Historisch Archief 1877-1940
No. 2544
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
11
VOOR VROUWEN
UIT ROME
DOOR HENRIËTTE SNOEK
Roma
T) OEM ! Canone !
?*-* Dat wil dus zeggen: twaalf uur. Van den
Gianicolo" waar het ruiterstandbeeld van Garibaldi op
het hoogste punt van den heuvel den ganschen omtrek
beheerscht, is het kanonschot gevallen, gevolgd door
het aanslaan en luiden der verschillende klokken,
van het welluidend bescheiden zilveren stemmetje
van een kloosterkapel vlakbij af, tot het grove
gebimbam van grootere kerkklokken in de verte.
Ik spring van mijn stoel op, want altijd weer verrast
het. kanonschot, dat mijn ruiten doet rinkelen,
mij als een donderslag. Door de Sterrenwacht wordt
op het dak van de kerk S. Ignazio iederen dag vijf
minuten voor twaalven begonnen met het hijschen
van den kegel, het sein, waar het afvuren naar wordt
geregeld. Behalve door de Sterrenwacht is deze buurt
nog bekend als een Cosmopolitisch plekje want
eenige passen verder is de Gregoriaansche Univer
siteit, waar iederen dag drommen van se minaristen
in en uitgaan. Niet alleen zijn alle Europeesche volken
er vertegenwoordigd, maar alle werelddeelen en alle
rassen. Ik kwam er kleine Japanners tegen met
.amandelvormige oogen, donkere forsche Ethiopiërs,
tengere Javanen enz. Zoo juist kom ik uit het
Pantheon dat on' zijn"ronden vorm door de Romeinen
gewoonlijk Rotonda" wordt genoemd. Daar is
-de catafalk waarop het stoffelijk overschot rust van
de eerste Koningin van het Vereenigd Italië, de
koningin-weduwe Margaritha, door gansch het volk
geliefd en geëerd. Ik werd er opgenomen in den stroom
van menschen die er als het ware ter bedevaart gaan
naar de plaats waar zij voor het laatst hunne Regina
Margaritha gaan groeten vóór de koningin wordt
bijgezet in de kapel waar ook haar gemaal Umberto I
rust. De bestrating rond om het Pantheon bestaat
uit houtblokken, iets bijzonders in Rome. Opdat
het geraas van voorbijratelende trams en voertuigen
van allerlei aard op dit drukke punt niet storend
zou zijn, werd dit plaveisel na de bijzettingder Konin
gin, door de stad Rome ten geschenke ontvangen,
als een fijngevoelige en kiesche hulde, van de in
Argentiniëwonende Italianen, verknocht als ze zijn
aan den vaderlandschen bodem en aan het Huis
van Savoic. Even wil ik, voor hen die het Pantheon
niet kennen, een kleine beschrijving geven van het
klassieke bouwwerk, men kan zich dan beter
voor.stellen, hoe plechtig een hulde daar aan Italië's
overleden Koningin wordt gebracht.
In 27 v. Chr. is het Pantheon gebouwd door Agrippa
ter herinnering aan de overwinning van Keizer
Augustus op Antunius en Cleopatra. De naam Pan
theon dateert uit den tijd van Nero en had zijn oor
sprong in den eeredienst die er voor verschillende
Goden werd opgedragen. In de nissen van den
portico prijkten eertijds de standbeelden van keizer
Augustus en den bouwmeester Agrippa. (Het laatste
bestaat nog en is in Venetiëte zien in een museum
aan het Canal grande) De portiek is een vierkante
ruimte door 16 kolommen geschraagd. Daar achter
bevindtzich de Rotonda", wier koepel oorspronkelijk
-door bronzen platen gedekt was, welke door keizer
Constantius II in 655 werden weggehaald. Maar
op de zeereis naar zijn Oostelijk rijk werd hij door
?de Saracenen overvallen, die er zich op hun beurt
van meester maakten. GregoriusIII liet in 731
looden platen leggen. In de 14e eeuw werd het
Pantheon tot vesting ingericht en daarna namen
verschillende Pausen er brons of omgevallen kolom
men uit Weg, de klokketoren werd afgebroken enz.
De opvolgende Pausen restaureerden Weer en ten
slotte bleef de oorspronkelijke vorm van den ouden
tempel toch bewaard, waarbij de gansche ruimte haar
<Ucht ontvangt door slechts n opening in het midden
van den koepel. Die ronde opening heeft een door
snede van 8.34 M. De hoogte van de Rotonda is
evenals de doorsnede 41 M. Door de fraaie even
redige verhoudingen en de verlichting door de groote
opening in het koepeidak, maakt het geheel een
rustig voornamen indruk. Een eenvoudig ijzeren hek
N.v. % F. VAN DER HEIDE
HILVERSUM
'SORAVELANDSCHEWEQ. TEL. 1150.
VRAAGT U EENS TEEKEN INGEN
EN PRIJSOPGAAF VOOR HET
SMAAKVOL INRICHTEN VAN
uw LANDHUIS OF VILLA.
BEKNOPT PROSPECTUS FRANCO.
sluit buiten het geheele Pantheon in en tusschen
hek en muren leven ontelbare katten. Men onder
houdt ze daar opzettelijk om de ratten te verdelgen
die de antieke bouwwerken ondergraven. Momenteel
zijn de poesen overgebracht naar het forum Trajanum
bij hun soortgenooten, die daarvoorhetzelfde doel ver
blijven en jacht maken op de schadelijke knaagdieren,
wier tanden, onmeedoogender dan de tand des tijds,
het antieke Rome met den ondergang bedreigen.
Waar anders de poesen huizen heeft men thans de
kransen en bloemstukken neergezet, waarvoor men
tusschen de zuilen van het portico en binnen den tem
pel bij de altaren geen plaats meer vinden kon.
Nog nooit heb ik in ons land zooveel kransen en zoo
veel bloenstukken bij elkaar gezien. Langzaam schoof
ik met de menigte mee den tempel in. Voor den
ingang bij de geweldige bronzen deuren hingen roode
met zwart krip oversluierde gordijnen, die van binnen
uit gezien reusachtige schaduwen over den wand
wierpen.
De menigte is stil en bewogen. De katafalk bevindt
zich midden onder de thans dichtgemaakte opening
in den koepel en draagt op den wel zes of meer meters
hoogen top de baar, gedekt met een vlag waarboven
de kroon op een roodfluweelen kussen. Een reflector
van uit de hoogte en vier lichten van uit vier hoeken
bij de baar, die aan de buitenzijde zijn gemaskeerd,
werpen een tooverachtig licht op de kostbare zijde van
de Italiaansche driekleur; als vuur gloeit de roode
baan en het groen lijkt te stralen naast het wit.
Onder de baar daalt een trap met breede treden
tusschen de zwart met zilver omrande zijverdiepingen
van de katafalk tot op het tapijt, waar onbewegelijk de
wachten staan, naast kostbare metalen dricvoeten,
omslingerd met levend groen, waaruit blauwe vlam
men opstijgen. Op alle verschillende uitstekende
kanten van de katafalk branden dergelijke blauwe
vlammen. In het rond, hoog onder den koepelrand
branden kaarsen evenals op de altaren. Een groot
kunstenaar ontwierp dit grootsch, artistiek en indruk
wekkend geheel, de rouwkapel ter ecre van de
nagedachtenis van Italië's eerste Koningin. Italië's
goede jee !
UIT DE MONTESSORISCHOOL
DOOR RO VAN OVEN
Hef opstel van de kleuters uit de ..tweede'
T~*\ AAR staan ze alle drie voor het aquarium.
*-J In een hoek van het ruime, zonnige l.>kaal.
Door de vensters kunnen ze naar buiten zien, waai
de sneeuw ligt over de velden. Hèsneeuw, zalig !
Maar ze denken er niet aan. Het aquarium eiseht
al hun aandacht, eisclit ze heelemaal voor zich op.
Miesje heeft het plannetje bedacht, samen, met z'n
drietjes. Wim en Henk heeft ze erbij gehaald, 't is
immers vél gezelliger iets met z'n drieën te doen,
dan hél alleen alles te bekijken en te beschrijven.
Je moet toch met 'n ander erover kunnen spreken, als
je iets moois opeens ontdekt. En Wim, Wim Weet
verschrikkelijk veel van het aquarium. Pas nog heeft
hij twee zonnebaarzen meegebracht. Vreeselijk
trotsch is hij erop. Maar prachtig zijn ze.
Nu nemen ze ieder een stoeltje, om rustig, op hun
gemak de visschen en de planten te kunnen bekijken.
Heel stil zitten ze, met groote oogen volgen ze de
bewegingen van snel-verschietende voorntjes, van
statig-zwemmende baarsjes.
O", roept Miesje verschrikt en ze Wijst met haar
vingertje naar het water, hup, hup, waar zijn al
de visschen ! Ze zijn heelemaal weg."
Ze zitten achter de rots. Wat zou er zijn, wat zou
er zijn ! O, daar komen ze alweer. Zeg, jullie moeten
eens kijken, hoe de slakken loopen. Je ziet nooit
dat ze bewegen en opeens zijn ze een heel eind weg.
Moet je goed opletten, hoor !"
Ik zie er eentje naar beneden gaan, ik zie 't heel
goed, hij laat zich zakken, zie je wel."
O, kijk eens zijn mondje !"
Wat klein, o wat klein, zie je 't goed. Zoo klein
als het gaatje van een kraal, 't Beweegt, Miesje.
Onthou je 't goed??"
Een lang uithaaltje van Wim legt den nadruk op
't goed".
,,ja-a-a," wat aarzelend klinkt het antwoord.
Mies is heelemaal verdiept in de goudvisch, glanzend
zilverrood. Ik zie iets aan de goudvisch.
Vlak bij zijn oogen heeft hij zoo'n velletje. Als je
heel goed kijkt...." Daar komt een vierde erbij.
Mies moet niets van hem hebben. Met z'n drieën
zien ze altijd zooveel en Jan stoort altijd. Nee, Jan,
nee Jan, nee Jan." klinkt 't eenstemmig. Jan wil
niet weg. Dan kiezen Wim, Henk en Mies de wijste
partij. Voorloopig weten ze genoeg. Ze gaan naar
den anderen kant van het lokaal, waar al twee tafel
tjes zijn volgelegd met losse letters 1). Met die losse
letters hebben ze samen het opstel gelegd over wat
ze opmerkten, de kleuters van zeven jaar:
.... 't vrouwtje van het bittervoorntje neemt aldnor
een sprietje in haar mondje, de goudvisch eet al' en
toe wat van het hoornhlad, de salamander ligt bijna
altijd op de kurk, de goudviseh hapt aldoor kuiltje^
in de grond en het zand. dat hii in de bek heelt.
spuwt hij weer uit. Wij hebben nok een
posthoornslak die kruipt heel vlug, toch zie je het bijna niet....
WAT DE MODE BRENGT
Teekening voor ,,dc Groene Amsterdammer
door Liet Jor/ssen.
Japon van effen zijde. Rokgarneering van kantstof
in dezelfde kleur, iets lichter. Versiering met
kantapplicatie, kraaltjes en bont.
Vraagt steeds
VAN OUDS HET BESTE MERK
Fijn hè," zucht Miesje met een diepen zucht.
Zullen we 't nu eens overschrijven?" Ze haalt vast
de schuurpapieren schrijfletters, om ze nog eens heel
precies na te voelen, voor ze het verhaal op een mooi
rose velletje schrijft. En Wim op een zacht lila en
Henk kiest 'n zeegroen papiertje.
Dat hoort bij het aquarium, zoo'n kleur, vindt
Mies.
Vol aandacht, vol toewijding gaat ieder aan het
eigen tafeltje zitten. Ze werken door, al maar door.
Als 't 12 uur is, zijn ze nog niet heelemaal klaar.
lammer," meent Henk. Maar sttaks mak,..: 'w
't'af."
En dan neem ik 't mee naar huis, voor moeder."
Heb je 't wel erop geschreven," vraagt bezorgd
Henk.
,,'Tuurlijk jongen," en Mies schiet weg.
Henk roept haar wat na. Ze keert even om.
Nog even h»uren ! Ze zeggen wel 'ns: Je schiet
als 'n visch. Nog al logisch. Doe jij ook ! Daag !"
1) Een der Montessorileermiddeleii voor de ont
wikkeling der taal.
De voeding van een zuigeling
met KARNEMELK
van
OUD BUSSEM
-:- kost 30 cent per dag
-:Kerkstraat 187 Telefoon 49344