De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1926 20 maart pagina 1

20 maart 1926 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

roene voor Nederland -0 0 ^Cognac l M a r t e l l -000000000000000000000000 ONDER HOOFDREDACTIE VAN G. W. KERNRAMP Redacteuren: H. BRUGMANS, TOP NAEFF EN G. NOLST TRÉNIT Secretaris der Redactie: C. F. VAN DAM KEIZERSGRACHT 333 Uitg.: N. V. DE GROENE AMSTERDAMMER AMSTERDAM 000000000000000000000000 |MOERHEIM| 0 Kweekerij en Tuinaanleg 0 fDEDEMSVAART! 000000000000000000000000 OPGERICHT IN 1877 No. 2546 ZATERDAG 20 MAART 1926 DE ATMOSFEER VAN G EN V E ALS je in een geheel-onthouders-koffiehuis een ge zelschap zou aantreffen, dat in kennelijken staat van dronkenschap verkeerde, of als je in een ver gadering van dierenbeschermers de heeren bezig zou vinden met de vivisectie van een konijntje, zou de indruk, dien dat geval op je maakte, niet veel ver schillen van dien, welken je in de laatste weken hebt gekregen bij het lezen van de berichten uit Genève. De atmosfeer van Genève hoeveel fraais heeft men ons daarvan niet verteld ! Het samenzijn van menschen van de meest verschillende nationaliteiten, bijeengekomen voor het verheven doel om rede en recht te doen heerschen in de gemeenschap der Staten, zou daar een sfeer hebben geschapen van onderling begrijpen en vertrouwen, waarin men zich niet meer gevoelde als vertegenwoordiger der belangen van n bepaald volk, maar opgeheven werd tot het besef van te moeten samenwerken tot het heil der menschheid. Zooals voor den dienst van het vaderland de be langen van individu en familie moeten wijken, zoo zou de dienst van Genève alle banden van nationale zelfzucht en vooroordeelen slaken: van deze belemme ringen bevrijd, konden de zielen klapwiekend op stijgen in het azuur der internationale broederschap. Je moet je nooit te gauw uit het veld laten slaan; de verschillende teleurstellingen, die Genève al bereid heeft, mogen niet doen vergeten wat de Volkenbond in de enkele jaren van zijn bestaan reeds voor goeds heeft tot stand gebracht; maar de veelgeprex.cn at mosfeer van de Quai Wilson is in de laatste weken wel zoo verpest geworden door kleinzielig geintrigueer, dat het hoog tijd wordt om er de lucht te zui veren. Tot dit alles gaf Duitschland wel de aanleiding, maar het draagt er niet de schuld van. Toen te Locanio de verdragen werden gesloten, die West- en Oost-Europa voor het gevaar van een nieu'wen oorlog moesten beschermen, werd het in werking treden er van afhankelijk gesteld van Duitschland's toetreding tot den Volkenbond. Een van de voorwaarden, die IJuitschland vervuld wenschte te zien, voordat het zijn verzoek om in den Volkenbond te worden opgenomen, wilde indienen, was deze: dat het verzekerd zou zijn van een vasten .zetel in den Volkenbondsraad. Zooals men weet, heeft de Volkenbond twee orga nen: de Vergadering (Assemblee), waarin alle staten .zitting en stem hebben, die tot den Hond zijn toege treden, en de Raad (Conseil), waarin de vier groote mogendheden, die den Bond hebben gesticht: GrootBrittanrJë, Frankrijk, Italiëen Japan, een vasten zetel innemen, terwijl aan een aantal andere mogend heden slechts een tijdelijke zetel is toegekend, die na eenige jaren aan een ander kan worden toegewezen. Het aantal van deze tijdelijke zetels, oorspronkelijk vier, is later tot zes verhoogd, tegenwoordig worden :zij ingenomen door (in alphataetische volgorde): België, Brazilië, Spanje, Tsjecho-Slowakije, Uruguay ? en Zweden. Alleen met eenparigheid van stemmen kan de Raad, mits de Vergadering met meerderheid van stemmen er hare goedkeuring aan verleent, aan andere dan de vier genoemde mogendheden een vasten zetel in zijn midden toekennen. Gelijke eenparigheid is in den Raad vereischt voor een besluit om het aantal tijde lijke zetels te vermeerderen; ook dit besluit behoeft ?de goedkeuring van de meerderheid der Vergadering; deze wijst dan zelf hare leden aan, die deze tijdelijke zetels zullen innemen. De macht en het gezag van den Raad strekken zich ver uit; omdat de vier grootste mogendheden er permanent lid van zijn, heeft de politiek op zijn be sluiten een grooter invloed uitgeoefend, dan met het doel van den Volkenbond overeenkomt. Het was een te billijken wensch van Duitschland, dat het bij zijne opneming in den Volkenbond als groote mogenheid zou worden behandeld en dus een permanenten zetel in den Raad zou krijgen. Officieel kon daarover eerst worden beslist, nadat het als lid van den Volkenbond was toegelaten; te Locarno heeft het echter van de groote mogendheden reeds de officieuse toestemming daartoe verkregen; vervolgens verwierf het van de overige in den Raad vertegen woordigde Staten de schriftelijke verzekering, dat zij voor zich bereid waren, het Duitsche Rijk bij zijn toetreding tot den Bond een permanenten zetel in den Raad aan te wijzen; sommige van dezen verzwegen echter, dat zij dan ook voor zich zelf een permanenten zetel zouden begeeren, en van het vervullen van de/en wensch hunne stem ten gunste van Duitschland /.ou den laten afhangen. Nadat de tegenwoordige Duitsche regeering de toestemming vanden Rijksdag er voor had verworven, diende zij het verzoek in, dat Duitschland in den Bond zou worden opgenomen, vertrouwende dat dan terstond daarna de wissel op den permanenten Raadszetel zou worden gehonoreerd. Over dit ver/nek /on worden beslist in de buitengewone Volkenbotidsvergadering, die in deze maand is bijeengeroepen. Toen dit tijdstip naderde, begon de politieke hemel te betrekken. Verschillende mogendheden gaven den wensch te kennen, tegelijk met Duitschland een permanenten zetel te verkrijgen: Polen, Spanje. Bra/.ilië, ten slotte ook China. Polen was aanvankelijk de ernstigste candidaat, omdat zijn verlangen gesteund werd door Frankrijk en Italië, die blijkbaar het over wicht van de vroegere Kntente in den Raad wilden versterken. Van dat oogenblik af waren de politieke duivels losgelaten. Nog voordat Raad en Vergadering samen kwamen, werd te Genève een vergadering gehouden van de onderteekenaars van het verdrag te Locarno. Men trachtte Duitschland te bewegen, zijne toestem ming te verleenen tot het toekennen van een zetel aan Polen, hetzij tegelijk met, hetzij kort na de opne ming van Duitschland in den Raad. Dit rijk wikte zich echter niet binden; liet stelde zich -?- en terecht op het standpunt, dat te Locarno geen sprake was geweest althans niet openlijk ! van een andere uitbreiding van het aantal vaste Raadszetels dan met dien eenen, dien Duitschland zou krijgen; het bleef aandringen op de vervulling van deze belofte, en behield zich voor om, nadat het lid van den Raad was geworden, over het vraagstuk van de uitbreiding van liet aantal Raadszetels in volle vrijheid te oordeelen. Dit spelde Polen weinig goeds, omdat de Raad hierover eenstemmig moest zijn. Ondertusschen had Zweden, geërgerd dcor het poli tieke gesjacher, reeds te kennen gegeven, dat het tegen elke uitbreiding van liet aantal zetels was, zoowel van de tijdelijke als van de vaste (niet uit zondering dan van den zetel, die aan Duitschland was beloofd); het achtte die uitbreiding niet in het belang van den Volkenbond, en kon daarbij rekenen op den steun van Nederland, dat zich reeds vroeger daartegen had verklaard; de oppositie van Zweden was echter vau meer belang, omdat dit, als tijdelijk lid van den Raad, de uitbreiding kon keeren door er tegen te stemmen. Toen het uitzicht op een vasten zetel voor Polen vervloog en het ook geen tijdelijken zetel scheen te zullen verkrijgen, wanneer dit gebeuren moest door DE GROENE AMSTERDAMMER P r ij s per jaargang ? 10.?bij vooruitbetaling Per No. 25 Cent. Advertentièn ? 0.75 per regel INHOUD: I. Prof. Dr. O. W. Kernkamp, De atmosfeer van Genève. 2. Mr. E van Bolhuis, Het Verkeer. 3. J. C. M. Warnsinck, Het leven van een vlootiotider .Joh. Braakensiek, Prof. Slotemaker de Hruine en tle Plaatselijke keuze. 4. Prof. Dr. H. Brugmans, Amsterdamsche bij^onderlieden. 5. L. J. Jordaan, De ;elelkwestie Ds. W. Mackenzie, ??>/? godsdienstige ovett.ii^in^ G. Annie Salomons, Hijkomstigheden. 7. Dr. Jac. P. Thijsse, Groot-Amsterdam. 9. Voor Vrouwen, red. Elis. M. Rogge. 10. Top Naeff, Dram. Kroniek A. l'lasschaert, Sehilderkunstkroniek. 11. K. Aragiieuz. Maskers. Marionetten en Schimmen. 13. J. W, F. Werumeus Buning, Kroniek van den Dans, met tcel,enin<^en door W. lleskes. 15. Jlii', Mr. H. Sniissacrt, Keonomiselten Uitkijk. lli. A. Kaïin-Leenibruggen, I\'ieuwe Dintsflic ' Hoe ken -- J. (j. Sinia, Chince^enbexraafplaats 11. Constant van Wessem, Muziek in de hoofdstad. IS. Barbarossa, l'itden Gemeenteraad, met teekeninIten door B van Vlijmen. 19. IV. A. l-.lot;sser, Feuilleton. 20. Charivarius, C/iarivaria Cel '2, Telefoontje Kumgra Nosalis, A'///;;. Bijvoegsel: De mis!uk!c \'<'!ló'n!>ond-<rc/iiadeiin«. vermeerdering van het aantal dezer zetels, werd ecu ander expediënt bedacht: een van de Staten, die een tijdelijken zetel innam, zou dien ontruimen ter wille van Polen. Zweden verklaarde zich bereid dit offer te brengen: maar toen maakte Duitschland weer bezwaar, omdat, van Duitsch standpunt gezien. Polen een slcchk ruil was vour Zweden. Goed: dan zou Zweden plaats maken vnnr Denemarken of Nederland, en TsjechoSlowakije zou opstaan ten behoeve van Polen. De /.aak scheen nu in orde; maar Braziliëhandhaafde zijn eisch om een permanenten zetel te krijgen en verklaarde zijn veto te zullen uitspreken tegen Duitschland's opneming in den Raad, wanneer liet zijn zin niet kreeg. Ondertusschen \s.iun Ra;id en Vergadering te Genève bijeengeknniv'ii; de tijd drong: telkens deden zich echter nieuwe bezwaren voor. geopperd door mogendheden, die meenden dat haar belang niet voldoende behartigd was of wier eerzucht zich ge kreukt voelde. Ten slotte stuitte elke schikking af op den tegenstand vau Brazilië. De beslissing moest worden uitgesteld tot September. De Vulkenbondsvergadering kou onverrichter zake naar huis gaan ! Daarmede heeft het toch al wankele vertrouwen in den Bond weer ecu t'linken duw gekregen. Wanneer reeds over di1 bezetting of de uitbreiding van het aantal Raadszetels zulk een jammerlijke verdeeld heid uitbreekt, hoc zal het dan gaan, wanneer de Volkenbond op de ernstigste proef \\ordt gesteld! De organisatie en het apparaat van den Bond heb ben blijkbaar een flinke reparatuur noodig; maar vóór alles zal de atmosfeer van Genève moeten worden gezuiverd van politieke smetstoffeii. KhKNKAMP .

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl