'No. 2540 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD^VOOR NEDERLAND 15 MUZIEK INDE HOOFDSTAD DOOR GONST A N T V A N W E S S E M BIJ HET PORTRET VAN EWALDUS DANIËL PIJZEL f door JOH. BRAAKENSIEK veertig jaren is het nu geleden, dat ik Pijzel voor het eerst ontmoette op de bureaux van dit weekblad, waaraan ik toen als politiek teeiikenaar begon mee te Werken. Hij zal acht a negen ^en dertig jaar zijn geweest en zag er eender uit als op bovenstaand portret, alleen waren haren en baard onbesneeuwd. Het was verwonderlijk hoe weinig Pijzel in den loop der jaren veranderde, en ook hoe onveranderlijk zijn trouw en vriendschap en levens.beschouwing in die jaren bleven, niettegenstaande het lot hem niet spaarde. Slag op slag heeft hij moeten verduren, maar ongebogen ging hij voort, bleef steun en raad geven aan hen, die deze behoefden, eu boette niets in van de manier om de dingen van den opti.mistischen kant te bezien. Ik heb de Wijze, waarop deze mensen het leed droeg zeer bewonderd. Altijd -bleef hij bereid anderen te helpen en het leven te veraangenamen, waarbij hem niets te veel was om moeilijkheden uit den weg te ruimen. Zijn veelzijdige kennis ik noemde hem de wan delende encyclopaedie" kwam vooral bij het week.blad prachtig van pas. Zelfs een man als de KOO, die niet spoedig bij anderen aanklopte, kwam meer malen bij Pijzel om informatie, en Pijzel deelde gaarne van zijn alwetendheid, waarop hij zich nimmer iïiet voorstaan. Op de redactievergaderingen, waarbij de Koo, Tak, van Maurik, Rössingh, van Loglium, Fabius, 'de kapitein-kwartiermeester, Tj. van Holkema (later Warendorf) Pijzel en mijn persuon aanwezig waren, was Pijzel meermalen de reddende engel. Hij kwam ?daar altijd met verschillende plaat-ideeën, wachtte tot alle plannen naar voren gebracht en zoo goed .als alle verworpen waren en bracht dan zijn ontwerp ter tafel. Dat ontwerp was altoos geheel af en ?Werd zóó voorgedragen, dat het zonder eenige aan vulling of wijziging op den steen kon worden over gebracht en gedrukt. Hij had de bijzondere gave ?een plaat, die den politieken toestand van het oogenblik, en eventueel de critiek daarop, volkomen weer;gaf, te kunnen opbouwen, waarvan het ontwerp met ??de techniek van het plaatteekenen niet in strijd was. Deze voortreffelijke eigenschap van een redacteur :zal iedere teekenaar weten te waardeeren. Na zijn vertrek van ,,de Uroene Amsterdammer" hebben Pijzel, van Milligen en ik tot het vorige jaar :geregeld een wekelijksche bijeenkomst gehouden, ^waarbij wij de dingen van den dagen die van het ver.leden bespraken. Dat Waren heerlijke uren, Waarin Pijzel's opgewektheid en frissche levenskijk dikwijls -een groeienden somberen klank over de in alles en overal komende veranderingen, waaraan de oude heeren" zich maar niet zonder slag of stoot aan passen, in den kiem wist te smoren. Den eenvoudigen, hoogstbekwamen, trouwen, opgeWekten Pijzel zullen zijn vrienden heel erg missen ! Vraagt steeds VAN OUDS HET BESTE MERK Concertgebouw: Mengelberg, Manen MENGELBERG, uit Amerika teruggekeerd, - bracht; op [zijn eerste concert in het Concert gebouw, naast zijn eeuwig jonge energie, ook een viool concert van Joan Manen mee, waarin deze Spaansche violist zelf de solo-partij speelde. Er bestaan reeds vele vioolconcerten. Het idee J concert voor de viool, wijzigde zich in den loop der jaren. Wij kennen de symphonie met obligaat viool. Ook de modernen gaven er hun aandacht aan. Meestal herstelden zij Weer liet individueel karakter van de soloviool. Manen schreef zijn vioolconcert nog volgens het oude recept: een viool begeleid en met intermez/.i onderbroken door het orkest. Het werk maakt een ouderwetschen indruk en hoewel het concerto espagnol" heet, heeft het niets te maken met het tegenwoordige folkloristische streven in de muziek. Zijn Spaansche melodieën zijn weinig markant en zeker niet markant uitgewerkt. Zelfs de Sympho nie espagnole" van Lalo, waarmede het in karakter eenigszins gelijk te stellen is, overtreft het verre in kracht, gloed en charme. Over het algemeen is Manén's compositie ook te dun, te bleek voor orkest geschreven en uit gebrek aan tegenstellingen klinkt nu de partij van de s;>loviool te langdradig, te uitdrukkingloos. Manén's goed geacheveerd spel kon dit niet redden. De violist behaalde nu ook zelf eenjgrooter succes dan zijn compositie. Mengelberg opende zijn eerste concert met een zeer krachtig opgestuwde, doch juist daardoor wat hol klinkende Fliegende Hollander" ouverture. Deze compositie van Wagner heeft eigenlijk na de eerste grandioos opgevoerde climax in het begin, niets meer te zeggen dan wat al deze oude opera ouvertures gebouwd op ingelaschte motiefjes uit de opera zelf ons hebben te vertellen: het is een inlei dingsstuk. Na de pauze gaf Mengelberg de 5e symphonie van Beethoven, snel achterelkaar, als een groote, aangroei ende gebeurtenis, de geheele strijd- en triomf-idee tot n eenheid samengevat en als n dpbouw gegeven. Waar Monteux in Beethoven alleen de muziek geeft in haar bewegen en levensdrang, bouwt Mengelberg in de muziek van Beethoven op, stuwt hij haar dynamisch naar hoogtepunten, die haar tot een manifestatie van het gansche mensciielijk gemoedsleven, zijn lijden en verrukking maakt. Dat Mengelberg die verrukking Vooral Wel eens met te aangedikte middelen (sinds zijn Amerikaansche ervaringen) uitdrukt, blijft jammer. Op het tweede concert, Zondagmiddag, hoorden wij het 3e celloconcert van den 18e eeuwer B:icchcrini, gespeeld door Loeveiisolm. Een musiceer-concert, Italiaansch van welluidendlieid en allure, wat dik geïnstrumenteerd, tenminste wat dik van klank. Een aangenaam werk overigens, waarin Mengelberg zelf het cembalo bespeelde, en Waarin Loevensohn veel succes behaalde. Max Kloof Het gedragen zingen, het aanzwellend inzetten der tonen, wat hun duur te zeer rekt, een wijze van zingen, die voor de oratorium-zang geëigend is, Werkt echter een vluggere, energiekere, pittige voor dracht, Waarbij het woord de toon omsluit, en de zin de vaart" regelt, van nature tegen. Men vindt dit veel bij de zangers van de oude school, wanneer zij het moderne lied te zingen krijgen. O.ik bij Max Kloos is het dynamisch element nog te weinig door den tekst geregeld en Wordt de voordracht nog te veel aan het expressieve toon-produceeren opgeofferd, blijft overal de lyrische expressie in de voordracht de overhand houden. [Jij vroegere audities ver geleken is Kloos, die nog steeds excelleerde als ora toriumzanger, ais concertzanger aanmerkelijk voor uitgegaan, dunkt mij. Na eenige onzekerheid, bij de Italiaansche liederen, hoorden wij mooie dingen in Schubert, totdat in Frühlingsglauben" een hoogte punt zoowel van zang als expressie Werd bereikt. De liederen van Debussy leden weer wat te veel onder dit reeds besproken te gedragen zingen. Daarentegen slaagden Miihaud's Catalogue des fleurs" goed en bleek er in Chabrier's Pastorale des cochons roses Veel te Waardeeren, hoewel de expressie, speciaal Waar teederheid werd uitgedrukt, iets te Week, iets te lief" aandeed. Dat Wolf, Schubert en^de meer meditatieve liederen Kloos' zangtechniek nog steeds beter liggen dan het meer bewegelijke, intellectueele" genre bleek ook op dit concert van Zaterdag avond, hoewel toegegeven moet Worden dat in dit laatste een groote vooruitgang is_te bespeuren. MEni;.I>HKLIXG ... -»«p, Het artikel van C. Visser, De v'ereeniging ,,Hendrick de Keyser" tot behoud van architectonisch of historisch belangrijke gebouwen, in ons nummer van 30 Jan. werd van redactiewege verkort. Op verzoek van den schrijver plaatsen wij deze mededeeling. KONINKLIJKE BAZAR 82, ZEESTRAAT DEN HAAG WAAR ELKE PETIT R I E N" IS EEN GENOEGEN OM TE GEVEN EN EEN VREUGDE OM TE ONTVANGEN. ZILVEREN JUBILEUM BORDEN Naar aanleiding van het Zilveren Huwelijksfeest van H.M. de Koningin en Z.K.H. Prins Hendrik der Nederlanden, vervaardigt de Koninklijke DelftschcAardewerkfabriek ,,De Porseleyne Hes" te Delft een 4-tal lierinneringsborden in Blauw-Delftscli. Bijzondere vermelding verdient het grootste van deze borden, waarvan model en decor ontworpen zijn door den kunstenaar Leon Sent'. Het hoofd motief van dezen fraaien schotel, die een diameter heeft van 3f> c.M. wordt gevormd door de alliantie wapens van het Koninklijk Echtpaar, verbonden door Oranjebloesem, terwijl in dit motief tevens de initialen \V. en H. en de trouwringen verwerkt zijn. ©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©© J TRANSPORT Mij HOLLAND"! iWeesperzijde 94 AMSTERDAM! @ ? ' (o) © _ -- © © ^?|B9BHH17ilAJiJM||iBH^^^H © © © © © © © ., © ©Telefoon 51271 Tel.-Adres Transport" @ @ Verhuizingen, ook per gesloten auto-@ © verhuiswagens met aanhangwagen. Bin- © © nen een rayon van 80 Km. bespaart © men Hotelkosten © © BEHANGERIJ en STOFFEERDERIJ Bewaarplaatsen voor Inboedels© ©Machinale Stofreiniging ^<s», -^s>- © ©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©