", die met meer kracht, als de Wijziging van
onze handelspolitiek een actueel vraagstuk werd
(1904, 1911, 1924)maarookinrustigertijden?voort
durend de zaak van het vrije ruilverkeer bepleitte
door hare blaadjes", welker aantal het cijfer van
250 reeds te boven gaat en die gezamenlijk een waar
handboek Vormen. Nu deed zich n bij den strijd in
1911 n in 1924 dit eigenaardige voor, dat naast en
buiten deze Vereeniging spontaan eene actie opkwam,
uitgaande van gelijkgezinden, die echter, klaarblijke
lijk, de propaganda op ook nog wel andere wijze
wilden gevoerd zien dan waarop dit door de
vereeniging werd gedaan. In 1911 Was 't het
Anti-TariefwetComité, dat zeer krachtig getuigde; in 1924 deed liet
Algemeen Comitévan Verzet tegen Protectie zijn
stem hooren. Eerstbedoeld comitéheeft zich ont
bonden nadat het zijn taak volbracht achtte; het
jongere (Alg. C. v. Verzet) heeft aanraking met de
Vereeniging gezocht; de vrucht daarvan is geweest
eene statutenwijziging, waarbij met name de middelen
tot bereiking van het doel, dus de propaganda
middelen, ruimer Werden omschreven. Ook hier was
naamswijziging eene aanduiding van fusie. De nieuwe
organisatie zal dus de krachten, die in de Vereeniging
en in het comitéWerkzaam waren, bijeenbrengen en
bijeenhouden en zal beider werkwijzen toepassen. Te
voorzien is, dat de actie, tot nog toe door beide
afzonderlijk gevoerd, nuttiger effect zal hebben, nu
zij uit n hoofdkwartier uitgaat. Want in zake actie
kan men het wiskundig monstrum verdedigen dat,
wanneer a en b niet meer a n b doch samen c zijn,
c grooter is dan a + b l
Stelt men de vraag, of de noodzakelijkheid van
verzet tegen protectie ten onzent en ten huidigen dage
van dien aard is, dat er aanleiding bestaat tot een
serrer les rangs" van hen, die tegen bescherming
overwegend bezwaar hebben, dan behoef ik wei niet
op teekenen der tijden te wijzen, die eene volkomen
bevestigende beantwoording van die vraag buiten
twijfel stellen. Het is goed, dat deze schutting zij
stond nog maar kort overeind, anderhalf jaar onge
veer ! met spoed is gesloopt.
Voorbeelden wekken, leeringer. trekken". Er
blijft nog een en ander te doen over voor hen, die
inzien dat inderdaad alleen eendracht macht maakt,
dat fusie van gelijkgezinde organisaties de kracht der
gecentraliseerde werkzaamheid verhoogt, dat voor
het opruimen van staketsels er altijd wel een weg is
te vinden wanneer maar de goede wil niet ontbreekt.
Maar het is juist die goede wil, waaraan het veelal
hapert. Persoonlijke gevoeligheden, voorliefde voor
de eigen opvatting, gemis aan waardeering voor
buurman's aanleg.... wij zijn nu eenmaal een
schuttinglievend volk.
DIERSTUDIE: PELIKAAN
Teekening voor de. Groene Amsterdammer"
door H Verstijnen
,,üe biulcug Hoelzel, van de Universiteit van Cliicago,
heeft liet[iecord verbeterd door 41 dagen te vasten"
(Dagbladbericht)
DE HONGERKUNSTENAAR NA
AANNÉME!"
IE UWE UITGAVEN
De lichamelijke opvoeding van het Kind, door
Dr. CÜRN. DE LANÜE en Prof. BIEDI:HT. Met 1/1
afbeeldingen 7e druk. Goedkoope uitgave.
Een zeer goedkoope uitgave van bovenstaand
bekend werk kwam van de pers.
Het Kind, wat de lichamelijke opvoeding betreft,
wordt behandeld van de geboorte tot het volwassen
is, zoowel in gezonde dagen, als bij ziekte. Van
alwijkingen, zoowel geestelijke als lichamelijke, wordt
een overzicht gegeven, en telkens erop gewezen dat
tijdige herkenning aanleiding zal zijn tot liet nemen
van maatregelen, welke tot heil van het Kind zijn.
De uitvoering is zeerverzorgd hetwerk verscheen
in groot formaat en is 450 pagina's groot. De
illustraties zijn met zorg gekozen, zocdat deze de
waarde van het geheel verhoogen.
Uitgave?H. Meulenhoff^te^ Amsterdam.
r©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©@©©©©
© TRANSPORT Mij HOLLAND"!
(JWeesperzijde 94 AMSTERDAM|
«, ©
©
©
©
©
©
©
©
l
©
©
; Telefoon 51271 Tel.-Adres Transport"©
[Verhuizingen, ook per gesloten auto- |j
verhuiswagens met aanhangwagen. Bin- ©
nen een rayon van 80 Km. bespaart ©
men Hotelkosten
BEHANGERIJ en STOFFEERDERIJ |
Bewaarplaatsen voor Inboedels©
'MachinaleStofreiniging