Historisch Archief 1877-1940
12
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2542
n o n D o n a D Q D D n n n a D n n D a Q D D n D D D n D a D D D D n D n D D n n D m n n m n n D n D n D m m D n
H f T'O BUITENBOORDMOTOREN
EU-J l ^J BINNENBOORDMOTOREN
De Elto voor Sport, Toerisme en Zaken
De ELTO-motor ontwikkelt volle 3 P.K. en is op het gebied
van bootmotoren de krachtigste bij het geringste gewicht.
Pracht afwerking, eenvoudige bediening, gemakkelijk hanteerbaar
ONTSTEKINGSSTOORNISSEN
KOELINGSSTOORNISSEN
Buitenboordmotor 24" as
Binnenboordmotor .
De ELTO maakt van elke roeiboot
een SNELLE MOTORBOOT
. . f
365,
. .
275,Hoofdvertegenwoordiger:
Technisch Handelsbureau E. EKKER Jr
TeL 130 - HENGELO (O).
E]
[5]
[5]
[n]
[5]
13
El
[H]
E]
annl n nnoj D n n n n n D n D D o D n D D n n n
\m n D D n o D n n D n n D D n
DE PRACTIJK VAN HET
STADSLE\EN
De Verkeerstentoonstelling te Amsterdam
DE jubelende verkeerspolitie heeft haar bedreiging
ten uitvoer gebracht en zoo hebben we in het
Stedelijk Museum een tentoonstelling gekropen, die
werkelijk zér bezienswaardig is. Behalve een histori
sche heeft zij, en dit is het voornaamste,een
paedapogische strekking en hongerigen van geest kunnen
zich aan de verkeersspijs een indigestie eten. Over
het tentoongestelde zouden boekdeelcn te vullen zijn,
al was het alleen maar over de ontwikkeling van
vervoernvddelen in het algemeen. Zelfs het ontstaan van
het wiel is niet vergeten; evenmin dat van den ver
keersagent, den beschermengel in het verkeer, die
men da?r in levende lijve kan aanschouwen en wiens
wijsheid men map vernemen omtrent verschillende
brandende vraagstukken op het gebied, dat deze ten
toonstelling bestrijkt.
Eigenlijk blijkt, dat te deze opzichte weinig nieuws
onder de zon is. Maximum snelheid? Die was er reeds
in het jaar 1827, toen omtrent eenige straten bekend
werd gemaakt, dat zij slechts stapvoets bereden moch
ten worden. Eén-richtingsverkeer? Is er ook al ge
weest en wel in het jaar 1639, toen bleek, dat twee
voertuigen elkaar in een of ander nauw straatje niet
konden passeeren. Bussen? In 1839 exploiteerde de
Hollandsche Ijzeren Spoor een paar lijnen door de
stad. Verkeerscontrole? Juist honderd jaar geleden
bemoeide de politie zich er mede, vandaar dit jubi
leum. Taxameters? De hoofdinspecteur Bakker staat
voor niets en aan de hand van een teekening verklaart
hij plechtig, dat het niet onmogelijk is, dat
Demosthenes reeds in een voertuig met een taxameter heeft
gereden. Verkeersagenten? Zij waren al aanwezig wan
neer de schouwburg Felix Meritis uitging en er honder
den rijtuigen op de vertrekkende gasten wachtten.
Doch, om strikt eerlijk te zijn, er bestaan ook nog
dingen, die er tevoren nooit waren. Eén voorbeeld
hiervan is de paddestoel, een bolvormig voorwerp
met een groen licht, dat men op plaatsen denkt aan
te brengen, waar een vluchtheuvel geen nut heeft en
waar men toch door oen of ander teeken de grens
tusschen de verkeersbanen wil kenbaar maken.
Den Atnsterdamsche Gemeente
Electriciteitswerken komt de eer toe het stopbord te hebben ver
beterd. Weggebruikers hebben er herhaaldelijk over
geklaagd, dat de borden bij avond niet voldoende zicht
baar zijn; een klacht die volkomen gegrond is. Op de
tentoonstelling vinden we dan ook een geperfectio
neerd model van het Kopenhaagsche bord, dat we
hier in de hoofdstad hebben overgenomen. Hot woord
stop is nu op twee glasruiten aangebracht. De ruimt"
tusschen de glazen wordt ingenomen door een sterke
lamp, zoodat er van verwarring geen sprake meer
kan zijn. Zulk een bord is bedoeld nacht en dag op de
kruising te blijven staan. Is liet huilen functie clan
dooft de beambte het licht, laat twee klepjes over hei
glas vallen en ontsteekt in den voet van het toestel
een lamp, welke vier groene glaasjes verlicht. Ook deze
uitvinding bestond ten tijde van Demosthonjs niet.
Een derde nieuwigheid, die ook ten onzent ingang
zal vinden, is het duidelijk aangeven van de stoplijn,
dat is tot dusver in onze goede stad de gele verfstreop
die op de plaats getrokken wordt, waar de voertuigen
moeten stilhouden, wanneer de semaphore een on
veilige stand heeft. Onwillekeurig moest men de
hardnekkigheid bewonderen, waarmede de politie
eiken ochtend de lijn trok. Geen kruispunt of er lag
een gele streep over het plaveisel, die 's avonds door
het verkeer wcggedoezeld was. Dat zal nu uit zijn,
omdat men witte poreeleinen knoppen in het asfalt
gaat schroeven en aldus de stoplijn permanent ken
baar maakt. Ook het aanzien der vluchtheuvels gaat
er op vooruit: gekleurde tegels zullen voortaan deze
veilige plekjes in de stad aangeven.
Als het zoo doorgaat kan het een vroolijke boel
worden. Tegels met landschapjes, zee- of
meisjesgezichten er op zouden niet misstaan en zonden on
getwijfeld een aangename tijdsbekorting beteekenen
voor hen, die op de tram wachten. Nog een stapje
verder en men zou eenige schilderijtjes aan de lan
taarnpalen kunnen hangen en vaasjes met bloemen op
den rand van den heuvel neerzetten. Dit zon zich
eenigszins aanpassen aan het idee van onzen teekenaar
Johan Braakensiek, die zich des zomers de verkeers
agenten voorstelde onder een parasol, met een syphon
spuitwater en een koelte toewuivende ventilateur.
Minder te spreken is men over eenige
verkee.splaten die helaas in tal van scholen te vinden zijn. De
ontwerper is blijkbaar een gelukkig monsch, die zich
nooit kopzorg heeft gemaakt over de regelen van hot
verkeer. Zijn gekleurde teekening van het
Rembrandtplein is daar een voorbeeld van. Xu is het een bekend
verschijnsel, dat juist op dit plein velen liet goede pad
verlaten. Doch dat hier dames in quipage, statige
hoeren mot lange bakkebaarden, ja zelfs de bereden
politie op klaarüchten dag er niet een verheugd
gezicht aan meedeed, hot was ons niet bekend. !n
elk geval kan dit een nauwere samenwerking tusschen
verkeers- en zeden-politie rechtvaardigen.
De ruiters galoppeeren lustig aan de linkerzijde van
den weg en het wandelend publiek gedraagt zich in
het algemeen dusdanig, dat de inspecteurs en man
schappen van de verkeorspolitio do oogen neerslaan,
wanneer ze deze prent passeeren. Ook doen zij dit,
wanneer ze in de nabijheid komen van een tweede
schoolplaat, die eveneens een verheerlijking is van
andere verkeerszonden en die in gezelschap van een
derde prachtexemplaar een vorkoorsplaat van de
Tuchtunie notabene -? natuurlijk op de index zijn
geplaatst.
Neen, dan zijn de ,\nierikaanschc safety-first-platen
heel wat anders. Wat hier geteekeud is, pakt. doet
nadenken. Kernachtige korte opschriften doen on
middellijk begrijpen wat de bedoeling is en elke uit
legging dienaangaande is overbodig.
Daarom is ook de serie foto's van auto-ongelukken
in Nederland, die we iets verder zien, zoo raak. Het
bewijst tevens, dat de automobilist niet altijd die
verdrukte onschuld is, waarvoor men hem zoo graag
verslijt.
Uiterst leerzaam is het muurvlak, dat ingenomen
wordt door ongeveer honderd verkeersborden uit
twaalf gemeenten des lands afkomstig. Het is een
Babylonische verwarring gelijk. Bijna geen bord
is hetzelfde: alle gemeenten hebben hun eigen borden
waarvan liet model en de kleur onderling afwijken.
Elk vogeltje zingt zooals het gebekt is, zegt men wel,
doch hier is het: elke gemeente spreekt zooals zij ge
woon is. Er zijn borden met vleiende opschriften, die
hot doel hebben min of meer paaiend te werken : er zijn
overmatig beleefde -- doch deze zijn uitzondering
-er zijn nuchtere, droge en brutale. Er zijn er ook, die
lang van slof zijn en er zijn er, die op verkeersgebied
een rebus zijn. Als men deze kakelbonte collectie ziet
vraagt men zich af, hoe een automobilist of fietser
daaruit wijs moet worden. Zelden werd een dwaas
systeem zno doorslaand aangetoond als op deze
expositie.
Tenslotte eenige mooie Duitscho inzendingen, die
in maquettevorm een indruk geven van de drukke
vorkoorscontra in Berlijn. Beter dan een kaart geeft
zoo'n maquette een idee van de banen, welke het
grootsteedsehe verkeer beschrijft en van de bedoeling
welke men daarmede heeft.
Bij deze enkele grepen uit de zoo leerrijke stut'
uillen we het laten. En gezien liet paedagogiscii karak
ter van deze tentoonstelling mag de politie verwachten.
dat onderwijzers en leerlingen in hooge mate blijk van
hun belangstelling zullen geven. Wat hier te loeren
valt is 1111 eens geen theorie: het is de harde practijk
van het groote-stadsleven.
V. T.