No. 2537 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND l! AAN DE DROOOKAST HET EERSTE GEMEENTEWASCHHUIS door E. TIDEMAN Vroeger waschte iedereen thuis zelf of liet het in huis doen. Daarna kwam het bleekersgilde en nog later verrezen de stoomwasscherijen. Daar konden alleen de gegoeden van profiteeren, de huismoeders in de volkswijken bleven de Wasch zelf doen, maar op welk een wijze, nood gedwongen door de slechte huisvesting ! Het was Mevrouw Schook-Haver die de eerste poging deed om daarin verbetering te brengen. De overheid Werkte echter niet mee en een poging om op coöperatieven grondslag in 1895 te beginnen had evenmin succes. Door een drang vanuit de vrouwen zelf kocht de Gemeente in 1912 de waschinrichting aan de Jacob Catskade. Ofschoon deze wasscherij aan alle technische eischen voldeed had ze geen succes, want de vrouwen wilden zelf hun wasch blijven doen, ze wenschten niet het aan een wasscherij over te laten, en zoo groeide de gedachte van een waschhuis . De Raad gaf de voorbereidende maatregelen geheel in de hand van een vrouwen commissie en zeer terecht. Die commissie onder leiding van Mevrouw Pothuis-Smit. heeft hard gewerkt. In het gebouw Electra werden de eerste proeven genomen om te zien of het idee werkelijk ingang zou vinden bij de vrouwen; 124 vrouwen werkten mee en 122 bleken voor een openbaar waschhuis te zijn. Bij hun kleine linnenvoorraad ondervonden ze onmiddelijk wat het beteekent om na een paar uur hun geheele vuile wasch schoon mee naar huis te kunnen nemen, tot zelfs spreien en dekens toe. Hun waardeering had dan ook hoofdzakelijk betrekking tot de drooginrichting. En zoo is nu hun wensch vervuld. Op 19 Dec. is het Eerste Gemeentewaschhuis te Amsterdam door Wethouder de Miranda officieel geopend. Over de inrichting, die we op 22 Dec. konden bezichtigen voordat ze in gebruik werd genomen het volgende: «Het waschhuis is gelegen aan de Linnaeusstraat 191, op het terrein der voormalige oostergas fabriek. Het bestaat uit 2 vleugels. Elk der vleugels bevat 8 waschcellen, elk bevattende een kleine waschmachine, een waschkuip en de noodige aanvoerbuizen voor warm, koud water en stoom. Buiten de waschcellen zijn 2 centrifuges en 2 dubbele droogkasten opgesteld benevens zeep-, stijfsel- en blauwselbak en een wringer voor het stijfselgoed. Bij het binnenkomen wordt iedere wasch ge wogen; het maximum mag zijn 15 K.G. Het tarief daarvoor is voorloopig op ? 1.25 gesteld met inbegrip van alle benoodigdheden. De vrouwen zullen zelf de machines leeren bedienen, waarvoor voorloopig vakkundige hulp aanwezig is. ledere vrouw mag een waschcel l'.'2 uur gebruiken. Zij ontvangt de sleutel van een kastje om haar i kleeren te brengen in een wacht- en kleedlokaal. f In een aanbouw is beneden berging voor sportj wagentjes,fietsen enz. en verder, de machinekamer noodig voor de beweegkracht en verwarming. Op de werking van de droogkasten willen we nog even de aandacht vestigen. Nadat door het personeel de Wasch in de centrifige is voorgedroogd, kan het door de vrouwen zelf daarin worden opgehangen. Een lat die vol is loopt automatisch naar achteren in de verwarmde ruimte en valt eveneens automatisch van het rek aan het eind van de kast, waar het wordt opgevangen. Wat dus een tijdbesparing ! In een paar uur de wasch schoon en droog mee naar huis! En op een hygiënische wijze ! Een woord van hulde aan het Gemeentebestuur van Amsterdam in 't algemeen en de vrouwen commissie in 't bijzonder is hier zeker op zijn plaats. Moge spoedig een tweede noodig zijn door een ruim gebruik; dat is de beste vorm van waar deering van de vrouwen die ingezien hebben dat een goede waschbehandeling een bijdrage is tot bevordering der volksgezondheid. Leeraressen der vakscholen maakt allen propa ganda bij uwe leerlingen der volksklassen en gaat met de ouderen op de schoolreisjes eens een kijkje nemen ! VAN ALLES WAT Huishouding en Techniek. In Koningsbergen is door de Duitsche huisvrouwenvereeniging een tentoonstelling gehouden, die den naam droeg Huishouding en Techniek". Als tegenstelling had men een hedendaagsche keuken en een toekomstkeuken ingericht, om goed duidelijk te maken, welk een vooruitgang de techniek op het gebied der huishouding heeft te weeggebracht. In de hedendaagsche keuken stond naast de groote gashaard een klein gas-spaarkacheltje. Aan de groote kachel was een heetwater automaat verbonden, waardoor het mogelijk is, op eenvoudige wijze, zonder veel gebreek, centrale verwarming te laten maken. Verder vond men ijj deze keuken alle huishoudelijke voorwerpen, die de moderne huisvrouw tot heden noodig heeft gehad. In de toekomstkeuken wordt alles door electrische kracht gedaan. Inplaats van de gashaard een electrische kookkachel. Boven een groote ruime gootsteen was een heetwatersproeier aan gebracht waar alle vaatwerk, zonder dat men het behoeft te hanteeren, wordt schoongespoeld. Koffiemalen, broodsnijden, vleeschbraden, aman delen pellen en malen, snijboonen snijden, uien snipperen, groentesnijden, koffiebranden, enz., in deze toekomstkeuken wordt alles automatisch en vlug gedaan. In de provisiekamer heeft men geen ijskast meer noodig, want de electrische koelkast heeft die taak overgenomen, waardoor de vliegenkast, vliegendeksels, boterkoelers enz. tevens bediend worden. Naast de keuken en provisiekamer volgde de linnenkamer met strijkijzer, mangel en naai machines, vanzelf sprekend electrisch verwarmd of in beweging gebracht. Inde waschkeuken, rondom betegeld, werd door de allernieuwste machines alles zoo vlug en af doende behandeld, dat men in n dag de wasch van de bast, door de wasch(t), in de kast kan krijgen. Ook aan de huishouding op het land is bijzon dere aandacht gewijd, daar men pp afgelegen buitenplaatsen veel meer alles zelf in huis moet doen. Bijv. een electrische bakoven om brood te bakken; een kast, om vleesch en wild te rooken, een aparte machine om nudeln (typisch Duitsch meelgerecht) te maken; vruchtenpers, een appa raat om eieren en allerlei levensmiddelen lang versch te houden, kortom alles, wat de huisvrouw buiten, haar taak kan helpen verlichten. Leerlingen der Kook- en Huishoudschool waren steeds bezig met kooken, bakken, braden, wasschen mangelen, strijken en naaien, om van alles de praktijk aan te toonen, terwijl ervaren huisvrou wen de noodige uitleggingen gaven. In een bureau er naast waren allerlei boeken en handleidingen te verkrijgen en steeds personen aanwezig, die bestellingen konden opnemen en toelichtingen geven. Deze geheele tentoonstelling had geen commercieelen opzet, doch de bedoeling der huisvrouwenvereeniging was niet anders dan om de over belaste vrouwen te helpen en haar den weg te wij zen, hoe zij haar taak kunnen vereenvoudigen. Hotelopleiding. Reeds jaren lang bestaat er in Düsseldorf een Hotelhochschule, die voornamelijk beoogt, hotcldirekteuren, leiders, te vormen. In Bern, Lausanne en Luzern bestaan scholen, waar, in een cursus van 10 maanden opleiding wordt verstrekt voor alles, wat met het hotelbedrijf in verband staat. Vele hoteliers zenden hun zonen daarheen. In Orselino, een bekend plaatsje in Tessino, wordt thans een dergelijke school geopend in het voormalige hotel Liebermann. De eigenaar, die in Minusio reeds een dergelijke school op beschei den schaal begonnen is, hoopt weldra een goed bevolkt instituut in Orsilino te kunnen exploiteeren, nu de betrekking van hotelier weer winst gevend begint te worden, dank zij het zich uit breidend toerisme. In Zwitserland heeft men vele hotels met uitAAN DE WASCHMACH1NE sluitend vrouwelijke bediening. Deze vakscholen zijn dus zeker ook voor vrouwen van belang. Het Internationaal Congres van Hoteliers, in September j.l. in Scheveningen gehouden, werd bezocht door afgevaardigden uit 17 verschillende landen. Wel een bewijs hoe het reizen en trekken. weer opleeft. Een Vrouwenhotel. Voor eenige jaren werd in Toronto een vrouwen hotel geopend. Niet alleen dat de architecto nische leiding bij een vrouw berustte, ook de ge heele inrichting werd, voor zoover dit mogelijk was, door vrouwen uitgevoerd. Het geheele bedrijf wordt door vrouwen gaande gehouden en er worden slechts vrouwelijke bezoeksters toegelaten. De triomf, die daarover in de vrouwenwereld gevoeld werd, duurde echter maar kort, daar dit hotel, niettegenstaande matige prijzen en voortreffe lijke bediening, niet renderrie. Het bleek, dat het afscheidings-systeem niet animeerend werkte, vooral niet op het jongere geslacht. Men heeft daarom eenigszins getransigeerd en er een ge trouwd hotel van gemaakt, d.w.z. dat er ook echt paren worden toegelaten, doch geen heeren alleen. Om aan de oorspronkelijke bedoeling te blijven beantwoorden, is er toch nog een aparte salon en restaurant, waar alleen dames toegang hebben. NELLY ZONLICHTHEIDE EEN SYMPATHIEK BOEKJE De bestrijding der tuberculose is in ons land van alle zijden flink ter hand genomen en de beste krachten geven zich met liefde aan dit nobele Werk. Maar het particulier initiatief schiet in ons geheele land te kort. Niet alleen de verpleging van tuberculose-lijders vraagt. veel geld, maar ook de nazorg?een belangrijk onderdeel van de bestrijding eischt geld, en weer eens geld. Het is de bedoeling van een door Mevrouw Stiemens?Hopman, de doktersvrouw uit het Zuiden, geschreven boekje om hierop nog eens de aandacht te doen vallen en particulieren en autoriteiten te doen zien hoe gewenscht het is, dat met nog milder hand de tuberculose-bestrijding wordt geholpen. In een novelle vertelt mevrouw Stiemens-Hopman van Lichterheide,hetdorp,waar een met werkkracht bezield dokterspaar terecht komt, en waar de tuberculose op ontstellende wijze haar slachtoffers maakt. Dr. van Vloten en zijn vrouw voelen zich een oogenblik machteloos.. maar beginnen dan energiek den strijd tegen het verderf. Het boekje is verschenen onder den titel: Zonlichtheide" bij de uitgevers van Holkema en Warendorf te Amsterdam, die een belangrijk deel van de opbrengst ter beschikking stellen van de vereeniging tot bestrijding der tuberculose. A. DRINK WEINIG MELK maar goede melk, van betrouwbaar GEZOND vee. HOFSTEDE OUD-BUSSEM. Kerkstraat 187. Tel. 49344.