Historisch Archief 1877-1940
No. 2537
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
l?
DIERST U DIE: UILEN
BOUWT INMET
\ rr\tt'i/i>i'it
OOSTERPARK
Een slang zou s Treken? -- och, weineen!
Zingt Vrij-en-Vroom in koor,
En toch, dit zeldzaam phenomeen
Komt taamlijk dikwijls voor.
CONVERSIE VAN AANDEELEN NATIONAL
BANK OF SOUTH AFRICA
door PAUL SABEL
De bankconcentratie is een verschijnsel van in ter
nationalen aard en houdt nog steeds aan, ook al zijn
er velen, die oog hebben voor de nadeelen, die daaraan
naast ook onmiskenbare voordeden verbonden zijn,
Ongetwijfeld is het laatste woord te dien opzichte
nog niet gesproken, maar voorloopig heeft men in
ieder geval rekening te houden met het feit, dat het
streven naar fusie en uitbreiding bij de banken voors
hands geenszins nog tot staan is gebracht. Een voor
beeld daarvan uit den laatsten tijd vindt men in
de stichting van de Barclays Bank (Dominion,
Colonial ans Overseas) als dochterinstelling van de
bekende Barclays Bank Ltd. te Londen, n der
Engelsche big five". Reeds uit deze aanduiding
alleen kan men weten te doen te hebben met een
der machtigste geldinstituten ter wereld, daar het
natuurlijk niet zoo gemakkelijk te bereiken valt met
de Midland Bank, de National Provincial Bank.
Lloyd's Bank en de Westminster Bank, in n adem
genoemd te worden. Barclays heeft dan ook een
kapitaal van £ 15.592.372 en reserves ten bedrage van
£ 9.250.000, behalve nog verschillende bedrijfsreserves.
Op 30 Juni j.l. beliepen de deposito's der instelling,
die in Engeland en Wales ruim 1800 bijkantoren
bezit, circa £ 300.000.000. De bank maakte het vorige
iaat' (zooais bekend Worden de resultaten der Engel
sche banken onmiddellijk na afloop van het bedrijf jaar
gepubliceerd) een winst van ongeveer £ 2.290.000,
waaruit zij op hare aandeelen B" en ,,C" een di
vidend van 14pCt. kon declareeren, evenals zij ook
over 1924 had gedaan.
Doch behalve, dat Barclays zelt een bloeiend bedrijf
heeft, is zij ook bij verschillende andere instellingen
zeer nauw betrokken. Zoo is dit het geval met de
British Linen Bank te Edinburgh, welker kapitaal
en reserves £ 2.750.000 bedragen en met de Union
Bank of Manchester Ltd. met kapitaal en reserves
ten beloope van totaal {1.275.000.
Door de oprichting der Barclays Bank (Dominion
Colonial ans Overseas) krijgt zij thans ook een prach
tige koloniale organisatie. Deze nieuwe
dochterinstelling ontstaat uit de fusie van de reeds van 1836
dagteekeneiide Coionial Bank, die aanvankelijk alleen
in Britsen West-lndiéwerkte, maar sedert de oorlogs
jaren ook in Nigeria, de (ïoudkust, Sierra L-eone en
elders in West-Afrika gevestigd is, met de
AngloEgyptiun Bank en de ook hier ie lande goed bekende
Nationale Bank of South Africa. De Colonial Bank,
die ook een kantoor te Hamburg heeft, staat in nauwe
relatie tot de Bank of Montreal, waardoor deze
INLICHTINGEN VERSTREKT DE DIRECTIE
TEIEF.INT. Nf 6538
instelling eveneens^tot het concern van Barclays
behoort.
De derde instelling, welke in de Ha re la y s Dominion
wordt opgenomen, is de hier te lande góéd bekende
National Bank of South Africa. Het is ongetwijfeld
niet toevallig, dat de aandeelen dezer instelling hier
officieel genoteerd zijn. Immers namen de oprichters
dezer instelling in 1801 de concessie over, die door
de regeering Oer Zuid-Afrikaansche Republiek o.a.
aan ue Amsterdamsche firma Lahouchere, Ovens
en Co. was verleend. De instelling heeft langen tijd
een officieus karakter gedragen, doordat zij als
kassier der Transvaalsche regeering optrad en ge
rechtigd was tot uitgifte van bankbiljetten, welk recht
echter door invoering van de hankwet van 1022 is
komen te vervallen. Door overname achtereenvolgens
van de National Bank of Orange River Colony,
van de Bank of Afrika Ltd. en van de Natal Bank
Ltd. kreeg de instelling groote uitbreiding, zoodat zij
in Zuid-Afrika meer dan 300 kantoren bezit. Ook
heeft zij vestigingen te Londen en te New-York.
In normale tijden kon de instelling steeds behoorlijke
dividenden uitkeeren, maar zij heeft de gevolgen van
de na-oorlogs-crisis in die mate ondervonden, dat
haar reserve verloren ging en bovendien nog 30pCt.
van haar kapitaal moest worden prijsgegeven,
waardoor dit van £ 2.065.000 tot £ 2.075.500 terugging.
Intusschcn is zij er na 1023 weder in geslaagd een
reserve van £ 300.000 te vormen, maar tot hervatting
van dividenduitkeering kwam het tot dusverre niet.
Het is te begrijpen, dat de nieuwe instelling, welke
aldus uit de fusie der genoemde overzeesche banken
ontstaat, een zeer nuttig apparaat voor de toch reeds
zoo uitmuntend toegeruste Barclays Bank zal worden.
Van het kapitaal van Barclays Dominion,datbepaald
is op i 10.000.000, wordt" voorloopig £.6.975.000
uitgegeven, verdeeld in £ 1.703.000 volgestorte 8pCt.
cumulatief preferente aandeelen, van £ l elk,
/ 2.682.500 A" shares van £ l elk en £ 2.500.000 B"
shares van i 5 elk, w'aarop i l per share gestort.
Reeds dadelijk kan met een reserve van £ 1.000.000
worden aangevangen.
De houders van aandeelen National Bank of South
Africa ontvangen voor elk aandeel van / 7 (waarop
de nominale waarde na de reorganisatie van 1923
is teruggebracht) £ 2 8 pCt. cumulatief preferente
aandeelen en £ 5 A" shares van Barclays Dominion.
Voor de Nederlandsche houders van aandeelen
National Bank of South Africa opent het Neder
landsche Administratie- en Trustkantoor een
afdeeling, voor de nieuwe waarden, waartegen zij uit
geeft certificaten aan toonder voor de preferente aan
deelen in coupures van £ 100 en £ 10 en certificaten
aan toonder voor de ,,A'' shares in coupures van
£ 100 en / 25.
Het komt ons voor, dat aandeelhouders der Natio
nal Bank of South Africa over de totstandgekomen
fusie tevreden kunnen zijn. Immers ontvangen zij
thans voor hun aandeelen, waarop de laatste jaren
geen dividend werd uitgekeerd en waarvan het
voorshands geenszins zeker was^ dat zij voor een
dividend in aanmerking zouden komen, vooreerst
een gedeelte in 8pCt. cum. preferente aandeelen
en verder voor een deel in ,,A" shares, die althans
gode kans op dividend bieden, al heeft de president
der laatstgehouden vergadering van aandeelhouders
der National Bank of South Africa te kennen gegeven,
dat men er wel rekening mede moest houden, dat
voorloopig een conservatieve dividendpolitiek zal
worden gevolgd. In ieder geval is het voorde Naticma
Bank of South Africa een groot voordeel te worden
opgenomen in een zoo sterk concern als dat van Bar
clays, dat door de oprichting der nieuwe
dcchtcrinstelling in nog gunstiger conditie ki mt te
verkeeren, daar zij thans over een apparaat beschikt,
dat een groot deel der Kngelsche koloniën bestrijkt.
Men kan dan ook aannemen, dat de aandeelhouders
der National Bank of South Africa algemeen van de
aangebeden gelegenheid tot omwisseling gebruik
zullen maken. Het staat niel vast, wal zal geschieden
met de aandeelen, die niet ingeleverd worden. Het
is mogelijk, dat de National Bank of South Africa in
liquidatie zal gaan, in welk geval aandeelhouders
zullen hebben af te wachten, wat er voor hen uit de
liquidatie zal overschieten. Het is niet zeer waar
schijnlijk, dal zij er dan beter zullen afkomen dan
thans bij omwisseling in de waarden der Barclays
Dominion. Het komt ons dan ook voor verreweg
hel verkieslijkst te zijn tot omwisseling over te
gaan, aangezien men dan in ieder geval zekerheid
heeft aandeelen te ontvangen m een
wereldonderneming met goede vooruitzichten,