Historisch Archief 1877-1940
No. 2542
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
19
KNEVELARIJEN IN DEN OOST
SCHANDELYKE TOESTANDEN IN
EEN MODERNE MAATSCHAPPY
BEESTACHTIGE
TERREUR
BEMIDDELING VAN DEN
MINISTER GEVRAAGD
T T ET zij een oud-medewerker en
*?* ex-redacteur van dit blad ver
gund om op deze bladzijden in het
openbaar uiting te geven aan zijn
gevoelens van verontwaardiging over
de mér dan schandelijke behandeling
die hij in Nederlandsen-Indiëonder
vinden mocht van de zijde van tw
kippen, n witte en n zwarte.
De ongeëvenaarde brutaliteit waar
mede deze twee blijkbaar boven de wet
gestelde dieren hem en zijn gezin nu
reeds meer dan twee maanden lang
geterroriseerd hebben, de onbedekte
minachting, die zij jegens den
Europeaan-overheerscher aan den dag leggen,
en de vrijmoedigheid waarmede zij zich
ongevraagd in zijn privé-leven hebben
gedrongen, zijn grenzeloos.... en het
wordt mér dan tijd dat aan die feiten
bekendheid wordt gegeven in het
moederland, waar een Christelijke re
geering deze middeleeuwsche machts
uitoefening zeker niet dulden zal.
Een onopgesmukt resumévan de
wijze waarop de kippen in
ondergeteekendes intiemen kring zijn gekomen
en van het misbruik dat zij van zijn
aanvankelijk vertrouwen hebben ge
maakt, moge worden voorafgegaan door
het volgende:
Op het erf van ondergeteekendes
huis liggen drie graven welke door het
Inheemsch geloof voor heilig worden
versleten en waarop op gezette tijden
geofferd wordt. De sage wil dat ieder
?die ook maar het geringste zou willen
veranderen aan de slordige
opeenhooping van steenen en afval waaronder
de Heilig; sluimert, bezocht zal worden
?door ziekte en plagen. Onnoodig te
zeggen dat dégraven stelselmatig door
o.g. en diens gezin worden vermeden.
Achter deze graven is de stal, en de
achterzijde daarvan grenst aan een
Roomsen Katholiek Opvoedingsgesticht.
Naar aanleiding van een bloedig
gevecht dat zeer onlangs door onder
geteekendes bedienden (onderling) ge
leverd is, vreesde men de woede van
den onder het vuil sluirnerenden Heilige,
en om diens woede te bezweren legde
men allerlei geschenken op zijn graf.
Dit is de voorgeschiedenis. Het vervolg
zal minder objectief behandeld worden.
Vooraf ga de verklaring, dat het niet
in requestrants bedoeling ligt het
Mohammedaansch of het Roomsch Katho
liek geloof onaangenaam te zijn, al zal
het voor het goed begrip van den lezer
noodzakelijk zijn nu eens deze, dan
weer gene van die beide godsdiensten
een veeg uit den pan te geven.
Zulks is echter het uitsluitend gevolg
van de geografische ligging van onder
geteekendes huis als boven geschetst,
en geenszins van eenigerlei behoefte tot
uiting van door de beide straks nader te
introduceeren kippen gewekten
godsdiensthaat.
Reeds sinds langen tijd waarde mijn
oog welgevallig langs twee kippen die
het zich behagelijk hadden gemaakt in
mijn kippenhok, in gezelschap van ander
pluimvee.
Die twee kippen, een witte en een
zwarte, vielen bepaald op door haar
weldoorvoedheid. Zij hadden prachtige
glanzende veeren, een zekere fierheid
in haar bewegen, en voor
N.O.I.begrippen buitengewoon welgevulde
vormen.
J. H. DE BOIS, HAARLEM
KRUISWEG 68
Fine Prints - Pictures - Books
Nu eens dacht ik, wanneer ik deze
beide kippen gadesloeg, peinzend: zoudt
gij beiden koud-in-gelei dan wel warm
het best uwen weg vinden?
Want, hoezeer ook de overige kippen
door haar lichaamsbouw als het ware
gepredestineerd waren voor de soep. . . .
de gedachte dat deze twee prachtige
dieren daartoe ooit zouden kunnen
worden aangewend, kwam zelfs niet
bij mij op.
Dan weer werd mijn ergernis gewekt
door de buitengewone vrijheden die de
dieren zich vermaten,en door de hoeveel
heden graan die zij tot zich namen. . . .
Maar dan weer vergaf ik haar dat
alles, overwegende dat in laatste in
stantie haar lichamelijke ontwikkeling
de mijne en die van de overige leden
van mijn gezin ten goede zou komen.
Allengs viel het mij echter op dat
het bedienden-personeel dit twee-tal
mér eere bewees dan evenredig zou
zijn aan het aandeel dat zij eventueel
zouden genieten in de distributie der
l ichamen.
De huisjongens drukten zich tegen
den wand om het pluimvee te laten
passeeren; de vrouwelijke leden van
het personeel spraken de witte en de
zwarte kip met bijzondere onder
scheiding toe en de chauffeur stopte,
Wanneer een dier beesten zich opmaakte
om het tuinpad over te steken....
Dit wekte mijn wantrouwen en af
gunst. De positie die de kippen allengs
waren gaan innemen maakte de mijne
ondraaglijk....
Men wil No. l zijn in eigen huis,
nietwaar? En voor geen poularde geett
men die positie prijs. Al was het met
het oog op het respect van de kinderen.
Zoo gaf ik dan op zekeren dag kort
maar beslist en koeltjes last om mijn
beide rivalen te dooden.
En stel U voor lezer, hoe groot mijne
verbazing was toen men weigerde aan
dit bevel gevolg te geven. . . .
De kippen zijn niet van óns. . . . werd
mij eerbiedig geantwoord. Niet anders
denkende dan dat de kippen toebe
hoorden aan het belendend Roomsch
Katholieke Opvoedings-gesticht, en nog
geheel onder den indruk van de kabi
netscrisis en het geharrewar om den
gezantschapspost bij den H. Stoel, gaf ik
ten tweeden male last de beide R. K.
kippen om hals te brengen.Wat drommel
ze hadden zich rondgevreten aan mijn
voer en ik wenschte die coalitie niet te
bestendigen....
Wederom weigerde men. ... En thans
vernam ik dat de beide hoenderen niet
het Roomsch Katholieke doch liet
Mohammedaansche geloof aanhingen,
terwijl de zwarte kip daarbij bovendien
een keur van animistische leerstellingen
omhelsd had.
De beide kippen, ??zoo bleek mij ?
waren een geschenk, aangeboden door
een vrome gemeente aan den vertoornden
Heilige op mijn achtererf onder den
hoop vuil. . . .
Zij waren bestemd om te waken over
zijn rust der eeuwen en bleken bovendien
steriel, m.a.w. niet in staat tot het
produceeren van eieren dan wel kuikens.
Toen ik dit vernomen had waren
haat en afgrijzen op mijn aangezicht
te lezen.
De kippen namen van datoogenblikaf
een positie in, die alleen is te vergelijken
met die van Mussolini. . . . Wie ook
maar een voet of hand naar de brutale
beesten uit zou durven te steken, wie
ze ook maar een hand- of veder-breed
in den weg zou durven leggen, zou
onherroepelijk met de zijnen door pest
en plagen worden bezocht....
En aangezien ik uit ervaring weet
dat de inheemsche bevolking van deze
landen gaarne de profetie een handje
helpt met behulp van populaire ver
giften, besloot ik, schoon tandknarsend,
de bjide hennen haar vrijen loop en
voedsel te laten. . . .
Zonder de minste scrupule zou ik een
R. K. kip hebben gedood en opgegeten,
zonder eenige wroeging zoude ik /niks
hebben gedaan met een zuiver Mohamme
daansche kip.... maar de animistische
theorieën die deze beide dieren blijkens
haar afkomst aanhingen maakten mij
zuks onmogelijk wegens het aan zulk
een daad onherroepelijk verbonden
gevaar voor mijn gezin.
Aldus heen en weer geslingerd tusschen
haat en angst, bedrukt door de lood
zware atmosfeer van de Oostersche
geheimenis die mij omzweefde in de
gedaanten van twee kippen en een
dooden Heilige, rekte ik mijn leven
met moeite....
Ik was in mijn huis niet meer dan
een nummer. . . . het laatste. . . . Welis
waar bewezen de bedienden mij nog
eer. . . . maar zoodra zich een der
kippen vertoonde, gold hun eerbetoon
een van deze volgevreten en verwaand
rondstappende dieren, die rondkeken
alsof zij zeggen wilden: doe ons eens
iets....? Wij staan in direct contact
met den doode.... Wij hebben het
leven van U en Uwe dierbaren als het
ware in den poot. . . .
Des morgens, wanneer ik in de eet
kamer kwam, zaten de kippen op
tafel.... De een woelde peinzend in
een geopend sardine-blik, de ander
stortte achteloos hare faecaliën op het
geroosterde brood. . . .
Wanneer ik dan, blind van ergernis,
een bediende belde, om het vrijmoedig
gespuis te verwijderen, dan opende
deze laatste meer uitnoodigend dan
smeekend de deur en maakte een sierlijk
en onderdanig gebaar.... De kippen
schreden dan langs hem heen, op haar
doode gemak en zoo hier en daar iets
critisch bekijkend, ja zelfs meesmuilend
naar het mij voorkwam....
Des namiddags vond ik de duidelijke
sporen van de beide hennen in mijn
studeerkamer. . . . op een vloeiblad. . . .
in de schrijfmachine.... tusschen de
kostbaarste boekwerken. . . .
Het moge dan zijn dat de blinde haat
jegens de kippen mij kleinzielig heeft
gemaakt.... dat ik ook daar boos opzet
en de bedoeling tot kwetsen en ergeren
heb gezien waar van de zijde der kippen
alleen levensvreugde of Godsdienstige
gezindheid het een of ander geschieden
deed. . . . het kan wezen dat de afgunst
over de positie die de kippen in mijn
huis, met mijn voedsel innamen
geclasseerd moet worden onder de
primaire, typisch Oost-lndisch-dorpsche
kwaadaardigheden ....
Ik zou het mij best kunnen voor
stellen dat gij, minder gebraden door
de tergende /on dan wij hier te lande,
minder kwaaddenkend en ruimer in uwe
gezindheden jegens de dierenwereld dan
wij, hier het verhaal terzijde schuit'l ....
Ik ga voort. . . .
Ik roep de bemiddeling in van Zijne
Excellentie den Minister van Koloniën
(wie het dan ook moge zijn) om een
einde te maken aan de/.e beestachtige
terreur.... voor ik een ongeluk bega
aan die twee gehate kippen....
Ik vestig de aandacht van Mr. T reu b
en den Onderneniersraad van Ned. O.
Indiëop het geweld waaraan een eer
zaam Europeesch ondernemer bloot
staan.... den sehandelijken willekeur
die er zeker niet toe zal bijdragen dat
het buitenlandsche kapitaal zich zal
toevertrouwen aan onze Indische ad
ministratie.
Ik vraag de hulp van de H.H.
Hoogleeraren aan de Indologische faculteit
te Utrecht die in het bovenstaande een
schitterend bewijs van
adat-overschatting zullen zien, gevolg van de heillooze
theorieën hunner Leidsche collega's..
Ik doe een beroep op de nagedachtenis
van Koning Willem I, stichter van de
Nederlandsche Handel Maatschappij,die
gezegd heeft dat iedere Nederlander een
ordentelijk bestaan zou moeten hebben,
en op die van Hendrik den Vierde die
eiken Eranschman een kip in de soep
wilde geven....
En tenslotte reken ik op de hulp van
de leden van de beide Kamers der
StatenGeneraal, wier belangstelling voor deze
gewesten onlangs weer zoo duidelijk
gebleken is, toen zij de expeditie tot
opsporing van den aapinensch een
antichristelijke onderneming noemden waar
van de Staat zich afzijdig moet houden.
Verlossing. . . . verlossing. . . . van die
beide kippen....
KUNSTZAAL
DAUDRETSCH
Schilder ij en
Beeldhouwwerk
van
MODERNE MEESTERS
Litho's Etsen
Houtsneden
- Noord Einde 119
'S-GRAVENHAGE
Cliché's
Van Leer
Amsterdam
Adverteert in ^ ????->
DE GROENE
aan bereikt u net
ne.ste punliek ? <TV>
^ ALLK STUKKEN
voor de admini
stratie te ricliten
aan de N.V. De
(jroene Amster
dammer,
rveizers
gracht 333 u- ,-j