Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2543
BIJKOMSTIGHEDEN
DOOR ANNIE SALOMOXS
CCVI
COMS denk ik, dat ik deze rubriek
?^ met een nieuwen naam zou moeten
noemen: Verbazingen", en dan na
jaren Indische ondervinding de eerste
nummers van die serie nog eens op
slaan, om me dan te verbazen" over
Wat ik in het begin al niet allemaal
verbazingwekkend" gevonden had.
Het zijn niet eens altijd de Inlanders,
die me tot de diepste verwondering
brengen; het zijn soms even goed de
Europeanen, van wie we meenden, dat
ze dezelfde taal spraken als wij, en die
toch door langdurig verblijf in ander
milieu, in andere omstandigheden, het
accent op wat belangrijk en prettig en
begeerlijk is, een heel eind hebben
verlegd.
Soms zijn de verbazingen alleen van
humoristischen aard, zooals over de
mevrouw op de boot, op w^g naar Te gal,
die een boeiend verhaal op deze wijze
begon: Dien avond was mijn man
dronken", en die, toen ik er net in
geslaagd was, mijn tanden op elkaar te
houden, en te doen, alsof zoo'n
rneedeeling ook in Holland een gewoon
tafelgesprek zon zijn, er nog verduide
lijkend bijvoegde: van champagne"'
,als vreesde ze, dat ik het geld, dat ir
aan ten koste gelegd was, om hem tot
dezen staat te brengen, zou onder
schatten.
Of over die andere, fleurige en intelli
gente vrouw uit Batavia, die, toen ik zei,
dat er op Java tenminste nog een cultuur
was, met enthousiasme' antwoordde:
,,O natuurlijk, daar heb je allerlei
cultures: de suiker en e thee.. . L' zult
't zóó interessant vinden".
Ik ben dan tegenwoordig tenminste
zoover, dat ik niet meer meen. dat alle
gelijk aan mijn kant is; ik besef, dat
een Europeaan in Indiëde rubber
en de tabak inderdaad nader aan
het hart liggen dan de oude vorsten
hoven en de grootsehu tempels; en ik
voel zelfs eenige sympathie voor de
naïve eerlijkheid, waarmee ze voor hun
grootste belangstelling uitkomen.
Wa'it dit is wel een aantrekkelijke
kant van de goeie, onderwetsehe
Indischlui: hun eenvoudige openhartigheid
en hun gebrek aan snobbisme. Ze
houden niet van deftigdoer.erij; ze eten
hun rijsttafel met lepels uit diepe borden,
ze noemen hun matras een bultza'k; en
ze vertellen trouwhartig, wat ze ver
dienen, hoeveel tantième ze krijgen en
hoeveel ze eerst bij elkaar moeten hebben
voordat ze naar Holland gaan.
Alweer zet een pas aangekomene over
zooveel mededeelzaamheid eerst groot e
cogen op, maar als hij dan eens terug
denkt aan Holland en zich herinnert,
hoe men daar alle lief en leed met elkaar
kan deelen, huiselijke vreugde, huiselijke
zorgen, ziekten, dood, zelfs
zieleeonflieten tusschen echtgenooten, en nog
altijd er niet aan denken, om elkaar iets
toe te vertrouwen ontrent het jaarlijksche
budget, dan lijkt die fanatieke
stilzwijgendheid eigenlijk eerder te wijzen
op een overschatting van hel Ivlang der
E. J. Van Schaick
MAKELAAR
Korte Jansstraat 25bis Utrecht
WONINGBUREAU
Assuranties Telefoon 125
stoffelijke welvarendheid dan de
zorgeiooze flap-uiterigheid hier, waar men
veel geld verdienen even natuurlijk
vindt als transpireeren en krabbelen, als
je door een muskiet gebeten bent.
Er zijn mér dingen, waar men hier
vlot over praat, en waarover ik in
Holland nooit gehoord had. Ik ont
moette een vrouwtje, dat op dezelfde
school geweest was als ik; we haalden
samen herinneringen op aan dierbare
leeraressen, aan grappen en tradities en
het vsas even een stukje Rotterdam om
ons heen. Toen vertelde ze haar loopbaan
na het eindexamen: Middelbaar Fransch
A en B, leerares aan een meisjesschool
en toen haar huwelijk met een administra
teur, haar leven in het afgesloten
rijkje van een kebon, in alles steun voor
haar man, meelevend met zijn moeilijk
heden en met zijn successen, hem radend
en aanvurend, mee te paard op verre
expedities, zijn gezworen kameraad.
Als de huwelijken in Indiëgoed zijn,
pkgen ze dan ook buitengewoon goed
te zijn, omdat je veel meer dan in Hol
land voor alle verdrieten en zorgen en
vreugden op elkaar bent aangewezen;
een flinke vrouw is hier een onschatbaar
bezit en deze was cordaat en snugger,
zakenvrouw zelfs, zoodat ik met oogen
vol bewondering tot haar opzag.
,,l£n mijn reis naar Holland heb ik
ook al zelf verdiend", zei ze glorieus.
Ik meende, dat er nog een nieuw talent
van haar voor den dag zon komen,
boekhouden of privaatkssen, maar zij
haalde lachend de schouders op: Mijn
man leert 't nooit, ik heb 'm nog zóó
gewaarschuwd.... Zijn aandeelen gaan
naar beneden, maar de mijne....
schitterend".
,,\Vii dat zeggen.... speculicr je
dan?" vroeg ik verschrikt, maar hoe
heb je daar nu ook al verstand van?"
Als ie er altijd tiisschenin zii en
over niets anders hoon", /.u' '/.?:, be
scheiden trotsch.
Ik voilde weer een van die aanvallen
van vertwijfeling over me komen, die de
vivemiligheid" periodiek bij me op
roept. Was het n.ogelijkV Een meisje,
dat dezelfde svnonymes et traduciions
had geleerd, da! in IK zelfde (ileaniigs
had gelezen, dat dezelfde theorie van
de knus" in een schrift mei ruitjis had
opgoteekcnd, gokte hier zelfstandig
zonder eenige gewetenswroeging of gene
en /onder ook maar een oogenblik er
aan te denken, dat zulk geld, waar je
niets voor hebt gedaan....
\Vat was dat voor een wereld, waar
de een openhartig en als iets
vanzelfsprekends vertelde, dat hij in n avond
ruim duizend gulden met bacearat had
gewonnen, en de ander /3l).l'()() in n
slag in de rubber.... wat waren dat
voor menscheii, die....
En wat denk je dan dat de l
lollandsche meneeren op de Beurs doen",
zei een kalmeerende stem.
Maar dat heb ik toch nooit geweten
en nooit gemerkt", antwoordde ik ver
wijtend.
En sindsdien loop ik met een nieuwe
bezorgdheid rond, alsof het Holland
van mijn liefde een Holland van zeer
persoonlijke visie is geweest; alsof ik
hier, strijdend met de vreemdheid van
Indië, pas leer zien, dat mijn kleine
wereldje. - - een lieve, veilige huiskamer
en een kring gelijkgestemde vrienden, -
geenszins het eigenlijke leven dekte, en
alsof ik, als ik er ooit weer terugkom,
het nooit meer zoo onverdeeld zal kunnen
bewonderen, omdat mijn droom van
allemaal lieve menschen en allemaal
vrede en eendrachtigheid" op mijn
eerste \verkelijkheidsondervindingen is
kapot geslagen.
?ERBEEK
'ERT
GHIMMKINttN
WOON INRICHTINGEN
EN VEB/IERINdEN
Spoor'!
Mosterd
. ?? "?;?;&:
W. A. Spoor Jr., CulembOrgf
INFORMEER EENS
NAAR HET EETKAMER-AMEUBLE
MENT VAN Fl. 350.?BIJ
J. J. ZIJFERS 6 CO.
MODELHLTS: KEIZERSGRACHT f>2.
MAGAZIJN : P. C. HOOFTSTR. 47
OVERHEMDEN
NAAR MAAT
FR. SINEMUS
20 Leidschestraat 22 - Amsterdam
N. V. PAERELS
JVleuhileering-JVlij.
AMSTERDAM
C O JI P L E T E
//? c a b i l c c r i n t/
Ij t* '( i ir, rn (_- r
Rokin 128, Tel 44
DE GROENE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
kost slechts f 3.?per kwartaal of
f 10.?per jaar bij vooruitbetaling
VACANTIEREIZEN
GRATIS P ROS P EGT I EN INLICHTINGEN
LEIDSCHESTRAAT 25 - AMSTERDAM
Meest schitterende uitvinding dezer eeuw,
om de schoonheid der vrouw te verhoogcn
Verkrijgbaar
in alle l'klasse
parfumerie-en
kapperszaken.
Enig-;: proJ i;,, ter wereld
d.i: in zich vere:ruy'. de
zachtheid der crèm; en d^
dj iikj'reid d;- pj:i.-r zjiJ;r
te v'.Cv^:i o: v.' ;e mi;: v
- Te ve/krijg >,i in
- tubis vanaf f 0.40
Filiaal voor
Nederland
en Koloniën :
Lcidschekade98
- Amsterdam
Telefoon 36372.
PEEK & CLOPPENBURG