De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1926 27 maart pagina 16

27 maart 1926 – pagina 16

Dit is een ingescande tekst.

16 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2547 Teekening voor .,de Grone Amsterdammer door V. E. van Uvtvanch """v.. \ GIUSEPPE UNGARETTI die in ons land lezingen houdt over het fascisme in Itali SPREEKZAAL Geachte Redactie, HET Ochtendblad B. van de N. Kott. Ct. Zondag 21 Maart meldt uit Brussel dat de Kon. Vlaamsche Academie aan haar bestuur opdracht heeft gegeven Stijn Strenvels voor te stellen als candidaat voor den Nobelprijs voor Letterkunde. Dit bericht zal in Nederland de vele vereerders van den voortreffelijke!! Vlaamsen-Belgischen schrij ver verheugen, en van harte zullen zij hem een onder scheiding toewenschen, die steeds aan buitenlanders, en niet altijd van het zuiverste allooi, te beurt viel Het strekt der Kon. VI. Acad. tot eer, dat zij met zulk een voorstel aankwam. Maar, zoo bedenkt men nu plotseling, wie strekt dit niet tot eer? Bestaat er ook in Nederland niet een Koninklijke Academie van Wetenschappen, en zijn er niet vier Universiteiten met hare l'aculteiten van Letteren en Wijsbegeerte? Had Holland niet sinds lang al een zijner groote schrijvers van de oudere generatie aan de lieeren te Stockholm moeten voor stellen? Streuvels zelf zou in dit geval wel allereerst aan zijn bewonderden meester Jacobns van Looy denken. En naast Van Looy ,die eigenlijk een natuur verschijnsel van zelden-voorkomeiide oorspronkelijk heid is, staan daar nog de andere groote leiders en vernieuwers onzer litteratuur: Kluos, die onsterfelijke sonnetten dichtte; Van Deyssel, die prozaschreef zooals het buitenland niet kan aanwijzen. Het stellen van een candidatunr voor den letter kundigen Nobelprijs kan niet van den eersten den besten particulier of van een groep letterkundigen uitgaan; een officieel wetenschappelijk instituut moet hiertoe het initiatief nemen. Wanneer nu dan eindelijk aan een in de Nederlandsche taal schrijvend auteur de Nobelprijs voor Letterkunde mocht worden toe gewezen, dan zullen de oudere groote Hollandsche voorloopers voorbijgegaan zijn, dank zij de hoog hartige onverschilligheid waarmee ten noorden van het Hollandsen Diep de officiëele wetenschap enkele uitzonderingen onder hare beoefenaren niet te na gesproken - de litteratuur nog steeds beschouwt. Dat deze opmerkingen aan Strenvels in 't bijzonder en aan de Vlaamsche schrijvers in 't algemeen niets te kort wenschen te doen. zal den goedwilligen lezer, hoop ik, duidelijk zijn. 22 Maart 1920. l. VAN MOKRKERKKN Makelaar J. D. R. Nien aber GRATIS TOEZ. maand: WONINGGIDS. BOEKBESPREKING Hans von Griminelshausen. De avontuur lijke Simplicissiinus. Naverttld door Antoon 'J'/iiry. Amsterdam 2. j. Uitge ver smi j. Prometheus. Een goed idee van de uitgeverij Frometheus, het bezorgen van een Hollandsche uitgave van dit amu sante boek. ,, Onbegrijpelijk is het aldus de uitgeet'ster in een toelichtend nawoord dat de van leven trillende avonturen- en narrenroman, welke het leven van Simplicius Siniplicissimus tot stuf heeft, hier te lande vrijwel onbekend bleef, waar Don Quichottc en Tyll Uylenspiegel zoo volop een eeuwenlange gastvrijheid mochten genieten". Onbegrijpelijk? Misschien niet xoo hiel erg. In de 17e eeuw was het litteraire contact tusscheii Duitschland en Nederland uiterst miniem, en er verscheen in dien tijd bij onze oostelijke buren trouwens een bedroevend schijntje, dat de moeite waard was om er nota van te nemen. Daar komt bij, dat de eerste uitgave van den Siniplicissimus (KiöX) eigenlijk een halve eeuw te laat verscheen om hier weerklank te vinden. In het begin van de 17e eeuw stond onze litteratuur open voor invloeden van buiten, niet ter slaaf sche navolging, maar ter toetsing van eigen kracht, strekkend tot gelijkwaardig opgaan in schoon en verheven artistiek pogen. Omstreeks 1Ü70 is het al gedaan, zitten we al vast in middelmatigheid liet is de tijd van het snorkerige Nil volentibns arduum, dat de rij van de lanilendige dichtgenootschappen opent en het Fransche classicisme, en dat nog alleen naar den vorm, is langen tijd de eenige invloed van buiten, dien de letterzwoegers hier op zich toe laten. En wat Tyll Uylenspiegel aangaat - ja, die leefde in de middeleeuwen al in zoo menig leutig verhaal. En trouwens, wie kende hem in NoordNederland in de 17e eeuw? Charles de Coster deed hem herleven, maar dat was een Fransen-schrijvende Vlaming; in Noord-Nederland, onder de predikantenhegemonie, had 'Pijl geen kans gehad, al was hij neg zoo gebeten op de inquisitie; daar was hij een veel te losse jongen voor ! Maar nu, eindelijk, is Siniplicissimus er dan bij ons ook. Ten voeten uit krijgen we z'n portret niet voor ons; de vertaler heeft de lijst wat kleiner genomen en de randen van het portret afgeknipt. Het zijn nog al vrij omvangrijke fragmenten, die Thiry door een korten inhoud" vervangen heeft. Ik gel'oof, dat hij er wel aan deed - maar een zich-neerleggen bij de werkwijze van den vertaler houdt tegelijk critiek in op het origineel. Inderdaad het boek is langdradig en onevenwichtig; in de verkorte vertaling zijn die gebreken zelfs nog niet heelemaal wcggewerki. De hoogtepunten van den piccaresken roman, zooals we die kennen uit de werken van Cervanles, Qucvcdo en Lesage.zijn door VOM (irimmelsliausen nergens bereikt. l let is waar hij had dan ook wel heel Hoog moeten grijpen. En een merkwaardig hoek is de .\\ontnurlijkc Simplieissimus tóch. Niet alleen om de reeks var. interessante, soms komische, soms tragische a\ontiiren, niet eens in de eerste plaals daarom; maar nok en vooral, om het meer synthetische element, het element van den filosoof in het narrenpak. En daar naast is hei uiterst belangwekkend om het t rellende tijdheeld. dal liet geelt van hel ont wrichu . d>,<>i\e gewoelde en verscheurde Dnitschland tijdens U e n dertiu-jarigen i.'oi log. L uIn 't eerst heeft dit boek wel iets aardigs. Je krijgt een gevoel o[ je een vriend tegenkomt, dien je in lang niet gezien hebt en waar je prettige herinneringen aan hebt ; een gevoel van pot vcrdorie-kcrel-hoe-niaak-je-'t en-we-gaa.n-samen-een-borrel-pakken. Maar het ge zelschap van dezen schrijver begint gauw ie vervelen' hij houdt het groote gebaar, maar hij vertelt weinig, althans weinig dat de moeite wa.a.rd is: zijn verhaal wordt leeg en zwetserig. en wuordeiirijkheid kan nu eenmaal armoede van geest niet volkomen niaskcercn. De gave van het woord is alleen dan te waardeeren als het woord bezield is, en die bezieling is in dit boek wel geprovoceerd, maar in werkelijkheid is er maar een bitter klein beetje van aanwezig. De cowboys in dit boek zijn suikcrpoppcn, goeel voor een bal-masqne. maar meiischcn zijn het niet. liet doet zoo grappig aan, het gewild-gezonele, het bra.vonre-achtig Ilinkc iu dit boek, omdat in werkelijkheid die flinkheid niet sterker is dan de weerstand van een schnimpje. dat dooreen kinderhand in mekaar geknepen wordt. Natuurlijk, dit boek is ,.wel aardig". I let is hier en daar ook leiik-hunioristisch. Maar liet is niet echt En ik heb een idee, dat de schrijver dat zelf wel weet. Dat hij gedacht heeft: als ik' liet maar zoo-eii-zou opschrijf, dan slikken ze hei wel. Maar zoo iets wil wel eens tegenvallen. Kees Meekel kan in ieder geval veel Ivter dingen schrijven dan deze onwaarschijnlijke cowbov -historie1 . HKK.MAN MlDDI-'.NDORl' Agentessseru Groote Linnenfabriek stelt Dames uit den beteren stand aan tot agentessen. Prachtige collectie, (luist, conditiën. Br.A429 Alg.Adv.l nr. ROUMA&Co., A'dam. BRIDGE EEN HANDBOEK VOOR Royal-Auction en Contract-Bridge voor geoefenden en voor beginners DOOR B. M. v. d. GROENE Prijs ingen. f2.25; £eb. 12.90 Uitgave van VAN HOLKEAU & WARENDORF AMSTERDAM DEN HAAG PlANOs.ORGELS Doekborjbtr K9.' Telef: 13051 Alphen a d Rijn Een Speculaasje VAN H A R T O G smaakt altijd N.V. Koek- en Bnr.keH'abriek HARTOG Gernrd Doupleni - Amsterdam Anno i «87 ICriern Kunstinr'icritinQ iDirkSctmobei Amsterdam. DE GROENE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts f 5.?per kwartaal u: f 10.?per ianr bij vooruitbetaling vYOI±ENHOVËtt*S STOli

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl