Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2542
DE BOLSJEWIKI EN
CHINA
DOOR DR. BORIS RAPTSCHINSKY
De bolsjewiki bevorderen den chaos in
China, maken zich Engeland en Amerika
tot vijand en spelen in de kaart van
Japan; hun politiek verhoogt het gevaar
van een oorlog in het Verre Oosten.
TOEN het voor de bolsjewiki duidelijk werd, dat
de toestand in West-Europa met den dag
beter werd en de kans op een algemeene revolutie
in de Westersche staten geheel verdwenen was,
vestigden zij hun aandacht op het verre Oosten,
vooral op China. In China heerschte anarchie en het
kwam den bolsjewiki voor, dat het bij een handige
politiek niet moeilijk zou zijn de Chineezen voor de
bolsjewistische zaak te winnen en is dat gelukt, dan
is China een sovjetstaat geworden en natuurlijk een
bondgenoot van de Sovjet-Unie in het Westen, dan
openen zich voor de beheerschers van Rusland zulke
schitterende perspectieven ! Het Oosten [zou onmid
dellijk in opstand komen tegen het Westen, Indié' zou
zich haasten het voorbeeld van China te volgen,
Engeland zou met machteloosheid geslagen worden
en het gevolg van het verlies van Indiëzou een ont
zettende werkloosheid zijn, die tot een revolutie zou
moeten leiden, Japan zou in bedwang kunnen ge
houden worden, Amerika zou op de knieën geworpen
worden Het waren vooruitzichten om van te
watertanden !
De bolsjewiki wisten, dat zij in China met het
leninisme, de dictatuur van het proletariaat enz.
geen successen zouden behalen en daarom begonnen
zij hun actie op een andere wijze. Het ontwakende
land van het Midden voelt zijn afhankelijkheid van
de Westersche mogendheden als een nationale ver
nedering; de exterritorialiteit der vreemdelingen is
den nationalistische/i Chinees (en de nationalisten
zijn in China de revolutionairen, de opstandigen)
een doorn in het oog, een voortdurende herinnering
aan de machteloosheid van zijn land. De bolsjewiki
besloten daarom op de Chineesche nationalisten den
indruk te maken van de eenige werkelijke en onbaat
zuchtige vrienden van China te zijn.
Zij overstroomden China met vlugschriften, waarin
het imperialisme van de groote mogendheden nog
erger werd afgeschilderd dan het al is en het Chineesche
volk tot den strijd tegen het imperialisme werd op
geroepen zij aan zij met de Sovjet-Unie, het eenige
anti-imperialistische land in de wereld, het rijk van
arbeiders en boeren, van rechtvaardigheid en eerlijk
heid. Om hun onbaatzuchtigheid aan te toonen en
hun anti-imperialistische gezindheid te demonstreeren
deden de bolsjewiki uit naam van het Russische volk
afstand van bijna alle rechten, die Rusland door
tractaten in China heeft verkregen, o.a. van de ex
territorialiteit van Russen. Dit laatste heeft de
duizenden Russische emigranten, die naar China
waren gevlucht om aan de bolsjewistische terreur te
ontkomen, in een wanhopige positie geplaatst.
Voortaan waren zij in alles met de Chineezen gelijk
gesteld en aan de jurisdictie van de Chineesche
rechtbanken onderworpen. Wat dit laatste beteekent
begrijpt iedereen, die iets over de practijken van de
Chineesche rechters heeft gelezen, over de barbaarsehe
straffen, die in China toegepast worden.
De sovjet-regeering heeft op deze wijze twee vliegen
in n klap gevangen: zij heeft den Chineezen de
overtuiging bijgebracht, dat de sovjets de eenige
niet-imperialistische macht in de wereld waren en
tevens heeft zij den Russischen migrés een leelijken
poets gebakken. Deze daad heeft de bolsjewiki zeer
populair bij de Chineesche nationalisten gemaakt
en schiep voor de heeren uit het Kremlin de mogelijk
heid een bondgenootschap met de Chineesche revo
lutionairen te sluiten. In een minimum van tijd werd
de vertegenwoordiger van de sovjets in China, de
beruchte Karachan, het middelpunt van alle intriges
en samenzweringen, die in China den laatsten tijd
schering en inslag zijn. De sovjet-regeering smeet
met het geld van de Russische belastingbetalers,
voor het grootste gedeelte straatarme menschen,
steunde nu den eenen militairen avonturier, dan den
ander, en hitste deze gouverneurs" tegen elkaar
op, rakelde het vuur van den binnenlandschen oorlog
op, telkens als het dreigde uit te gaan, deed al het
mogelijke om de conflicten te verscherpen. De dui
zenden agenten en propagandisten van de bolsjewiki
zwerven door het ommetelijke land en houden op
ruiende toespraken, waarin de haat tegen de vreem
delingen en het verlangen naar wraak tegen deze
vreemdelingen werd gepredikt.
Op deze Wijze hopen de bolsjewiki het Chineesche
volk van een vreedzame oplossing van de geschillen
met het Westen af te houden, en een revolutionaire
uitbarsting onvermijdelijk te maken. Wat er verder
in China moet gebeuren, welke resultaten een derge
lijke ,,revolutie", d.w.z. een uitmoorden van alle
Europeanen en Amerikanen en een verwoesting van
de nederzettingen der blanken, zal hebben, weten de
bolsjewiki zelf niet, althans het is mij nog nooit
gelukt een antwoord op deze vraag in de ellenlange
artikelen van de bolsjewistische scribenten te vinden.
Het is alsof de bolsjewiki bij zich zelf denken, dat
als de toestand zoo ver is, de gang van zaken wel
een oplossing zal aanbieden.
In hun redevoeringen en geschriften verklaren de
bolsjewiki telkens, dat hun hoofddoel het herstel
van de souvereiniteit van het Chineesche volk is. Zij
doen echter al het mogelijke om de verwezenlijking
van dit plan te beletten: zij maken het instel
len van een sterke centrale regeering onmogelijk,
zij intrigeeren tegen allen en iedereen, zij stoken,
zaaien onrust, haat en wantrouwen. Het gevolg
hiervan is een steeds toenemende chaos en alleen een
herstel van normale toestanden, de invoering van
meer moderne rechtbanken, de instelling van een
sterke centrale regeering, die met gezag zou kunnen
optreden, kunnen China helpen de souvereiniteit te
herkrijgen, de voorrechten van de vreemdelingen
afgeschaft te krijgen, baas in eigen huis te worden.
Behalve het verafgelegen doel: de revolutie in Azi
te verwekken, streeft de sovjet-regeering nog een
ander doel na, een meer bescheiden en minder ver
heven": zij hoopt door haar stoken in China Engeland
te dwarsboomen, de Engelsche diplomaten in moeilijk
heden te brengen. Tot op zekere hoogte lukt dit den
bolsjewiki ook en de gebeurtenissen van het laatste
jaar hebben bewezen, dat de bolsjewistische agitatie
in China voor Engeland zeer onaangename gevolgen
kan hebben. Het zijn echter grootendeels
speldeprikken, die den Britschen leeuw nu en dan wel
razend maken, maar hem geen gevaarlijke wonden
kunnen toebrengen.
Voor het Russische volk heeft deze politiek echter
zeer onaangename gevolgen: zij maakt het machtige
Britanniëtot een verbitterden vijand van Rusland
en dat kan in de toekomst zeer slechte resultaten
hebben. Nog erger is het volgende. De politiek van
de bolsjewiki treft de belangen van Amerika nog
sterker dan die van Engeland. Amerika toch heeft
juist belang bij een herstel van de orde in China, bij
het scheppen van meer normale toestanden in dat land.
Een natuurlijke, nationale Russische politiek inliet
Verre Oosten moest naar de toenadering met Amerika
streven, naar het tot stand brengen van een bond
genootschap hisschen de twee groote rijken, die dooi
den Stillen Oceaan gescheiden worden: Amerika en
Rusland. Een dergelijk verbond zou tevens een waar
borg voor de werkelijke onafhankelijkheid van China
beteekenen en den toestand in het Verre Oosten
kunnen doen ophelderen. Daardoor zou ook het
gevaar van een oorli g in het Verre Oosten tusschen
Amerika en Japan aanzienlijk kleiner worden.
De bolsjewiki doen het tegenovergestelde: zij
steunen in China den chaos, maken niet alleen Enge
land, maar ook, wat veel erger is, Amerika tot vijand
van Rusland en spelen in de kaart van Japan. Japan
toch is het eenige land, dat, door de onlusten in China
te steunen, er bewust naar streeft, zijn imperialistische
doeleinden in China te verwezenlijken, de ingepalmde
Chineesche gebieden te behouden en wellicht nieuwe
streken te bezetten of economisch aan zich te onder
werpen. En nu zien wij, dat de vijanden van het
imperialisme," de bolsjewiki, al het mogelijke doen
om met de Japansche regeering, de meest imperialis
tische, in de ergste beteekenis van het woord, in de
wereld, tot een overeenkomst te geraken, om China
in twee invloedssferen", een Japansche en een
Russische, te verdeden; een meer imperialistisch
plan was toch waarlijk moeilijk te bedenken !. .
In het Westen wordt vaak beweerd, dat de bolsje
wiki hierin de oude Russische politiek voortzetten, nl.
de politiek van machtsuitbreiding in het Verre Oosten.
Dit is tot op zekere hoogte waar, maar niet minder
waar is, dat een dergelijke politiek door en door
verkeerd en schadelijk is, van Russisch standpunt
bekeken. Rusland heeft geen nieuwe gebieden in het
Verre Oosten noodig, omdat daar geen
kolonisatiegebieden voor de overtollige Russische plattelands
bevolking (in Rusland heerscht een overbevolking)
te vinden is. De geheele Russische maatschappij
veroordeelde dan ook de imperialistische plannen
van de tsaristische regeering in het Oosten en eischte,
dat er een einde aan zou gemaakt worden. Ook de
bolsjewiki hebben in 1904 en later herhaaldelijk op
de gevaren van een dergelijke politiek in het Verre
Oosten gewezen, maar nu zij aan het bewind zijn,
herhalen zij de oude fouten van de tsaristische
regeering.
Evenals tijdens de tsaristische regeeriug leidt een
dergelijke imperialistische politiek in China tot een
botsing met Japan, waarbij de bolsjewiki veel zwak
ker staan tegenover het eilandenrijk dan het oude
Rusland. Een verdeeling van China in invloedssferen'
zou alleen dan mogelijk zijn, indien Japan het oog
op het Zuiden des lands had geworpen en Rusland
op het Noorden, zooals het geval was tusschen Rus
land en Engeland bij de verdeeling van 1-Vrziëin
invloedssferen. In China zien wij echter het volgende:
beide landen, Japan en Sovjet-Unie, streven naar
heerschappij over Manüzjoerije, dus over hetzelfde
gedeelte van China, en dit moet onvermijdelijk tot
wrijvingen tusschen beide landen leiden. Er ontstaat
dus een vreemde verhouding. Beide staten streven
naar de bevordering van den chaos in China en
worden daardoor op elkaar aangewezen, maar de
wedijver in Mand/.jocrüe veroorzaakt voortdurend
wrijvingen tusschen hen en dus verwijderingen haat.
Dat is de oorzaak van hel vi\ etude verschijnsel, dat
de twee stalen nu eens bijna bondgenooteii zijn en
dan «ver fel vi_;a ulig tegenover elkaar slaan. l)i! is
BATENBURG 6 FOLMER
(G. W. FOLMER)
DEN HAAG,
HUYGENSPARK22
BERGPLAATSEN VOOR INBOEDELS
MET SAFE-INRICHTING
VERHUIZINGEN ONDER GARANTIE
INTERNATIONALE TRANSPORTEN
de sleutel tot zeer veel vreemde gebeurtenissen in
China.
Van de twee staten is Japan ontegenzeggelijk de
sterkste: dat weten zoowel Japan als Rusland en
China. Komt er een botsing tusschen Rusland en
Japan, dan staat de Sovjet-Unie alleen tegenover den
goed gewapenden en uitstekend georganiseerden
tegenstander en de eenige bondgenoot van de Unie
zou dan de Chineesche militaire leider zijn, die op dat
oogenblik door de sovjet-regeering ondersteund
wordt. Dat zijn echter zeer slechte en onbetrouwbare
bondgenooten. te meer daar zij weten, dat de bolsje
wistische trouw ook niet zoo echt is.
De sovjet-regeering heeft in de enkele jaren, ge
durende welke zij aan groote politiek" in het Verre
Oosten doet, reeds herhaaldelijk haar sympathieën
gewijzigd. Slechts twee jaren geleden nog steunden
de bolsjewiki samen met Japan den potentaat van
Mandzjoerije, Tsjang-Tso-Lin (dien de sovjet-bladen
nu als een baren duivel voorstellen) tijdens zijn
worsteling met Woe-Pei-Foe, die er naar streefde te
Peking een stevige centrale regeering te vestigen.
Toen Woe-Pei-Foe de nederlaag leed en de kans voor
een herstel van de Chineesche eenheid dus verdwenen
was, kregen de bolsjewiki van den
gouverneurgeneraal" van Mandsjoerije Tsjang-Tso-Lin (een
gewezen rooverhoofdman) den Russischen
OostChinccschen spoorweg. Tegelijkertijd werd de
Japansch-Russische ,,entente-cordiale" gesloten.
Deze entente duurde echter niet lang, want de
vriend", Japan, verkreeg van Tsjang-Tso-Lin
feitelijk slechts een werktuig in de handen van Japan.
het recht spoorwegen te bouwen, die met den Rus
sischen Oost-Chineeschen spoorweg zonden
concurreeren. Japan wilde dus ook Noord-Mamlsjoerije
inpalmen. De bolsjewiki besloten toen hun vrienden"
een poets te bakken en steunen sindsdien de vijanden
van den Mandzjoerijschen maarschalk". Het lukte
hun echter niet hun doel te bereiken, nl.
Tsjang-TsoLin te verslaan, maar zij geraakten in vijandschap
met den gouverneur-generaal van Mandzjoerije en,
wat veel erger is, niet zijn beschermers, de Japanners.
De wrijvingen tusschen de bolsjewiki en
TsjangTso-Lin moesten vroeger of later tot een botsing
leiden en die bleef ook niet uit. Zooals bekend, wei
gerde de bolsjewistische directeur van den spoorweg
soldaten van Tsjang-Tso-Lin te vervoeren, indien hun
chef de kosten niet betaalt. Dat was natuurlijk
slechts een voorwendsel en Tsjang-Tso-Lin dacht,
dat het oogenblik was gekomen den bolsjewiki te
toonen, dat hij hen niet vreesde. Hij liet den directeur
arresteereu, waarop de sovjet-regeering hem een
ultimatum zond, terwijl, naar het heet, Russische
troepen in allerijl naar de grens werden gezonden.
Hoe zwak de Sovjet-Unie ook moge zijn, een oorlogje
tegen Tsjang-Tso-Lin zou voor haar geen moeilijk
heden opleveren. Het was echter duidelijk, dat het
binnendringen van het Russische leger in Mandsjoerije
onvermijdelijk tot een landing van Japanners zon
leiden, dat de Sovjet-Unie in plaats van de slecht gewa
pende en in militair opzicht niet veel beteekeneiide
Chineezen de goed gewapende en geduchte Japanners
teger.over zich zou vinden. Japan wilde echter op dat
oogenblik geen oorlog en daarom lukte het den bolsje
wiki een min of meer eervullen" terugtocht te
houden. De directeur van den Russischen spoorweg
werd in vrijheid gesteld en de kosten van het vervoer
zullen in liet vervolg vergoed worden uit de sommen.
die de spoorweg aan de Chineesche regeering te Peking
jaarlijks moet betalen.
De resultaten waren dus zeer pover, al belet dat
den bolsjewiki niet in eigen land victorie te kraaien,
hetgeen des te makkelijker is, wijl er in Rusland geen
andere pers dan de bolsjewistische bestaat, l let i#
echter voor iedereen duidelijk, dat een dergelijke
oplossing ware te vinden ook zonder een ultimatum
en het dreigen met een oorlog. Wat zon echter ge
beurd zijn, indien Japan wel iets voor een botsing
met de Unie zou voelen V Rusland ware verpletterd
en Japan had zich in Siberiëgenesteld. Wat nu niet
gebeurd is, kan een volgenden keer gebeuren. De
bolsjewistische politiek in China kan vroeger of later
tot een oorlog in 'net Verre Oosten leiden, zij is dus
gevaarlijk zoowel voor het Russische volk als vooi
de «eheele wereld.
IV .8.1111 ,
Hollnnd's beste 10 cems siaaar